Η υφαλοκρηπίδα/ΑΟΖ αποτελεί τη μοναδική διαφορά μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, τόνισε ξανά ο υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης κατά τη συνάντησή του με τον Χακάν Φιντάν.
Η εκκρεμότητα σχετικά με την ένταξη της Τουρκίας στο πρόγραμμα SAFE παραμένει η βασική πηγή έντασης στα ελληνοτουρκικά τη δεδομένη χρονική συγκυρία.
Μετά τις δηλώσεις του Χακάν Φιντάν για τα χωρικά ύδατα στο Αιγαίο και το μπλοκάρισμα της συμμετοχής της Αγκυρας στον ευρωπαϊκό χρηματοδοτικό μηχανισμό της Ε.Ε. (SAFE), ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης, συνάντησε χθες τον Τούρκο ομόλογό του κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων της Ε.Ε. στο Λουξεμβούργο.
Τι λένε διπλωματικές πηγές για τη συνάντηση Γεραπετρίτη-Φιντάν
Σύμφωνα με πληροφορίες, η ατμόσφαιρα στη συνάντηση των δύο ήταν θετική, αλλά οι διαφορές στα βασικά ζητήματα παραμένουν έντονες. Σε αυτό το πλαίσιο, το ζήτημα της ένταξης της Τουρκίας στο SAFE εξακολουθεί να αποτελεί θέμα προς αντιπαράθεση , διατηρώντας ζωντανό το ενδεχόμενο νέων εντάσεων μεταξύ των δύο πλευρών στο Αιγαίο.
Όπως υποστήριξε ανώτατη διπλωματική πηγή , η Αθήνα δεν προτίθεται στο θέμα της τουρκικής συμμετοχής στα ευρωπαϊκά αμυντικά σχέδια χωρίς πρώτα η Τουρκία να αποσύρει την απειλή πολέμου εναντίον της Ελλάδας.
Επιπλέον, η ίδια πηγή ότι η Αθήνα δεν θα αρκεστεί σε μια απλή κίνηση καλής θέλησης από την Αγκυρα για το θέμα, αλλά θα απαιτήσει την πλήρη άρση του casus belli, ώστε να επιτραπεί η τουρκική ένταξη στη νέα κοινοτική αρχιτεκτονική ασφαλείας.
Ο κ. Γεραπετρίτης επιβεβαίωσε επίσης στη συνάντηση ότι η οριοθέτηση της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης και της υφαλοκρηπίδας είναι το μοναδικό ζήτημα που διαχωρίζει τις δύο χώρες, ενώ τόνισε ότι τα θέματα κυριαρχίας δεν τίθενται υπό διαπραγμάτευση. Νωρίτερα, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών είχε δηλώσει για το θέμα των χωρικών υδάτων στο Αιγαίο ότι υπάρχει η δυνατότητα επίλυσης με αμοιβαίες παραχωρήσεις.
«Στη γλώσσα της ειρήνης, επειδή το ζήτημα είναι πραγματικά πολύ απλό. Δεν δέχομαι 12 μίλια, εσείς δεν δέχεστε 6 μίλια… Το ζήτημα του Αιγαίου δεν είναι ένα άλυτο πρόβλημα. Όσο υπάρχει η βούληση, αυτό το πρόβλημα μπορεί να λυθεί», ήταν τα λόγια του Τούρκου αξιωματούχου.
Η δήλωση αυτή, που ερμηνεύτηκε από ορισμένους αναλυτές στην Αθήνα ως ένδειξη προσέγγισης της Αγκυρας, προκάλεσε εντύπωση, αφού για πρώτη φορά επίσημα εκφράστηκε τέτοια θέση σχετικά με την κλιμακωτή οριοθέτηση της ελληνικής αιγιαλίτιδας ζώνης, κάτι που μέχρι τώρα η Αγκυρα θέτει μόνο στις διερευνητικές επαφές.
Ωστόσο, ο γνωστός νομικός και βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας, Άγγελος Συρίγος, σχολιάζοντας στο iefimerida τις δηλώσεις του Τούρκου υπουργού, τις χαρακτήρισε επικοινωνιακό τέχνασμα της Αγκυρας, που επιδιώκει να δείξει στην ευρωπαϊκή κοινότητα μια πιο μετριοπαθή στάση σχετικά με το casus belli, το οποίο σχετίζεται με το δικαίωμα της Ελλάδας να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στα 12 ναυτικά μίλια, ώστε να διευκολύνει την ευρωτουρκική συνεργασία στην άμυνα.
Παράλληλα, ο κ. Συρίγος επισήμανε ότι η Ελλάδα θα διατηρήσει την απειλή βέτο στο SAFE, καθώς η θέση αυτή εδράζεται σε επαναλαμβανόμενες δηλώσεις του πρωθυπουργού και δεν υπάρχει περιθώριο υποχώρησης.
Στη διάρκεια της συνομιλίας τους, οι υπουργοί Εξωτερικών συζήτησαν και για την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο.
Ο κ. Γεραπετρίτης ενημέρωσε τον Τούρκο ομόλογό του για την ελληνική πρόταση για συνάντηση των πέντε παράκτιων χωρών της περιοχής – το πολυμερές σχήμα 5x5 – και τόνισε τη χρησιμότητα ενός τέτοιου μοντέλου συνεργασίας, ιδιαίτερα λόγω των σημαντικών γεωπολιτικών ανακατατάξεων σε παγκόσμιο επίπεδο.
Η Αθήνα θεωρεί πως με την συγκεκριμένη πρόταση αναλαμβάνει την πρωτοβουλία των κινήσεων και ως εκ τούτου δεν αντιμετωπίζει το κίνδυνο να την ξεπεράσουν οι εξελίξεις. Ωστόσο , η τουρκική πλευρά ήταν για ακόμη μια φορά επιφυλακτική απέναντι στην ελληνική πρόταση, καθώς δεν έχει ξεκαθαριστεί η συμμετοχή της Κύπρου στην διάσκεψη. Για την Αγκυρα μια διάσκεψη για την Αν. Μεσόγειο χωρίς τη συμμετοχή του Ψευδοκράτους δεν νοείται. Κάτι που αποτελεί όπως είναι φυσικό κόκκινη γραμμή για την Αθήνα.
Βέβαια , μια ενδεχόμενη επανεκκίνηση των συνομιλιών για το Κυπριακό , με αφορμή την αλλαγή ηγεσίας στην τουρκοκυπριακή κοινότητα θα μπορούσε να δώσει μια άλλη δυναμική στη συγκεκριμένη προσπάθεια της Αθήνας. Ωστόσο, οποιαδήποτε μεταβολή τη πολιτικής της Άγκυρας και των κατεχόμενων στο ζήτημα αυτό δεν αποτελεί εύκολη διαδικασία, παρότι ο νέος κατοχικός ηγέτης φαινομενικά βρίσκεται πιο κοντά στο μοντέλο της ομοσπονδιακής λύσης που προκρίνουν Αθήνα και Λευκωσία.
Συνεπώς , όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό η διπλωματική εξίσωση στην Αν. Μεσόγειο παραμένει δύσκολη και περίπλοκη μειώνοντας τα περιθώρια σύγκλισης και καθιστά την διεξαγωγή της διάσκεψης μια φιλόδοξη προσπάθεια επαναπροσέγγισης όλων των εμπλεκόμενων χωρών της περιοχής.