O Demna έφτιαξε έναν Gucci γεμάτο φαντάσματα: της οικογενειακής δυναστείας, της ιταλικής πολυτέλειας, αλλά και του δικού του ταραχώδους παρελθόντος. Ανάμεσα σε αρχειακά μοτίβα και κινηματογραφική φαντασία, θέλει να αποδείξει ότι μπορεί να παραμείνει αληθινός στον εαυτό του, ενώ κουβαλά την πιο βαριά κληρονομιά της μόδας.
Το χρηματιστήριο του Μιλάνου έχει ζήσει πολλές δραματικές συνεδριάσεις, αλλά σπάνια ένα θέαμα σαν κι αυτό. Στην εναρκτήρια βραδιά της Εβδομάδας Μόδας, ο νέος καλλιτεχνικός διευθυντής του οίκου Gucci, ο Demna, παρουσίασε το όραμά του όχι με ένα κλασικό σόου μόδας, αλλά με μια πρεμιέρα ταινίας που έμοιαζε ταυτόχρονα με κινηματογραφικό σκηνικό και τελετή μύησης.
Η μικρού μήκους ταινία «The Tiger», σε σκηνοθεσία Σπάικ Τζονζ και Χαλίνα Ρέιν, είχε πρωταγωνίστρια τη Ντέμι Μουρ ως την φανταστική Μπάρμπαρα Γκούτσι – μια μητριαρχική μορφή που επιβλέπει την δυσλειτουργική δυναστεία της. H εναρκτήρια σκηνή είναι ένας εφιάλτης που βλέπει η Μπάρμπαρα, με την ίδια σαν ένα ζόμπι ντυμμένο με χρυσό φόρεμα και το ρίμελ να τρέχει στο πρόσωπο.
Tην οθόνη -και την αίθουσα του Χρηματιστηρίου- γέμισαν πρόσωπα οικεία από τα εξώφυλλα των περιοδικών: Γκουίνεθ Πάλτροου, Έντουαρντ Νόρτον, Εντ Χάρις, Έλιοτ Πέιτζ. Ανάμεσά τους κάθονταν μοντέλα από το φρέσκο look book του Demna, που τιτλοφορείται «Gucci: La Famiglia», σαν εκθαμβωτικοί εισβολείς τα ρούχα τους να λειτουργούν σαν πανοπλίες.
Οι φωτογραφίες της Κάθριν Όπι είχαν ήδη κυκλοφορήσει διαδικτυακά: μια Contessa με ψυχεδελικά λουλούδια, ένας Bastardo με προκλητικό λευκό μαγιό, μια Miss Aperitivo που λαμπύριζε – όλοι ενσαρκώσεις της «Gucciness» με θεατρική ακρίβεια.
Τα ίδια τα ρούχα ήταν μια μελέτη μνήμης και πονηρής πρόκλησης. Κλασικοί κώδικες του οίκου -τσάντες με μπαμπού χερούλι, μοκασίνια horsebit, το διάσημο μοτίβο Flora του 1960- επανεμφανίστηκαν αλλά σε κορεσμένα, σχεδόν ηλεκτρικά χρώματα. Η Contessa φορούσε φόρεμα με φουσκωτά μανίκια σε βίαιους τόνους ροζ και πράσινου· η L’Influencer συνδύαζε δερμάτινο bomber μπουφάν με στενή φούστα· η Primadonna αιωρούνταν μέσα σε ένα καφτάνι με κρόσσια μαραμπού γεμάτο διπλά G.
Υπήρχαν πριγκιπικοί ροζ χιτώνες με μανσέτες από φτερά στρουθοκαμήλου, παλτά «τίγρη» από ψεύτικη γούνα, μίνι φορέματα με παγιέτες και καλσόν με λογότυπα που παρέπεμπαν πονηρά στη λουξ ατμόσφαιρα της δεκαετίας του ’90 όταν καλλιτεχνικός διευθυντής του οίκου ήταν ο Τομ Φορντ. Ακόμη κι ένας γιγαντιαίος κορμός ολόγραμμα -L’Archetipo- στεκόταν σαν τοτέμ στις απαρχές του οίκου ότνα ήταν κατασκευαστής αποσκευών.
