Ασκήσεις ισορροπίας και …τριγωνομετρίας καλείται να λύσει η κυβέρνηση το προσεχές διάστημα.
Στο εσωτερικό η πανδημία δεν έχει τεθεί ακόμα υπό έλεγχο και το «τελευταίο μίλι» αποδεικνύεται πολύ απαιτητικό, με διάφορες απρόβλεπτες μεταβλητές. Στα εξωτερικά, το τρίγωνο Αθήνας – Αγκυρας – Ουάσιγκτον παραμένει ταραγμένο, με την ανισότητα να επιβαρύνει την Τουρκία μετά την αλλαγή στάσης της αμερικανικής κυβέρνησης. Μπορεί στο Μέγαρο Μαξίμου να βλέπουν φως στην άκρη του τούνελ, αλλά ακόμα δεν έχουν φτάσει εκεί.
Το ρίσκο με το άνοιγμα του λιανεμπορίου
Το άνοιγμα του λιανεμπορίου περιέχει ασφαλώς μεγάλο ρίσκο για την κυβέρνηση. Οι καταναλωτές μπορεί να πειθαρχήσουν στα μέτρα εντός των καταστημάτων, αλλά τι γίνεται με τις πλατείες, τα ορθάδικα, τα κορωνοπάρτι ή οι συγκεντρώσεις σε σπίτια, ακόμα και με τις εκκλησίες και τις κηδείες; Η κυβέρνηση, όπως μεταδίδουν αρμόδιοι παράγοντες, προσπαθεί να παρέμβει προληπτικά εκεί που γνωρίζει ότι θα υπάρξει συνωστισμός, όμως οι εστίες υπερσυγκέντρωσης ξεπετάγονται παντού και θα πολλαπλασιάζονται όσο φτιάχνει ο καιρός.
Σημαντική παράμετρος είναι τα self test
Η λογική του Μεγάρου Μαξίμου είναι ότι αν αφεθεί ο κόσμος να πάρει μια ανάσα, να ψωνίσει ή να πάει μια μεγάλη βόλτα το Σαββατοκύριακο, θα εφαρμόσει ευκολότερα τα υπόλοιπα μέτρα προστασίας. Μέχρι στιγμής η προσέλευση στα καταστήματα εφαρμόστηκε με προσοχή, ωστόσο το κρίσιμο crash test θα γίνει το προσεχές Σαββατοκύριακο, το πρώτο μετά από καιρό που θα είναι ανοιχτά τα μαγαζιά και θα επιτρέπονται οι διαδημοτικές μετακινήσεις. Σημαντική παράμετρος είναι τα self test, αν θα διανεμηθούν ομαλά και αν οι πολίτες θα υιοθετήσουν αυτό το μέτρο ατομικής προστασίας. Αυτά, προκειμένου να ανοίξουν τα λύκεια σε πρώτη φάση, την ερχόμενη Δευτέρα – και τα υπόλοιπα σχολεία λίγο πριν το Πάσχα – όπως και άλλοι κλάδοι της οικονομικής δραστηριότητας. Στόχος, αν όλα πάνε καλά, το Πάσχα στο χωριό. Ήδη, ο υπουργός Επικρατείας Γιώργος Γεραπετρίτης, προανήγγειλε ότι αν δεν υπάρχει επιδημιολογική επιβάρυνση θα επιτραπούν οι υπερτοπικές μετακινήσεις.
Είναι προφανές ότι η κυβέρνηση προσπαθεί να εμπλέξει περισσότερο τους πολίτες στην προσπάθεια αναχαίτισης του κορωνοϊού. Και αυτό για δύο λόγους. Αφενός, λένε αρμόδιοι παράγοντες, τα κρούσματα μπορεί να είναι πολλά, να σπάνε τα ρεκόρ και να πιέζουν το σύστημα υγείας, είναι όμως διαφορετικά από ότι τους προηγούμενους μήνες. Τώρα οι μεγαλύτερες ηλικίες εμβολιάζονται, νοσούν νεότεροι, οι οποίοι δεν χρειάζεται να νοσηλευθούν σε ΜΕΘ. Αρα με περισσότερη προσοχή και τα κρούσματα μπορούν να μειωθούν και τα νοσοκομεία να αποσυμφορηθούν. Το θέμα βέβαια είναι να πειστούν οι νέοι να τηρήσουν τα μέτρα, ειδικά όσο πλησιάζει το καλοκαίρι. Αφετέρου, υπάρχει ένα σημαντικό ποσοστό πολιτών ηλικίας 75 ετών και άνω, οι οποίοι για διάφορους λόγους δεν έχουν εμβολιαστεί και πρέπει να προστατευτούν με ευθύνη του οικογενειακού τους περιβάλλοντος.
