Για «εποχή μεταρρυθμίσεων» στην Ελλάδα, που «όχι μόνο ανακοινώνονται, αλλά και υλοποιούνται», έκανε λόγο ο Κυριάκος Μητσοτάκης, μιλώντας στην εκδήλωση του υπουργείου Δικαιοσύνης με τίτλο «Η ελληνική δικαιοσύνη σε επιτάχυνση», παρουσία του Προέδρου της Δημοκρατίας, Κώστα Τασούλα.
Ο Κ. Μητσοτάκης ανέφερε ότι πλέον πιστοποιούμε ότι η Ελλάδα ζει σε μια εποχή μεταρρυθμίσεων που όχι απλά ανακοινώνονται αλλά υλοποιούνται και εφαρμόζονται, ενώ σημείωσε ότι η Δικαιοσύνη είναι ένας χώρος όπου γίνονται μεταρρυθμίσεις που είναι θεμέλιο για την πρόοδο της κοινωνίας.
Μητσοτάκης: «Οι θεσμοί δεν είναι ανεξάρτητοι από τη συνολική ευημερία, αλλά αποτελούν όρο της»
Σημείωσε ότι υπάρχει κρυφό κόστος στην ανταγωνιστικότητα από την επιβάρυνση από ένα δικαστικό σύστημα όπου μέχρι πρόσφατα -όπως είπε- η αναβολή ήταν πιο συνηθισμένη από την απόφαση. Υπογράμμισε ότι έτσι οι επιχειρήσεις χάνουν ευκαιρίες και οι θεσμοί την αξιοπιστία τους.
«Οι θεσμοί δεν είναι ανεξάρτητοι από τη συνολική ευημερία, αλλά αποτελούν όρο της», σημείωσε ο κ. Μητσοτάκης, λέγοντας ότι η κοινωνία δεν μπορεί να ευημερεί με ένα αναχρονιστικό σύστημα απονομής δικαίου και όταν περιμένει κάποιος 3-4 χρόνια για την έκδοση απόφασης μιλάμε για άρνηση δικαίου.
«Αποφασίσαμε να αντιμετωπίσουμε αυτή την πραγματικότητα με τις μεταρρυθμίσεις που κάναμε», είπε ο κ. Μητσοτάκης, σημειώνοντας ότι «απεγκλωβίσαμε το σύστημα από την αδράνεια, και διαμορφώσαμε ένα λειτουργικό σύστημα που θα αποδίδει έργο ανάλογο με αυτό που παράγεται στην Ευρώπη».
Πρόσθεσε ότι ο νεοδικαστικός χάρτης είναι μια μεταρρύθμιση που οραματίστηκε πρώτος ο Ελευθέριος Βενιζέλος και κάποιοι έλεγαν ότι «αυτά στην Ελλάδα δεν μπορούν να γίνουν γιατί τάχα η δικαιοσύνη είχε δυσανεξία σε αλλαγές».
Όπως είπε ο κ. Μητσοτάκης, η κοινωνία αγκάλιασε αυτές τις αλλαγές με θέρμη στην πλειοψηφία της, αφού όμως προηγήθηκε ένας εξαντλητικός διάλογος με τις τοπικές κοινωνίες και κάμφθηκαν οι όποιες αντιστάσεις αλλά επίσης έγιναν και οι απαραίτητες προσαρμογές. Τόνισε ότι σήμερα η ενοποίηση Ειρηνοδικείων - Πρωτοδικείων προσέθεσε 1.000 δικαστές σε θέσεις που υπήρχαν ανάγκες και πλέον 113 δικαστήρια στην Επικράτεια αναδιαρθρώθηκαν, διαχωρίστηκαν τμήματα σε ποινικό και αστικό, δημιουργήθηκαν 4 νέες περιφερειακές έδρες στην Αθήνα και, όπως είπε, στο Περιστέρι, όπου βρέθηκε πρόσφατα με την ηγεσία του υπουργείου Δικαιοσύνης, εκδικάζονται 12πλάσιες υποθέσεις αφού τρία πρώην Ειρηνοδικεία απορροφήθηκαν εκεί.
