Φως στα παρασκήνια της κρίσης της Ελλάδας το 2015 ρίχνει η πρώην καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ, η οποία μίλησε σε εκδήλωση της «Καθημερινής» με τον Αλέξη Παπαχελά στο ΚΠΙΣΝ, με αφορμή το αυτοβιογραφικό της βιβλίο, «Ελευθερία».
Η Άνγκελα Μέρκελ εξέφρασε την ικανοποίησή της για το γεγονός ότι η Ελλάδα έχει αφήσει πλέον πίσω της την κρίση.
«Χαίρομαι που στην Ελλάδα έχετε ξεπεράσει την κρίση και προχωράτε» είπε, προσθέτοντας ότι πρέπει να ανέβουν κι άλλο οι μισθοί, επικαλούμενη τα αυξημένα ενοίκια.
Όταν ρωτήθηκε τι θα έλεγε στον μέσο Έλληνα σήμερα, απάντησε: «Συγγνώμη δεν θα ζητούσα, παρουσίασα τα κίνητρά μου. Θα έλεγα καταφέραμε πολλά, δεν μπορώ να φανταστώ την Ε.Ε. χωρίς την Ελλάδα», για να προσθέσει: «Με εντυπωσίασε η αντοχή και η ανθεκτικότητα της ελληνικής κοινωνίας στα χρόνια της κρίσης. Αναρωτήθηκα αν οι Γερμανοί θα άντεχαν. Είστε ένας ωραίος και ισχυρός λαός, από τον οποίο θα μπορούσαμε να μάθουμε πολλά».
Η Άνγκελα Μέρκελ ξεκίνησε την αναδρομή από τη διακυβέρνηση Παπανδρέου.
«Στην οικονομική κρίση της Ελλάδας, δεν περίμενα ότι οι Έλληνες εταίροι μου είχαν να αντιμετωπίσουν τέτοιο πρόβλημα. Και για το προσφυγικό μπορώ να πω ότι δεν περίμενα ότι θα ήταν τόσο μεγάλο το κοινό μας πρόβλημα. Τον Φεβρουάριο του 2010 ξεκαθαρίστηκε ότι το πρόβλημα ήταν όντως μεγάλο» είπε αρχικά. «Μου είπαν ότι η Ελλάδα χρειάζεται χρήματα» είπε η πρώην καγκελάριος, η οποία επικαλέστηκε τη «ρήτρα μη διάσωσης» που υπήρχε στο ευρώ, άρα «δεν μπορούσα να δώσω χρήματα».
Μέρκελ: Ρώτησα τον Παπανδρέου τι θέλει, μου απάντησε «τίποτα»
Σε μία από τις συναντήσεις, περιγράφει: «Ρώτησα τον Γιώργο Παπανδρέου ''εσύ τι θέλεις;», και μου απάντησε ''τίποτα''. Στη συνεδρίαση ο Έλληνας πρωθυπουργός ήταν σιωπηρός, συζητούσαμε έντονα και εγώ έμοιαζα η κακιά, που έλεγα ότι ''δεν μπορώ να δώσω χρήματα''. Ο Ρομπέι διέκοψε τη συνεδρίαση και έγραψε μερικές φράσεις, η Ελλάδα θα κάνει όσα πρέπει, θα στηρίξουμε, και το ευρώ είναι το κοινό μας νόμισμα» είπε η Μέρκελ.
«Υπάρχουν εργατικοί και οκνηροί παντού»
«Η βασική μου απορία τότε ήταν αν θα μπορεί η Ευρώπη να τα βγάλει πέρα μόνη της. Επίσης, λαμβάναμε στοιχεία που δεν ήταν σωστά, άρα δεν ξέραμε πώς θα προχωρήσουμε. Ήξερα ότι το ΔΝΤ είναι σκληρό και ανεξάρτητο. Η Ελλάδα είχε ήδη ζητήσει τη βοήθεια από το ΔΝΤ, πρόταση που είχε απορριφθεί. Η Ελλάδα είχε μπροστά της έναν πολύ δύσκολο δρόμο, αυτό το γνώριζα» περιέγραψε η κυρία Μέρκελ.
«Έχω σπουδάσει φυσική, ξέρω από αριθμούς. Ήξερα ότι δεν αρκούσαν κάποια εκατομμύρια. Έπρεπε ως καγκελάριος να έχω τη νομική βάση για να στηρίξω στη γερμανική Βουλή το πρόγραμμα. Ανησυχούσαμε και για τις τράπεζες, η κατάσταση ήταν όντως δύσκολη. Ήξερα ότι υπήρχαν ατασθαλίες, ακόμα και από γερμανικές επιχειρήσεις στην Ελλάδα. Δεν υπάρχουν οι Έλληνες ή οι Γερμανοί. Υπάρχουν εργατικοί και οκνηροί παντού» πρόσθεσε.
