H Εθνική Πινακοθήκη-Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτσου καλωσορίζει τον φετινό Δεκέμβριο με ένα πλούσιο εικαστικό και εκπαιδευτικό πρόγραμμα αλλά και με πρωτότυπες μουσικές εκδηλώσεις.
Σε κλίμα γιορτινό και φωτεινό η ΕΠΜΑΣ υποδέχεται τους επισκέπτες της με προτάσεις για όλους, μικρούς και μεγάλους, με ξεχωριστές εκδηλώσεις που προσφέρουν γνώση και ψυχαγωγία.
Εκδηλώσεις για όλους στην Εθνική Πινακοθήκη
Eκτός από τις ξεναγήσεις στις εκθέσεις που φιλοξενεί το μουσείο, έχουν προγραμματιστεί, για τις γιορτινές μέρες που έρχονται, πρωτότυπες εκπαιδευτικές χριστουγεννιάτικες δραστηριότητες, χριστουγεννιάτικα bazaar και άλλες ξεχωριστές δράσεις, όπως μια σειρά μουσικών εκδηλώσεων οι οποίες συνδέουν συγκεκριμένα έργα ζωγραφικής που ανήκουν στη Συλλογή της ΕΠΜΑΣ με την κλασική δυτική μουσική.
Αριστουργήματα του μουσικού ρεπερτορίου θα «συνομιλήσουν» με έργα της μόνιμης συλλογής, μέσα από συναυλίες μικρής διάρκειας των Athens Classical Players. Επίσης, τελειόφοιτοι του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων θα παρουσιάσουν, σε σύντομο ρεσιτάλ κιθάρας, το σπουδαίο μουσικό έργο του Mario Castelnuovo-Tedesco Caprichos de Goya op. 195 , το οποίο βασίζεται σε έργα που παρουσιάζονται στην περιοδική έκθεση της ΕΠΜΑΣ με τίτλο Francisco Goya, Los Caprichos.
Τέλος, στις 3 Δεκεμβρίου, με αφορμή την Παγκόσμια ημέρα Ατόμων με Αναπηρία, σε συνεργασία με το Εθνικό Ίδρυμα Κωφών, θα πραγματοποιηθεί ξενάγηση στην περιοδική έκθεση Παναγιώτης Τέτσης, Η Εμμονή του Βλέμματος με ταυτόχρονη διερμηνεία στη Νοηματική Γλώσσα.
Εθνική Πινακοθήκη - Κεντρικό Κτήριο
Εκπαιδευτικά Προγράμματα
Γράμματα απ’ την Ευρώπη
Σε ποια ευρωπαϊκή πόλη θα θέλατε να βρεθείτε τα φετινά Χριστούγεννα; Νάπολη, Φλωρεντία, Αμβέρσα ή Βενετία; Η Εθνική Πινακοθήκη προσκαλεί τους μικρούς της φίλους σε ένα χριστουγεννιάτικο ταξίδι στις διάσημες αυτές πόλεις, μέσα από τα εμβληματικά έργα των Βερονέζε, Γιόρντενς και Τιντορέτο που ανήκουν στη συλλογή Δυτικοευρωπαϊκής τέχνης του μουσείου και εκτίθενται στη μόνιμη έκθεση. Ως αναμνηστικό του ταξιδιού τους στην ιστορία της ευρωπαϊκής ζωγραφικής, τα παιδιά θα έχουν τη δυνατότητα να δημιουργήσουν καρτ ποστάλ και γράμματα εμπνευσμένα από κορυφαία έργα του μουσείου.
Σχεδίαση & Διεξαγωγή: Χριστίνα Μπότσου, Μουσειοπαιδαγωγός της ΕΠΜΑΣ
Ημερομηνίες: Σάββατο 13 Δεκεμβρίου για παιδιά 4-6 ετών & Κυριακή 14 Δεκεμβρίου για παιδιά 6-8 ετών (απαραίτητη η συνοδεία ενήλικα)
Ώρα: 12:00
Χώρος: Κεντρικό Κτήριο ΕΠΜΑΣ – Μόνιμη Συλλογή
Κρατήσεις: edu.episkepseis@nationalgallery.gr
Διάρκεια: 90 λεπτά
Μέγιστος αριθμός συμμετεχόντων: 30 άτομα
Κόστος συμμετοχής: 8 €
Η Πρώτη μου Χιονονιφάδα
Ελάτε μαζί με τα παιδιά σας να ζήσουμε τη μαγεία των Χριστουγέννων μέσα από τις σελίδες του υπέροχου βιβλίου του Benji Davies Η Χιονονιφάδα.
Θα ακολουθήσει εργαστήρι δημιουργικής έκφρασης.
Σχεδίαση & Διεξαγωγή: Φρύνη Καρζή, Μουσειοπαιδαγωγός της ΕΠΜΑΣ
Ημερομηνίες: Σάββατο 20 & Κυριακή 21 Δεκεμβρίου, Ώρα: 10:30
Ηλικίες: 18-28 μηνών (απαραίτητη η συνοδεία ενήλικα)
Χώρος: Κεντρικό Κτήριο – Μόνιμη Συλλογή
Κρατήσεις: ekarzi@nationalgallery.gr
Διάρκεια: 70 λεπτά
Μέγιστος αριθμός συμμετεχόντων: 20 άτομα
Κόστος συμμετοχής: 8 €
Μια Μαγική Νύχτα στο Μουσείο
Φέτος τα Χριστούγεννα, ελάτε να ζήσετε μια νυχτερινή περιπέτεια φορώντας … τις πιτζάμες σας! Το παιδικό εργαστήριο της Εθνικής Πινακοθήκης προσκαλεί τα παιδιά σε μια ξεχωριστή βραδιά, όπου, ντυμένα άνετα, θα έχουν την ευκαιρία να ακούσουν παραμυθένιες χριστουγεννιάτικες ιστορίες και να δημιουργήσουν ευφάνταστα χριστουγεννιάτικα στολίδια εμπνευσμένα από τους πίνακες της μόνιμης συλλογής της Εθνικής Πινακοθήκης, μέσα σε μια μαγική ατμόσφαιρα.
