Σύμφωνα με πληροφορίες ο πρωθυπουργός δεσμεύτηκε η ελληνική κυβέρνηση να κάνει πράξη την εισήγηση του Υπουργείου Άμυνας για συμμετοχή της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας σε ποσοστό άνω του 25% στο Μακροπρόθεσμο Πρόγραμμα Αμυντικών Εξοπλισμών (ΜΠΑΕ), συνολικού ύψους 25 δισεκατομμυρίων, βάζοντας ρήτρα για την συμμετοχή ελληνικών αναδόχων σε κάθε αμυντική συμφωνία που θα συναφθεί με τρίτες χώρες.
Η συμμετοχή της εγχώριας βιομηχανίας στο Μακροπρόθεσμο Πρόγραμμα Αμυντικών Εξοπλισμών (ΜΠΑΕ) αποτελεί πάγιο αίτημα των μεγάλων παιχτών του χώρου, οι οποίοι, σύμφωνα με πληροφορίες, στη σύσκεψη που διεξήχθη στο τέλος της προηγούμενης εβδομάδας στο Μέγαρο Μαξίμου, εξέφρασαν τον προβληματισμό και την δυσαρέσκεια τους για τη μη συμμετοχή τους τα τελευταία χρόνια στη συμπαραγωγή οπλικών συστημάτων και φρεγατών.
Ήταν η πρώτη σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε έπειτα από την έγκριση από το ΚΥΣΕΑ του νέου 12ετούς εξοπλιστικού προγράμματος και η οποία φανερώνει την πρόθεση της κυβέρνησης να αναδείξει τη συμμετοχή της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας στο νέο εξοπλιστικό πρόγραμμα. Ωστόσο , το βασικό ερώτημα που προκύπτει είναι το κατά πόσον είναι έτοιμη η ελληνική βιομηχανία να αναλάβει τον υπερεργολαβικό και υποκατασκευαστικό ρόλο που απαιτείται στον αμυντικό τομέα, καθώς για την επίτευξη αυτού του στόχου χρειάζονται παράλληλα επενδύσεις σε υποδομές και προσωπικό.
Βέβαια η μεγάλη πλειοψηφία των κρίσιμων παιχτών της αγοράς έχουν συνάψει μνημόνια συνεργασίας (MOU) με τις υποψήφιες ανάδοχες ξένες εταιρίες των εξοπλιστικών προγραμμάτων, με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα το ναυπηγεία Σκαραμαγκά και τον γαλλικό κατασκευαστικό κολοσσό της Naval που ναυπηγεί και τις ελληνικές φρεγάτες Belharra.
Υπενθυμίζεται μάλιστα πως στα γαλλικά ναυπηγεία της Λοριάν όπου κατασκευάζονται οι τρείς πρώτες φρεγάτες ήδη εργάζεται ελληνικό προσωπικό με βάση τη ελληνογαλλική αμυντική συμφωνία που είχε υπογραφεί το 2021. Στο ίδιο κλίμα, όπως φαίνεται, η ελληνική κυβέρνηση και κατά την επίσκεψη του γάλλου Υπουργού Αμυνας Σεμπαστιάν Λεκορνί στην Αθήνα όπου συζητήθηκε η παραγγελία μιας τέταρτης φρεγάτας Belharra και η επέκταση της ελληνογαλλικής αμυντικής συμφωνίας που λήγει το 2026, πίεσε την γαλλική πλευρά να υπάρξει ένα ποσοστό συμπαραγωγής της 4ης φρεγάτας σε ελληνικά ναυπηγεία. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι Γάλλοι αντιτείνουν πως για λόγους χρονοδιαγραμμάτων η 4η πρέπει να κατασκευαστεί στην Γαλλία , αντιπροτείνοντας όμως, όπως έγραψε πριν από μερικές ημέρες το iefimerida, τη δημιουργία τοπικής γραμμής παραγωγής στην Ελλάδα για την κατασκευή άλλων τριών Belharra, πέραν των τριών που κατασκευάζονται ήδη στη Γαλλία και της 4ης που είναι υπό διαπραγμάτευση.
Σε αυτό το πλαίσιο πριν απο μερικές εβδομάδες και ο Ευάγγελος Μυτιληναίος, ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας, που έχει την δυνατότητα να διαβάζει την μεγάλη εικόνα, είχε προϊδεάσει για τις προθέσεις της εγχώριας βιομηχανίας, καθώς στο περιθώριο του συνεδρίου του Κύκλου Ιδεών είχε ασκήσει έντονη κριτική και για τον τρόπο αντιμετώπισης της εθνικής αμυντικής βιομηχανίας. «Μετά τα Ίμια αναδείχτηκαν αμυντικές βιομηχανίες και μεταξύ αυτών και του δικού μας ομίλου. Έμαθαν καλά τη δουλειά και λειτουργούν πλέον επτά ημέρες την εβδομάδα για να κάνουν εξαγωγές. Άρα, τον ισχυρισμό ότι δεν υπάρχει ελληνική αμυντική βιομηχανία τον αντικρούω», είχε επισημάνει τότε, με νόημα, διαμηνύοντας πως : «Αυτό που έγινε με τις φρεγάτες Belharra δεν πρέπει να ξαναγίνει. Όταν εμείς στα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά φτιάξαμε τα 4 γερμανικά υποβρύχια της HDW; Δεν ξέρουμε εμείς; Ξέρετε τι προστιθέμενη αξία έδωσαν οι Γάλλοι για τις φρεγάτες μας; Μισό τοις εκατό…».
