Με αφορμή το μεγάλο αφιέρωμα στον Takis, ο Μιχάλης Δέλτα παρουσιάζει την παράσταση «Πνοή» στο Ίδρυμα Γουλανδρή. Ηλεκτρονικοί ήχοι, τσέλο, ποίηση και visuals ενώνονται σε μια πνευματική εμπειρία. «Θέλω ο θεατής να φύγει γεμάτος, με χαμόγελο», τονίζει στο iefimerida.
Υπάρχει μια παράξενη στιγμή όταν περπατάς στην έκθεση του Takis στο Μουσείο Βασίλη & Ελίζας Γουλανδρή: ο χώρος μοιάζει να πάλλεται, σαν να εκπέμπει μια αδιόρατη δόνηση. Σε μεταφέρει σχεδόν σε ένα άλλο, ένα ενδιάμεσο σημείο χρόνου και τόπου. Ο Μιχάλης Δέλτα το ένιωσε.
«Ο Takis ήταν εσωτεριστής», διαβεβαιώνει, και αυτή η ιδέα έγινε το εφαλτήριο. Όχι για μια αναδρομή, ούτε για ένα ακόμη DJ set, αλλά για κάτι αυτόφωτο. Μια παράσταση που δεν αναπαράγει το έργο του γλύπτη, αλλά συνομιλεί μαζί του με τρόπο πνευματικό, σχεδόν αλχημιστικό.
Η «Πνοή» είναι ένα μουσικό έργο που ενώνει ηλεκτρονικά αναλογικά συνθεσάιζερ με τσέλο, πιάνο και φωνή. Είναι ένας διάλογος ανάμεσα στην τεχνολογία και την παράδοση, την ύλη και το άυλο. Ένα έργο που γεννήθηκε από την αίσθηση ότι η ενέργεια -η ίδια που ο Takis μετέφραζε σε μαγνητικά πεδία- μπορεί να μετατραπεί σε ήχο, σε δόνηση που αγγίζει σώμα και ψυχή.
Στην παράσταση που θα παρουσιαστεί στις 11, 16 Οκτωβρίου και 1 Νοεμβρίου, συμμετέχει η σοπράνο Σοφία Καρβουνά, ενώ ο ζωγράφος και σκηνογράφος Ανδρέας Γεωργιάδης δημιουργεί τα visuals. Ακούγονται αποσπάσματα από τα ανέκδοτα ποιήματα του Ευγένιου Γιαρένη, φίλου και «πνευματικού αδελφού» του Δέλτα. Όλα μαζί συγκροτούν μια εμπειρία που δεν είναι απλώς συναυλία αλλά ένα ολόκληρο ηχητικό και εικαστικό σύμπαν, μια «ολοκληρωμένη εμπειρία» που επιδιώκει να αφυπνίσει.
«Η μουσική είναι ένα θείο δώρο που μου δόθηκε από το Υπέρτατο Ον για να μην καταστραφώ σε αυτό τον ανόητο κόσμο», λέει ο Δέλτα. Και με την «Πνοή», αυτό ακριβώς κάνει: μεταστοιχειώνει την καθημερινή αγριότητα σε χρυσό αφύπνισης, αναζητώντας να χαρίσει στους θεατές, στο τέλος, κάτι απλό αλλά σπάνιο. Ένα χαμόγελο.
Τι ήταν αυτό που σας ιντρίγκαρε περισσότερο στο έργο του Takis ώστε να γίνει η αφορμή για μια ολόκληρη μουσική παράσταση;
Οι αρμόδιοι του Ιδρύματος Γουλανδρή μου πρότειναν να συνεργαστούμε με κάποιο μουσικό μου δρώμενο. Σκέφτηκα πως λόγω του μεγάλου αφιερώματος στο έργο του Takis θα μπορούσα να το συνδέσω με την παράλληλη δημιουργική μου αναζήτηση αυτή την περίοδο. Αυτό σημαίνει πως η παράσταση «Πνοή» είναι ένα αυτόφωτο έργο το οποίο ναι έχει εμπνευστεί και από την συγκεκριμένη συνθήκη της έκθεσης. Την ίδια στιγμή είναι ένα καινούργιο πρωτότυπο μουσικό μου έργο, θα μπορούσα να παρουσιάσω κάποιο παλιότερο δίσκο μου για παράδειγμα στο ίδιο πλαίσιο, ή να κάνω ένα ενδιαφέρον DJSet, προτίμησα να ενσαρκώσω τα βιώματά μου σήμερα με μια συγχρονικότητα που αφορά και την θεματική της υπέροχης αυτής έκθεσης του καλλιτέχνη.