Μέρκελ: Ήμουν κατά του Grexit, έπαιρνα τον Σόιμπλε κάθε δύο ώρες
Η Άνγκελα Μέρκελ αποκάλυψε τη στάση της απέναντι στο Grexit
«Η Ελλάδα δεν μπορεί να έχει διακυμάνσεις στις ισοτιμίες έλεγε ο Σόιμπλε, εγώ είπα όχι, είμαστε μία ένωση, έχουμε αναλάβει ευθύνες, δεν πρέπει να κάνουμε πισωγυρίσματα. Το 2011 έπρεπε να κάνουμε ό,τι περνάει από τα χέρια μας. Αν η Ελλάδα δεν έμενε στη ζώνη του ευρώ, θα έπρεπε οι Έλληνες πολίτες να το πουν, όχι εμείς. Ήμουν καθαρή σε αυτό, ότι δεν θέλω το Grexit. Ήξερα ότι αυτή μου η θέση θα δημιουργούσε εντάσεις ανάμεσα σε μένα και τον Σόιμπλε. Γνωρίζοντας ότι ο Σόιμπλε ήθελε εκτός την Ελλάδα, είχα πει ελάτε μαζί μου στις Βρυξέλλες, και τηλεφωνούσα κάθε δύο ώρες στον Σόιμπλε και τον ενημέρωνα».
«Μου έλεγαν είσαι τρελή που επιμένεις στο ''κούρεμα'' του χρέους της Ελλάδας»
Η πρώην καγκελάριος ρωτήθηκε για την πρόταση Παπανδρέου του 2011 για δημοψήφισμα.
«Ήμασταν αντίθετοι, καθώς δεν θα ξέραμε πώς θα αντιμετωπίσουμε μία έξοδο της Ελλάδας», και αποκάλυψε ότι την επόμενη ημέρα η πρόταση απορρίφθηκε.
«Ήταν η καλύτερη δυνατή απόφαση. Θα έπρεπε να μπει κανείς σε σωστή τροχιά. Αυτή ήταν η άποψή μου. Πολλές φορές έκανα εγώ τον "κακό αστυνομικό", αλλά έπρεπε να επανέλθουμε σε μια εξισορρόπηση των οικονομικών στην Ελλάδα».
Ήξερε, επίσης, ότι ήταν αντιδημοφιλής στη χώρα μας. «Είχα ασχοληθεί εντατικά με την υπόθεση της Ελλάδας κι αυτό ήταν καλό, γιατί αλλάξαν πολλά ζητήματα, οι δήμοι και οι κοινότητες, ή το ζήτημα το κτηματολογίου. Όλα αυτά μπορεί να μην ήταν ευχάριστα, αλλά το κράτος έπρεπε να έχει έσοδα από τους φόρους, έτσι έχουν τα πράγματα, τι να κάνουμε. Ήμουν πολύ καλά ενημερωμένη».
Μέρκελ για την περίοδο Σαμαρά: Είχαμε αντικρουόμενες απόψεις
Η κ. Μέρκελ δήλωσε ότι ήταν υπέρ του «κουρέματος» του χρέους της Ελλάδας, όπως και ο Σόιμπλε. Ωστόσο, όπως είπε, ο Τρισέ και ο Σαρκοζί ήταν αντίθετοι.
Η Μέρκελ δεν έκρυψε την απογοήτευσή της για τις κριτικές του Α. Σαμαρά, «ενώ είχε συμφωνήσει για τα βήματα που έπρεπε να ακολουθήσει η Ελλάδα για την έξοδο από την κρίση».
«Εγώ ήμουν ο κακός μπάτσος εκείνη την περίοδο. Δεν έκανα κάτι για ενοχλήσω, αλλά γιατί ήμουν της άποψης ότι να μπει η χώρα σε σωστή τροχιά. Ήμασταν φίλοι σε πολιτικό επίπεδο, σε κομματικό επίπεδο, αλλά είχαμε αντικρουόμενες απόψεις πολλές φορές. Ήμουν στο πλευρό του Σαμαρά γιατί θεωρούσα ότι χρειαζόταν κούρεμα χρέους (όπως και ο Σόιμπλε), αλλά ο Τρισέ είπε πως αν κάνετε κάτι κάτι τέτοιο ολόκληρος ο χρηματοπιστωτικός κόσμος θα χάσει την εμπιστοσύνη του στη ζώνη του Ευρώπη. Ήμουν της άποψης ότι έπρεπε να αποφορτίσω την Ελλάδα από αυτό το βάρος, αλλά είχε και η άλλη πλευρά επιχειρήματα».