Σύμφωνα με πληροφορίες την άποψη αυτή επανέλαβε και μέσα στη σύσκεψη. Προσθέτοντας πως οι αμυντικές βιομηχανίες δεν πρέπει να συγκρούονται, καθώς χρειάζονται μια εθνική στρατηγική που θα συμφέρει όλους.
Την ετοιμότητα της ελληνικής βιομηχανίας να συμβάλει στη νέα αρχιτεκτονική ασφαλείας που σχεδιάζει η χώρα πιστοποίησε με την εμπειρία του και ο Κρίστιαν Χατζημηνάς ένας από τους πιο επιτυχημένους Έλληνες επιχειρηματίες στο χώρο των οπλικών συστημάτων ο οποίος βρέθηκε στη σύσκεψη.
Υπάρχει χώρος για όλους
Σε κάθε περίπτωση, πάντως, την έγκριση του ΜΠΑΕ από το ΚΥΣΕΑ έχει ακολουθήσει ένας σκληρός ανταγωνισμός μεταξύ ευρωπαϊκών, αμερικανικών και ισραηλινών σχημάτων και των εγχώριων αναδόχων τους που διεκδικούν κομμάτι από την «πίτα» των 25 δισ. ευρώ που αποφάσισε να δαπανήσει η κυβέρνηση για την άμυνα και την ενίσχυση της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας. Οι συνεργασίες και τα εταιρικά σχήματα έχουν ήδη διαμορφωθεί εδώ και αρκετούς μήνες και πραγματοποιούνται επαφές σε επίπεδο τεχνικού διαλόγου. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η συνεργασία των ναυπηγείων Σκαραμαγκά με τη γαλλική Naval Group. Επιπρόσθετα, η ιταλική Fincantieri που αποτελεί ανταγωνιστή της Naval έχει υπογράψει πριν από δύο χρόνια επίσημη συμφωνία με τον αμερικανικών συμφερόντων όμιλο ONEX που κατέχει τα ναυπηγεία Σύρου και Ελευσίνας για τη δημιουργία μιας γραμμής κατασκευής κορβετών και εγκαταστάσεων υποστήριξης του κύκλου ζωής τους στα Ναυπηγεία Ελευσίνας, ενώ ακόμη έχει μπει στο παιχνίδι της ενδεχόμενης συμπαραγωγής δύο φρεγατών FREMM στην Ελλάδα που συζητείται το τελευταίο διάστημα. Επίσης σύμφωνα με δημοσιεύματα στο τραπέζι υπάρχει ακόμη η πρόθεση της κυβέρνησης να προμηθευτεί προηγμένα βαλλιστικά και αντιαεροπορικά συστημάτων David’s Sling, SPYDER και BARAK-MX, συνολικού ύψους 3,6 δισεκατομμυρίων ευρώ, από τις ισραηλινές εταιρείες Rafael και Israel Aerospace Industries (IAI) αντίστοιχα. Ωστόσο, σύμφωνα με πληροφορίες, ο Κυριάκος Μητσοτάκης υποσχέθηκε στους συνομιλητές του πως υπάρχει μερίδιο για όλους από το μεγάλο πακέτο των εξοπλιστικών που έχει σχεδιάσει για τα επόμενα χρόνια η Ελλάδα και δεν χρειάζεται στείρος ανταγωνισμός από πλευράς τους, καθώς πρόθεση της ελληνικής κυβέρνησης είναι να στηριχθεί η ελληνική αμυντική βιομηχανία συλλήβδην. Προσθέτοντας πως οι αμυντικές βιομηχανίες δεν πρέπει να συγκρούονται, καθώς χρειάζεται μια εθνική στρατηγική που θα συμφέρει όλους.
Τέλος, στη σύσκεψη μετείχαν ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Κωστής Χατζηδάκης, οι συναρμόδιοι υπουργοί Εθνικής Άμυνας Νίκος Δένδιας, Προστασίας του Πολίτη Μιχάλης Χρυσοχοΐδης, Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής Βασίλης Κικίλιας, Ψηφιακής Διακυβέρνησης Δημήτρης Παπαστεργίου, Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας Γιάννης Κεφαλογιάννης και ο σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας του πρωθυπουργού Θάνος Ντόκος, αλλά και εκπρόσωποι της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας και τεχνολογίας. Στη συνάντηση του Μαξίμου έλαβαν μέρος οι διοικητές της ΕΑΒ και των ΕΑΣ, οι ιδιοκτήτες των Ναυπηγείων Σκαραμαγκά (Γ. Προκοπίου), Ελευσίνας (Πάνος Ξενοκώστας), Σαλαμίνας (Γεώργιος Κόρος) και εκπρόσωποι όλων των μεγάλων ιδιωτικών εταιρειών που δραστηριοποιούνται στον αμυντικό τομέα.