Η παρουσίαση της αρχιτεκτονικής πρότασης για την επέκταση και την αναβάθμιση του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου έγινε σε ειδική εκδήλωση, στην οποία παραβρέθηκε ο Κυριάκος Μητσοτάκης και η σύζυγός του, Μαρέβα Γκραμπόφσκι-Μητσοτάκη.
«Έχω την βαθιά πεποίθηση ότι ένα προσωπικό μου όνειρο γίνεται πραγματικότητα. Το πολιτικό μου γραφείο ήταν για πολλά χρόνια λίγους δρόμους πιο πέρα, στην Χαλκοκονδύλη. Περνούσα συχνά μπροστά από το Αρχαιολογικό Μουσείο, έζησα, ταυτόχρονα, τα χρόνια της υποβάθμισης του ιστορικού κέντρου της Αθήνας και πάντα ήταν στο μυαλό μου αυτή η ιδέα του πως θα μπορούσαμε να κάνουμε μια σημαντική παρέμβαση στο πιο σημαντικό μας μουσείο, στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, πώς θα μπορούσαμε, όχι ταυτόχρονα, να το επεκτείνουμε, αλλά και να δημιουργήσουμε ένα νέο τοπόσημο και κυρίως να χρησιμοποιήσουμε αυτό το εμβληματικό έργο ως μια ευκαιρία για να αναβιώσει ουσιαστικά μια ολόκληρη γειτονιά» τόνισε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στην εκδήλωση για την παρουσίαση του αρχιτεκτονικού σχεδίου για την επέκταση και αναβάθμιση του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου.
«Με πολύ και σκληρή δουλειά και μεθοδική παρακολούθηση είμαστε σήμερα στο σημείο να έχουμε κάνει ένα πρώτο σημαντικό βήμα για την υλοποίηση αυτού του οράματος» σημείωσε.
«Θα αποτελέσει μια σημαντικότατη παρέμβαση στον αστικό ιστό της πόλης αλλά και μια μοναδική ευκαιρία να μπορέσουμε να προσελκύσουμε στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο περισσότερους επισκέπτες» είπε ο πρωθυπουργός.
«Προφανώς έχουμε πολύ δουλειά μπροστά μας, έχουμε όμως το χρονοδιάγραμμα, έχουμε και το απαραίτητο εργαλείο, τον οδικό χάρτη για το πως θα δρομολογήσουμε τις μελέτες που θα κοστίσουν αρκετά χρήματα για να μπορέσουμε να υλοποιήσουμε το έργο αυτό. Πρόθεσή μας είναι όλες οι μελέτες να χρηματοδοτηθούν από ιδιωτικές δουλειές και στη συνέχεια η κατασκευή του μουσείου και του περιβάλλοντα χώρου να χρηματοδοτηθούν από εθνικούς και ευρωπαϊκούς πόρους» πρόσθεσε.
Ο αρχιτέκτονας Ντέιβιντ Τσίπερφιλντ εξήγησε τις δύο διαφορετικές προκλήσεις που κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν. «Ο πρώτος στόχος ήταν οι περισσότεροι και καλύτεροι χώροι. Ο δεύτερος, και σαφώς πιο δύσκολος, ήταν να δημιουργήσουμε πιο ισχυρές σχέσεις μεταξύ μουσείου και πόλεως».
Στοιχεία της ευρηματικής σχέσης μεταξύ του παλαιού και του νέου κτιρίου
Η αρχιτεκτονική πρόταση των αρχιτεκτονικών γραφείων David Chipperfield Architects και Αλέξανδρου Ν. Τομπάζη Α.Ε. επελέγη ομόφωνα από τη Διεθνή Επιτροπή Αξιολόγησης, που συγκροτήθηκε τον Απρίλιο 2022.
Η επιλεγείσα πρόταση συγκεντρώνει τα στοιχεία της ευρηματικής σχέσης μεταξύ του παλαιού και του νέου κτιρίου, της ποιότητας της χωρικής εμπειρίας, της ευαισθησίας προς τις προγραμματικές και μουσειολογικές-μουσειογραφικές προκλήσεις, της πολεοδομικής ένταξης στον ιστό της πόλης και της πρωτοπόρας επίλυσης θεμάτων βιωσιμότητας και περιβαλλοντικού σχεδιασμού.
Η εκπόνηση της μελέτης του αρχιτεκτονικού προσχεδίου αποτέλεσε το αντικείμενο δωρεάς προς το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού της ΑΜΚΕ «Οικογένεια ΝΣΛ», της οικογένειας Νικολάου και Ειρήνης Λαιμού.
