Με μια πρωτότυπη συμφωνική τετραλογία ανοίγει ο δημοφιλής κύκλος Μεγάλες Ορχήστρες-Μεγάλοι Μαέστροι του Μεγάρου Μουσικής.
Ο θρυλικός αρχιμουσικός Daniel Barenboim και η Berlin Staatskapelle , μια από τις καλύτερες ορχήστρες του κόσμου, έρχονται στo Μέγαρο Μουσικής Αθηνών.
Θα παρουσιάσουν σε τέσσερις βραδιές και τις τέσσερις Συμφωνίες του Johannes Brahms και του Robert Schumann, την Τετάρτη 27, την Παρασκευή 29, το Σάββατο 30 και την Κυριακή 31 Οκτωβρίου (8:30 μ.μ.) στην Αίθουσα Χρήστος Λαμπράκης.
Ποιος είναι ο Θρυλικός μαέστρος που θα δούμε στο Μέγαρο Μουσικής
Ο Daniel Barenboim, γεννημένος 15 Νοεμβρίου 1942, είναι Αργεντινο-Ισραηλίτης πιανίστας και μαέστρος, πολιτογραφημένος σε Ισπανία και Παλαιστίνη. Είναι γενικός μουσικός διευθυντής στην Deutsche Staatsoper Berlin και την Staatskapelle Berlin. Υπήρξε μαέστρος στην Chicago Symphony Orchestra, την Orchestre de Paris και την La Scala του Μιλάνου.
Είναι επίσης γνωστός για τη συνεργασία του με την West–Eastern Divan Orchestra, μία ορχήστρα με έδρα τη Σεβίλλη, η οποία αποτελείται από νεαρούς Άραβες και και Ισραηλινούς μουσικούς. Παράλληλα είναι γνωστή η δράση του και η κριτική που ασκεί για την Ισραηλινή κατοχή σε εδάφη της Παλαιστίνης. Είναι πολύγλωσσος, αφού μιλά άπταιστα ισπανικά, εβραϊκά, αγγλικά, γαλλικά, ιταλικά και γερμανικά.
Κατά τη διάρκεια της καριέρα του έχει βραβευθεί πάρα πολλές φορές. Μερικές από τις μεγαλύτερες τιμές που έχει λάβει είναι μετάλλια από το βρετανικό Order of the British Empire, το γαλλικό Légion d'honneur το γερμανικό Großes Bundesverdienstkreuz, αλλά και το Willy Brandt Βραβείο. Μαζί με τον Παλαιστίνιο-Αμερικανό καθηγητή πανεπιστημίου Έντουαρντ Σεντ, έλαβαν μετάλλιο από το ισπανικό Premios Princesa d'Asturies. Ο Daniel Barenboim έχει λάβει εφτά Grammy για τη δουλειά του και τη δισκογραφία του.
Τι θα ακούσουμε στο Μέγαρο
Μέσα από αυτό το συναυλιακό τετράπτυχο ο πολυβραβευμένος μαέστρος και το ιστορικό ευρωπαϊκό σύνολο τιμούν με τον δικό τους μουσικό τρόπο όχι μόνο δύο από τις σπουδαιότερες φυσιογνωμίες της ρομαντικής μουσικής αλλά και μια σημαντική επέτειο για το Μέγαρο, τη συμπλήρωση 30 χρόνων από την ίδρυσή του.
Οι εμφανίσεις της Staatskapelle Berlin στο Μέγαρο υπό τον Daniel Barenmboim πραγματοποιούνται με τη χορηγία της Αστικής Μη Κερδοσκοπικής Εταιρίας Πολιτιστικού και Κοινωφελούς Έργου ΑΙΓΕΑΣ.