Σχεδίαση & Διεξαγωγή: Χριστίνα Μπότσου, Μουσειοπαιδαγωγός της ΕΠΜΑΣ & Φρύνη Καρζή,
Μουσειοπαιδαγωγός της ΕΠΜΑΣ
Ημερομηνία: Τετάρτη 17 Δεκεμβρίου, Ώρα: 19:30
Χώρος: Κεντρικό Κτήριο ΕΠΜΑΣ – Μόνιμη Συλλογή
Ηλικίες: 6 -12 ετών (απαραίτητη η συνοδεία ενήλικα)
Κρατήσεις: edu.episkepseis@nationalgallery.gr
Διάρκεια: 90 λεπτά
Μέγιστος αριθμός συμμετεχόντων: 30 άτομα
Κόστος συμμετοχής: 8 €
Ουράνιοι Χριστουγεννιάτικοι Ψίθυροι
Με ένα ξεχωριστό εκπαιδευτικό πρόγραμμα η Εθνική Πινακοθήκη καλεί μικρούς και μεγάλους να αφουγκραστούν τι ψιθύριζε ο ουρανός κάποια Χριστούγεννα. Μέσα από την πρωτότυπη ιστορία Ουράνιοι Χριστουγεννιάτικοι Ψίθυροι οι συμμετέχοντες θα γνωρίσουν μια μικρή χιονονιφάδα που γεννιέται σ’ ένα σύννεφο και ξεκινά το πρώτο της ταξίδι. Καθώς κατεβαίνει από τον ουρανό, βλέπει ένα χωριό που δεν είναι στολισμένο. Οι άνθρωποι δείχνουν βιαστικοί και οι δρόμοι είναι γκρίζοι. Τότε η χιονονιφάδα αποφασίζει να χαρίσει λίγη μαγεία… Το πρόγραμμα θα ολοκληρωθεί με εικαστικές συνθέσεις των παιδιών, εμπνευσμένες από τους ουράνιους χριστουγεννιάτικους ψιθύρους.
Σχεδίαση & Διεξαγωγή: Φρύνη Καρζή, Μουσειοπαιδαγωγός της ΕΠΜΑΣ
Ημερομηνίες: Σάββατο 20 & Κυριακή 21 Δεκεμβρίου, Ώρα: 12:30
Ηλικίες: 6-12 ετών (απαραίτητη η συνοδεία ενήλικα)
Χώρος: Κεντρικό Κτήριο – Μόνιμη Συλλογή
Κρατήσεις: ekarzi@nationalgallery.gr
Διάρκεια: 70 λεπτά
Μέγιστος αριθμός συμμετεχόντων: 25
Κόστος συμμετοχής: 8 €
Ξεναγήσεις στην Εθνική Πινακοθήκη
Changing Grounds, Συμπληρωματικές αφηγήσεις
στο Αρχείο της Εθνικής Πινακοθήκης
Με μια πρωτότυπη έκθεση αρχειακής τέχνης και θεσμικής κριτικής συνεχίζεται το πρόγραμμα του Ενδιάμεσου Χώρου. Η έκθεση παρουσιάζει μια σειρά νέων έργων της εικαστικού Νατάσας Μπιζά, τα οποία αντλούν υλικό από το αρχείο της ΕΠΜΑΣ, αναδεικνύοντας λιγότερο γνωστές ή αθέατες πτυχές της ιστορίας της και των συλλογών της. Μέσα από επιλεγμένα αρχειακά επεισόδια, η καλλιτέχνιδα συνθέτει αφηγήσεις που φωτίζουν λεπτομέρειες και ιστορίες που συχνά παραμένουν στο περιθώριο. Η έκθεση στοχεύει στην ενεργοποίηση του αρχείου όχι μόνο ως πηγή τεκμηρίωσης, αλλά και ως εργαλείο διαλόγου ανάμεσα στο παρελθόν και το παρόν, μέσα από σύγχρονες καλλιτεχνικές και επιμελητικές πρακτικές.
Επιμέλεια έκθεσης: Ελπινίκη Μεϊντάνη, Ιστορικός της Τέχνης, Επιμελήτρια της ΕΠΜΑΣ
Ξενάγηση από την καλλιτέχνιδα και την επιμελήτρια της έκθεσης: Τετάρτη 10 Δεκεμβρίου στις 19:00
Χώρος: Κεντρικό Κτήριο ΕΠΜΑΣ
Διάρκεια έκθεσης: 12 Νοεμβρίου 2025 – 30 Σεπτεμβρίου 2026
Francisco Goya, Los Caprichos - Μόνιμη Συλλογή
Η σειρά των 80 χαρακτικών με τίτλο Los Caprichos, η οποία ανήκει στις μόνιμες συλλογές της Εθνικής Πινακοθήκης, αγοράστηκε μαζί με τις υπόλοιπες χαρακτικές σειρές του Francisco Goya το 1961 από τον τότε διευθυντή Μαρίνο Καλλιγά και είναι η πρώτη -και η μια από τις δύο (μαζί με τις Ταυρομαχίες)- που εκτέθηκαν όσο ο καλλιτέχνης ήταν εν ζωή.
