Στοιχεία θρίλερ με απρόβλεπτες προεκτάσεις: ο έως τον Νοέμβριο διευθυντής του Μουσείου του Λούβρου κατηγορείται για συμμετοχή σε υπόθεση εμπορίας αιγυπτιακών αρχαιοτήτων.
Ο Ζαν Λικ Μαρτινέζ, ύστερα από τρεις ημέρες ανακρίσεων από τις γαλλικές αρχές, έφτασε την Πέμπτη (26/5) το απόγευμα στην Αθήνα και μένει σε κεντρικό ξενοδοχείο.
O έως τον Σεπτέμβριο πρόεδρος και διευθυντής του Μουσείου του Λούβρου Ζαν Λικ Μαρτινέζ (η αποχαιρετιστήρια έκθεσή του στο μουσείο ήταν αφιερωμένη στην Ελλάδα και στα 200 χρόνια από την Επανάσταση) πέρασε δύσκολα εικοσιτετράωρα από τη Δευτέρα έως και χθες στα χέρια των ανακριτικών αρχών της Γαλλίας, αναφορικά με πιθανή εμπλοκή του σε υπόθεση απόκρυψης της πραγματικής προέλευσης αιγυπτιακών αρχαιοτήτων, που αποκτήθηκαν κατά τη διάρκεια της Αραβικής Άνοιξης. Οπως σημειώνουν οι New York Times σε άρθρο που αναρτήθηκε λίγο πριν τα μεσάνυχτα της Πέμπτης, οι κατηγορίες υποδηλώνουν ότι οι ερευνητές υποψιάζονται τον Μαρτινέζ για συμμετοχή σε έγκλημα το οποίο όμως δεν θα οδηγηθεί απαραίτητα σε δίκη. «Οι κατηγορίες μπορούν να πέσουν ανά πάσα στιγμή αν η αστυνομία εντοπίσει νέα στοιχεία. Συχνά στη Γαλλία οι σύνθετες νομικές έρευνες χρειάζονται πολλά χρόνια για να ξεδιπλωθούν».
Οι αρμόδιες αρχές τού απήγγειλαν ήδη κατηγορίες, με τον ίδιο να αρνείται ότι έχει οποιαδήποτε σχέση, σύμφωνα με δήλωση που έκανε στην «Τhe Art Newspaper». Μάλιστα, είναι χαρακτηριστικό ότι ήταν προγραμματισμένο να βρίσκεται από την Τετάρτη στην Ελλάδα μαζί με όλους τους προσκεκλημένους και ομιλητές του συνεδρίου της ιστορικής εφημερίδας «Le Figaro», που πραγματοποιείται στην Αθήνα -χθες το βράδυ έγινε η πρώτη τους συνάντηση στο Δημαρχείο Αθηνών. Τελικά, ο Μαρτινέζ έφτασε σήμερα το απόγευμα, μετά την περιπέτεια με τους ανακριτές και αφού του απαγγέλθηκαν κατηγορίες. Διαμένει σε κεντρικό ξενοδοχείο των Αθηνών. Mε βάση το πρόγραμμα θα δώσει ομιλία το Σάββατο στην Ακαδημία Αθηνών, με τίτλο «Ελληνική Τέχνη, Δημόσια Τέχνη».
Η έκθεση για την Αθήνα, η σχέση με την Πινακοθήκη
Σύμφωνα με τη μεγάλη έρευνα που βρίσκεται σε εξέλιξη στη Γαλλία, εντοπίστηκε ένα κύκλωμα που φέρεται να απέσπασε παράνομα αιγυπτιακές αρχαιότητες, κατά τη διάρκεια του σοκ και της αναστάτωσης που έφερε η Αραβική Ανοιξη στη Μέση Ανατολή.
Δικαστική πηγή, που μίλησε στο Γαλλικό Πρακτορείο ειδήσεων, αναφέρει ότι ο Μαρτινέζ κατηγορήθηκε για συμμετοχή σε απάτη και απόκρυψη της προέλευσης αγαθών που αποκτήθηκαν παρανόμως, με ψευδή αναγνώρισή τους. Μαζί του ανακρίνονταν από την αρχή της εβδομάδας δύο Γάλλοι ειδικοί σε αιγυπτιακές αρχαιότητες: ο διευθυντής του Τμήματος Αιγυπτιακών Αρχαιοτήτων του Μουσείου του Λούβρου Βινσέντ Ροντότ και ο διάσημος αιγυπτιολόγος Ολιβιέ Περντί. Οι δικηγόροι του Μαρτινέζ, κ.κ. Ζακλίν Λαφόντ και Φρανσουά Αρτυφελ, δήλωσαν στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων ότι ο πρώην πρόεδρος και διευθυντής του Μουσείου του Λούβρου «προς το παρόν κρατά τις δηλώσεις του για τις δικαστικές αρχές και δεν αμφιβάλει ότι θα αναγνωριστεί η καλή του πίστη».