Είπε ακόμη ότι αξιοποιείται από τη δικαιοσύνη η τεχνολογία και η ΑΙ παρέχοντας χρήσιμα εργαλεία σε επίλυση υποθέσεων, υπό τον όρο ότι η ΑΙ θα υπηρετεί τον άνθρωπο χωρίς να υποκαθιστά την ανθρώπινη κρίση. Είπε ότι «εντάξαμε το νέο δικαστικό κτήριο στον Πειραιά στο Ταμείο Ανάκαμψης και θα το εγκαινιάσουμε το φθινόπωρο του 26», ενώ υπογράμμισε ότι γνωρίζει πόσο σημαντική είναι η ταχύτητα και ποιότητα απονομής δικαιοσύνης.
«Σημαίνει ενθάρρυνση επιχειρήσεων, σημαίνει ασφάλεια δικαίου, περισσότερες θέσεις εργασίας» είπε ο κ. Μητσοτάκης και σημείωσε ότι μια χώρα με αργή δικαιοσύνη είναι χώρα με αργή οικονομία. Συνεχάρη το υπουργείο για την αλλαγή του Κληρονομικού Δικαίου μετά από 80 χρόνια, είπε ότι είναι σημαντική η αναβάθμιση της εθνικής σχολής δικαστών, ενώ τόνισε ότι η αρνησιδικία πλήττει τους ευάλωτους. Είπε, καταλήγοντας, ότι οι φωνές που ακούγονται περισσότερο είναι αυτές που επιχειρούν να αποδομήσουν ό,τι καλό γίνεται από την κυβέρνηση και δεν μπορούν να αναγνωρίσουν οτιδήποτε καλό γίνεται στη χώρα.
Υπερισχύουν συνθήματα που με ευκολία διακινούν δήθεν αδιέξοδα και οργή και το ψέμα ότι τίποτα δεν λειτουργεί, απλώνεται γρηγορότερα από την αλήθεια ότι τα πράγματα βελτιώνονται, είπε ο κ. Μητσοτάκης, ο οποίος κλείνοντας την ομιλία του τόνισε ότι "η προστασία της Δικαιοσύνης είναι προστασία της ίδιας της δημοκρατίας".
Δείτε την ομιλία του πρωθυπουργού:
Ολόκληρη η ομιλία του Κυριάκου Μητσοτάκη
«Εξοχότατε κύριε Πρόεδρε της Ελληνικής Δημοκρατίας, κυρίες και κύριοι, θέλω καταρχάς να σας ευχαριστήσω για τη συμμετοχή σας στη σημερινή εκδήλωση, παρά τις δυσχερείς καιρικές συνθήκες. Να συγχαρώ επίσης το Υπουργείο, διότι αυτή η εκδήλωση πια αποκτά χαρακτηριστικά τακτικότητας, τα οποία της προσδίδουν μια διάσταση απολογισμού αλλά και λογοδοσίας.
Πέρυσι βρεθήκαμε στον ίδιο χώρο ανακοινώνοντας μια σειρά από σημαντικές πρωτοβουλίες και σήμερα βρισκόμαστε και πάλι εδώ, μαζί σας, για να πιστοποιήσουμε ότι η Ελλάδα πια ζει σε μια εποχή μεταρρυθμίσεων, οι οποίες όχι απλά σχεδιάζονται και ανακοινώνονται, αλλά πια υλοποιούνται και εφαρμόζονται.
Ένα από τα πιο αποφασιστικά μέτωπα αυτής της μεγάλης εθνικής προσπάθειας, αυτών των σημαντικών τολμηρών μεταρρυθμίσεων για τις οποίες η κυβέρνησή μας έχει δεσμευτεί, είναι και η Δικαιοσύνη. Το θεμέλιο για μία δημοκρατία η οποία ανανεώνεται, για μια κοινωνία η οποία ευημερεί, αλλά και για μία οικονομία η οποία προοδεύει.
