Η εικόνα της κοινής γνώμης, όπως αποτυπώνεται σε όλες τις δημοσκοπήσεις τους τελευταίους μήνες, μοιάζει με κινούμενη άμμο.
Με εξαίρεση την ΝΔ, που παρά τη σημαντική φθορά που έχει υποστεί παραμένει στην πρόθεση ψήφου σε ποσοστά πέριξ του 25%, στα υπόλοιπα 3/4 των ψηφοφόρων- οι οποίοι κινούνται στο χώρο της αντιπολίτευσης - καταγράφεται πολυδιάσπαση και πολιτική ρευστότητα. Κανένας πολιτικός χώρος δεν δείχνει αυτή τη στιγμή να μπορεί να οικοδομήσει ευρύτερες συμμαχίες και τα κόμματα της αντιπολίτευσης προβάλλουν συνήθως αυτά που τους χωρίζουν και όχι αυτά που θα μπορούσαν ενδεχομένως να τους ενώσουν. Ακόμη και το δίδυμο Κασσελάκη - Κωνσταντοπόυλου, που αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο μιας συνεννόησης και πιθανής συνεργασίας, είναι σαφές ότι έχει πολύ δρόμο για να γεφυρώσει θεμελιώδεις διαφορές σε ζητήματα θέσεων και πολιτικής στρατηγικής.
Κανένας πολιτικός χώρος από αυτούς που εκπροσωπούνται στην αντιπολίτευση δεν δείχνει σημάδια ομοιογενοποίησης. Τα κόμματα που βρίσκονται δεξιότερα της ΝΔ - Ελληνική Λύση, Φωνή Λογικής και Νίκη - έχουν από ανταγωνιστικές έως εχθρικές σχέσεις μεταξύ τους. Ειδικά η περίπτωση του κόμματος της Αφροδίτης Λατινοπούλου, μάλιστα, επιβεβαιώνει πόσο ρευστό είναι το πολιτικό σκηνικό, καθώς μετά την είσοδο της στην Ευρωβουλή φαινόταν να φλερτάρει με διψήφιο ποσοστό ενώ σήμερα δίνει μάχη να πιάσει στα γκάλοπ το όριο εισόδου στην Βουλή.
Η πολιτική ρευστότητα επιβεβαιώνεται και στους άλλους χώρους. Το ΠΑΣΟΚ μετά την επανεκλογή Ανδρουλάκη φαινόταν να βαδίζει προς το 20%, λίγους μήνες μετά όμως πλησιάζει προς το 10%. Ο ΣΥΡΙΖΑ από το 15% των ευρωεκλογών με αρχηγό τον Κασσελάκη κατευθύνεται στο 5% ενώ η Ζωή Κωνσταντοπούλου εννιά χρόνια μετά την ίδρυση του κόμματος της το βλέπει να απογειώνεται κι από κει που έδινε μάχη να μπει στη Βουλή να είναι σήμερα δεύτερο στα γκάλοπ. Ακόμη και το ΚΚΕ, που δεν φημίζεται για μεγάλες αυξομειώσεις στη δύναμη του, φαίνεται να κερδίζει σταθερά έδαφος μέσα σε αυτό το σκηνικό της κινούμενης άμμου.
Η πολιτική ρευστότητα δεν είναι μόνο ελληνικό φαινόμενο. Έχει καταγραφεί σε πολλές χώρες το τελευταίο διάστημα και φαίνεται ότι αποτελεί σύμπτωμα των ευρύτερων αλλαγών που συντελούνται παγκοσμίως με μεγάλη ταχύτητα. Το πιο χαρακτηριστικό πρόσφατο παράδειγμα είναι αυτό που συνέβη στον Καναδά: Όταν ο Τριντό προκήρυξε πρόωρες εκλογές, το Φιλελεύθερο κόμμα του ήταν σχεδόν 20 μονάδες πίσω από την Κεντροδεξιά. Τελικά, με τη «βοήθεια» του Τραμπ που προκάλεσε τους Καναδούς λέγοντας ότι θέλει να κάνει τη χώρα τους πολιτεία των ΗΠΑ, οι Φιλελεύθεροι θριάμβευσαν στις εκλογές.
Τι μας λένε όλα αυτά;
Πρώτον, τα γκάλοπ αποτυπώνουν τη στιγμή, δεν προβλέπουν εκλογικό αποτέλεσμα και μάλιστα σε ανύποπτο χρόνο. Μπορεί να δούμε σημαντικές αλλαγές όχι μόνο από τώρα μέχρι τις εκλογές αλλά και από τη μια εκλογική αναμέτρηση στην άλλη, αν πάμε σε αλεπάλληλες εκλογές λόγω αδυναμίας σχηματισμού κυβέρνησης.
Δεύτερον, η πολιτική ρευστότητα είναι στοιχείο της εποχής και συνδέεται αφ´ενός με την χαμηλή πλέον ταύτιση των ψηφοφόρων με συγκεκριμένα πρόσωπα και κόμματα και αφ ετέρου με τη γενικότερη αστάθεια που παρατηρείται στην κοινωνία.
Τρίτον, ότι το δίλημμα της σταθερότητας που θα τεθεί οπωσδήποτε στις εκλογές μπορεί να παίξει καθοριστικό ρόλο είτε ενισχύοντας τις δυνάμεις που μπορούν να την εγγυηθούν είτε τροφοδοτώντας τις «αντισυστημικές» δυνάμεις που ταυτίζουν την σταθερότητα με τη διατήρηση του υπάρχοντος «συστήματος».