Η επικείμενη κοινή παρουσία του Κώστα Καραμανλή και του Ευάγγελου Βενιζέλου στην εκδήλωση για τα 15 χρόνια εκδοτικής παρουσίας της εφημερίδας «Δημοκρατία» έχει πυροδοτήσει συζητήσεις για το πολιτικό στίγμα και τις προεκτάσεις αυτού του ιδιαίτερου πολιτικού «ανταμώματος».
Η εκδήλωση, που θα πραγματοποιηθεί στις αρχές Δεκεμβρίου, φέρνει στο ίδιο πάνελ δύο πρώην ηγέτες μεγάλων κομμάτων με διαφορετικές πολιτικές διαδρομές, οι οποίοι ωστόσο το τελευταίο διάστημα κινούνται με παρεμφερή τρόπο ενάντια στην κυβέρνηση.
Καραμανλής vs Μητσοτάκης: Πολιτική αντιπαράθεση για τα εθνικά και οικονομικά ζητήματα
Η παρουσία του Κώστα Καραμανλή σε εκδήλωση της «Δημοκρατίας» μάλλον θεωρούταν αναμενόμενη. Η εφημερίδα βρίσκεται ιδεολογικά πιο κοντά στη λαϊκή δεξιά, έναν χώρο με τον οποίο ο πρώην πρωθυπουργός έχει ιστορικά ταυτιστεί. Ωστόσο, η σημερινή στάση του απέναντι στην κυβέρνηση Μητσοτάκη δεν περιορίζεται σε γενικόλογες επιφυλάξεις, αλλά εδράζεται κυρίως στις διαφωνίες του για την εξωτερική πολιτική. Στο ζήτημα των ελληνοτουρκικών, η κριτική του Καραμανλή επικεντρώνεται στη συνέχιση επιλογών που ο ίδιος θεωρεί επικίνδυνες ή ατελέσφορες σε σχέση με τη στρατηγική που είχε ακολουθήσει όταν ήταν πρωθυπουργός.
Η αντίθεση αυτή κορυφώθηκε πρόσφατα, όταν ο Κυριάκος Μητσοτάκης προχώρησε σε ευθεία αποδόμηση της καραμανλικής γραμμής των προηγούμενων ετών, χαρακτηρίζοντάς την ως «πολιτική της ακινησίας». Η τοποθέτηση αυτή ερμηνεύθηκε ως σαφής διαφοροποίηση από τις επιλογές Καραμανλή στα εθνικά θέματα και αποτελούσε ένα από τα πλέον ανοιχτά «πολιτικά αδειάσματα» του πρωθυπουργού προς τον προκάτοχό του.
Η αντιπαράθεση δεν περιορίστηκε στα εθνικά θέματα. Διαφοροποίηση προέκυψε και στο ζήτημα της Cosco, όπου ο Κώστας Καραμανλής υπερασπίστηκε την επιλογή της κυβέρνησής του να παραχωρήσει το λιμάνι του Πειραιά στους Κινέζους, υπογραμμίζοντας τα οφέλη που αποκόμισε η χώρα. Αντίθετα, το κυβερνητικό αφήγημα άφηνε να εννοηθεί ότι η συγκεκριμένη απόφαση ήταν αποτέλεσμα των πιέσεων της οικονομικής κρίσης και όχι συνειδητής στρατηγικής επιλογής. Αυτή η διάσταση ανέδειξε εκ νέου τις διαφορετικές προσεγγίσεις των δύο πλευρών σε θέματα οικονομικής και γεωπολιτικής στρατηγικής.
Τι σηματοδοτεί η παρουσία Βενιζέλου στην εκδήλωση της «Δημοκρατίας»
Από την άλλη πλευρά, η παρουσία του Ευάγγελου Βενιζέλου στην ίδια εκδήλωση προκαλεί μεγαλύτερη εντύπωση. Προερχόμενος από τον χώρο της κεντροαριστεράς, ο πρώην πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ βρίσκεται ιδεολογικά σε σημαντική απόσταση από το προφίλ της εφημερίδας Δημοκρατία.
Ωστόσο, η συμμετοχή του εκεί αποδίδεται από αρκετούς αναλυτές, μεταξύ άλλων, και στην αποξένωση που έχει προκύψει στις σχέσεις του με την κυβέρνηση. Στο πολιτικό παρασκήνιο αποδίδεται επίσης δυσαρέσκεια ή και πικρία για το γεγονός ότι δεν προτάθηκε για το αξίωμα του Προέδρου της Δημοκρατίας, μια θέση για την οποία είχε κατά καιρούς ακουστεί ως υποψήφιος.
Βέβαια, παρά τα διαφορετικά κίνητρα και διαδρομές, οι δύο πολιτικοί συναντώνται σε μια παράλληλη κριτική απέναντι στην κυβέρνηση, κυρίως σε ζητήματα κράτους δικαίου και λειτουργίας των θεσμών. Οι παρεμβάσεις τους έχουν κοινό σημείο αναφοράς την ανάγκη θεσμικής ομαλότητας, διαφάνειας και ενισχυμένης ανεξαρτησίας της Δικαιοσύνης. Αν και το περιεχόμενο, η ένταση και η στόχευση της κριτικής τους διαφέρουν, η σύγκλιση σε αυτό το πεδίο είναι εμφανής.
Η κοινή παρουσία Καραμανλή - Βενιζέλου στην εκδήλωση
Η κοινή τους παρουσία στην εκδήλωση της «Δημοκρατίας» λειτουργεί συνεπώς ως συμβολική καταγραφή αυτής της σύγκλισης, η οποία δεν συνεπάγεται απαραίτητα συνολική πολιτική σύμπλευση, αλλά αναδεικνύει ότι οι αποστάσεις τους από την κυβέρνηση που εκδηλώνονται σε παράλληλες χρονικές στιγμές και σε ορισμένα σημεία με παρόμοια επιχειρηματολογία μπορεί να μην είναι σύμπτωση, καθώς η πολιτική σημασία της συνύπαρξής τους στο ίδιο πάνελ δίνει μια νέα δυναμική στα σενάρια που υποστηρίζουν πως οι πρώην πρωθυπουργοί κινούνται παρασκηνιακά στην κατεύθυνση ανατροπής της σημερινής κυβέρνησης.
Συνεπώς, σε μια περίοδο κατά την οποία τα θέματα αυτά βρίσκονται στο επίκεντρο της δημόσιας συζήτησης, η κοινή εμφάνιση δύο τόσο διαφορετικών, αλλά επιδραστικών πολιτικών προσωπικοτήτων μπορεί να ερμηνευτεί και ως ένδειξη ζυμώσεων και εξελίξεων στο πολιτικό σκηνικό, προκαλώντας περισσότερα ερωτήματα για το πού μπορεί να οδηγήσει μια τέτοια, έστω άτυπη, σύμπλευση στο μέλλον.