Πράγματι, όταν μιλάμε -και κάναμε πολλές συζητήσεις αυτή την εβδομάδα, συμμετείχα στο εξωτερικό και στην Ελλάδα σε fora τα οποία ασχολήθηκαν με την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας-, συνήθως όταν μιλάμε για τα ζητήματα αυτά εστιάζουμε στους φόρους, στις εισφορές, στην ενέργεια, στις υποδομές.
Υπάρχει, όμως, και ένα κρυφό κόστος: η επιβάρυνση από ένα δικαστικό σύστημα όπου, μέχρι πρόσφατα τουλάχιστον, η αναβολή είναι πιο συνηθισμένη από την ίδια την απόφαση. Με τους πολίτες να χάνουν χρόνο, τις επιχειρήσεις να χάνουν ευκαιρίες και τους θεσμούς, δυστυχώς, να χάνουν την αξιοπιστία τους.
Η Δικαιοσύνη, ωστόσο, δεν είναι ανεξάρτητη από την ανάπτυξη και από τη συλλογική ευημερία. Αντίθετα, αποτελεί όρο της, καθώς η οικονομία δεν αποκτά δυναμική, η κοινωνία δεν μπορεί να ευημερεί, με ένα αναχρονιστικό σύστημα απονομής δικαίου.
Όταν κάποιος περιμένει τρία, τέσσερα, πέντε χρόνια για την έκδοση μιας ετυμηγορίας, τότε δεν μιλάμε μόνο για γραφειοκρατική αναποτελεσματικότητα, αλλά για μια άρνηση δικαίου και μια συνολική καθήλωση. Μιλάμε για επενδύσεις που παγώνουν, για επιχειρηματικά σχέδια που μένουν στον αέρα, για προοπτικές σε αναστολή, μέχρι και για οικογένειες οι οποίες διαλύονται.
Αυτή ακριβώς τη διάγνωση μίας πραγματικότητας, την οποία κοιτάξαμε κατάματα και την οποία αποφασίσαμε να αντιμετωπίσουμε, έρχονται και επικυρώνουν οι μεγάλες αυτές αλλαγές που μας κάνουν να πιστεύουμε ότι πράγματι, κ. Υπουργέ, κ. Υφυπουργέ, αγαπητοί λειτουργοί της Δικαιοσύνης, η Δικαιοσύνη έχει πια «μπει σε έναν επιταχυντή».
Διότι αν δεν προβαίναμε σε αυτές τις σημαντικές αλλαγές, πράγματι οι πολίτες θα είχαν κάθε λόγο να χάσουν την εμπιστοσύνη τους προς την πολιτεία, αμφισβητώντας τελικά την πεποίθηση ότι η Ελλάδα είναι ένα κράτος όπου η αξία και ο νόμος υπερισχύουν των διασυνδέσεων και της τύχης. Αποφασίσαμε να τα αλλάξουμε όλα αυτά.
Ξεκινήσαμε ήδη από το 2020, εντάξαμε το σχέδιο των μεταρρυθμίσεων στη δικαιοσύνη -το γνωρίζει καλά ο κ. Σκέρτσος- στον ευρύτερο άξονα του σχεδίου μας για την «Ελλάδα 2.0», απεγκλωβίζοντας το σύστημα από την αδράνεια και τις σισύφειες καθυστερήσεις και διαμορφώνοντας τη θέση του σε ένα λειτουργικό σύστημα, που θα αποδίδει το αντίστοιχο έργο το οποίο παράγεται και στην Ευρώπη, προστατεύοντας τους αδυναμους και διασφαλίζοντας την ισονομία για τους ισχυρούς.
Μία απόφαση που σήμερα, όπως είδατε και όπως ακούσατε από τον κ. Υπουργό, τον κ. Υφυπουργό, αλλά και όπως είδατε και στο πολύ διαφωτιστικό αυτό βίντεο, γίνεται πράξη.
