«Από τη σκοπιά μου, δεν βλέπω νέες πωλήσεις οπλικών συστημάτων στην Τουρκία, εκτός εάν υπάρξει μια δραματική αλλαγή συμπεριφοράς στο θέμα των S-400», τόνισε ο πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας των ΗΠΑ, Ρόμπερτ Μενέντεζ.
Η τοποθέτηση αυτή έγινε κατά τη διάρκεια της ακροαματικής διαδικασίας για την επικύρωση του διορισμού του νέου πρέσβη των ΗΠΑ στην Τουρκία.
Η επιλογή του Ρεπουμπλικανού πρώην γερουσιαστή, Τζεφ Φλέικ, συνιστά την πρώτη πολιτική τοποθέτηση για τη θέση του πρέσβη στη γειτονική χώρα τα τελευταία 40 χρόνια.
Από την πλευρά του, ο κ. Φλέικ αναγνώρισε την πολυπλοκότητα της σχέσης με την Τουρκία, την οποία χαρακτήρισε απαραίτητο σύμμαχο για τις ΗΠΑ. Σημειώνεται όμως ότι χρειάστηκε να αφιερώσει το μεγαλύτερο μέρος της κατάθεσής του για να απαντήσει σε ερωτήσεις που σχετίζονταν με τις αποσταθεροποιητικές ενέργειες της Αγκυρας, αλλά και τη δημοκρατική διολίσθηση στο εσωτερικό της γειτονικής χώρας. Υπό αυτό το πρίσμα, έκανε ειδική αναφορά στον αρνητικό ρόλο που διαδραματίζουν οι Τούρκοι στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ και στην Ανατολική Μεσόγειο.
«Κατηγορώ» εναντίον της Τουρκίας για τη στάση της στην Κύπρο
Αναφορικά με την Κύπρο, ο κ. Φλέικ ξεκαθάρισε ότι δεν υφίσταται λύση δύο κρατών και επισήμανε ότι οι πρόσφατες δηλώσεις και ενέργειες για το μερικό άνοιγμα των Βαρωσίων συνιστούν ξεκάθαρη παραβίαση των ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Σε αυτήν τη βάση, εξέφρασε την ικανοποίησή του διότι τόσο η αμερικανική κυβέρνηση όσο και ο ΟΗΕ μίλησαν ανοιχτά και καταδίκασαν τις τουρκικές ενέργειες στην περιοχή.
Ο υποψήφιος πρέσβης των ΗΠΑ στην Τουρκία τόνισε ότι η απόκτηση του ρωσικού συστήματος S-400 παραμένει ένα «αγκάθι» στη διμερή σχέση, καθώς πρόκειται για μια ενέργεια που είναι αντίθετη με τις ΝΑΤΟϊκές δεσμεύσεις που έχουν αναλάβει όλες οι χώρες της Συμμαχίας.
Ως εκ τούτου, ξεκαθάρισε ότι οι κυρώσεις CAATSA (Νόμος για την Αντιμετώπιση των Αντιπάλων της Αμερικής Μέσω Κυρώσεων) θα παραμείνουν στο τραπέζι έως ότου η Άγκυρα αποφασίσει να εγκαταλείψει οριστικά το σύστημα S-400. Επιπλέον, δεν παρέλειψε να στείλει το μήνυμα ότι οποιαδήποτε νέα μεγάλη αγορά ρωσικού αμυντικού εξοπλισμού θα οδηγήσει στην επιβολή νέων κυρώσεων CAATSA.
Στο σημείο αυτό, ο κ. Φλέικ είπε ότι θα εργαστεί για να γίνουν διαθέσιμα νέα αμερικανικά οπλικά συστήματα προς αγορά στην Τουρκία. Ωστόσο, ο γερουσιαστής Μενέντεζ υπενθύμιζε ότι η Επιτροπή Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας καλείται να παίξει ρόλο σε αυτή τη διαδικασία και διαμήνυσε ότι δεν πρόκειται να υπάρξουν νέες πωλήσεις στην Τουρκία εάν δεν ξεκαθαριστεί πρώτα το ζήτημα των S-400.
Η Γενοκτονία των Αρμενίων και οι Κούρδοι της Συρίας
Υπενθυμίζεται ότι ως γερουσιαστής ο Τζεφ Φλέικ είχε επανειλημμένα αρνηθεί να στηρίξει την αναγνώριση της Γενοκτονίας των Αρμενίων. Ωστόσο, κατά τη διάρκεια της ακροαματικής διαδικασίας υποστήριξε ότι αναγνωρίζει πλέον τη γενοκτονία και ότι σκοπεύει να τιμήσει τον εορτασμό της μνήμης της.
Κατόπιν ερώτησης του γερουσιαστή Κρις βαν Χόλεν, ο κ. Φλέικ αναγνώρισε ότι οι Κούρδοι της Συρίας είναι ένας σημαντικός εταίρος των ΗΠΑ, που βοήθησε καταλυτικά στη νίκη εναντίον του Ισλαμικού Κράτους. Ωστόσο, σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ, απέφυγε να σχολιάσει την εκστρατεία που διεξάγει η Τουρκία για την εξόντωσή τους και να τοποθετηθεί για το πώς σκοπεύει να διαχειριστεί το συγκεκριμένο θέμα.
Στη συνέχεια, ο γερουσιαστής Βαν Χόλεν υπενθύμισε ότι η Αγκυρα αδιαφορεί για τις αμερικανικές αντιδράσεις που περιορίζονται σε επίπεδο ρητορικής και αναρωτήθηκε ποιες κινήσεις των ΗΠΑ θα μπορούσαν να έχουν χειροπιαστά αποτελέσματα. Ο κ.Τζεφ Φλέικ εκτίμησε ότι η επιβολή κυρώσεων, η οποία είχε οικονομικό αντίκτυπο στην τουρκική αμυντική βιομηχανία, σε συνδυασμό με τη μη πώληση νέων οπλικών συστημάτων αποτελούν χειροπιαστές ενέργειες που έχουν καταφέρει να τραβήξουν την προσοχή της Τουρκίας.
Η θετική ατζέντα με την Τουρκία
Χαρακτηρίζοντας την Τουρκία «έναν απαραίτητο σύμμαχο» για τις ΗΠΑ, ο υποψήφιος πρέσβης υποστήριξε ότι υπάρχουν τομείς όπου τα συμφέροντα Ουάσιγκτον-Αγκυρας ταυτίζονται. Εκανε μάλιστα ειδική αναφορά στον αμυντικό τομέα, λέγοντας ότι η συνεργασία με την Τουρκία επιτρέπει στις ΗΠΑ να υπερασπιστούν την Ανατολική Πτέρυγα του ΝΑΤΟ.
Τέλος, σημείωσε ότι η διμερής σχέση εκτείνεται πέρα από την αμυντική συνεργασία, αναδεικνύοντας τη σημαντική οικονομική διάσταση, που, όπως είπε, τη χαρακτηρίζει.