Δείτε την παρουσίαση και την ομιλία του Κυριάκου Μητσοτάκη:
Δείτε φωτογραφίες από τις μακέτες του νέου Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου:
Αναλυτικά η ομιλία του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη:
Κυρίες και κύριοι, είναι πραγματικά δύσκολο να προσθέσω πολλά, μετά από αυτή την πολύ εντυπωσιακή παρουσίαση την οποία παρακολουθήσαμε.
Σήμερα, έχω τη βαθιά πεποίθηση ότι ένα προσωπικό μου όνειρο γίνεται πραγματικότητα. Το πολιτικό μου γραφείο ήταν για πολλά χρόνια λίγους δρόμους πιο πέρα, στην οδό Χαλκοκονδύλη, περνούσα συχνά μπροστά από το Αρχαιολογικό Μουσείο, έζησα ταυτόχρονα τα χρόνια της υποβάθμισης του ιστορικού κέντρου της Αθήνας και πάντα ήταν στο μυαλό μου αυτή η ιδέα, του πώς θα μπορούσαμε να κάνουμε μία σημαντική παρέμβαση στο πιο σημαντικό μας μουσείο, στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο.
Πώς θα μπορούσαμε ταυτόχρονα όχι μόνο να το επεκτείνουμε, αλλά να δημιουργήσουμε και ένα νέο τοπόσημο. Και κυρίως να χρησιμοποιήσουμε αυτό το εμβληματικό έργο ως μία ευκαιρία για να αναβιώσει ουσιαστικά μία ολόκληρη γειτονιά. Με πολλή και σκληρή δουλειά και μεθοδική παρακολούθηση είμαστε σήμερα στο σημείο να έχουμε κάνει ένα πρώτο σημαντικό βήμα για την υλοποίηση αυτού του οράματος.
Θέλω να ευχαριστήσω ξεχωριστά όχι μόνο την Υπουργό Πολιτισμού και το επιτελείο της, που ήταν πάντα στην πρώτη γραμμή αυτής της προσπάθειας, θέλω να ευχαριστήσω τον Αντρέα Κούρκουλα για τη σπουδαία δουλειά την οποία έκανε ως επικεφαλής της Επιτροπής Αξιολόγησης. Θέλω να ευχαριστήσω όλα τα αρχιτεκτονικά γραφεία, από το εξωτερικό και από την Ελλάδα, που συμμετείχαν σε αυτόν τον άρτια οργανωμένο διεθνή διαγωνισμό. Θέλω να ευχαριστήσω ξεχωριστά τον Νικόλα και την Ειρήνη Λαιμού, για τη χρηματοδότηση του πρώτου σταδίου αυτής της προσπάθειας, το αποτέλεσμα του οποίου είχατε την ευκαιρία να παρακολουθήσετε σήμερα. Και θα ήθελα -δεν το κάνω συχνά, αλλά αισθάνομαι την ανάγκη σήμερα- να ευχαριστήσω και προσωπικά τη σύζυγό μου Μαρέβα, η οποία αθόρυβα και χωρίς να διεκδικήσει ποτέ οποιαδήποτε προβολή, υπήρξε η καρδιά αυτής της μεγάλης προσπάθειας.
Πιστεύω ότι αυτό το οποίο παρακολουθήσαμε σήμερα είναι μία παρέμβαση η οποία πληροί τις βασικές προϋποθέσεις τις οποίες είχαμε θέσει εξ αρχής: πώς θα δημιουργήσουμε περισσότερο χώρο για να εκθέσουμε τα σπουδαία εκθέματα μιας από τις σημαντικότερες συλλογές παγκοσμίως, καθώς σήμερα εκθέτουμε λιγότερο του 10% αυτών που έχουμε στις αποθήκες μας. Πώς, ταυτόχρονα, θα φέρουμε το Μουσείο πιο κοντά στην Πατησίων, πιο κοντά στην πόλη. Και πώς -νομίζω σε αυτό ο κ. Chipperfield και ο κ. Γυφτόπουλος έχουν απόλυτο δίκιο- δεν θα ανταγωνιστούμε το υφιστάμενο κτίριο και θα σεβαστούμε την διακριτή του ιστορικότητα.
Είναι στην κρίση σας εάν η πρόταση αυτή, η οποία επιλέχθηκε ομόφωνα από την επιτροπή, επιτυγχάνει αυτούς τους στόχους.