Και δεν θέλω να επαναλάβω όλα τα πολύ ενδιαφέροντα τα οποία ακούστηκαν, να σταχυολογήσω μόνο κάποιες από τις πολύ σημαντικές μεταρρυθμίσεις που μας κάνουν να πιστεύουμε, πράγματι, ότι έχουμε κάθε λόγο να ατενίζουμε το μέλλον της Δικαιοσύνης με αισιοδοξία.
Μιλήσαμε πολύ και μιλήσατε πολύ, κ. Υπουργέ, κ. Υφυπουργέ, και καλά κάνατε, για τον νέο δικαστικό χάρτη. Θυμάστε, όταν κάναμε τις πρώτες συζητήσεις και όταν μιλήσαμε για πρώτη φορά για μία μεταρρύθμιση την οποία πρώτος είχε οραματιστεί ο Ελευθέριος Βενιζέλος, ήταν πολλοί αυτοί οι οποίοι έλεγαν ότι «αυτά στην Ελλάδα δεν μπορούν να γίνουν», γιατί η Δικαιοσύνη, τάχα, στην Ελλάδα είχε μία διαχρονική δυσανεξία σε μεγάλες αλλαγές. Αποδεικνύεται ότι έκαναν μεγάλο λάθος.
Δικαστές, δικαστικοί υπάλληλοι, δικηγόροι, αλλά και τοπικές κοινωνίες δεν αντιστάθηκαν τελικά σε αυτές τις αλλαγές, τις αγκάλιασαν και τις αγκάλιασαν με θέρμη. Πιθανώς όχι στο σύνολό τους, όμως στη συντριπτική τους πλειονότητα, συμπαρατάχθηκαν με το σχέδιο της κυβέρνησης, αρνούμενοι τελικά να αποδεχθούν ότι «έτσι πάντα θα λειτουργούν τα πράγματα στην Ελλάδα».
Φτάσαμε, λοιπόν, με τρόπο αθόρυβο, αλλά και πολύ μεθοδικό, σε μία νέα πραγματικότητα.
Και βέβαια, θέλω να συγχαρώ και πάλι το Υπουργείο για το γεγονός ότι αυτής της μεγάλης μεταρρύθμισης προηγήθηκε πράγματι ένας εξαντλητικός διάλογος -και το εννοώ όταν χρησιμοποιώ τη λέξη «εξαντλητικός»- με τις τοπικές κοινωνίες, με τους τοπικούς φορείς.
Κάμφθηκαν αντιστάσεις, έγιναν οι απαραίτητες προσαρμογές όπου αυτό ήταν απαραίτητο και φτάσαμε σήμερα στην ευχάριστη θέση να διαπιστώνουμε ότι αυτή η ενοποίηση ειρηνοδικείων και πρωτοδικείων μας πρόσθεσε ουσιαστικά χίλιους δικαστές σε θέσεις όπου υπήρχαν ανάγκες. Αυτοί οι ειρηνοδίκες επιμορφώθηκαν και πιστεύω ότι αγκάλιασαν τα νέα τους καθήκοντα και τη νέα τους ευθύνη με θέρμη και, θα έλεγα, με ενθουσιασμό.
Και έτσι φτάσαμε να αναδιαρθρώσουμε τη διάταξη 113 δικαστηρίων σε ολόκληρη την επικράτεια. Διαχωρίσαμε τα τμήματα σε Ποινικό και Αστικό.
Αποκεντρώσαμε το σύστημα της Αθήνας, το οποίο ασφυκτιούσε. Δημιουργήσαμε τέσσερις νέες περιφερειακές έδρες. Βρεθήκαμε πρόσφατα με την ηγεσία του Υπουργείου στην έδρα στο Περιστέρι, όπου εκδικάζονται -προσέξτε- δωδεκαπλάσιες υποθέσεις σε σύγκριση με το πρόσφατο παρελθόν.
Απορροφήθηκαν εκεί τρία πρώην ειρηνοδικεία. Αναλαμβάνει πια, η νέα περιφερειακή έδρα, υποθέσεις με αντικείμενο ως 250.000 ευρώ, ενώ το προηγούμενο όριο ήταν μόλις 20.000 ευρώ. Ενώ αναμένεται και εκκαθάριση περίπου 150.000 υποθέσεων που εκκρεμούσαν εδώ και τέσσερα χρόνια.