Η σειρά Los Caprichos, που ο Francisco Goya δημοσιεύει στις αρχές του 1799, αποτελεί ένα έργο-ορόσημο στην καλλιτεχνική του εξέλιξη, καθώς για πρώτη φορά ο επίσημος ζωγράφος της Ισπανικής Αυλής αφήνεται να εκφράσει τον επαναστατικό χαρακτήρα μιας τέχνης ώριμης και απελευθερωμένης από τις δεσμεύσεις των δημόσιων παραγγελιών.
Επιμέλεια έκθεσης: Κατερίνα Ταβαντζή, Ιστορικός Τέχνης, Επιμελήτρια Χαρακτικής της ΕΠΜΑΣ
Ξενάγηση από την επιμελήτρια της έκθεσης: Σάββατο 6 Δεκεμβρίου στις 16:00
Χώρος: Κεντρικό Κτήριο ΕΠΜΑΣ, Σημείο συνάντησης: Σημείο συνάντησης: Είσοδος της έκθεσης ( -2 )
Κρατήσεις: edu.episkepseis@nationalgallery.gr
Μέγιστος αριθμός συμμετεχόντων: 15 άτομα
Θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας
Διάρκεια: Ιανουάριος 2025 – Ιανουάριος 2026
Χάρτινες Εικόνες – Οι Απαρχές της Ελληνικής Χαρακτικής
Η έκθεση με τίτλο Χάρτινες Εικόνες – Οι Απαρχές της Ελληνικής Χαρακτικής παρουσιάζει τα θρησκευτικά χαρακτικά της συλλογής της Εθνικής Πινακοθήκης, μια λιγότερο γνωστή μορφή τέχνης η οποία επί δυόμισι περίπου αιώνες (μέσα 17ου-τέλος 19ου αι.) γνώρισε τεράστια διάδοση, από τα τουρκοκρατούμενα εδάφη ως τις εσχατιές της Ορθόδοξης Ελληνικής διασποράς.
Η έκθεση διαρθρώνεται σε δύο ενότητες. Η πρώτη περιλαμβάνει μια σειρά από αγιορείτικα χαρακτικά του 18ου και του 19ου αι.: πανοραμικές απόψεις μοναστικών κέντρων όπως το Όρος Σινά ή το Άγιον Όρος, αναπαραστάσεις μοναστηριών, μορφές Αγίων ή σκηνές από τα πάθη του Χριστού, οι απεικονίσεις αυτές είναι συχνά επιζωγραφισμένες ή συνοδεύονται από τις αντίστοιχες χάλκινες μήτρες. Στη δεύτερη, ένα Προσκυνητάριον των Αγίων Τόπων (έκδοση: Βιέννη 1807), βιβλίο με περιγραφικό κείμενο και πρωτότυπα χαρακτικά έργα που αναπαριστούν μνημεία της Ιερουσαλήμ και σκηνές από τη ζωή και τα Πάθη του Χριστού, πλαισιώνεται από μια επιλογή από αντίστοιχα χαρακτικά έργα σε ελεύθερα φύλλα που ανήκουν στις συλλογές του μουσείου.
Με την έκθεση αυτή, η οποία παρουσιάζεται στην είσοδο του πρώτου ορόφου, η Εθνική Πινακοθήκη εγκαινιάζει μια σειρά παρουσιάσεων που στοχεύουν στη γνωριμία του κοινού με τη χαρακτική τέχνη, όπως αυτή εξελίχθηκε στον ελληνικό χώρο.Επιμέλεια έκθεσης: Κατερίνα Ταβαντζή
Ξενάγηση από την επιμελήτρια της έκθεσης: Κυριακή 14 Δεκεμβρίου στις 16:00
Χώρος: Κεντρικό Κτήριο ΕΠΜΑΣ, Σημείο συνάντησης: Στην είσοδο του πρώτου ορόφου
Κρατήσεις: edu.episkepseis@nationalgallery.gr
Μέγιστος αριθμός συμμετεχόντων: 25 άτομα
Διάρκεια έκθεσης: 25 Ιουνίου 2025 - 28 Φεβρουαρίου 2026
Παναγιώτης Τέτσης, Η εμμονή του βλέμματος
Με αφορμή την επέτειο των 100 χρόνων από τη γέννηση του Παναγιώτη Τέτση, η Εθνική Πινακοθήκη παρουσιάζει μεγάλη αναδρομική έκθεση αφιερωμένη στο έργο του.
Ο Π. Τέτσης, ζωγράφος, χαράκτης, δάσκαλος, ακαδημαϊκός, ο οποίος είχε διατελέσει Πρόεδρος της Καλλιτεχνικής Επιτροπής και Πρόεδρος του Δ.Σ. της Εθνικής Πινακοθήκης, υπήρξε ένας από τους σπουδαιότερους καλλιτέχνες που με το έργο και τη διδασκαλία τους διαμόρφωσαν την Ελληνική μεταπολεμική ζωγραφική.