Κι ύστερα ακούστηκε η φράση που αντήχησε πέρα από την οθόνη. Σε μια σκηνή, η Μουρ, ως Μπάρμπαρα Γκούτσι, γυρίζει προς τον ήρωα του Εντ Χάρις και εξομολογείται: «Προσπαθώ απλώς να σταθώ αντάξια αυτού που ξεκίνησε εκείνος», ρίχνοντας πλάγια ματιά στη συλλογή La Famiglia που μόλις είχε αποκαλύψει. Ένα στιγμιότυπο που έμοιαζε με αυτοπροσωπογραφία του ίδιου του Demna: του σχεδιαστή που μπαίνει στο σπίτι που έχτισε ο Γκούτσιο Γκούτσι, κουβαλώντας το βάρος μιας τεράστιας κληρονομιάς.
Και εδώ γεννιέται το κρίσιμο ερώτημα: πόσο αληθινός παραμένει ο Demna σε σχέση με τον εαυτό του που γνωρίσαμε πριν από τον Gucci;
Ο δημιουργός που ανέτρεψε τους κανόνες στη Vetements και τη Balenciaga -με oversized σιλουέτες, «άσχημη» ομορφιά, πασαρέλες-πρόκληση και σατιρικά λογότυπα- εμφανίστηκε στο Μιλάνο ως οικοδεσπότης πλέον, όχι ως ταραχοποιός. Η συλλογή La Famiglia διατηρεί το χιούμορ και την ειρωνεία του, όμως αποφεύγει την ωμή ασχήμια και τη μετά-ειρωνεία των προηγούμενων δουλειών του.
Αντί για πολιτική πρόκληση, εδώ κυριαρχεί η αρχειακή πολυτέλεια και μια παιχνιδιάρικη, σχεδόν θεατρική πρόκληση. Είναι σαν να δοκιμάζει να συμφιλιώσει την αναρχία που τον καθιέρωσε με την ιταλική κομψότητα που κληρονόμησε.
Πίσω όμως από τη λάμψη της παρουσίασης της νέας συλλογής και της νέας εποχής του οίκου κρύβεται ένα σοβαρό στοίχημα. Οι πωλήσεις του Gucci έχουν υποχωρήσει κατά περίπου 25% φέτος, στοιχείο ανησυχητικό για τον όμιλο Kering που βασίζεται στον οίκο για σχεδόν το μισό του τζίρου του. Κάθε κίνηση παρακολουθείται από μετόχους, κριτικούς και μια διεθνή πελατεία που θυμάτα, συχνά με νοσταλγία, τι σήμαινε κάποτε το όνομα Gucci.
Προς το παρόν, ο Demna μιλά για «πλατφόρμα» κι όχι για μανιφέστο. Η κάψουλα La Famiglia θα παραμείνει σε δέκα μπουτίκ για μόλις δύο εβδομάδες, ένα προοίμιο της πρώτης του πασαρέλα τον Φεβρουάριο. Όμως η κληρονομιά είναι σαν λεπίδα: θησαυρός και βάρος, δύναμη και παγίδα. Ο Demna δείχνει να καταλαβαίνει πως μόνο αν αντιμετωπίσει το παρελθόν μπορεί να γράψει το επόμενο κεφάλαιο και το αν θα το κάνει με την ίδια ανατρεπτική φλόγα που τον ανέδειξε, παραμένει το μεγάλο του στοίχημα.
Εξέλιξη ή λαμπερή απόσπαση της προσοχής; Η μόδα ανέκαθεν φλέρταρε με την ενέργεια της λατρείας ,τους εσωτερικούς κώδικες, τους φανατικούς οπαδούς. Ο Demna απλώς το δηλώνει ανοιχτά. Αν το μέλλον της μόδας είναι μισό ταινία, μισό meme και μισό αναμέτρηση με την ιστορία, μόλις έγραψε την εναρκτήρια σκηνή.