Το πρόγραμμα ανά ημέρα
Σε κάθε συναυλία παρουσιάζεται από μία Συμφωνία του κάθε συνθέτη. Συγκεκριμένα:
Τετάρτη 27.10
Robert Schumann: Συμφωνία αρ. 1 σε σι ύφεση μείζονα, έργο 38, «της Άνοιξης» (30΄)
Johannes Brahms: Συμφωνία αρ. 1 σε ντο ελάσσονα, έργο 68 (48΄)
Παρασκευή 29.10
Robert Schumann: Συμφωνία αρ. 2 σε ντο μείζονα, έργο 61 (40΄)
Johannes Brahms: Συμφωνία αρ. 2 σε ρε μείζονα, έργο 73 (40΄)
Σάββατο 30.10
Robert Schumann: Συμφωνία αρ. 3 σε μι ύφεση μείζονα, έργο 97, «του Ρήνου» (35΄)
Johannes Brahms: Συμφωνία αρ. 3 σε φα μείζονα, έργο 90 (33΄)
Κυριακή 31.10
Robert Schumann: Συμφωνία αρ. 4 σε ρε ελάσσονα, έργο 120 (32΄)
Johannes Brahms: Συμφωνία αρ. 4 σε μι ελάσσονα, έργο 98 (42΄)
Δύο συνθέτες, τέσσερις συμφωνίες
Robert Schumann: Η δεκαετία 1841-1851 υπήρξε η πιο παραγωγική, από συνθετικής άποψης, για τον Robert Schumann (1810-1856), o οποίος άσκησε μεγάλη επιρροή σε πολλούς μεταγενέστερους ομότεχνούς του. Τη συγκεκριμένη δεκαετία αφοσιώθηκε στη σύνθεση τραγουδιών, μουσικής δωματίου και ορχηστρικών έργων, τα οποία, επί της ουσίας, αποτελούν τη μετεξέλιξη της πιανιστικής δουλειάς του και αφομοιώνουν στοιχεία της μπετοβενικής παρακαταθήκης.
Η Πρώτη Συμφωνία «της Άνοιξης» (1841), που ο Schumann συνέθεσε πάνω στο «Ποίημα της άνοιξης» του Adolph Böttger [Άντολφ Μπαίτγκερ], με την ενθάρρυνση και προτροπή της συζύγου του Κλάρας, πρωτοπαρουσιάστηκε στη Λειψία με τον Felix Mendelssohn [Φέλιξ Μέντελσον] στο πόντιουμ, αλλά δεν έτυχε της ενθουσιώδους υποδοχής που ανέμενε ο δημιουργός της.
Η Συμφωνία αρ. 2 εκδόθηκε έξι χρόνια μετά και είναι αφιερωμένη στον Όσκαρ Α΄, βασιλιά της Σουηδίας και της Νορβηγίας. Ο συνθέτης τελείωσε τα πρώτα σκίτσα στα 1845, αλλά δυσκολεύτηκε με την ενορχήστρωσή της λόγω της ψυχικής του αστάθειας και της κακής του υγείας, οι οποίες ωστόσο δεν υπονόμευσαν το ύφος της, που διαπνέεται από φανερή αισιοδοξία και βαθύ λυρισμό. Η πρεμιέρα της δόθηκε στα 1845 και πάλι από τη Gewandhaus [Γκεβάντχαους] της Λειψίας, με μαέστρο τον Mendelssohn. Απέκτησε μεγάλη δημοτικότητα κατά τον 20ό αιώνα, οπότε και αναγνωρίστηκαν η ασυνήθιστη δομή της και η αξία του Robert Schumman ως συμφωνιστή.
Η Τρίτη Συμφωνία «του Ρήνου» γράφτηκε στα 1850, ύστερα από ένα ήρεμο και ευχάριστο ταξίδι του συνθέτη με τη σύζυγό του στη Ρηνανία, η ατμόσφαιρα του οποίου αναβιώνει μέσα από τη μουσική του έργου. Παρουσιάστηκε σε πρώτη εκτέλεση το 1851 στο Ντύσελντορφ, με τον συνθέτη στη διεύθυνση ορχήστρας, αλλά έγινε δεκτή με ανάμικτα συναισθήματα από το ακροατήριο και τους κριτικούς.