Επιμέλεια: Έφη Αγαθονίκου, Διευθύντρια Συλλογών, Καλλιτεχνικού και Μουσειολογικού Προγραμματισμού της ΕΠΜΑΣ
Ξεναγήσεις από την επιμελήτρια της έκθεσης: Τετάρτη 3 (με ταυτόχρονη διερμηνεία στην Ελληνική Νοηματική Γλώσσα), 10, 17 Δεκεμβρίου στις 18:00 και Τετάρτη 7 Ιανουαρίου 2026 στις 18:00
(Δεν απαιτείται κράτηση θέσης)
Χώρος: Κεντρικό Κτήριο ΕΠΜΑΣ, Σημείο συνάντησης: Είσοδος της έκθεσης, όροφος: -2
Διάρκεια έκθεσης: Απρίλιος 2025 - Ιανουάριος 2026
Παναγιώτης Τέτσης - Η εμμονή του βλέμματος
Ξενάγηση με ταυτόχρονη διερμηνεία στην Ελληνική Νοηματική Γλώσσα
Η ΕΠΜΑΣ έχει στόχο της να συμπεριλαμβάνει όλους τους επισκέπτες της, χωρίς αποκλεισμούς. Έχοντας επίγνωση του πολιτιστικού και κοινωνικού αποτυπώματος του οργανισμού, αλλά και με γνώμονα την επικοινωνία με την κοινότητα, συνεχίζει το πρόγραμμα ταυτόχρονης διερμηνείας στην Ελληνική Νοηματική Γλώσσα με την ξενάγηση στην έκθεση Παναγιώτης Τέτσης, Η εμμονή του βλέμματος από την επιμελήτρια Έφη Αγαθονίκου. Η ξενάγηση θα διεξαχθεί την Τετάρτη 3 Δεκεμβρίου, Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Αναπηρία. Η ξενάγηση στη Νοηματική πραγματοποιείται με τη συνεργασία του Εθνικού Ιδρύματος Κωφών.
Ημερομηνία: Τετάρτη 3 Δεκεμβρίου στις 18:00
Η είσοδος για την ξενάγηση είναι δωρεάν. Ωστόσο, η προεγγραφή μέσω της σχετικής φόρμας εξασφαλίζει τη θέση σας και βοηθά το μουσείο στην καλύτερη οργάνωση της ξενάγησης. Συνιστάται οι επισκέπτες που δεν έχουν κάνει προεγγραφή να προσέλθουν 30 λεπτά νωρίτερα προκειμένου να προμηθευτούν εισιτήριο με μηδενικό αντίτιμο στην Έκδοση Εισιτηρίων.
Οι θέσεις είναι περιορισμένες και θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας.
Χώρος: Κεντρικό Κτήριο ΕΠΜΑΣ, Σημείο συνάντησης: Είσοδος, Έκδοση Εισιτηρίων
Επιμέλεια: Έφη Αγαθονίκου, Διευθύντρια Συλλογών, Καλλιτεχνικού και Μουσειολογικού Προγραμματισμού της ΕΠΜΑΣ
Η Απεικόνιση του Θείου μέσα από έργα της Εθνικής Πινακοθήκης
Η Εθνική Πινακοθήκη σας προσκαλεί σε ξενάγηση μέσα από την οποία οι συμμετέχοντες θα έχουν τη δυνατότητα να δουν πώς απεικονίζεται το Θείο στα έργα Ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών που ανήκουν στη συλλογή του μουσείου, από τα τέλη του 15ου έως τα μέσα του 20ού αιώνα. Παράλληλα θα έχουν την ευκαιρία να ανακαλύψουν πώς η ίδια θεματική απαντάται σε έργα ελληνικής χαρακτικής μέσα από την έκθεση του μουσείου με τίτλο Χάρτινες Εικόνες – Οι Απαρχές της Ελληνικής Χαρακτικής, σε επιμέλεια Κατερίνας Ταβαντζή.
Σχεδίαση & Διεξαγωγή: Μαρίνα Τομαζάνη, Ιστορικός της τέχνης & Επιμελήτρια της ΕΠΜΑΣ
Ημερομηνία: Σάββατο 6 Δεκεμβρίου, Ώρα: 12:00
Χώρος: Κεντρικό Κτήριο, Μόνιμη Συλλογή
Κρατήσεις: edu.episkepseis@nationalgallery.gr
Διάρκεια: 70΄
Μέγιστος αριθμός συμμετεχόντων: 25 άτομα
Κόστος: Εισιτήριο εισόδου
Μουσικές Εκδηλώσεις
Στους Απόηχους των Αιώνων: Ζωγράφοι και Συνθέτες στον ίδιο χρόνο Athens Classical Players
Η Εθνική Πινακοθήκη εγκαινιάζει τον Δεκέμβριο ένα νέο πρόγραμμα, παρουσιάζοντας στο κοινό έργα-αριστουργήματα της κλασικής δυτικής μουσικής τα οποία συνομιλούν με σύγχρονά τους έργα από τη μόνιμη συλλογή του Μουσείου, σε μια σειρά από συναυλίες μικρής διάρκειας με τους Athens Classical Players. Μέσα από αυτή τη δημιουργική συνύπαρξη, αναδεικνύεται ο ιδιαίτερος αισθητικός απόηχος κάθε αιώνα και των καλλιτεχνικών του ρευμάτων, τόσο στη Ζωγραφική όσο και στη Μουσική.
Οι συναυλίες αυτές, που θα φιλοξενηθούν στην Εθνική Πινακοθήκη, τοποθετούν τις δύο τέχνες κυριολεκτικά δίπλα δίπλα, αποκωδικοποιώντας την παράλληλη πορεία τους μέσα στους αιώνες. Οι κοινές τεχνικές σύνθεσης και φόρμας, η χρήση των χρωμάτων (ζωγραφική) και των χρωματισμών (μουσική) και οι μορφολογικές και υφολογικές εξελίξεις των καλλιτεχνικών μέσων, αναδεικνύονται μέσα από την ταυτόχρονη παρουσίαση των έργων της ίδιας εποχής. Η πρώτη συναυλία θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη 17 Δεκεμβρίου, με τίτλο Η Συναυλία των Αγγέλων - 17ος αιώνας.