Ταυτόχρονα -και θέλω να σταθώ σε αυτό διότι αποδίδω, όπως ξέρετε, πολύ μεγάλη σημασία- αξιοποιούμε την τεχνολογία, αλλά και την τεχνητή νοημοσύνη, παρέχοντας χρήσιμα εργαλεία σε δικαστές και σε δικηγόρους προκειμένου να προχωρήσουν πιο γρήγορα τις υποθέσεις. Με έμφαση, όπως είπε και ο κ. Υπουργός, στην εξωδικαστική επίλυση.
Τα εμβληματικά έργα τα οποία ανακοινώσατε, κ. Υπουργέ και κ. Υφυπουργέ, είναι μόνο η αρχή. Και θέλω να τονίσω ότι ειδικά σε διαδικασίες βαριές από τη φύση τους, με πολύ όγκο και αντικείμενο εργασίας, πολλή ύλη, η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να συνδράμει καθοριστικά στη διευκόλυνση του έργου των δικαστών και όλων όσων υπηρετούν τη Δικαιοσύνη.
Υπό μια βασική παράμετρο, όμως, ότι η τεχνητή νοημοσύνη έρχεται πάντα να υποστηρίζει τον άνθρωπο και την ανθρώπινη απόφαση, σε βοήθεια και στην προσπάθειά σας απλά να γίνετε πιο παραγωγικοί, ουδέποτε υποκαθιστώντας, προφανώς, την ανθρώπινη κρίση.
Επενδύουμε ταυτόχρονα σε νέα Δικαστικά Μέγαρα πανελλαδικά. Είναι ένα πρόγραμμα το οποίο διαπερνά τα 500 εκατομμύρια ευρώ και ήταν πολύ εντυπωσιακές οι εικόνες που έδειξε ο κ. Υπουργός, τη σύγκριση και την πρόοδο την οποία έχει πετύχει η χώρα. Σε μεγάλο βαθμό, όμως, αυτό το νέο κτηριακό πρόγραμμα, το οποίο αρχίζει ήδη και παίρνει σάρκα και οστά, πρέπει να πιστωθεί σε αυτή την κυβέρνηση.
Εμείς ήμασταν αυτοί που εντάξαμε εμβληματικά κτήρια, όπως το νέο Δικαστικό Μέγαρο στον Πειραιά, το οποίο με το καλό θα το εγκαινιάσουμε το φθινόπωρο του 2026, το εντάξαμε στο Ταμείο Ανάκαμψης. Βελτιώσαμε έτσι τις συνθήκες εργασίας για όλους τους δικαστικούς λειτουργούς, αλλά και για τους πολίτες.
Είναι κινήσεις με στόχο την προώθηση της εξειδίκευσης, την αύξηση της ταχύτητας, ύστερα από διαβούλευση, αλλά δεν είναι μόνο πολιτική αυτή διαβούλευση. Είναι και η αναγνώριση μιας αυτονόητης αλήθειας από όλους. Δικαστές, δικηγόροι και προσωπικό δεν ήθελαν να «βαλτώνουν» σε ένα παρωχημένο σύστημα, το οποίο τελικά ταλαιπωρούσε τους πάντες.
Τα αποτελέσματα είναι ήδη ορατά και θα ήθελα πραγματικά και να ζητήσω στο πρόσωπο σας, κ. Ευγενίδη -έχετε την καλοσύνη να είστε συντονιστής σε αυτή την εκδήλωση-, από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης να προβάλλουν τις μεγάλες επιτυχίες και την πρόοδο στην εκδίκαση των αποφάσεων, με πρωτόδικες αποφάσεις να απαιτούν πλέον 300 μέρες, προσεγγίζοντας τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
Και προφανώς, να πατήσουμε γκάζι για να φτάσουμε στον στόχο τον οποίο έχουμε θέσει για την έκδοση τελεσίδικων αποφάσεων -ξέρετε πολύ καλά και δεν χρειάζεται να υπενθυμίσουμε από πού έχουμε ξεκινήσει- και ο στόχος είναι να γίνει πραγματικότητα αυτό έως το 2027 δεν είναι μία αφηρημένη απόφαση.
