Στην τελευταία Σύνοδο του ΝΑΤΟ η Ευρώπη έφτασε στα όρια της αυτογελοιοποίησης προκειμένου να κολακεύσει το ego του Ντόναλντ Τραμπ.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ πέρασε τη νύχτα της 24ης Ιουνίου στα βασιλικά διαμερίσματα του Huis ten Bosch, στο παλάτι της Ολλανδίας, και ήταν ο μόνος αρχηγός κράτους που συμμετείχε στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ και είχε αυτό το προνόμιο. Την ώρα που έπαιρνε πρωινό με τον βασιλιά Γουλιέλμο-Αλεξάντερ, οι 31 άλλοι ηγέτες περίμεναν στο ξενοδοχείο, σαν φτωχοί συγγενείς, ελπίζοντας ότι ο πλανητάρχης θα προσερχόταν με καλή διάθεση.
Και όλα είχαν προγραμματιστεί για την άνεσή του. Μία μόνο συνεδρίαση, για να μη βαρεθεί. Ένα μόνο δείπνο, προσφορά του βασιλικού ζεύγους, μετά συζύγων, τέλεια φόρμουλα για να αποφύγει τις δύσκολες συζητήσεις. Ακόμη και η παρουσία του Ζελένσκι υπήρξε αντικείμενο έντονων διαπραγματεύσεων. Πολλές χώρες τον ήθελαν παρόντα, αλλά, επειδή υπήρχε κίνδυνος να εκνευριστεί ο πρόεδρος Τραμπ, τελικά ο Ουκρανός εκλήθη μόνο στο βασιλικό δείπνο - πιο ανώδυνο.
Ετέθη, επίσης, το ακανθώδες ερώτημα αν θα αναφερόταν η Ρωσία στο κείμενο συμπερασμάτων. Το 2024, το κείμενο στη Σύνοδο της Ουάσιγκτον χαρακτήριζε τη χώρα του Πούτιν «την πιο μεγάλη απειλή». Ήταν η εποχή του Τζο Μπάιντεν. Τώρα, τίποτα τέτοιο δεν υπήρχε στο κείμενο. Ενώ η τελική δήλωση της Συνόδου περιορίστηκε σε πέντε παραγράφους, έναντι 38 πέρυσι, στην Ουάσιγκτον.
Στην αρχή της Συνόδου Κορυφής, οι ηγέτες του ΝΑΤΟ έκαναν ουρά για να κολακεύσουν τον Τραμπ. Ο Λιθουανός πρόεδρος Γκιτάνας Ναουσέντα έφτασε στο σημείο να προτείνει η Συμμαχία να υιοθετήσει το σύνθημα «Make NATO Great Again» (Κάντε το ΝΑΤΟ ξανά μεγάλο)!
Υπερβολικά κολακευτικό, στα όρια του ευτελισμού, ήταν και το κείμενο καλωσορίσματος του Μαρκ Ρούτε, γενικού γραμματέα του ΝΑΤΟ. «Θα πετύχετε κάτι που Κανένας Αμερικανός πρόεδρος δεν κατάφερε εδώ και δεκαετίες», ανέφερε ο Ρούτε στο μήνυμά του, γράφοντας κάποια από τα λόγια του με κεφαλαία γράμματα, όπως ο Τραμπ. «Η Ευρώπη θα πληρώσει σε ΜΕΓΑΛΟ βαθμό, όπως πρέπει, και θα είναι δική σας νίκη», πρόσθεσε.
Ενώ, σε άλλο «δείγμα» φιλίας, ο Ρούτε αντέδρασε στα σχόλια του προέδρου των ΗΠΑ με τα οποία επέπληττε το Ιράν και το Ισραήλ, λέγοντας ότι «ο μπαμπάς πρέπει κάποιες φορές να χρησιμοποιεί σκληρή γλώσσα»! Η φράση προκάλεσε διεθνή σάλο, παρά τις προσπάθειες του Ρούτε να το διαψεύσει.
Όσο όμως η Ευρώπη καταβάλλει προσπάθειες για να φέρει στα νερά της τον Αμερικανό πρόεδρο, τόσο εκείνος δείχνει να την περιφρονεί περισσότερο. Κι όσο οι ηγέτες της Γηραιάς Ηπείρου επιλέγουν να σκύβουν τη μέση για να αποφύγουν τη ρήξη, τόσο η κατάσταση επιδεινώνεται.