Ο σχεδιασμός του προγράμματος -σε καλλιτεχνική επιμέλεια της Ίριδος Λουκά- και η επιλογή των μουσικών έργων έγινε με κύριο γνώμονα την τεράστια σημασία τους στην ιστορία της κλασικής δυτικής μουσικής, την αδιαμφισβήτητα σπουδαία σημασία τους ως αντιπροσωπευτικών έργων της εποχής τους αλλά και την κοινή θεματική τους με τα επιλεγμένα αριστουργήματα της μόνιμης Συλλογής της Εθνικής Πινακοθήκης.
1η Συναυλία
Η Συναυλία των Αγγέλων - 17ος αιώνας
17 Δεκεμβρίου 2025, 19:30
Ζωγραφικά έργα:
Pignoni Simone (1611-1698), Αλληγορία της Μουσικής
Δομήνικος Θεοτοκόπουλος (1541-1614), Συναυλία των Αγγέλων
Μουσικά έργα:
-Domenico Gabrielli (1651-1690)
Ricercare No 3 από “Ricercari per il violoncello” for solo cello
Τσέλο: Νόρα Καρακουσόγλου
-Arcangelo Corelli (1653-1713)
Violin Sonata in D minor Op.5 No. 7
Βιολί: Ιωάννα Γαϊτάνη
- Heinrich Biber (1644-1704)
“The Battalia” for ensemble (10') - Nicola Matteis (1650-1713)
“Passagio Rotto e fantasia” for solo violin (5’)
Βιολί: Ίρις Λουκά - Henry Purcell (1659-1695)
“Dido’s Lament” for mezzo soprano and ensemble
Mezzo Soprano: Κυριακή Τροχάνη
Ensemble
Μέλη των Athens Classical Players :
Βιολιά: Γιώργος Μάνδυλας (εξάρχων) Ιωάννα Γαϊτάνη, Τριαντάφυλλος Λούκας, Ίρις Λουκά
Βιόλα: Αντίλοχος Τρανός
Τσέλα: Αστέριος Πούφτης, Νόρα Καρακουσόγλου
Κοντραμπάσο: Χάρης Παζαρούλας
Συναυλία Κλασικής Κιθάρας
Mario Castelnuovo Tedesco, Caprichos de Goya op. 195
Με αφορμή την έκθεση Francisco Goya, Los Caprichos η Εθνική Πινακοθήκη σε συνεργασία με το Τμήμα Μουσικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, παρουσιάζει το έργο του Mario Castelnuovo-Tedesco Caprichos de Goya op. 195. Η εκδήλωση θα παρουσιάσει 16 Caprichos, ως ρεσιτάλ κιθάρας από τους τελειόφοιτους κιθαριστές του τμήματος. Πρόκειται για ένα σπουδαίο μουσικό έργο, που έχει παρουσιαστεί παγκοσμίως αλλά μόνον αποσπασματικά στην Ελλάδα, το οποίο στη συγκεκριμένη συναυλία θα ακουστεί παράλληλα με την προβολή των αυθεντικών έργων του Goya δημιουργώντας έτσι μία μοναδική εμπειρία.
Στις αρχές του 1961, τα χαρακτικά του Francisco Goya ενέπνευσαν τον συνθέτη Mario Castelnuovo-Tedesco (1895-1968) να γράψει τα δικά του Caprichos για σόλο κιθάρα op.195. Ύστερα από παρότρυνση του διάσημου Andres Segovia, ο Ιταλός με σεφαραδίτικες καταβολές συνθέτης, επέλεξε 23 χαρακτικά (και μια παρόμοια χαλκογραφία) και ολοκλήρωσε σε μόλις ενάμιση μήνα το πιο μεγαλόπνοο, όπως ο ίδιος χαρακτήρισε, έργο του για κιθάρα. Αποτελούμενο από 4 βιβλία-ενότητες των 6 Caprichos, που διαρκούν συνολικά περίπου 85 λεπτά, το αφιέρωσε στον ζωγράφο γιο του, Lorenzo. Το έργο εκδόθηκε το 1970, δύο χρόνια μετά τον θάνατο του συνθέτη.
Άλλοτε χαρακτηριστικά της ισπανικής μουσικής γλώσσας, όπως ο φρύγιος τρόπος ή γυρίσματα γύρω από την ίδια νότα, και άλλοτε ρυθμικά σχήματα, κάνουν ξεκάθαρες αναφορές στην εποχή που έζησε ο Goya, καθώς και στις μακρινές ισπανικές ρίζες του ίδιου του Tedesco. Ωστόσο ο συνθέτης χειρίζεται το υλικό αυτό χωρίς να προσπαθεί να κάνει ένα είδος προγραμματικής μουσικής. Ο Tedesco παρουσιάζει τη δικιά του ερμηνεία πάνω στα χαρακτικά του Ισπανού ζωγράφου και της πνευματικής Ισπανικότητας. Αναπτύσσει για κάθε Capricho ένα διαφορετικό συνθετικό ύφος πάντα όμως με έντονη εκφραστικότητα, αφηγηματικό χαρακτήρα και πολυεπίπεδους συμβολισμούς.