Και γνωρίζει πολύ καλά το Υπουργείο -δεν είμαι νομικός και κάθε φορά που συζητάμε θέματα που αφορούν το Υπουργείο Δικαιοσύνης απαιτείται από εμένα πρόσθετη μελέτη για να αντιληφθώ την πολυπλοκότητα των θεμάτων- ότι διαρκώς πιέζω σε αυτή την κατεύθυνση, διότι γνωρίζουμε όλοι πόσο σημαντική είναι η ταχύτητα αλλά και η ποιότητα απονομής της δικαιοσύνης.
Αυτό τελικά σημαίνει ασφάλεια δικαίου για τους πολίτες, για τις επιχειρήσεις. Σημαίνει ενθάρρυνση των επενδύσεων, σημαίνει υποστήριξη της ανάπτυξης, δημιουργία περισσότερων θέσεων εργασίας.
Έχει αποδειχθεί, αυτό που προκύπτει και από όλες τις μελέτες, ότι χώρες με αργή Δικαιοσύνη είναι κατά κανόνα οι χώρες που έχουν και αργή οικονομία. Το ίδιο και οι ρυθμοί σύγκλισης με την Ευρώπη.
Κυρίες και κύριοι, κ. Πρόεδρε, σε έναν σύντομο χαιρετισμό προφανώς δεν έχω σκοπό να επαναλάβω όλα όσα ειπώθηκαν από τους προλαλήσαντες, όλα όσα έγιναν, γίνονται και θα γίνουν για την τόνωση της Δικαιοσύνης στη χώρα μας.
Σημαντικές αλλαγές, από την εφαρμογή του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας μέχρι την πάρα πολύ σημαντική αναμόρφωση του Κληρονομικού Δίκαιου.
Πρέπει να σας πω ότι και εγώ προσωπικά αιφνιδιάστηκα από το γνήσιο ενδιαφέρον των πολιτών γι’ αυτή την πολύ σημαντική μεταρρύθμιση. Πολλά μπράβο στο Υπουργείο, γιατί τολμήσαμε ουσιαστικά να «ακουμπήσουμε» μια πτυχή του Δικαίου που ουσιαστικά είχε μείνει παγωμένη στον χρόνο εδώ και 80 χρόνια.
Δημιουργούμε ένα σύγχρονο πλαίσιο, το οποίο λαμβάνει υπόψη και τις προκλήσεις και τις αλλαγές των κοινωνικών συνθηκών αλλά και τη σημασία -και θέλω να το τονίσω αυτό- που το Κληρονομικό Δίκαιο έχει για την τόνωση της ανάπτυξης.
Και βέβαια, αναφέρθηκε και ο κ. Υφυπουργός στις πολλές επερχόμενες ακόμα πρωτοβουλίες: την εναλλακτική επίλυση διαφορών, την αναθεώρηση του θεσμού της δικαστικής συμπαράστασης.
Και βέβαια, το ίδιο ισχύει και για το πεδίο των ευρύτερων παρεμβάσεών μας για το κράτος δικαίου.
Ασκείται συχνά κριτική στην κυβέρνησή μας για τα θέματα του κράτους δικαίου. Και σε όσους το κάνουν, θα τους ζητήσω να ανατρέξουν στις εκθέσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το κράτος δικαίου, που τελικά είναι και ο μόνος αξιόπιστος, ευρωπαίος κριτής για την πρόοδο την οποία έχουμε πετύχει.
Και θέλω να επαναλάβω για ακόμα μια φορά ότι η κυβέρνηση, σε επίπεδο Γραμματείας του Πρωθυπουργού, σε επίπεδο Υπουργείου Δικαιοσύνης, παίρνει πάρα πολύ σοβαρά υπόψη της όλες τις συστάσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα θέματα κράτους δικαίου.