Για παράδειγμα, στις 14 Ιουνίου, την ημέρα των γενεθλίων του, ο Ντόναλντ Τραμπ έλαβε δύο τηλεφωνήματα υψίστης σημασίας. Ανέφερε, φυσικά, μόνο το ένα, με θερμά λόγια, στον λογαριασμό του στο Truth Social: «Ο πρόεδρος Πούτιν με κάλεσε σήμερα το πρωί και μου ευχήθηκε για τα γενέθλιά μου, αλλά και για να μιλήσουμε για το Ιράν, μια χώρα που γνωρίζει πολύ καλά». Η συνομιλία τους, όπως είπε, κράτησε μια ώρα. Δεν θεώρησε χρήσιμο να ενημερώσει τους αναγνώστες του ότι του είχε τηλεφωνήσει και η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Εκείνη αποκάλυψε τη συνομιλία τους, στην πλατφόρμα Χ, λέγοντας ότι μίλησαν για τη Μέση Ανατολή, την ενέργεια, την Ουκρανία και το εμπόριο - συζήτηση που η ίδια πάσχιζε απεγνωσμένα να κάνει μαζί του από μήνες και δεν τα κατάφερνε.
Προφανώς, ο Τραμπ θεωρεί φυσικό να συνομιλεί μόνο με τον Πούτιν για το Ιράν και τη Μέση Ανατολή. Κατά την εκτίμησή του, αυτό γίνεται μεταξύ συμμάχων, ηγετών μεγάλων κρατών που έχουν κοινά συμφέροντα. Δείχνει σαν αυτά τα συμφέροντα να μην είναι κοινά με των Ευρωπαίων, παρότι εκείνοι υφίστανται τις συνέπειες, με τρομοκρατικά χτυπήματα και αύξηση των μεταναστευτικών ροών. Εξάλλου, αυτούς τους Ευρωπαίους ήταν να τους συναντήσει δύο ημέρες νωρίτερα, στον Καναδά, στη Σύνοδο G7, αλλά τους εγκατέλειψε από το πρώτο βράδυ, επιστρέφοντας εσπευσμένα στην Ουάσιγκτον, βρίζοντας δημόσια τον Εμανουέλ Μακρόν. «Ο Εμανουέλ κάνει συνεχώς λάθος», έγραψε, υποτιμητικά, με αφορμή τη σύγκρουση στη Μέση Ανατολή, αδιαφορώντας πλήρως για τις συνέπειες μιας τέτοιας διπλωματικής απρέπειας.
Υπήρξαν στη συνέχεια και χειρότερες στιγμές. Στις 20 Ιουνίου οι υπουργοί Εξωτερικών των τριών μεγαλύτερων ευρωπαϊκών χωρών (Γαλλία, Γερμανία και Ηνωμένο Βασίλειο), καθώς και η επικεφαλής της διπλωματίας της ΕΕ, επιχείρησαν μια διαμεσολάβηση στη Γενεύη με τον Ιρανό ομόλογό τους. Ο Ντόναλντ Τραμπ τορπίλισε τις προσπάθειές τους, δηλώνοντας περιφρονητικά ότι η πρωτοβουλία τους δεν είχε «καμία χρησιμότητα», διότι «το Ιράν θέλει να μιλήσει με τις ΗΠΑ, όχι με τους Ευρωπαίους». Είχε λάβει ήδη, προφανώς, την απόφαση να βομβαρδίσει τις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν. Χωρίς να συμβουλευτεί τους συμμάχους του, ούτε φυσικά να τους ενημερώσει.
Για τους Ευρωπαίους ο απολογισμός δεν είναι θετικός. Μόνοι τους πρέπει να βοηθήσουν την Ουκρανία να αντιμετωπίσει τη ρωσική απειλή. Να συντονίσουν την αμυντική τους βιομηχανία. Και να ανεξαρτητοποιηθούν απέναντι στον πιο νάρκισσο και απρόβλεπτο ηγέτη συμμαχικής χώρας.