Τα επικοινωνιακά φάουλ
Στην προσπάθεια αυτή, να κινηθούν ομαλά τα πράγματα μέχρι το τέλος Απριλίου, σημειώνονται κυβερνητικές παλινδρομήσεις, οι οποίες καταγράφονται στο Μέγαρο Μαξίμου, όπου και εκεί υπάρχουν επικοινωνιακά φάουλ. Η διαχείριση της πανδημίας δεν είναι εύκολη υπόθεση για καμία κυβέρνηση, όμως εδώ οι συχνά αντικρουόμενες δηλώσεις των υπουργών, δημιουργούν ένα κλίμα αβεβαιότητας για τα μέτρα που αν προστεθεί στην κόπωση από την πανδημία, επιβαρύνει τους πολίτες, πολλοί από τους οποίους έχουν πάψει να τηρούν τα, όλο και πιο περίπλοκα, μέτρα. Επιπλέον, όπως έδειξε η πρόσφατη εμπειρία υπάρχει απροθυμία των υπουργών να υπερασπιστούν δύσκολες κυβερνητικές αποφάσεις. Συγκεκριμένα, ενώ ο Πρωθυπουργός ήθελε να μεταβούν την Κυριακή υπουργοί στις τρεις πόλεις στις οποίες απαγορεύτηκε το άνοιγμα του λιανεμπορίου -Πάτρα, Θεσσαλονίκη, Κοζάνη- προκειμένου να μετριαστούν οι αντιδράσεις του εμπορικού κόσμου, τελικά μόνο ο Στέλιος Πέτσας πήγε στην Πάτρα. Και σήμερα είχε προγραμματιστεί επίσκεψη στη Θεσσαλονίκη των Βασίλη Κοντοζαμάνη και Ιωάννη Κωτσιόπουλου, από το υπουργείο Υγείας, κυρίως για τα νοσοκομεία.
Η κόπωση και η έλλειψη πειθούς
Το βασικότερο πρόβλημα, όπως επισημαίνουν αρμόδιες πηγές, είναι ότι επιπλέον της κόπωσης δημιουργήθηκε ένα θέμα έλλειψης πειθούς. Η επιτροπή των ειδικών μιλά με πολλές γλώσσες, ακόμα και όταν οι αποφάσεις της είναι ομόφωνες, η δημόσια εικόνα των επιστημόνων προκαλεί αμφισβητήσεις. Στο πρώτο κύμα, υπήρχε ένα πρόσωπο το οποίο μετέφερε το μήνυμα με ειλικρίνεια και πειθώ. Ηταν ο Σωτήρης Τσιόδρας. Όταν αποσύρθηκε, με δική του απόφαση, από το προσκήνιο, δεν βρέθηκε ένας αντικαταστάτης ο οποίος να κερδίσει την εμπιστοσύνη της κοινής γνώμης, και η πολυφωνία (και κακοφωνία) υπέσκαψε το κύρος της επιτροπής.
Σε αυτή τη φάση, ο Κυριάκος Μητσοτάκης, αναγνωρίζει, όπως μεταφέρουν συνεργάτες του, το πρόβλημα αλλά δεν μπορεί να παρέμβει στη σύνθεση της επιτροπής χωρίς να κατηγορηθεί για απόπειρα χειραγώγησής της. Ισως θα έπρεπε να είχε ακούσει αυτούς που έλεγαν το φθινόπωρο, όταν ξέσπασε το δεύτερο κύμα, ότι χρειαζόταν να διαχωριστεί ο ρόλος της επιτροπής των ειδικών από την κυβέρνηση και τις αποφάσεις της.
