O «εγείρων πρόποσιν», καθιστός καθώς κάνει σπονδή ή εύχεται στους συνδαιτυμόνες του, και ένα κομψό,αγέρωχο γυναικείο ειδώλιο αντιπροσωπευτικό της "παραλλαγής Δωκαθισμάτων", κοσμούν τα πόστερ που υποδέχονται το κοινό στα ειδικά light boxes του αεροδρομίου Ελευθέριος Βενιζέλος. Της Κατερίνας Ανέστη.
Να φτάνεις στην Ελλάδα, μέσα σε αυτό το αλλόκοτο καλοκαίρι των αβεβαιοτήτων και της πανδημίας και να συναντά το βλέμμα σου αριστουργηματικές εικόνες κυκλαδικών ειδωλίων να σε καλωσορίζουν στη χώρα. Αυτή είναι η συνθήκη που επικρατεί στο αεροδρόμιο Ελευθέριος Βενιζέλος μέσα από τη συνεργασία του με το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης.
Οσο ακόμα τα θέματα ταυτότητας και branding της χώρας παραμένουν στο τραπέζι, με τον κορωνοϊό να δημιουργεί νέες ανάγκες και συνθήκες ακόμα και σε αυτό τον τομέα, έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον η στρατηγική συνεργασία του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης με το Ελευθέριος Βενιζέλος και την Ιnterbus που στηρίζοντας το έργο του μουσείου, φιλοξενούν εντελώς δωρεάν banners για τις διεθνούς φήμης μόνιμες συλλογές του Μουσείου στα light boxes του Αεροδρομίου. Ηδη από τις τελευταίες μέρες του Ιουλίου οι εικόνες αυτές υποδέχονται τους επισκέπτες δημιουργώντας ακαριαία μια μοναδική συνθήκη.
Στους ειδικούς χώρους όπου έχουν τοποθετηθεί τα Banners, βλέπουμε δύο σημαντικά και αρκετά δημοφιλή εκθέματα του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης. Ο «εγείρων πρόποσιν» και ένα γυναικείο ειδώλιο κλασικού τύπου. Σύμφωνα με την περιγραφή του Μουσείου: ο «εγείρων πρόποσιν» χρονολογείται μεταξύ 2800 π.Χ. - 2300 π.Χ. και αποτελεί έναν σπάνιο τύπο καθιστής μορφής και το μόνο μέχρι στιγμής ακέραιο δείγμα του. Μολονότι το φύλο δεν δηλώνεται σαφώς, θεωρείται ότι ανήκει σε ανδρική μορφή επειδή απεικονίζεται εν δράσει. Η μορφή κάθεται σε σκαμνί λαξευμένο από το ίδιο κομμάτι μαρμάρου και κρατά στο δεξί χέρι κύπελλο, σαν να ετοιμάζεται για πρόποση ή σπονδή. Συγκεκριμένα μορφολογικά στοιχεία, όπως η πλαστικότητα στην απόδοση των όγκων και τα χωριστά σκέλη εντάσσουν το ειδώλιο στα πρώιμα έργα της "παραλλαγής Σπεδού". Έργα σαν αυτό ξεφεύγουν από τη στατικότητα των "κανονικών" γυναικείων ειδωλίων και κατορθώνουν να αποδώσουν με επιτυχία την κίνηση, κατακτώντας έτσι την έννοια του τρισδιάστατου χώρου αλλά και του χρόνου. Η χρήση των περισσότερων ειδωλίων "ειδικής μορφής" παραμένει αινιγματική, το γεγονός όμως ότι ανήκουν σε επαναλαμβανόμενους τύπους υποδηλώνει ότι είχαν συγκεκριμένη λειτουργία, πιθανώς ως αναθήματα ή τελετουργικά αντικείμενα. Οποιος επιθυμεί να το δει από κοντά μπορεί να το βρει στον πρώτο όροφο του Μουσείου στη πτέρυγα με τις μόνιμες συλλογές.
Το έτερο ειδώλιο, είναι αντιπροσωπευτικό της "παραλλαγής Δωκαθισμάτων", που πήρε το όνομά της από ένα νεκροταφείο της Αμοργού, αποτελεί ένα από τα αριστουργήματα της κυκλαδικής μαρμαροπλαστικής. Σύμφωνα με την υπέροχη περιγραφή του μουσείου: η αυστηρή γεωμετρικότητα, οι αρμονικές αναλογίες και η αφαιρετικότητά του συνοψίζουν με τον καλύτερο τρόπο τις αρετές εκείνες που έκαναν την κυκλαδική τέχνη πηγή έμπνευσης για πολλούς και σημαντικούς καλλιτέχνες του 20ού αι., όπως ο Brancusi, ο Modigliani, ο Archipenko, ο Giacometti, ο Moore και η Hepworth, και την καθιέρωσαν ως μία από τις πλέον αναγνωρίσιμες μορφές καλλιτεχνικής έκφρασης του δυτικού πολιτισμού. Τα ειδώλια του συγκεκριμένου τύπου, ύψους 13-76 εκ., ανήκουν σχεδόν αποκλειστικά σε γυναικείες μορφές και χαρακτηρίζονται από επίπεδες επιφάνειες, τριγωνική κεφαλή, ευρείς γωνιώδεις ώμους, σχεδόν ευθύγραμμα σκέλη, μικρό ηβικό τρίγωνο και, εν γένει, τριγωνικό περίγραμμα. Η ελαφρώς διογκωμένη κοιλιά του εικονιζόμενου ειδωλίου σε συνδυασμό με τους καμπύλους πήχεις είχε θεωρηθεί στο παρελθόν ότι συμβόλιζε κατάσταση εγκυμοσύνης, όμως η άποψη αυτή αμφισβητείται από πολλούς ερευνητές. Ο συγκεκριμένος τύπος ειδωλίου, πάντως, μοιάζει να εξαίρει με ιδιαίτερη έμφαση τα στοιχεία εκείνα της γυναικείας φύσης που σχετίζονται πιο άμεσα με τη γονιμότητα, την αναπαραγωγή και τη μητρότητα (μαστοί, αιδοίο). Μπορείτε επίσης να το απολαύσετε από κοντά στον πρώτο όροφο του Μουσείου Κυκλάδικής Τέχνης.