Σίγουρα, όμως, θα αποτελέσει μία σημαντικότατη παρέμβαση στον αστικό ιστό της πόλης, αλλά και μια μοναδική ευκαιρία να μπορέσουμε να προσελκύσουμε στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο περισσότερους επισκέπτες. Γιατί πάντα με προβλημάτιζε το γεγονός ότι κάτι παραπάνω από 500.000 επισκέπτες έρχονται κάθε χρόνο στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, όταν φιλοξενεί αυτόν τον απίστευτο πλούτο της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς.
Πιστεύω ότι αυτό θα αλλάξει και μπορεί να αλλάξει ως αποτέλεσμα της υλοποίησης αυτού του πολύ οραματικού σχεδίου το οποίο παρουσιάστηκε σήμερα.
Προφανώς, έχουμε ακόμα πολλή δουλειά μπροστά μας. Έχουμε όμως όχι απλά το χρονοδιάγραμμα, έχουμε και το απαραίτητο εργαλείο, τον οδικό χάρτη στη διάθεσή μας, για το πώς θα δρομολογήσουμε από εδώ και στο εξής τις μελέτες -που θα κοστίσουν αρκετά χρήματα- για να μπορέσουμε να υλοποιήσουμε το έργο αυτό.
Η πρόθεσή μας είναι όλες οι μελέτες να χρηματοδοτηθούν από ιδιωτικές δωρεές και στη συνέχεια, προφανώς, η κατασκευή του μουσείου και του περιβάλλοντα χώρου να χρηματοδοτηθούν από εθνικούς και από ευρωπαϊκούς πόρους.
Το χρονοδιάγραμμα το οποίο έχουμε καθορίσει είναι ένα χρονοδιάγραμμα αρκετά σφιχτό αλλά είμαι απολύτως σίγουρος ότι θα μπορέσουμε να το υλοποιήσουμε, διότι υπάρχει μεράκι, διάθεση και τεχνογνωσία για να μπορέσουμε αυτό το πολύ όμορφο όραμα το οποίο σας παρουσιάστηκε σήμερα, να γίνει πράξη το συντομότερο δυνατόν.
Και βέβαια σε αυτό θα συμβάλει και το γεγονός ότι πια το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, μαζί με τέσσερα ακόμα μουσεία, γίνεται -ως αποτέλεσμα του Νόμου που δημοσιεύτηκε σήμερα- ένα ξεχωριστό Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου, όπως εξάλλου συμβαίνει σε όλα τα μεγάλα μουσεία, έχοντας μεγαλύτερη αυτονομία και ευελιξία να μπορέσει να διεκδικήσει το δικό του ρόλο και τη δική του θέση στον παγκόσμιο χάρτη των μουσείων -και όχι απλά μια οργανική μονάδα του Υπουργείου Πολιτισμού. Θεωρώ ότι είναι μία πολύ σημαντική μεταρρύθμιση στον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε την διαχείριση της πολιτιστικής μας κληρονομιάς.
Ο δρόμος, λοιπόν, είναι ανοιχτός. Θέλω και πάλι να ευχαριστήσω τον David Chipperfield και την ομάδα του, τον κ. Γυφτόπουλο και την ομάδα του, γιατί πράγματι μας άνοιξαν τα μάτια σε ένα καινούριο κόσμο.
Δεν είμαι αρχιτέκτονας, ούτε θα μπορούσα ποτέ να φανταστώ αυτό το οποίο είδαμε. Ήξερα, όμως, ότι ήθελα και θέλαμε να κάνουμε κάτι το οποίο πραγματικά να είναι ταυτόχρονα εντυπωσιακό, να σέβεται το υφιστάμενο δομημένο περιβάλλον αλλά να πληροί -και αυτό το θεωρώ εξαιρετικά σημαντικό- και τις αρχές της βιωσιμότητας για την οποία με τόσο πάθος μάς μίλησε ο David. Το γεγονός, δηλαδή, ότι τα υλικά τα οποία θα χρησιμοποιηθούν είναι ντόπια υλικά, νομίζω ότι στέλνει ένα μήνυμα για το πώς πολιτισμός και βιωσιμότητα πρέπει να είναι δύο έννοιες οι οποίες από εδώ και στο εξής θα ταυτίζονται.
Και πάλι, λοιπόν, ένα μεγάλο ευχαριστώ σε όσους οραματίστηκαν αυτή την πρόταση, σε όσους εργάστηκαν για να την επιλέξουν και τώρα είναι στο χέρι μας να φροντίσουμε ώστε να περάσουμε όσο το δυνατόν πιο σύντομα από το σχέδιο στην πραγματικότητα.
Σας ευχαριστώ πάρα πολύ.