Όταν λέτε ότι «αποσυμβολίζετε τις πτυχές του έργου του», τι σημαίνει αυτό στη δική σας μουσική γλώσσα;
Αρχικά δεν έχει να κάνει με την μουσική γλώσσα αυτή η φράση. Όταν μπήκα και είδα το έργο του στο μουσείο της Αθήνας το πρώτο πράγμα που ρώτησα τον άνθρωπο που με ξενάγησε ήταν, «Ο Takis ήταν εσωτεριστής σωστά;» Η απάντηση ήταν αρνητική αλλά στην πορεία μέσω δικών μου έγκυρων πηγών επιβεβαιώθηκε η παρατήρησή μου. Όταν αντιλήφθηκα τις πνευματικές ανησυχίες του δημιουργού μέσα από κάποια έργα του, όπως το μεγάλο Gong το οποίο συμβολικά απεικονίζει το αρχαίο σύμβολο «The circumpunct», τότε ξεκίνησα να έρχομαι σε ουσιαστική επαφή με τις κοινές αναζητήσεις που έχουμε με τον Takis. Με την πνευματική ανάγνωση των έργων του, εκφράστηκα μουσικά στην «Πνοή» δημιουργώντας διάλογο ανάμεσα στην ιστορία της ψυχής μου και της δικής του.
Πώς μεταφράζετε σε ήχο η ιδέα των «ενεργειακών πεδίων» του Takis;
Ο Takis έλεγε πως ήξερε πώς να χρησιμοποιεί την ενέργεια, πώς να «Δημιουργεί το αόρατο». Τα «Μουσικά του Έργα» χαρακτηρίζονται από ιδιόμορφες συχνότητες και δονήσεις. Εγώ ο ίδιος είμαι χρόνια ενεργειακός θεραπευτής οπότε έχω άμεση σχέση με αυτό που αποκαλούμε ενέργεια. Ο ίδιος ο ήχος είναι ενέργεια κι όταν αυτό το γνωρίζεις, φέρνεις στο φυσικό πεδίο τούς όποιους ενεργειακούς κραδασμούς χρησιμοποιώντας με συγκεκριμένους τρόπους τα μουσικά όργανα, στη δική μου περίπτωση της ηλεκτρονικής μουσικής. Επίσης η ιδέα των «ενεργειακών πεδίων» μεταφράζεται σε ήχο από τη στιγμή που αισθάνομαι τις δονήσεις που εκπέμπουν στο πνεύμα και στο σώμα μου, όχι μόνο τα έργα τέχνης, αλλά οι δυνάμεις και τα στοιχεία της φύσης. Τα πάντα γύρω μας έχουν το δικό τους ενεργειακό πεδίο. Η μουσική έχει τον τρόπο να τα μετατρέπει σε ήχο, σε KHz, σε μελωδικές γραμμές, σε δυνατά ρυθμικά patterns σε στίχους, σε σιωπή.
Η «Πνοή» είναι ένας συνδυασμός αναλογικών ηλεκτρονικών ήχων με τσέλο, πιάνο και φωνή. Πώς χτίσατε αυτόν τον διάλογο ανάμεσα στην τεχνολογία και το κλασικό όργανο;
Δεν είναι η πρώτη φορά που δημιουργώ μια τέτοια σύνθεση ανάμεσα σε φυσικά και ηλεκτρονικά όργανα. Στην «Πνοή» τα αναλογικά μου συνθεσάιζερ αποτελούν την γειωμένη δύναμη η οποία στηρίζει το μουσικό σώμα της παράστασης. Ενώ το τσέλο και το πιάνο απογειώνουν, ανυψώνουν και δημιουργούν έκσταση, είτε πρόκειται για συναισθηματική είτε για πνευματική συνουσία.
Τι ρόλο παίζει η ποίηση του Ευγένιου Γιαρένη μέσα στο ηχητικό σύμπαν της παράστασης;
Με τον Ευγένιο Γιαρένη είμαστε φίλοι και πνευματικά αδέλφια. Τα συγκεκριμένα αποσπάσματα στην παράσταση τα οποία δεν έχουν κυκλοφορήσει ακόμα επίσημα,
Ενσαρκώνουν τον Λόγο στην παράσταση. Μαζί με την άρια που ερμηνεύει η υπέροχη σοπράνο Σοφία Καρβουνά, λειτουργούν ως πνευματικές Κλείδες της εσωτερικής μου Πνοής, της ίδιας της ύπαρξής μου, της ιστορίας της ψυχής μου. Ελπίζω να αγγίξει και τους παρευρισκόμενους οι οποίοι φεύγοντας να έχουν πάρει κάτι αληθινά όμορφο μαζί τους.