Ο Schumann επεξεργάστηκε την πρώτη εκδοχή της Συμφωνίας αρ. 4 στα 1841, αλλά, λόγω της μέτριας απήχησής της, προχώρησε σε εκτενείς αλλαγές για να καταλήξει δέκα χρόνια αργότερα στην τελική εκδοτική μορφή της παρτιτούρας που γνωρίζουμε σήμερα. Στην πρεμιέρα, τον Δεκέμβριο του 1851, την ερμήνευσε η Oρχήστρα Gewandhaus της Λειψίας, αλλά την παράσταση τελικά έκλεψε ο Franz Liszt [Φραντς Λιστ], ο οποίος είχε δεχτεί να εμφανιστεί μαζί με την Clara Vick [Κλάρα Βικ] σε πιανιστικό ντουέτο. Το παράδοξο είναι ότι, αν και η ασυνήθιστη φόρμα του έργου μάλλον προκάλεσε σύγχυση στο κοινό, οι κριτικοί το αντιμετώπισαν μάλλον θετικά.
Johannes Brahms: Ο Johannes Brahms (1833-1897) ήταν 44 ετών, όταν ολοκλήρωσε την Πρώτη του Συμφωνία, την οποία είχε αρχίσει σε νεανική ηλικία (1854), αλλά εγκατέλειψε για μεγάλο χρονικό διάστημα υπό τη σκιά της απήχησης του συμφωνικού έργου του Beethoven και του Schumann. Αν και χρειάστηκαν πάνω από δύο δεκαετίες για να την τελειώσει (1876), η επιτυχία της ήταν εντυπωσιακή. Αρκετοί κριτικοί μάλιστα, διαπιστώνοντας τις συνάφειες της γραφής του Brahms με εκείνη του Beethoven, επονόμασαν τη Συμφωνία αρ. 1 «Δεκάτη»!
Aντιθέτως, η απολαυστική Συμφωνία αρ. 2 γράφτηκε πολύ πιο γρήγορα, το καλοκαίρι του 1877, στην Αυστρία. Έπειτα από λίγους μήνες παρουσιάστηκε στο ενθουσιώδες βιεννέζικο κοινό, το οποίο μαγεύτηκε από το ανάλαφρο και εύθυμο ύφος της.
Η «υπερβολικά διάσημη», κατά τον Brahms, Τρίτη Συμφωνία, είναι το μοναδικό έργο που συνέθεσε ο μεγάλος γερμανός μουσουργός το 1883. Και οι Βιεννέζοι την καταχειροκρότησαν, όταν την ερμήνευσε τον Δεκέμβριο της ίδιας χρονιάς η Φιλαρμονική της αυστριακής πόλης. Σύντομα θα παιζόταν σε ολόκληρη την Ευρώπη και λίγο αργότερα θα ταξίδευε πέρα από τον Ατλαντικό για να κατακτήσει τις Ηνωμένες Πολιτείες. Ο μαέστρος Hans Richter [Χανς Ρίχτερ] την αποκάλεσε «Ηρωική» λόγω της εύρωστης δομής της και του αισιόδοξου χαρακτήρα της που θυμίζει την ομώνυμη συμφωνία του Beethoven.
Δύο χρόνια μετά, πάντοτε στην Αυστρία, ο Johannes Brahms καταπιάνεται με τη σύνθεση της Συμφωνίας αρ. 4, η παρτιτούρα της οποίας λίγο έλειψε να γίνει στάχτη, όταν έπιασε φωτιά το σπίτι στο οποίο έμενε ο συνθέτης! Με το αυτό το ελεγειακό ορχηστρικό έργο, ο Brahms επιστρέφει στις κλασικιστικές φόρμες και αποδίδει τον δικό του φόρο τιμής στον Bach. Ο συνθέτης ανεβαίνει για πρώτη φορά στο πόντιουμ, στα 1885 στο Μάινινγκεν, για να τη διευθύνει ο ίδιος στην πρεμιέρα της. Περιέργως, όμως, μια άλλη πρεμιέρα της Τέταρτης θα αφήσει εποχή: η πρώτη της εκτέλεση στη Λειψία. Ένας πραγματικός θρίαμβος για τον Brahms που έκανε το κοινό να παραληρεί.
Staatskapelle Berlin, Daniel Barenmboim / Τέσσερις μαγευτικές βραδιές με τις τέσσερις Συμφωνίες του Johannes Brahms και του Robert Schumann, Τετάρτη 27, Παρασκευή 29, Σάββατο 30 και Κυριακή 31 Οκτωβρίου | 20:30
Αίθουσα Χρήστος Λαμπράκης / Η ηλεκτρονική προπώληση έχει αρχίσει