Στην πρώτη του συνέντευξη λίγες ώρες μετά την ανακοίνωση του ονόματός του για το ψηφοδέλτιο Επικρατείας της ΝΔ, ο Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης μιλά στο iefimerida για την πρόταση του προέδρου της ΝΔ, την απόφασή του, τα κίνητρά του, τη σχέση του με τον Κυριάκο Μητσοτάκη.
Αποκαλυπτικά και χωρίς περιστροφές. Και φυσικά μας οδηγεί στον κόσμο του «Οιδίποδα» που σκηνοθετεί για την Επίδαυρο.
Πότε σας έγινε η πρόταση από τον Κυριάκο Μητσοτάκη για την τιμητική τελευταία θέση στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας;
Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης: Πριν από λίγο καιρό. Οχι πολύ. Μετά τις ευρωεκλογές.
Γιατί όχι σε εκλόγιμη θέση, κ. Μαρκουλάκη, γιατί όχι μια θέση με σταυρό, γιατί όχι επιτελική θέση σε κρατικό φορέα, όπως ακούγεται ότι σας έχει προταθεί;
Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης: Δεν θα δεχόμουν κάποια άλλου τύπου δέσμευση, δηλαδή να κατέλθω, γιατί δεν θέλω να αφήσω τη δουλειά μου και κυρίως επειδή με ενδιαφέρει να είναι απολύτως φανερό ότι αυτό που κάνω το κάνω χωρίς να έχω να κερδίσω κάτι. Αισθάνομαι ότι έτσι ο λόγος μου διατηρεί μια φερεγγυότητα.
Τι πιστεύετε ότι προσφέρει στη ΝΔ η συμμετοχή σας στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας;
Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης: Κατ' αρχάς είναι προφανώς τιμητικό για εμένα. Αλλά νομίζω ότι η προσπάθεια του Κυριάκου είναι να δείξει ότι ανοίγεται σε μια κοινωνία πολιτών που δεν ανήκει απαραιτήτως στις τάξεις της, που δεν είναι ψηφοφόροι της ΝΔ και οι οποίοι αναγνωρίζουν ότι αυτή τη στιγμή έχουμε μια σημαντική ευκαιρία να προχωρήσουμε προς τα εμπρός.
Είστε σταθερός, παραδοσιακός ψηφοφόρος της ΝΔ, κ. Μαρκουλάκη;
Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης: Όχι, την έχω καταψηφίσει μάλιστα κάποιες φορές. Εχω ψηφίσει ΚΚΕ Εσωτερικού, ΠΑΣΟΚ επί Σημίτη, Ποτάμι και Δράση, που ήμουν και υποψήφιος ευρωβουλευτής. Και τότε πάλι δεν εντάχθηκα σε ένα κόμμα εξουσίας, γιατί ακριβώς δεν αντέχω τον σελέμπριτι, τον προβεβλημένο άνθρωπο των τεχνών και των γραμμάτων, της σόουμπιζ, που νομίζει ότι χωράει σε όλα τα χωράφια. Δεν μου αρέσει αυτή η εικόνα. Η Δράση είχε ελάχιστες πιθανότητες να εκλεγεί, άρα και πάλι η κίνησή μου είχε έναν συμβολισμό.
«Δεν αντέχω τον σελέμπριτι, τον προβεβλημένο άνθρωπο των τεχνών και των γραμμάτων, της showbiz, που νομίζει ότι χωράει σε όλα τα χωράφια»
Εχουν περάσει δέκα χρόνια και τώρα αισθάνομαι ότι κλείνει ένας κύκλος. Το 2009 μιλούσα για την ανάγκη κατάργησης ασύλου, έλεγα ότι δεν αισθάνομαι ότι υπάρχει πρόβλημα ελεύθερης διακίνησης ιδεών στη χώρα παρά μόνο μέσα στο πανεπιστήμιο όπου οχυρώνονται κάποιοι και δεν αφήνουν τον κόσμο να σπουδάσει ή να μιλήσει. Τότε ήταν σαν να λέω ότι συντάσσομαι με τους ναζί για κάποιους. Σήμερα δεν ισχύει αυτό. Η χώρα έχει μετακινηθεί.