Ο Ανδρέας Γεωργιάδης επιμελείται τα visuals. Πόσο καθοριστικός είναι ο διάλογος εικόνας-ήχου σε μια τέτοια παράσταση;
Ο Ανδρέας Γεωργιάδης ήταν ο άνθρωπος που με προσέγγισε πρώτος και μιλήσαμε για τη συνεργασία. Είναι ένας εκπληκτικός ζωγράφος και όμορφος άνθρωπος, έχω ιδιαίτερη χαρά που συνεργάζομαι μαζί του για την «Πνοή». Ο διάλογος ήχου και εικόνας είναι σημαντικός διότι εμπλουτίζει το μουσικό σχήμα και την ίδια στιγμή, απογειώνεται από αυτό ως εικαστική πληροφορία. Και τα δύο μαζί ολοκληρώνουν την υπόσταση του συγκεκριμένου project πάντα σε συνάρτηση με το αφιέρωμα του Μουσείου Βασίλη & Ελίζας Γουλανδρή για τα 100 χρόνια του πρωτοπόρου Takis και του πρωτότυπου δημιουργικού υλικού μου.
Σας γνωρίσαμε από τους Stereo Nova, έναν ήχο που σημάδεψε μια εποχή. Τι συνεχίζει να σας ωθεί να πειραματίζεστε και να ανοίγετε νέα πεδία;
Το πνεύμα μου είναι ανήσυχο, από μικρό παιδί ήμουν έτσι. Στην πορεία συνειδητοποίησα πως αυτό που τρέφει την δημιουργική μου ορμή είναι η αγάπη μου για το μυστήριο που αποκαλούμε Ζωή και Θάνατος.
Στο έργο σας υπάρχει μια έντονη διάθεση αναζήτησης του «πνευματικού». Θεωρείτε τη μουσική έναν τρόπο επικοινωνίας με κάτι μεταφυσικό;
Η μουσική είναι ένα θείο δώρο που μου δόθηκε από το Υπέρτατο Ον για να μην καταστραφώ σε αυτό τον ανόητο κόσμο. Δεν τίθεται ζήτημα «Μεταφυσικής», αυτές είναι λέξεις που χρησιμοποιούν όσοι δεν γνωρίζουν εμπειρικά το ό,τι δεν είμαστε μόνοι μας σε ετούτη την ζωή. Η μουσική αποτελεί την Αλχημιστική διεργασία όλων των κατώτερων στοιχείων μου με στόχο την μεταστοιχείωσή τους σε Χρυσό αφύπνισης, όλης αυτής της αγριότητας που ζω καθημερινά γύρω μου, όλης της αδιανόητης σκληρότητας της εποχής.
Πώς θα θέλατε να βγει ο θεατής από την αίθουσα μετά το τέλος της παράστασης;
Με ένα χαμόγελο, γεμάτος. Λείπει η χαρά σήμερα από τους ανθρώπους.
Είναι η «Πνοή» μια μεμονωμένη δημιουργία ή την βλέπετε ως την αρχή μιας νέας φάσης στην καλλιτεχνική σας πορεία;
Η «Πνοή» δίνει ζωή. Δημιουργεί.
Περπατώντας στην Αθήνα τώρα, ποιους ήχους θα μπορούσατε να ηχογραφήσετε για να φτιάξετε ένα νέο κομμάτι;
Έχω ηχογραφήσει σε δίσκο πρόσφατο από μπετονιέρα και εργοτάξιο μέχρι χαλασμένο καζανάκι. Αν περπατούσα τώρα στην Αθήνα θα ηχογραφούσα τους εργάτες και τα μηχανήματά τους που σκάβουν τα πάντα αυτές τις μέρες στην πόλη, και το εκδοτήριο εισιτηρίων στο μετρό.
Info
11,
16 Οκτωβρίου & 1 Νοεμβρίου | 20.00
Αμφιθέατρο
Ιδρύματος Β&Ε Γουλανδρή
Ερατοσθένους
13, Αθήνα 11635
Τ:
210 725 2895
visit@goulandris.gr | goulandris.gr