Η Αθήνα υποδέχεται έναν από τους σημαντικότερους βιολονίστες της εποχής μας, τον θρυλικό Pinchas Zukerman, ο οποίος ανοίγει την αυλαία του Athens International Music Festival.
Πρόκειται για μία διοργάνωση που φέρνει κοντά λαμπρούς μουσικούς από όλο τον κόσμο, μετατρέποντας για πέντε ημέρες, από Τρίτη 21 έως Σάββατο 25 Οκτωβρίου τον ιστορικό Φιλολογικό Σύλλογο Παρνασσό σε επίκεντρο της διεθνούς μουσικής δημιουργίας. Ενα Φεστιβάλ με κορυφαία έργα μουσικής δωματίου με τιμή εισιτηρίου να ξεκινά από 15 ευρώ.
Athens International Music Festival
Στο Φεστιβάλ, υπό οργανωτική επιμέλεια του Σπύρου Τερζή, συμμετέχουν διεθνούς φήμης καλλιτέχνες, όπως η διεθνούς φήμης σοπράνο Χριστίνα Πουλίτση, ο Asi Matathias και Tosca Opdam (βιολί), η Wenting Kang (βιόλα), η Amanda Forsyth και ο Gabriel Schwabe (τσέλο), ο Julien Hervé (κλαρινέτο), καθώς και οι πιανίστες Victor Stanislavsky και Maria Meerovitch.
Η Tosca Opdam και ο Asi Matathias, καλλιτεχνικοί διευθυντές του Athens International Music Festival μιλούν στο iefimerida για την μεγάλη γιορτή της μουσικής.
Το Athens International Music Festival πραγματοποιείται για πρώτη φορά, με ένα εντυπωσιακό σύνολο καλλιτεχνών. Πώς προέκυψε αυτή η συνεργασία;
Tosca Opdam: Το Φεστιβάλ γεννήθηκε από μια πολύ απλή αλλά ισχυρή ιδέα: ότι η μουσική - η αληθινή, ειλικρινής μουσική - αξίζει να έχει ένα σπίτι σε κάθε μεγάλη πολιτιστική πόλη. Και η Αθήνα είναι σίγουρα μία από αυτές. Η συνεργασία προέκυψε οργανικά. Με τα χρόνια, είχαμε το προνόμιο να μοιραστούμε τη μουσική μας με εξαιρετικούς συναδέλφους σε όλο τον κόσμο. Η ιδέα να φέρουμε αυτούς τους καλλιτέχνες, φίλους και μέντορες εδώ, σε μια πόλη που αναπνέει ιστορία και ανθρωπιά, ήρθε φυσικά - σχεδόν αναπόφευκτα.
Η Αθήνα δεν χρειάζεται να δανειστεί δόξα· είναι η ίδια δόξα. Ήρθε η στιγμή η κλασική μουσική να ξαναδηλώσει εδώ την παρουσία της, όχι ως κάτι του παρελθόντος, αλλά ως κάτι ζωντανό, που αναπνέει στο παρόν. Συνεργαστήκαμε με υπέροχους ανθρώπους, με επικεφαλής στο διοικητικό κομμάτι τον Σπύρο Τερζή, και ξεκινήσαμε ένα όμορφο ταξίδι.
«Μια γιορτή της ανθρώπινης έκφρασης»
Τι ήταν αυτό που σας ενέπνευσε να στραφείτε προς την Αθήνα;
Asi Matathias: Όταν ήρθα πρώτη φορά στην Αθήνα, με συγκλόνισε το βάθος του πολιτισμού της - όχι μόνο οι αρχαίες πέτρες και τα μνημεία, αλλά οι ίδιοι οι άνθρωποι. Υπάρχει μια ζεστασιά, μια ανοιχτότητα, και ταυτόχρονα μια δίψα. Μια δίψα για αριστεία, για αυθεντικότητα, για μια μουσική εμπειρία που ριζώνει στη βαθιά ανθρώπινη σύνδεση. Αυτό ήταν που με τράβηξε.
Αυτή η πόλη έχει δώσει τόσα πολλά στον κόσμο - φιλοσοφία, δημοκρατία, τέχνη - και ένιωσα πως ήρθε η στιγμή να της επιστρέψουμε κάτι, μέσα από τη μουσική. Το γεγονός ότι και οι δύο παππούδες μου κατάγονται από την Αθήνα, μου έδωσε μια ακόμη πιο έντονη αίσθηση του ανήκειν.
Ποιο ήταν το όραμά σας κατά τον σχεδιασμό του προγράμματος του φεστιβάλ και ποιες στιγμές θεωρείτε κορυφαίες;
Tosca Opdam: Το όραμα δεν ήταν ποτέ απλώς να συγκεντρώσουμε μεγάλα ονόματα. Ήταν να δημιουργήσουμε διαλόγους - ανάμεσα σε καλλιτέχνες, ανάμεσα σε γενιές, ανάμεσα σε πολιτισμούς. Θέλαμε ένα πρόγραμμα που να αφηγείται μια ιστορία, να συνδυάζει βάθος και ομορφιά, να προκαλεί αλλά και να παρηγορεί.
Περιλαμβάνει έργα μεγάλης λαμπρότητας αλλά και οικειότητας, ρεσιτάλ και μουσική δωματίου - γιατί αυτή η μουσική πρέπει να μιλάει με πολλές φωνές. Όσο για τις κορυφαίες στιγμές, διστάζω να ξεχωρίσω κάποια, αλλά σίγουρα η παρουσία του Pinchas Zukerman στο Φεστιβάλ είναι κάτι βαθιά προσωπικό για μένα. Υπάρχει επίσης μια στιγμή σε μία από τις συναυλίες μουσικής δωματίου - δεν θα την αποκαλύψω - όπου νέοι μουσικοί μοιράζονται τη σκηνή με καταξιωμένους δασκάλους. Αυτή είναι, για μένα, η ουσία ενός φεστιβάλ.