Από τη σύσταση της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας -θέλω να θυμίσω ότι ήταν μια από τις πρώτες πρωτοβουλίες που ανέλαβε η κυβέρνησή μας-, μέχρι τη διαμόρφωση για πρώτη φορά ενός πλαισίου για το lobbying και μέχρι τις αλλαγές που εντάσσουν στις σύγχρονες συνθήκες την αντιμετώπιση αδικημάτων που έχουν ιδιαίτερη απαξία.
Η καθιέρωση της πιλοτικής δίκης, την πολύ σημαντική αναβάθμιση, κυρίες και κύριοι, Πρόεδρε, της Εθνικής Σχολής Δικαστών, για να βελτιωθεί ακόμα περισσότερο η ποιότητα των δικαστικών αποφάσεων και να εκπαιδεύονται διαρκώς οι δικαστές μας για την αντιμετώπιση νέων προκλήσεων από έναν κόσμο ο οποίος αλλάζει με τόσο δραματική ταχύτητα.
Μέρα με τη μέρα, λοιπόν, η Δικαιοσύνη στη χώρα μας αποκτά ολοένα και μεγαλύτερο κύρος, αλλά αποκτά και περισσότερα μέσα για να μπορεί να υπηρετήσει τον ρόλο της, αλλάζοντας έτσι και την εμπειρία του κάθε πολίτη που μπαίνει σε μια αίθουσα δικαστηρίου ζητώντας προστασία, ζητώντας τελικά να βρει το δίκιο του.
Η αρνησιδικία, άλλωστε, πλήττει βαρύτερα πάντα τους πιο ευάλωτους. Γι’ αυτό και η συγκεκριμένη διάσταση είναι κατά τη γνώμη μου και η σημαντικότερη, ιδιαίτερα σε μία εποχή -το είπε και ο κ. Υπουργός, θέλω να το επαναλάβω και εγώ- όπου οι φωνές οι οποίες ακούγονται στον δημόσιο διάλογο δεν είναι κατά κανόνα εκείνες που έχουν το θάρρος να επαινέσουν την πρόοδο.
Δυστυχώς, έχουμε βρεθεί πια σε μία κατάσταση δημόσιου διαλόγου όπου κανείς δεν μπορεί να αναγνωρίσει οτιδήποτε καλό γίνεται στη χώρα, με μία, θα έλεγα, ψυχική γενναιοδωρία, η οποία είναι απαραίτητη για να μπορεί και η κυβέρνηση, τελικά, να γίνει καλύτερη. Ή έστω να εντοπίζονται καλόπιστα οι αστοχίες. Γιατί κι αυτό είναι μέρος της κριτικής την οποία πρέπει να ασκεί η αντιπολίτευση αλλά και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης.
Υπερισχύουν, δυστυχώς, συνθήματα που με ευκολία διακινούν δήθεν αδιέξοδα, απελπισία, οργή. Μόλις αυτές οι εντυπώσεις ριζώσουν στην κοινή γνώμη, τότε κινδυνεύουν να υποκαταστήσουν την ίδια την πραγματικότητα. Αυτό το ψέμα, ότι «τίποτα δεν λειτουργεί», απλώνεται πιο γρήγορα από την αλήθεια, ότι τα πράγματα βελτιώνονται.
Γι’ αυτό και δεν πρέπει -και αυτή είναι και η ξεχωριστή σημασία και αυτής της εκδήλωσης- να αφήσουμε αυτόν τον γενικό θόρυβο να καλύψει τον ήχο αυτού του χειροπιαστού, μετρήσιμου θετικού αποτελέσματος, το οποίο παρουσιάστηκε σήμερα. Ιδίως στη Δικαιοσύνη, γιατί η δική της αμφισβήτηση οδηγεί στην αμφισβήτηση των πάντων.
Η προστασία, λοιπόν, της Δικαιοσύνης είναι ουσιαστικά η προστασία της ίδιας της δημοκρατίας.
Σας ευχαριστώ πολύ και με το καλό στην επόμενη ετήσια εκδήλωση απολογισμού του χρόνου».