Η επίσκεψη Μητσοτάκη στη Λιβύη
Σήμερα ο Πρωθυπουργός πραγματοποιεί επίσημη επίσκεψη στην Τρίπολη της Λιβύης, συνοδευόμενος από τον υπουργό Εξωτερικών Νίκο Δένδια, προκειμένου να συναντηθεί με τον Πρωθυπουργό της μεταβατικής κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας Αμπντούλ Χαμίντ Ντμπεϊμπά. Την Τρίπολη επισκέπτεται σήμερα και ο Ιταλός Πρωθυπουργός Μάριο Ντράγκι, και παρότι δεν υπήρχε στο πρόγραμμα συνάντηση των δύο ευρωπαίων ηγετών, από το Μέγαρο Μαξίμου δεν απέκλειαν αυτό το ενδεχόμενο.
Η συγκυρία είναι ευνοϊκή, γιατί μεταβάλλονται οι συσχετισμοί στην περιοχή εξαιτίας της αλλαγής που επέφερε η εκλογή του Τζο Μπάιντεν στην αμερικανική εξωτερική πολιτική. Ο Πρωθυπουργός, σκοπεύει να θέσει σε επαναλειτουργία την ελληνική Πρεσβεία στην Τρίπολη και να επανασυσταθεί το Γενικό Προξενείο στη Βεγγάζη, ώστε ενισχυθεί η συνεργασία των δύο χωρών. Στο πλαίσιο αυτό ο κ. Μητσοτάκης, προσφέρει τη στήριξη της Ελλάδας στην προσπάθεια της χώρας να οδηγηθεί σε αξιόπιστες, συμπεριληπτικές εκλογές, και μέσω αυτών στην πολιτική ομαλότητα και ανασυγκρότηση της. Οι προϋποθέσεις που θέτει η ελληνική πλευρά για τη βελτίωση των σχέσεων Ελλάδας – Λιβύης είναι να απομακρυνθούν από το έδαφος της Λιβύης, οι ξένοι μαχητές και μισθοφόροι και να ακυρωθούν συμφωνίες εκτός διεθνούς νομιμότητας. Είναι προφανές ότι και οι δύο προϋποθέσεις αφορούν τη δράση της Τουρκίας στη γειτονική χώρα και το τουρκολιβυκό σύμφωνο, το οποίο ασφαλώς δεν αναμένεται να ακυρωθεί σε αυτή την επίσκεψη, όμως πλέον οι χειρισμοί της Τουρκίας γίνονται όλο και πιο δύσκολοι στην περιοχή. Να σημειωθεί ότι ο Ερντογάν επιχείρισε μετά τις αμερικανικές εκλογές να προσεγγίσει το Ισραήλ και την Αίγυπτο με πενιχρά αποτελέσματα.
Ευκαιρία να προχωρήσουν οι συζητήσεις με την Τουρκία
Στο Μέγαρο Μαξίμου εκτιμούν ότι σε αυτή τη φάση προβάλλει μια μεγάλη ευκαιρία να προχωρήσουν οι συζητήσεις με την Τουρκία σε όλα τα επίπεδα και σε όλα τα μέτωπα. Ενώ η ΕΕ δεν ενδιαφέρεται να διεκδικήσει ένα ισχυρό και αυτόνομο ρόλο στην περιοχή, οι ΗΠΑ αντιθέτως θέλουν να ανανεώσουν και να επεκτείνουν τον δικό τους. Η ψυχρότητα στις σχέσεις ΗΠΑ – Τουρκίας και η δυσχερής θέση στην οποία βρίσκεται ο Τούρκος πρόεδρος, τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό, όπου έχει μείνει στην ουσία χωρίς συμμάχους, μας δίνει το πάνω χέρι στις διαπραγματεύσεις, δεδομένης της πολύ καλής σχέσης Ελλάδας - ΗΠΑ. Ωστόσο, στο επιτελείο του Πρωθυπουργού δεν παραγνωρίζουν τους κινδύνους. Ο Ερντογάν μπορεί να αναζητήσει συμβιβαστικές οδούς, προσμετρώντας πλέον τις συνέπειες μιας άκαμπτης και προκλητικής πολιτικής έχοντας απέναντι του τη διεθνή κοινότητα. Μπορεί όμως και να αναζητήσει ένα εθνικό αφήγημα για την προσωπική και πολιτική διάσωσή του, συνεχίζοντας την ένταση στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο. Συνολικά, πάντως, η Τουρκία βρίσκεται σε ένα διαφορετικό περιβάλλον και θα χρειαστεί να σταθμίσει αλλιώς τα δεδομένα.