Το αιφνιδιαστικό και εκτός προγράμματος δείπνο του Έλληνα υπουργού εξωτερικών Γιώργου Γεραπετρίτη και του Τούρκου ομολόγου του Χακάν Φιντάν, το βράδυ της Παρασκευής στην Κωνσταντινούπολη, αποδεικνύει πως και από τις δύο πλευρές του Αιγαίου υπάρχει η βούληση ο ελληνοτουρκικός διάλογος να προχωρήσει παρά τους εξωγενείς παράγοντες και τις εσωτερικές πιέσεις ένθεν κακείθεν που τον επιβραδύνουν.
Σύμφωνα με το πρόγραμμα ο επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας στο περιθώριο της ανεπίσημης επίσκεψής του στο Φανάρι την περασμένη εβδομάδα θα συναντούσε τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο και τους εκπροσώπους των ομογενειακών φορέων, χωρίς να προβλέπεται κάποια διμερής συνάντηση με Τούρκο αξιωματούχο. Ωστόσο, το βράδυ της Παρασκευής έγινε γνωστό στους διπλωματικούς συντάκτες πως σύμφωνα με διπλωματικές πηγές «ο Υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης παρακάθισε στην Κωνσταντινούπολη σε ανεπίσημο ιδιωτικό δείπνο, κατόπιν πρόσκλησης του Τούρκου Υπουργού Εξωτερικών Hakan Fidan».
Η εξέλιξη αυτή επιβεβαίωσε όσους προέβλεπαν πως οι τρέχουσες εξελίξεις στο πεδίο των ελληνοτουρκικών δεν μπορούν να αποσυνδεθούν από την επίσκεψη του έλληνα υπουργού εξωτερικών στην Πόλη. Αθήνα και Αγκυρα αποδεικνύουν ακόμη μια φορά πως συμμερίζονται την πεποίθηση πως το κοινό κεκτημένο των «ήρεμων νερών» πρέπει να διατηρηθεί παρά τις όποιες αναταράξεις προκύπτουν, κυρίως λόγω των εσωτερικών πιέσεων που δέχονται αμφότερες οι δύο κυβερνήσεις. Σε αυτό το πλαίσιο είναι εύλογο πως στην συνάντηση των δύο ανδρών υπήρξε εκτενής αναφορά στην προετοιμασία της συνάντησης κορυφής μεταξύ Κυριάκου Μητσοτάκη και Ταγίπ Ερντογάν στο περιθώριο του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας Τουρκίας που παραμένει στον «αέρα».
«Αγκάθι» για την πρόοδο στο ζήτημα αυτό αποτελεί αναμφίβολα η υπόθεση του καλωδίου της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας -Κύπρου -Ισραήλ που σύμφωνα με διπλωματικές πηγές «κατέστη εθνικό θέμα ως μη όφειλε» διαμορφώνοντας ένα κλίμα έντασης στις δύο πλευρές που λειτούργησε ως αυτοεκπληρούμενη προφητεία. Στον αντίποδα η τουρκική διπλωματία έχει να αντιμετωπίσει τις εσωτερικές πιέσεις που έχουν προκληθεί μετά την αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας από τέσσερα τουρκογενή κράτη, δημιουργώντας την εντύπωση στην τουρκική κοινή γνώμη πως υποχωρεί στο Κυπριακό που εκ των πραγμάτων επηρεάζει και την ρητορική της στα ελληνοτουρκικά.
Η καλή σχέση των δύο ανδρών ως μηχανισμός διατήρησης του καλού κλίματος
Είναι γεγονός πως μια σειρά γεγονότων το τελευταίο διάστημα συνέβαλαν στο να αμφισβητηθεί σθεναρά η επιδίωξη του καλού κλίματος ανάμεσα στις δύο χώρες που ξεκίνησε με την «Διακήρυξη των Αθηνών» το 2023. Συνεπώς , οι δύο πλευρές αναζητούν το κατάλληλο μομέντουμ για να καταστεί δυνατή η συνάντηση των δύο ηγετών χωρίς να ελλοχεύει ο κίνδυνος να τορπιλιστεί απο την περιρρέουσα ατμόσφαιρα και στις δύο πλευρές του Αιγαίου. Η στενή σχέση που διατηρούν οι δυο ισχυροί άνδρες της διπλωματίας σε συνδυασμό με την θετική ατζέντα που προωθούν οι δύο χώρες μπορεί να λειτουργήσουν ως ένας ιδιότυπος μηχανισμός διατήρησης του καλού κλίματος που θα λειάνει το έδαφος για την συνάντηση των ηγετών.
Σε αυτό το πλαίσιο στο δείπνο συζητήθηκαν και θέματα που δεν ανήκουν στον σκληρό πυρήνα των ελληνοτουρκικών αλλά μπορούν να συμβάλλουν στο καλό κλίμα όπως η επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης. Σύμφωνα με δημοσιεύματα και απο τις δύο πλευρές του Αιγαίου η επαναλειτουργία της Σχολής είναι σε προχωρημένο στάδιο συζητήσεων μεταξύ του Οικουμενικού Πατριαρχείου και της τουρκικής κυβέρνησης.
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος έχει συναντηθεί με τον Τούρκο Πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος έχει εκφράσει τη στήριξή του και έχει δώσει εντολή για την προετοιμασία των διαδικασιών επαναλειτουργίας. Σύμφωνα με τις πληροφορίες, η Σχολή αναμένεται να ανοίξει τις πόρτες της ξανά τον Σεπτέμβριο του 2026, πιθανώς ως ιδιωτικό Βακουφικό Πανεπιστήμιο με δύο σχολές, και όχι ως απλή Ιερατική Σχολή όπως στο παρελθόν.Σε αυτήν την κατεύθυνση και το επικείμενο ελληνο-τουρκικό επιχειρηματικό φόρουμ που θα διεξαχθεί τις επόμενες ημέρες στην Κωνσταντινούπολη.
Ο Γιώργος Γεραπετρίτης θα συναντηθεί ξανά με τον τούρκο ομόλογο του Χακάν Φιντάν μερικές ημέρες αργότερα στο περιθώριο της άτυπης Σύνοδου των υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ που θα διεξαχθεί στις 14-15 Μαΐου στην Αττάλεια όπου θα οριστικοποιηθεί η ημερομηνία του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας , μάλλον στις αρχές Ιουνίου, χωρίς να εκλείπει φυσικά η κρίσιμη παράμετρος για την επίτευξη της σύγκλησης που παραμένει η διαχείριση των «καυτών» θεμάτων που έχουν προκύψει το τελευταίο διάστημα με προεξάρχον πρόβλημα το «καλώδιο».