Δύο εικόνες κυριάρχησαν στις επισκέψεις που πραγματοποίησε ο Άντονι Μπλίνκεν στην Τουρκία και την Ελλάδα το Σάββατο.
Η μία ήταν στο Μέγαρο Βαχντετίν της Κωνσταντινούπολης, με τον Αμερικανό Υπουργό Εξωτερικών να βρίσκεται σε απόσταση τριών μέτρων από τον Ρετσέπ Ταγίπ Ερντογάν, και η άλλη στο μπαλκόνι της οικίας του Κυριάκου Μητσοτάκη στα Χανιά, με τον Μπλίνκεν δίπλα στον Έλληνα Πρωθυπουργό με φόντο τον κόλπο της Σούδας. Οι διαφορές ανάμεσα στις δύο αυτές συναντήσεις του επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας ήταν απολύτως ενδεικτικές της γεωπολιτικής απόστασης ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία.
Είναι χαρακτηριστικό ότι ο Άντονι Μπλίνκεν έκανε στη Σούδα δηλώσεις στους Αμερικανούς δημοσιογράφους για την επίσκεψή του στην Τουρκία και όχι στην Κωνσταντινούπολη. Όπως αναφέρουν και οι ίδιοι οι Αμερικανοί αξιωματούχοι, η Ελλάδα είναι ένας “αναντικατάστατος” σύμμαχος, ενώ η Τουρκία είναι ένας “αναγκαίος” συνομιλητής. Η Αθήνα συνεπώς ζητάει τα αυτονόητα προνόμια ενός αναντικατάστατου συμμάχου και η Άγκυρα εκβιάζει για να πάρει ανταλλάγματα για το γεγονός ότι είναι αναγκαίος συνομιλητής της Δύσης και στο ουκρανικό και στο παλαιστινιακό ζήτημα. Από την κατ' ιδίαν συνομιλία του Κυριάκου Μητσοτάκη και του Άντονι Μπλίνκεν προκύπτει ότι σε μερικές εβδομάδες η Ελλάδα θα λάβει και το προνόμιο της προμήθειας των μαχητικών F-35, το οποίο εκκρεμεί εδώ και σχεδόν ένα χρόνο επειδή το κατεστημένο της αμερικανικής διπλωματίας θεωρούσε ότι το φρενάρισμα της πώλησης των F-35 μπορούσε να αποτελέσει ένα διαπραγματευτικό χαρτί έναντι των εκβιασμών του Ερντογάν.
Η ισορροπία με τη θετική κατάληξη της υπόθεσης των F-35 θα επέλθει ανεξάρτητα από το αν τελικά η Τουρκία θα λάβει το πράσινο φως για την προμήθεια των F-16 Viper. Το πιθανότερο είναι ότι μέχρι τα τέλη του μηνός θα βρεθεί κάποια συμβιβαστική φόρμουλα και η τουρκική Εθνοσυνέλευση θα ολοκληρώσει την επικύρωση της ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ και ο Λευκός Οίκος θα στείλει στη Γερουσία το τελικό αίτημα για τα F-16. Το λεπτό και πολύ ευαίσθητο ζήτημα που απομένει να διευκρινιστεί είναι το αν θα παραμείνει ο όρος που προώθησε το ελληνικό λόμπι δια του Ρόμπερτ Μενέντεζ να μην χρησιμοποιηθούν τα τουρκικά F-16 για επιθετικές ενέργειες κατά της Ελλάδας.
Πέρα όμως από αυτό το τριμερές εξοπλιστικό παζάρι, η μεγάλη εικόνα που προκύπτει από τις εξελίξεις των τελευταίων μηνών είναι ότι η Ελλάδα έχει καταφέρει να γίνει αφενός ένας πυλώνας γεωπολιτικής σταθερότητας στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, αφετέρου δε ένας εξαιρετικά σημαντικός παράγοντας ασφάλειας για τα συμφέροντα της Δύσης στην ευρύτερη περιοχή, ειδικά και μετά το μορατόριουμ με την Τουρκία και την συνυπογραφή της Διακήρυξης των Αθηνών. Πραγματικά, εάν κοιτάξει κάποιος την εσωτερική πολιτική και οικονομική κατάσταση των χωρών της περιοχής της Ανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής, δύσκολα θα βρει άλλη χώρα με ανάλογη πολιτική και οικονομική σταθερότητα, αλλά και συνέπεια στην εξωτερική πολιτική. Ακόμη και η υπερδύναμη των Ηνωμένων Πολιτειών δοκιμάζεται από πολύ σοβαρές εσωτερικές πολιτικές αντιθέσεις που αγγίζουν ακόμη και πολιτειακά ζητήματα, όπως η απόφαση του ανωτάτου δικαστηρίου του Κολοράντο για το αποκλεισμό του Ντόναλντ Τραμπ από τις εκλογές του Νοεμβρίου. Πολύ σοβαρό θέμα δε ανακύπτει και με την απόκρυψη της έκτακτης νοσηλείας σε ΜΕΘ του Υπουργού Άμυνας Λόιντ Όστιν, για την οποία δεν είχε ενημερωθεί ούτε ο Λευκός Οίκος επί τρεις ημέρες.
Η γεωπολιτική αναβάθμιση της Ελλάδας δεν μπορεί και δεν πρέπει βέβαια να οδηγήσει την κυβέρνηση, τα κόμματα και τα δημόσια πρόσωπα σε μια αλαζονική θέαση των πραγμάτων, αλλά αποτελεί πολύ μεγάλη ευκαιρία για ενδυνάμωση των θεσμών ασφάλειας της χώρας και προώθηση της μεγάλης μεταρρύθμισης για την οποία η κυβέρνηση σταμάτησε να μιλά μετά το 2020 και η οποία είναι η αναδιάρθρωση και ο εκσυγχρονισμός των Ενόπλων Δυνάμεων. Εξάλλου, η γεωπολιτική εκτόξευση της χώρας είναι και αποτέλεσμα διεθνών συγκυριών και εσωπολιτικών και εκλογικών ανισορροπιών σε άλλες χώρες, οι οποίες μπορεί και να αλλάξουν μέσα στο 2024. Το μορατόριουμ δε με την Τουρκία δεν μπορεί κανείς να γνωρίζει και να προβλέψει το πόσο θα διαρκέσει. Για αυτό ακριβώς οφείλουμε να εκτιμήσουμε και αξιοποιήσουμε αυτήν τη μοναδική συγκυρία.