Ως ιδιαίτερης σημασίας κρας τεστ, το πρώτο μετά τις εκλογές, μπορεί να θεωρηθούν οι κατ’ ιδίαν συναντήσεις του πρωθυπουργού με τους πολιτικούς αρχηγούς που έχουν συμφωνηθεί για την προσεχή Παρασκευή για το θέμα της ψήφου των απόδημων Ελλήνων.
Από τον βαθμό της συναίνεσης που θα (αν…) διαπιστωθεί, τις θέσεις των κομμάτων για ένα ζήτημα επί του οποίου, θεωρητικά, δεν θα έπρεπε να υπάρχει καμιά αντίρρηση αλλά και τις διακομματικές ισορροπίες, θα κριθεί σε μεγάλο βαθμό και το πολιτικό κλίμα που θα διαμορφωθεί ενόψει κρίσιμων αποφάσεων και ψηφοφοριών μέχρι το τέλος του χρόνου -Αναθεώρηση του Συντάγματος, εκλογικός νόμος, εκλογή Προέδρου Δημοκρατίας στις αρχές του 2020.
Γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ λέει ρητά «όχι» στην ψήφο αποδήμων
«Ελπίζω το δικαίωμα ψήφου στους απόδημους να περάσει με 300 ψήφους στη Βουλή…», έχει ευχηθεί ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, με βασικό και λογικό επιχείρημα ότι εκτός του αυτονόητου του δικαιώματος αυτού, προβλέπεται ρητά και στο σύνταγμα. Το οποίο για το πώς ακριβώς θα μεθοδευθεί και θα ασκηθεί αυτό το δικαίωμα, παραπέμπει σε ειδικό νόμο (που δεν έχει υπάρξει τόσα χρόνια) ο οποίος για να ισχύσει από τις αμέσως επόμενες εκλογές, απαιτεί πλειοψηφία των 2/3 της Βουλής, δηλαδή 200 βουλευτές.
Η ΝΔ είχε δεσμευθεί προεκλογικά ότι ως κυβέρνηση θα φέρει τον νόμο προς ψήφιση, με το πρόσθετο επιχείρημα ότι η ψήφος των αποδήμων μπορούσε και έπρεπε να ισχύσει ακόμη και για τις εκλογές της 7ης Ιουλίου, όπως άλλωστε έγινε και στις ευρωεκλογές που προηγήθηκαν.
Κάθετα αντίθετος σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, με το αιτιολογικό ότι «θα αλλοιωθεί η σύνθεση και ο αριθμός του εκλογικού σώματος» στάθηκε ο ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος το μόνο στο οποίο φάνηκε να είναι διατεθειμένος να συζητήσει, ήταν η προϋπόθεση να μην υπάρχει επιστολική ψήφος και οι ψήφοι των αποδήμων να μην προσμετρώνται στο συνολικό εθνικό εκλογικό αποτέλεσμα. Τα υπόλοιπα κόμματα, με επιμέρους διαφοροποιήσεις, είδαν το θέμα με ευνοϊκό μάτι.
Πώς διαμορφώνονται σήμερα οι θέσεις των κομμάτων:
- Η ΝΔ, τάσσεται υπέρ του πλήρους δικαιώματος ψήφου στους εκτός Ελλάδος διαβιούντες Έλληνες, δέχεται και προτείνει την επιστολική ψήφο, χωρίς να έχει αντιρρήσεις και για την κατά τόπους άσκηση του δικαιώματος (προξενεία, πρεσβείες, ειδικά κέντρα), διευκρινίζει, απαντώντας στους «φόβους» του ΣΥΡΙΖΑ ότι δεν πρόκειται να υπάρξει καμιά αλλοίωση του εκλογικού σώματος, αφού δικαίωμα ψήφου θα έχουν μόνο οι ήδη εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους, αποκλείει το να μην προσμετράται η ψήφος στο συνολικό εθνικό αποτέλεσμα, γιατί έτσι δημιουργούνται (αντιδημοκρατικά και αντισυνταγματικά) Έλληνες ψηφοφόροι δύο ταχυτήτων, και είναι διατεθειμένη να εξετάσει το ενδεχόμενο, όπως προτείνουν άλλα κόμματα, με τις ψήφους των αποδήμων να εκλέγονται «βουλευτές επικρατείας», με ανάλογη μείωση του αριθμού που ήδη προβλέπεται.
- Ο ΣΥΡΙΖΑ επιμένει στην αρχική θέση του, δεν δέχεται επ’ ουδενί οι ψήφοι αυτοί να προσμετρώνται στο εθνικό σύνολο, αρνείται σταθερά οι απόδημοι να εκλέγουν «βουλευτές επικρατείας», και δεν συμφωνεί στην επιστολική ψήφο. Η οποία, πάντως, ισχύει και εφαρμόζεται σε δεκάδες χώρες ,πέραν των ΗΠΑ, του Καναδά και της Ευρώπης, ενώ σε πολλές ισχύει (στην εποχή που ζούμε) και η ηλεκτρονική ψήφος, με εξασφάλιση όρων μη νόθευσης και αλλοίωσης.