Τα παραδοσιακά Fandango, Seguidilla, Bolero και Jota, τα οποία βασίζονται σε χαρακτηριστικά κιθαριστικά μοτίβα και τεχνικές του φλαμένκο, συνδυάζονται δημιουργικά με στοιχεία διτονικότητας, διευρυμένης αρμονίας, μοντερνισμού και, σε ορισμένες περιπτώσεις, ακόμη και σειραϊσμού. Παράλληλα, άλλα Caprichos αποκαλύπτουν σαφή δείγματα νεοκλασικισμού, μέσα από τη χρήση δανεισμένων θεμάτων από το Γρηγοριανό μέλος, Αναγεννησιακά villancicos, αντιστικτικές φόρμες, καθώς και χορούς του γαλλικού Μπαρόκ.
Επιμέλεια κειμένου, προγράμματος και διδασκαλία: Δρ. Γιάννης Ευσταθόπουλος, Διδάσκων κλασικής κιθάρας και μουσικών συνόλων του ΤΜΣ
Ημερομηνία: Κυριακή 21 Δεκεμβρίου, Ώρα 18:30
Χώρος: Εθνική Πινακοθήκη, Αμφιθέατρο «Ίδρυμα Ωνάση»
Ερμηνεύουν φοιτητές/τριες του Τμήματος Μουσικών Σπουδών Πανεπιστημίου Ιωαννίνων
Συνδιοργάνωση με το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων
Η είσοδος είναι ελεύθερη
Εθνική Γλυπτοθήκη
Εκπαιδευτικό πρόγραμμα για παιδιά
Το Χριστουγεννιάτικο Ταξίδι των Πουλιών
Αυτά τα Χριστούγεννα, ανοίγουμε φτερά και ταξιδεύουμε παρέα με τα πιο τολμηρά πουλιά! Εμπνευσμένο από Το Συνέδριο των Πουλιών του Πέρση ποιητή Φαρίντ-Ουντίν Ατάρ, ένα αλληγορικό φιλοσοφικό ποίημα γραμμένο τον 12ο αιώνα μ. Χ., το πρόγραμμα καλεί μικρούς και μεγάλους να πάρουν μέρος σε ένα ταξίδι εξερεύνησης, γεμάτο από απρόσμενες αποκαλύψεις. Μαζί θα περάσουμε επτά κοιλάδες με παγωμένα ποτάμια, σκοτεινά δάση και χιονισμένα βουνά, θα αντιμετωπίσουμε ανέμους και εμπόδια και θα ζήσουμε μια μοναδική εμπειρία.
Σχεδίαση & Διεξαγωγή: Φρύνη Καρζή, Μουσειοπαιδαγωγός της ΕΠΜΑΣ
Ημερομηνία: Κυριακή 14 Δεκεμβρίου, Ώρα: 12:00
Ηλικίες: 6-12 ετών (απαραίτητη η συνοδεία ενήλικα)
Χώρος: Εθνική Γλυπτοθήκη
Κρατήσεις: ekarzi@nationalgallery.gr
Διάρκεια: 70 λεπτά
Μέγιστος αριθμός συμμετεχόντων: 25 παιδιά
Κόστος συμμετοχής: 8 €
Ξενάγηση στη μόνιμη έκθεση
Στην Εθνική Γλυπτοθήκη παρουσιάζεται η έκθεση της μόνιμης συλλογής Νεοελληνικής Γλυπτικής, που αποτυπώνει την αρχή και την εξέλιξή της από τον 19ο έως τις αρχές του 21ου αιώνα. Η Εθνική Γλυπτοθήκη είναι ανοιχτή για το κοινό και τα σχολεία καθημερινά (εκτός Τρίτης) από τις 9.00 έως τις 16.00 ενώ δύο φορές την εβδομάδα, υπάρχει η δυνατότητα ξενάγησης για σχολεία.
Το κοινό μπορεί, επίσης, να γνωρίσει τη μόνιμη έκθεση μέσα από ξεναγήσεις με την επιμελήτρια της συλλογής, Τώνια Γιαννουδάκη.
Ημερομηνία: Τετάρτη 10 Δεκεμβρίου, Ώρα: 18:00
Δεν είναι απαραίτητη η κράτηση θέσεων. Η ξενάγηση είναι δωρεάν, απαιτείται όμως η έκδοση εισιτηρίου για την είσοδό σας στην Εθνική Γλυπτοθήκη.
Παράρτημα ΕΠΜΑΣ - Κέρκυρα
Ξεναγήσεις
Η Ζωγραφική στο Ιόνιο: 18ος – 19ος αιώνας
Με αφορμή την επέτειο των 200 ετών από την ίδρυση της Ιονίου Ακαδημίας, το Ιόνιο Πανεπιστήμιο και η Εθνική Πινακοθήκη – Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτσου διοργανώνουν έκθεση με τίτλο Η Ζωγραφική στο Ιόνιο: 18ος – 19ος αιώνας στον χώρο του Παραρτήματος της Εθνικής Πινακοθήκης, στην Κέρκυρα.
Στην ιδιαίτερη αυτή έκθεση παρουσιάζεται η ζωγραφική στον χώρο του Ιονίου από την ύστερη Βενετοκρατία έως τις πρώτες δεκαετίες μετά την Ένωση, αποσκοπώντας στην ανάδειξη μιας καλλιτεχνικής παραγωγής κομβικής σημασίας για τις ελληνικές χώρες γενικότερα, για το ίδιο το ελληνικό κράτος και, ευρύτερα, για τον χώρο της Αδριατικής.
Στην έκθεση παρουσιάζονται περισσότερα από 70 έργα ζωγραφικής 30 καλλιτεχνών (τέμπερες, ελαιογραφίες, σχέδια, χαρακτικά), όπως επίσης και σχετικά τεκμήρια (χειρόγραφες πραγματείες, έντυπες εκδόσεις, αρχειακά έγγραφα) προερχόμενα από τις συλλογές της Εθνικής Πινακοθήκης όσο και από μουσεία, πολιτιστικά ιδρύματα και αρχεία.