Μέρκελ: «Ο Ομπάμα δεν τα ήξερε όλα, κάποια στιγμή έβαλα τα κλάματα, βίωσα μεγάλη πίεση»
Ερωτηθείσα για τη διαμεσολάβηση του τότε προέδρου των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα, απάντησε πως δεν τα γνώριζε όλα και παραδέχθηκε: «Κάποια στιγμή έβαλα τα κλάματα, μου είχε ασκηθεί πίεση».
Τόνισε δε πως ο Ομπάμα ήθελε να πούμε στην ΕΚΤ να δώσει περισσότερο ρευστό. «Μου έλεγαν οι σύμβουλοί μου ότι δεν μπορώ να κάνω κάτι τέτοιο, δεν θα γινόταν καν δεκτό από τα γερμανικά δικαστήρια, κι αυτό το είχα πει στον Ομπάμα» θυμάται η Μέρκελ.
«Στην G20 μού φέρθηκαν σαν ''άρρωστο άλογο''. Είχα συνεχώς την αίσθηση ότι ήμουν λίγο βραδύνους, γιατί δεν μπορώ να αντιληφθώ τι μου λένε.
Ο Ντράγκι, ως πρόεδρος της ΕΚΤ, δημιούργησε το μπαζούκα και είπε το whatever it takes. Το έκανε μόνος του».
Η πρώτη συνάντηση με Τσίπρα
Η Άνγκελα Μέρκελ περιέγραψε την πρώτη συνάντησή της με τον Αλέξη Τσίπρα.
«Η πρώτη μου φορά που συνάντησα τον Τσίπρα δεν ήταν τόσο εντυπωσιακή, γιατί τον είδα στις Βρυξέλλες. Μετά συναντηθήκαμε στο Βερολίνο. Ήμουν μπροστά στην καγκελαρία και τον περίμενα, κι αντί να έρθει πήγε και είδε κάτι διαδηλωτές πίσω από την καγκελαρία. Άκουσε τη Διεθνή μαζί τους, ενώ εγώ περίμενα με τους συμβούλους μου και τους φωτογράφους» διηγήθηκε, και συνέχισε:
«Όταν ήρθε, τον ρώτησα τι ακριβώς έκανε και με χαμόγελο μου είπε: Πρέπει κανείς να ασχοληθεί και με τους οπαδούς του. Είπα, δεν έχει άδικο».
Η πρώην καγκελάριος περιέγραψε πως με τον Τσίπρα ήρθαν σταδιακά κοντά.
«Η τέχνη στην πολιτική, αν έχεις δύο θέσεις και ξέρεις ότι δεν θα συγκεραστούν ποτέ, είναι να διαμορφώσεις μια κοινή θέση. Είναι σημαντικό να ακούς τον άλλο, και θεωρώ σημαντικό ότι ο Τσίπρας ήταν ειλικρινής, δεν προσπάθησε να με παραπλανήσει. Στην πρώτη συνάντηση συμφωνήσαμε για τη διαδικασία, πώς θα κινηθούμε στην πορεία. Και οι δύο είχαμε τη βούληση να δουλέψουμε πάνω στη δύσκολη υπόθεση. Εγώ δεν ήθελα να φύγει η Ελλάδα από το ευρώ, κι αυτός δεν ήθελε μνημόνιο».
Μέρκελ: Η πιο αιφνιδιαστική στιγμή της ζωής μου το τηλεφώνημα για το δημοψήφισμα
Η Άνγκελα Μέρκελ περιέγραψε πώς ένιωσε όταν της τηλεφώνησε ο Αλέξης Τσίπρας για να την ενημερώσει για την πρόθεσή του να κάνει δημοψήφισμα.
«Ήταν το πιο αιφνιδιαστικό τηλεφώνημα της πολιτικής μου καριέρας η κλήση με την οποία ενημερώθηκα για το δημοψήφισμα» είπε.
«Όταν τον ρώτησα ποια θα είναι η σύστασή σας, είπε ''όχι''. Εκεί έχασα τη φωνή μου. Και ο Ολάντ με ρώτησε: ''Και τώρα;''. Αν ήταν ''όχι'', είπαμε ότι αυτό σημαίνει έξοδο από το ευρώ, η Ελλάδα δεν συμφώνησε και εμείς είπαμε ότι μια δημοκρατία δεν μπορεί να αποφασίσει για όλους τους άλλους».
Μέρκελ: Για τον Τραμπ είναι όλα deal
Αναφερόμενη στον Ντόναλντ Τραμπ, η πρώην καγκελάριος είπε πως πάντοτε προσπαθούσε να τραβήξει την προσοχή των άλλων.