Υπενθυμίζουμε ότι ο Μαρτινέζ είναι αρχαιολόγος και μάλιστα είχε εργαστεί στη Γαλλική Σχολή Αθηνών στη δεκαετία του '90 και είχε λάβει μέρος σε ανασκαφές στους Δελφούς και στη Δήλο. Από το 2013 ως το 2021 ήταν διευθυντής και πρόεδρος στο Μουσείο του Λούβρου. Αποχώρησε τον περασμένο Νοέμβριο, μετά τα εγκαίνια της μεγάλης Εκθεσης με τον τίτλο «Παρίσι-Αθήνα. Η γέννηση της νεότερης Ελλάδας, 1675-1919», που επιμελήθηκε ο ίδιος μαζί με τη στενή του φίλη Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα.
Σύμφωνα με πηγές στο Παρίσι, ο Μακρόν δεν επιθυμούσε την παραμονή του στο κορυφαίο μουσείο της χώρας. Αποχώρησε από τη θέση με τον τιμητικό τίτλο του πρεσβευτή της Γαλλίας για θέματα πολιτιστικής κληρονομιάς, με περιοχή δράσης την Αφρική και αντικείμενο, μεταξύ άλλων, τον επαναπατρισμό αρχαιοτήτων και έργων Τέχνης που είχαν παρανόμως αποκτηθεί από γαλλικά μουσεία και συλλογές.
Τα «στραβά μάτια» και η στήλη του Τουταγχαμών
Η Le Canard enchaîné γράφει ότι οι κατηγορίες που του απαγγέλθηκαν ίσως σημαίνουν ότι ο Μαρτινέζ μπορεί να έκανε τα «στραβά μάτια» σε πλαστά αποδεικτικά που αφορούν στην προέλευση απόκτησης των αρχαιοτήτων, στο πλαίσιο απάτης στην οποία εμπλέκονται πολλοί ειδικοί σε θέματα Τέχνης.
Η υπόθεση φαίνεται ότι ξεκίνησε τον Ιούλιο του 2018, όταν το παράρτημα του Μουσείου του Λούβρου στο Αμπου Ντάμπι απέκτησε έναντι οκτώ εκατομμυρίων ευρώ μια σπάνια στήλη αφιερωμένη στον Τουταγχαμών, μαζί με τέσσερις ακόμα αρχαιότητες. Ο Γερμανολιβανέζος γκαλερίστας Ρομπέν Ντιμπ, που μεσολάβησε στην πώληση, συνελήφθη στο Αμβούργο τον Μάρτιο και εκδόθηκε στο Παρίσι για ανάκριση.
Σύμφωνα πάντα με την Canard Enchaine, κάποιοι από τους ίδιους Γάλλους ειδικούς σε θέματα Τέχνης που πιστοποίησαν τη στήλη του Τουταγχαμών, επιβεβαίωσαν την προέλευση ενός ακόμα σπουδαίου αιγυπτιακού έργου, του επιχρυσωμένου φέρετρου του Nedjemankh, το οποίο αγοράστηκε από το Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης της Νέας Υόρκης προ πενταετίας.
Το ΜΕΤ δήλωσε ότι έπεσε θύμα ψευδών εγγράφων πιστοποίησης και συμφώνησε να επιστραφεί το επιχρυσωμένο φέρετρο στην Αίγυπτο.
Οι υπουργοί Πολιτισμού και Εξωτερικών της Γαλλίας ως το βράδυ της Πέμπτης αρνούνται να σχολιάσουν την έρευνα των Αρχών, παρά τις διαστάσεις που ήδη έχει πάρει το ζήτημα στον διεθνή Τύπο. Δεν είναι λίγοι αυτοί που μιλούν για μια υπόθεση ντροπιαστική για τον γαλλικό πολιτισμό.
Το Μουσείο του Λούβρου στο Αμπου Ντάμπι δηλώνει ότι δεν πρόκειται να κάνει ανακοινώσεις για την υπόθεση όσο βρίσκεται σε εξέλιξη η έρευνα. «Το Louvre Abu Dhabi εφαρμόζει αυστηρό διεθνές πρωτόκολο για τα έργα τέχνης που μπαίνουν στη συλλογή του, όπως ορίζεται από την διακυβερνητική συμφωνία μεταξύ Γαλλίας και Αμπου Ντάμπι, που υπογράφτηκε το 2007», ανέφερε το μουσείο, σύμφωνα με τους New York Times.