Ως αφετηρία παρουσιάζονται δείγματα από τη ζωγραφική της ύστερης βενετικής κυριαρχίας στο Ιόνιο, αφενός των «νατουραλιστών» συνεχιστών του Παναγιώτη Δοξαρά αφετέρου εκείνων μιας βυζαντινότροπης τεχνοτροπίας. Στη συνέχεια προβάλλεται η δράση Ιόνιων καλλιτεχνών, οι οποίοι μαθήτευσαν συστηματικά στις ιταλικές ακαδημίες καλών τεχνών από τα τέλη του 18ου αιώνα, και περιλαμβάνονται έργα από τον καιρό της Επανάστασης μέχρι τις τελευταίες δεκαετίες του 19ου αιώνα, διάστημα κατά το οποίο η λεγόμενη «επτανησιακή σχολή» γνώρισε μια περίοδο ακμής. Τέλος, παρουσιάζεται η απήχηση αυτής της τέχνης στην πρωτεύουσα του ελληνικού κράτους όπως επίσης και σε άλλες περιοχές της Αδριατικής και της ανατολικής Μεσογείου.
Στο πλαίσιο της έκθεσης θα πραγματοποιηθούν εκπαιδευτικά προγράμματα για όλες τις εκπαιδευτικές βαθμίδες, ενώ παράλληλα ετοιμάζεται και ένα ενδιαφέρον δημόσιο πρόγραμμα με δράσεις και πολλές εκδηλώσεις.
Η Εθνική Πινακοθήκη, στο πλαίσιο της στρατηγικής αναδιοργάνωσης των Παραρτημάτων της και προκειμένου να υποδεχτεί αυτή την τόσο σημαντική έκθεση, αναβάθμισε τις υποδομές του Παραρτήματος στην Κέρκυρα, με γνώμονα τη βελτίωση της εμπειρίας του επισκέπτη και την άρτια παρουσίαση των έργων, σύμφωνα με τις σύγχρονες μουσειολογικές και μουσειογραφικές προδιαγραφές. Δημιουργήθηκε χώρος περιοδικών εκθέσεων, προσδίδοντας έτσι στο Παράρτημα μια νέα δυναμική. Κατά αυτό τον τρόπο, εκτός από την επανέκθεση της μόνιμης συλλογής, η οποία προγραμματίζεται για το 2026, θα υπάρχει η δυνατότητα να φιλοξενούνται πλέον και σημαντικές περιοδικές εκθέσεις, που θα αποτελούν πόλο έλξης για τους κατοίκους και τους επισκέπτες του νησιού.
Η ξενάγηση θα πραγματοποιηθεί από τη Μαρίνα Παπασωτηρίου, Επιμελήτρια του Παραρτήματος της Εθνικής Πινακοθήκης στην Κέρκυρα
Ημερομηνία: Κυριακή 21 Δεκεμβρίου, Ώρα: 11:30
Καλλιτέχνες, έργα των οποίων παρουσιάζονται στην έκθεση
Γεώργιος Άβλιχος, Αριστείδης Βαρούχας, Θεμιστοκλής Βαρούχας, Διονύσιος Βέγιας, Σπυρίδων Βεντούρας, Νικόλαος Βισκόντης, Άγγελος Γιαλλινάς, Παναγιώτης Δοξαράς, Κωνσταντίνος Ιατράς, Νικόλαος Καλλέργης, Διονύσιος Καλιβωκάς, Νικόλαος Καντούνης, Ευστάθιος Καρούσος, Ιωάννης Κοράης, Νικόλαος Κουτούζης, Γεώργιος Μηνιάτης, Βικέντιος Μποκατσιάμπης, Νικόλαος Ξυδιάς-Τυπάλδος, Χαράλαμπος Παχής, Πέτρος Παυλίδης-Μινώτος, Γεράσιμος Πιτζαμάνος, Ιερώνυμος Πλακωτός, Ελένη Σπ. Προσαλέντη, Παύλος Προσαλέντης, Σπυρίδων Προσαλέντης, Γεώργιος Σαμαρτζής, Περικλής Τσιριγώτης, Διονύσιος Τσόκος, Raffaello Ceccoli.
Συνεργαζόμενοι Φορείς
Υπουργείο Πολιτισμού – Εφορεία Αρχαιοτήτων Ζακύνθου – Μουσείο Ζακύνθου, Γενικά Αρχεία του Κράτους, Εθνικό Ιστορικό Μουσείο – Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία της Ελλάδος, Μουσείο Μπενάκη, Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο (ΕΛΙΑ) του Μορφωτικού Ιδρύματος της Εθνικής Τράπεζας (ΜΙΕΤ), Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος, Βιβλιοθήκη της Βουλής των Ελλήνων, Βιβλιοθήκη Πανεπιστημίου Κρήτης, Δημόσια Κεντρική Ιστορική Βιβλιοθήκη Κέρκυρας, Βιβλιοθήκη και Κέντρο Πληροφόρησης Ιονίου Πανεπιστημίου, Συλλογή Έργων Τέχνης της Τράπεζας της Ελλάδος, Συλλογή Έργων Τέχνης Alpha Bank, Μουσείο Σολωμού και Επιφανών Ζακυνθίων, Μουσείο Εκκλησιαστικής Τέχνης Ιεράς Μονής Στροφάδων και Αγίου Διονυσίου, Πινακοθήκη Δήμου Κεντρικής Κέρκυρας και Διαποντίων Νήσων, Αναγνωστική Εταιρία Κερκύρας, Ίδρυμα «Πινακοθήκη Άγγελου Γιαλλινά», Ίδρυμα Αντώνιος Ε. Κομνηνός, Συλλογή Γιάννη Περδίου, MuseoCorrer, Ελληνική Ορθόδοξη Κοινότητα Τεργέστης (Comunità Greco Orientale di Trieste), Accademia Nazionale di San Luca, Archivio Storico (Ρώμη), Accademia di Belle Arti, Archivio Storico (Νάπολη).