«Πάντα σκεφτόταν κάτι για να τραβήξει την προσοχή. Στο Οβάλ Γραφείο έλεγε shake hands, αλλά εμένα δεν μου έδωσε το χέρι. Με τον Κινέζο έκαναν χειραψία για 19 δευτερόλεπτα, με εμένα μηδέν» είπε και πρόσθεσε: «Ο Τραμπ ψηφίστηκε από τον αμερικανικό λαό, το σεβόμαστε - σκέφτεται τη χώρα του, για αυτόν όλα είναι deal, αλλά ο κόσμος δεν λειτουργεί έτσι. Εμείς είμαστε μέλη της Ε.Ε. και κάνουμε συμβιβασμούς».
Για τον τρόπο που ασκεί πολιτική ο Τραμπ είπε πως «η μεθοδολογία του είναι πολύ ξένη για εμάς. Ακόμη και μια χώρα σαν την Αμερική, όμως, δεν μπορεί να ζήσει μόνη της. Χρειάζεται εμπορικούς εταίρους. Οπότε για τους δασμούς θα πρέπει γίνουν διαπραγματεύσεις».
Ερωτώμενη για το αν οι δασμοί θα οδηγήσουν τους πολίτες την Αμερική να πληρώνουν περισσότερο, σχολίασε πως είναι κάτι που «θα τον επηρεάσει».
«Πιστεύω ως Ευρωπαίοι, πρέπει να είμαστε ενωμένοι, πρέπει να αντιδράσουμε, εξαρτάται κι από μας. Δεν λέω να διακόψουμε τις σχέσεις μας με τις ΗΠΑ, αλλά πρέπει να μπούμε σε διαπραγματεύσεις. Πολλοί Αμερικανοί πρόεδροι, και ο Ομπάμα, λένε ότι δεν έχει ξυπνήσει αρκετά. Η Ευρώπη πρέπει να ξεκαθαρίσει πως δεν λειτουργεί μεμονωμένα, η ευκαιρία που έχει είναι από κοινού. Και να είναι οικονομικά ισχυρή».
Μέρκελ: Ο Πούτιν μου είπε ψέματα για τη Κριμαία
Αναφερόμενη στον Βλαντιμίρ Πούτιν, η Μέρκελ είπε πως πάντα είχαν διαφορετική οπτική, αλλά παραδέχτηκε πως της είπε ψέματα.
«Το μεγάλο θέμα ήταν πως είχαμε δύο διαφορετικές οπτικές για το τέλος του Ψυχρού Πολέμου. Για μένα το τέλος του ήταν το πιο ευχάριστο πράγμα, για τον Πούτιν το πιο δυσάρεστο. Ο Πούτιν πάντα ήθελε να ασκεί επιρροή στην Ουκρανία. Αυτό φάνηκε από το 2005. Με τον Πούτιν είχαμε πάντα διαφωνίες. Στην περίπτωση της Κριμαίας όμως, μου είπε ψέματα» ανέφερε.
Η Μέρκελ τόνισε πως μαζί με τον Σαρκοζί ήταν οι μόνοι που ήταν κατά της ένταξης της Ουκρανίας (και της Γεωργίας) στο ΝΑΤΟ.
«Εγώ από κοινού με τον Σαρκοζί ήμουν κατά της ένταξης Ουκρανίας και Γεωργίας στο ΝΑΤΟ. Θεωρούσα ότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις. Υπήρξαν χώρες από την ανατολική και κεντρική Ευρώπη που βρέθηκαν υπό τη σοβιετική επιρροή. Αυτοί δεν ήθελαν τη Ρωσία, δεν θεωρούσαν ότι είναι μέρος της Ευρώπης. Η Ρωσία όμως δεν εξαφανίζεται από τον χάρτη και είναι πυρηνική δύναμη, δεν μπορείς να το αγνοήσεις αυτό, εμείς θέλαμε μία εταιρική σχέση με τη Ρωσία και το κάναμε. Μετά την εισβολή στην Ουκρανία μπήκαμε σε μία νέα εποχή και όλα άλλαξαν».
Μέρκελ: Προς το συμφέρον της Ευρώπης η αύξηση αμυντικών δαπανών
Η Μέρκελ πρόσθεσε στο θέμα της αύξησης των αμυντικών δαπανών πως είναι «και προς το δικό μας συμφέρον».
«Στο ΝΑΤΟ η αύξηση στο ΑΕΠ για την άμυνα είναι και προς το δικό μας συμφέρον, για την ασφάλεια μας. Οι αποφάσεις του ΝΑΤΟ είναι σωστές», σχολίασε, ενώ μιλώντας για την Ουκρανία, είπε ότι θεωρεί πως πρέπει να είναι κυρίαρχη και πως θεωρεί «σωστή τη στάση Τραμπ, ότι κάτι πρέπει να κινηθεί»