- Το ΚΙΝΑΛ, όπως ξεκαθάρισε και σήμερα ο εκπρόσωπος του κόμματος κ. Χριστοδουλάκης, είναι πολύ κοντά στις θέσεις της ΝΔ. Δέχεται την επιστολική ψήφο, θεωρεί ότι το δικαίωμα πρέπει να δοθεί στους απόδημους που είναι ήδη εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους, θεωρεί εκ των ων ουκ άνευ αναγκαία και επιβεβλημένη την προσμέτρηση στο εθνικό εκλογικό αποτέλεσμα, αλλά επιμένει οι απόδημοι να έχουν την δική τους εκπροσώπηση στο κοινοβούλιο.
- Το ΚΚΕ, εμφανίζεται πολύ διαλλακτικό. Κάτι που ενδεχομένως δείχνει ότι το κόμμα (με τις οργανωμένες και ελεγχόμενες κοινότητες) εκτιμά ότι οι ψήφοι των αποδήμων θα ανεβάσουν σημαντικά το εθνικό ποσοστό του κόμματος. Οι όροι τους οποίους θέτει είναι όχι στην επιστολική ψήφο, οι απόδημοι να βρίσκονται εκτός Ελλάδος το πολύ μέχρι 30 χρόνια, και να διατηρούν οικονομικούς (π.χ. φορολογικούς) και οικογενειακούς δεσμούς με την πατρίδα, να έχουν δηλαδή ΑΦΜ. Φαίνεται, πάντως, ότι και του όρους αυτούς είναι διατεθειμένο να τους συζητήσει.
- Η Ελληνική Λύση του κ. Βελόπουλου και το ΜέΡΑ25 του κ. Βαρουφάκη τάσσονται σχεδόν χωρίς όρους υπέρ της παροχής ψήφου στους απόδημους.
Οι πιθανότητες να περάσει ο νόμος
Η κυβέρνηση, για να περάσει τον νόμο και να ισχύσει από τις αμέσως επόμενες εκλογές όπως θέλει, θα πρέπει να εξασφαλίσει 200 ψήφους στη Βουλή. Κάτι που με τους σημερινούς συσχετισμούς δεν φαίνεται εύκολο, δεδομένου ότι ΣΥΡΙΖΑ και ΚΚΕ (αν το τελευταίο επιμείνει στην πλήρη αποδοχή των όρων που θέτει) διαθέτουν από κοινού 101 έδρες, άρα «μπλοκάρουν» την ψήφιση με 200 του νόμου. Που θα ψηφισθεί μεν με μικρότερη πλειοψηφία, αλλά αναγκαστικά θα ισχύσει από τις μεθεπόμενες εκλογές.
Στη δυσμενέστερη (πολιτικά αλλά και επικοινωνιακά) θέση βρίσκεται ο ΣΥΡΙΖΑ. Ο οποίος κινδυνεύει (αν λ.χ. το ΚΚΕ δεν συμφωνήσει με τον νόμο, αλλά δεν καταψηφίσει και ψηφίσει «παρών») να βρεθεί εντελώς απομονωμένος και μόνο κόμμα που δείχνει να… φοβάται την ψήφο των απόδημων! Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, ο ΣΥΡΙΖΑ όντως φοβάται ότι η πλειοψηφία των αποδήμων (και ιδίως η μεγάλη πλειοψηφία των 600.000 νέων που έφυγαν από την χώρα λόγω κρίσης) δεν θα τον προτιμήσει στην ψήφο της.
Είναι ένας φόβος κατανοητός. Από την άλλη, όμως, υπάρχουν στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ που υποστηρίζουν ότι το μείζον αυτό θέμα δημοκρατικής ισότητας των Ελλήνων πολιτών, δεν αφορά μόνο… τις επόμενες ή μεθεπόμενες εκλογές. Αλλά την συνταγματική και πολιτική τάξη στην Ελλάδα στο μέλλον. Και τυχόν τωρινή κοντόφθαλμη άρνηση, ο ΣΥΡΙΖΑ θα την βρει μπροστά του στο όχι και τόσο απόμακρο μέλλον. Τα ίδια στελέχη, υπογραμμίζουν με σημασία, πώς ένα λαϊκό αριστερό κόμμα είναι δυνατόν να δέχεται η ψήφος ενός απόδημου που έχει τα χρήματα και τον χρόνο να έρθει στις εκλογές στην Ελλάδα και να ψηφίσει αυτοπροσώπως να είναι αποδεκτή, και ενός άλλου οικονομικά ασθενέστερου να… απαγορεύεται.
Και δεν αποκλείουν την πιθανότητα, αν ο ΣΥΡΙΖΑ τελικά βρεθεί απομονωμένος, να επιχειρήσει ακόμη μία…«κωλοτούμπα».