Πεζογράφοι, μελετητές και εικαστικοί γράφουν για μια σειρά έργων που φιλοτέχνησε πρόσφατα ο συλλέκτης με θέμα το γυναικείο γυμνό.
Το «άλλο πρόσωπο» του Βλάση Φρυσίρα έρχεται να μας συστήσει ο τόμος «Δέκα» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Frissiras Museum και τις εκδόσεις Πατάκη. Τέσσερα χρόνια μετά το «Ημερολόγιο Τέχνης 1945-1947. Η περιπέτεια μιας συλλογής», με τη νέα αυτή έκδοση ο γνωστός συλλέκτης και ιδρυτής του ομώνυμου Μουσείου Σύγχρονης Ευρωπαϊκής Ζωγραφικής στην Πλάκα παρουσιάζεται με την ιδιότητα του ζωγράφου.
Στις σελίδες του βιβλίου συγγραφείς, δημοσιογράφοι, μελετητές και εικαστικοί γράφουν για μια πρόσφατη σειρά έργων του Φρυσίρα με θέμα το γυναικείο γυμνό, προσεγγίζοντας το θέμα ο καθένας από τη δική του σκοπιά. Πρόκειται για τους Λένα Διβάνη, Ελενα Μαρούτσου, Ηλία Μαγκλίνη, Χρήστο Οικονόμου, Θανάση Μουτσόπουλο, Κώστα Παππή, Ανδρέα Μαράτο, Αλέξη Βερούκα, Κώστα Νταούλα και Γιάννη Ν. Μπασκόζο.
H δύναμη του χρωστήρα, ο ερωτισμός και ο αισθησιασμός που αποπνέουν τα έργα του δημιουργού είναι μερικά μόνο από τα χαρακτηριστικά τους τα οποία ξεχωρίζουν τα πρόσωπα που «συναντώνται» στην έκδοση.
«Η αιφνιδιαστική επιβολή της πανδημίας στη ζωή μας, αυτή η εξ΄ορισμού απροσδόκητη εισβολή του πραγματικού, μεταμόρφωσε άρδην, εν μία νυκτί, τους όρους μιας καθημερινότητας ήδη αποσυντονισμένης από τα απόνερα της κρίσης» γράφει ο ζωγράφος και συγγραφέας Ανδρέας Μαράτος.
«Το λεξιλόγιό μας ανανέωσε την πολεμική του ορολογία, ο συλλογικός φόβος μετουσιώθηκε στον ψυχισμό μας σε μηχανισμό άμυνας, ο επιστημονικός λόγος συνάντησε ξανά και ξανά τα όριά του και ένας ιδιότυπος αταβισμός άρχισε να εμφιλοχωρεί στη σκέψη των ανθρώπων. Η απόσυρση στην εύθραυστη ασφάλεια του ιδιωτικού χώρου έγινε μονόδρομος. Οταν ο άνθρωπος, από ανάγκη και χάνοντας την κοινωνικότητά του, ιδιωτεύει, συχνά πελαγοδρομεί. Αλλοτε, πάλι, ωστόσο, κατορθώνει και αναστοχάζεται τους όρους του βίου του ανασκαλεύοντας με περιέργεια τη μνήμη του. Ο Βλάσης Φρυσίρας μέσα στην απομόνωση της πανδημίας, με αξιοθαύμαστη νηφαλιότητα αποφάσισε να ξεκινήσει, ή μάλλον να συνεχίσει με άλλους όρους, έναν διάλογο με την μεγάλη του αγαπημένη. Τη ζωγραφική». Τί συναισθήματα γεννά άραγε στον συγγραφέα η τέχνη του Φρυσίρα; «Εγώ, πάντως, βλέποντας τη δουλειά του αισθάνθηκα μια ακατανίκητη αισιοδοξία, πως, εντέλει, ό,τι κι αν συμβεί, με κάποιο τρόπο, απροσδόκητο, αταξινόμητο, απλό ή δαιδαλώδη πάντα η ζωή θα νικάει. Ο Βλάσης Φρυσίρας φαίνεται να το ξέρει καλά. Και ζωγραφίζει...»
Μητέρα, αδελφή, σύντροφος
« Ο Βλάσης ζωγραφίζει γυναίκες ευδαίμονες, νωχελικά μοναχικές, καρτερικά ταραγμένες, πάντα με μια αμφισημία στη στάση του σώματος τους όπως και στους κενούς εσωτερικούς-εξωτερικούς χώρους. Ταυτίζει ανάμεσά τους τη μητρική, την αδελφική και τη συντροφική μορφή του έρωτά του. Προσπαθεί να διεισδύσει στον πίσω κήπο των αισθημάτων τους. Με αντικατοπτρισμένο το βλέμμα του σ΄αυτές και τη συμπαράστασή τους, είναι σ΄επιφυλακή για την ώρα της αναγνώρισης της ασύλληπτης Ξένης» γράφει από την πλευρά του ο ζωγράφος Αλέξης Βερούκας. Ενώ ο πεζογράφος Χρήστος Οικονόμου εκτιμά: «Κοιτάζω τα έργα του Φρυσίρα και βλέπω την αγάπη και την τρέλα του δημιουργού, την πίκρα της βιωμένης αλήθειας, το ελπιδοφόρο σπινθηροβόλημα της ειλικρίνειας- το απαλό βλέμμα του Πλάστη, το στοργικό του χέρι και την τρυφερή ανάσα του, καθώς φυσάει την αύρα της ζωής μέσα στα πρωτόπλαστα δημιουργήματά του. Κοιτάζω τα έργα του Φρυσίρα και λέω: αυτά δεν είναι έργα του Φρυσίρα, αυτά τα έργα είναι ο Φρυσίρας...»
Γεννημένος το 1945 στον Μικρό Βάλτο Κορινθίας, ο Βλάσης Φρυσίρας σπούδασε νομικά κι άρχισε να εργάζεται ως δικηγόρος το 1971. Ωστόσο, η «συλλεκτική του μανία» όπως την έχει χαρακτηρίσει ο ίδιος εκδηλώθηκε από πολύ νωρίς. Τον Νοέμβριο του 2000 εγκαινιάστηκε το Μουσείο Φρυσίρα στην Πλάκα, το μοναδικό Μουσείο Σύγχρονης Ευρωπαϊκής Ζωγραφικής στον ελλαδικό χώρο. Οι συλλογές του απαρτίζονται από έργα ζωγραφικής, σχεδίων, γλυπτικής και χαρακτικών Ευρωπαίων καλλιτεχνών μέσα από τα οποία γίνεται προσπάθεια να καταγραφούν οι τάσεις, τα πρόσωπα και η φιλοσοφία της ανθρωποκεντρικής ζωγραφικής μετά το 1940.