Ο Pinchas Zukerman ανοίγει την αυλαία του Φεστιβάλ. Τι σημαίνει η παρουσία του για εσάς προσωπικά, αλλά και για την ελληνική σκηνή της κλασικής μουσικής;
Asi Matathias: Για μένα, ο Pinchas δεν είναι απλώς ένας μέντορας. Είναι οικογένεια. Είναι κάποιος που διαμόρφωσε τη μουσική μου ταυτότητα μέσα από την πειθαρχία του, τη ζεστασιά του, και την αδιάκοπη αφοσίωσή του στην αλήθεια του ήχου. Το να τον έχω εδώ, στην Αθήνα, είναι μια στιγμή ολοκλήρωσης ενός κύκλου.Είναι επίσης μια υπενθύμιση - ότι η αριστεία, η παράδοση και ο ανθρωπισμός δεν είναι αντίθετες έννοιες, αλλά βαθιά συνδεδεμένες.
Για την ελληνική σκηνή, πιστεύω πως η παρουσία του είναι ένα μήνυμα. Λέει: «Το παίρνουμε στα σοβαρά». Λέει: «Η Αθήνα ανήκει στον παγκόσμιο χάρτη, όχι μόνο για την ιστορία της, αλλά και για το παρόν και το μέλλον της στην κλασική μουσική». Και δείχνει στους νέους μουσικούς τι είναι εφικτό όταν το ταλέντο συνοδεύεται από ταπεινότητα και διαρκή μάθηση.
Το Athens International Music Festival δίνει μεγάλη έμφαση στην εκπαίδευση των νέων μουσικών. Πώς οραματίζεστε τον ρόλο των masterclasses και των συνεργασιών με σχολεία;
Tosca Opdam: Η εκπαίδευση δεν είναι ένα παράπλευρο εγχείρημα του φεστιβάλ - είναι η ψυχή του. Η μουσική δεν κληρονομείται όπως η περιουσία. Μεταδίδεται, σαν φλόγα. Αυτά τα masterclasses δεν αφορούν μόνο την τεχνική. Αφορούν τη διαμόρφωση καλλιτεχνών και στοχαστών. Φέρνοντας παγκοσμίου φήμης καλλιτέχνες μέσα στις αίθουσες διδασκαλίας, λέμε στους νέους μουσικούς: «Ανήκετε κι εσείς σε αυτή την ιστορία». Και με τη συνεργασία των σχολείων, απευθύνουμε μια πρόσκληση - όχι μόνο σε όσους έχουν ήδη βρει τον δρόμο τους, αλλά και σε εκείνους που δεν έχουν ακόμη ανακαλύψει τη δύναμη της μουσικής να αλλάζει ζωές. Αν έστω κι ένας νέος άνθρωπος φύγει από ένα masterclass σκεπτόμενος «Αυτό θέλω να κάνω στη ζωή μου», τότε το φεστιβάλ έχει ήδη πετύχει τον σκοπό του.
Για πέντε ημέρες, η Αθήνα υποδέχεται κορυφαίους μουσικούς απ’ όλο τον κόσμο. Πώς βλέπετε σήμερα την ελληνική κλασική μουσική σκηνή;
Asi Matathias: Τη βλέπω με τεράστιο σεβασμό και αισιοδοξία. Υπάρχει εδώ μια βαθιά δεξαμενή ταλέντου και μια ανάγκη για εξέλιξη - κάτι που, ειλικρινά, έχει χαθεί σε πιο καθιερωμένα μουσικά κέντρα. Οι Έλληνες μουσικοί είναι διψασμένοι. Είναι τολμηροί. Και υπάρχει κάτι στο ελληνικό πνεύμα - μια λυρική ανθεκτικότητα - που ταιριάζει απόλυτα με το καλύτερο της κλασικής μουσικής. Αυτό που χρειάζεται τώρα είναι υποστήριξη, ευκαιρίες και ορατότητα. Αυτό ακριβώς φιλοδοξεί να προσφέρει το φεστιβάλ. Γιατί το ταλέντο δεν είναι το πρόβλημα εδώ. Αυτό που χρειάζεται είναι πίστη - από τους θεσμούς, από το κοινό, από τον κόσμο.
Αν μπορούσατε να περιγράψετε το Athens International Music Festival με μία λέξη ή φράση, ποια θα ήταν; Τι ελπίζετε να αποκομίσει το κοινό στο τέλος του φεστιβάλ;
Tosca Opdam: Αν έπρεπε να επιλέξω μία φράση: «Μια γιορτή της ανθρώπινης έκφρασης». Ελπίζω το κοινό να φύγει θυμίζοντας στον εαυτό του ότι η μουσική δεν είναι μια απόδραση από την πραγματικότητα - είναι ένας τρόπος να τη κατανοήσουμε βαθύτερα. Ελπίζω να συγκινηθούν, να προβληματιστούν, ίσως και να αλλάξουν. Και πάνω απ’ όλα, ελπίζω να φύγουν γνωρίζοντας πως η κλασική μουσική δεν είναι κάτι μακρινό, ακαδημαϊκό ή ξεπερασμένο. Είναι ζωντανή. Είναι επιτακτική. Και ανήκει σε όλους μας.
Αναλυτικά το πρόγραμμα και εισιτήρια, ΕΔΩ