Προεδρία Επιτροπής Εορτασμών για τα 200 Χρόνια από την Ίδρυση της Ιονίου Ακαδημίας: Ηλίας Γιαρένης, Ιόνιο Πανεπιστήμιο
Πρόταση- Γενικός Συντονισμός: Έλενα Χαμαλίδη, Ιόνιο Πανεπιστήμιο
Επιστημονική Επιμέλεια: Παναγιώτης Ιωάννου, Πανεπιστήμιο Κρήτης
Γενική Διεύθυνση ΕΠΜΑΣ – Καλλιτεχνικός Προγραμματισμός: Συραγώ Τσιάρα, Ιστορικός Τέχνης
Μουσειογραφική Μελέτη – Επιμέλεια έκθεσης: Μαρίνα Παπασωτηρίου, Επιμελήτρια του Παραρτήματος της Εθνικής Πινακοθήκης στην Κέρκυρα
Παραγωγή έκθεσης και σχεδιασμός χώρου: Ειρήνη – Δάφνη Σάπκα, Τεχνική Σύμβουλος Εθνικής Πινακοθήκης
Την έκθεση συνοδεύει ο κατάλογος Η ζωγραφική στο Ιόνιο: 18ος-19ος αι., επιστημονική επιμέλεια: Παναγιώτης Ιωάννου / Έλενα Χαμαλίδη, εκδόσεις Μέλισσα.
Διάρκεια έκθεσης: 22 Οκτωβρίου 2025 – 22 Μαρτίου 2026
Ξενάγηση και δράση Slow Art στο Παράρτημα της Εθνικής Πινακοθήκης στην Κέρκυρα
Στο πλαίσιο του δημόσιου προγράμματος που συνοδεύει τη νέα έκθεση του Παραρτήματος της Εθνικής Πινακοθήκης στην Κέρκυρα Η ζωγραφική στο Ιόνιο, 18ος – 19ος αιώνας, την Κυριακή 7 Δεκεμβρίου, στις 11.00, θα πραγματοποιηθεί ξενάγηση από την Επιμελήτρια του Παραρτήματος, Μαρίνα Παπασωτηρίου, και δράση Slow Αrt για ενήλικες από τη Μουσειολόγο του Ιόνιου Πανεπιστημίου, Κωνσταντίνα Κοσμαδάκη.
Πολλές φορές, όταν επισκεπτόμαστε ένα μουσείο τέχνης, δεν αφιερώνουμε αρκετό χρόνο στην παρατήρηση καθενός έργου ξεχωριστά. Η Slow Art δημιουργήθηκε για να μας ενθαρρύνει να κοιτάξουμε ένα έργο τέχνης λίγο παραπάνω, με την ελπίδα να ανακαλύψουμε περισσότερα στοιχεία του αλλά και να εμπνευστούμε ώστε να δημιουργήσουμε τις δικές μας ιστορίες, να εκφράσουμε τη γνώμη μας, τα συναισθήματά μας, τις σκέψεις μας και να τα μοιραστούμε με την ομάδα.
Η ιδέα είναι να παρατηρήσουμε ένα έργο για πέντε λεπτά, χωρίς να μιλάμε. Δεν χρειάζεται να γνωρίζουμε πληροφορίες για την ιστορία του, για τον καλλιτέχνη που το ζωγράφισε ή για την περίοδο κατά την οποία δημιουργήθηκε. Το μόνο που χρειάζεται είναι να το κοιτάξουμε και να το απολαύσουμε. Ίσως αργότερα να θελήσουμε να αναζητήσουμε περισσότερες πληροφορίες για αυτό ή να νιώσουμε τόσο δημιουργικοί ώστε να ζωγραφίσουμε κάτι εμείς οι ίδιοι, να γράψουμε μία ιστορία ή να μιλήσουμε για την εμπειρία μας σε φίλους.
Η συνάντησή μας θα ξεκινήσει με ξενάγηση στην έκθεση και στη συνέχεια θα εστιάσουμε την προσοχή μας στο έργο του Πέτρου Παυλίδη Μινώτου Η προσκύνηση των Μάγων. Για πέντε λεπτά σε ησυχία, θα εξασκήσουμε το βλέμμα και την παρατηρητικότητά μας, θα χαλαρώσουμε και θα απολαύσουμε ένα σημαντικό έργο με θέμα σχετικό με το πνεύμα των Χριστουγέννων, θα το συγκρίνουμε με παρόμοια έργα. Ενδεχομένως να γράψουμε κάτι παρακινημένοι από το θέμα του, ίσως ακόμη και να θελήσουμε να γνωρίσουμε καλύτερα τον ζωγράφο ανακαλύπτοντας και άλλα έργα του στην έκθεση. Σε κάθε περίπτωση, αρκεί να αφήσουμε τον εαυτό μας ελεύθερο να φανταστεί και να δημιουργήσει.
Ημερομηνία: Κυριακή 7 Δεκεμβρίου, Ώρα: 11.00