Είπατε νωρίτερα ότι ουσιαστικά με την πρόταση να μπείτε στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας ο Κυριάκος Μητσοτάκης κάνει ένα άνοιγμα σε μια συγκεκριμένη ομάδα πολιτών που δεν ήταν ψηφοφόροι της ΝΔ. Πιστεύετε ότι είναι κυρίως το κοινό που στήριξε το Ποτάμι;
Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης: Το Ποτάμι ήταν μια προσπάθεια πολύ ευγενική -κι ας απέτυχε- που περιείχε ανθρώπους από όλο το φάσμα, από την Κεντροαριστερά ως την Κεντροδεξιά και φιλελεύθερους. Ευρωπαϊστές και προοδευτικούς. Σας ομολογώ ότι το Ποτάμι ήταν μια πολύ ευγενική πράξη του Σταύρου, τον οποίο είχα στηρίξει προσωπικά και ως μέλος της Επιτροπής Διαλόγου. Αυτά τα 10 χρόνια αυτό που κάνουμε είναι -μεταξύ των άλλων- να αναζητούμε πολίτες επιτυχημένους στον τομέα τους, καταξιωμένους, που θα τολμήσουν να αφήσουν τη ζαχαρένια τους και να δοκιμαστούν στα κοινά.
Δεν το λέτε όμως αυτό και στον εαυτό σας…
Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης: Μόλις έχει σκάσει ένα παράδειγμα πολίτη που το έκανε, δοκίμασε και δεν λειτούργησε το πράγμα. Επίσης δεν έχω κλείσει καν τα 50 μου (γέλια).
Είναι αποτρεπτική δηλαδή η περίπτωση του Θεοδωράκη;
Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης: Δεν θα το έκανα. Ούτως ή άλλως.
Τι διδαχτήκατε από το Ποτάμι, κ. Μαρκουλάκη;
Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης: Από τη γενναία προσπάθεια -και συντάσσομαι με τις περισσότερες θέσεις του- και από την αποτυχία έμαθα το εξής: δεν μπορείς να κάνεις πολιτική με όρους που κάνεις τέχνη, που φτιάχνεις ένα think tank, ούτε καν ριζωμένος σε καθαρές πολιτικές τοποθετήσεις.
Είναι αυτό μια κριτική στον Θεοδωράκη ότι δεν έπαιξε σωστά το παιχνίδι της πολιτικής;
Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης: Είναι λάθος φράση «έπαιξε το παιχνίδι της πολιτικής». Πριν από ενάμιση χρόνο το είπα, δεν πιστεύω στο «πολιτική χωρίς πολιτικούς». Σκέψου τώρα την περίπτωση του Κυριάκου…
Τον αναφέρετε συνεχώς με το μικρό του όνομα. Κυριάκος. Είναι στενή η σχέση σας;
Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης: Κυριάκο πλέον τον λένε όλοι. Εχουμε μια φιλική σχέση, γνωριζόμαστε από παλιά, αλλά ως εκεί. Η εκτίμησή μου για αυτόν δεν έχει να κάνει με αισθήματα πρότερης στενής φιλίας. Και είμαστε και οι δύο από τα Χανιά! Αλλά εγώ πολύ μακριά… Το λέω για αστείο. Είδατε προσέχω κι εγώ πολύ τι λέω τώρα (σ.σ.: γελάμε).
Μα ναι, τι είναι αυτό που σας βρήκε!
Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης: Τι να κάνω. Θέλω να είμαι πολύ καθαρός σε αυτό που λέω. Σκέφτομαι λοιπόν καμιά φορά τον Κυριάκο ή τους αρχηγούς των μεγάλων κομμάτων. Τα μεγάλα κόμματα είναι δεξαμενές ιδεολογιών και τοποθετήσεων, είναι σε μεγάλο βαθμό τραστ συμφερόντων, συντάσσονται τελείως διαφορετικοί άνθρωποι κάτω από μια ομπρέλα που μπορεί να τους ενώσει. Αν πάρεις έναν προς έναν τους ανθρώπους είναι πιθανότερο να βρεις ομοιότητες ανάμεσα σε προοδευτικούς που είναι ένας στο ΚΙΝΑΛ ένας στη ΝΔ και ένας στον ΣΥΡΙΖΑ, παρά αν το δεις οριζόντια μέσα σε ένα κόμμα. Ολο αυτό το πλήθος διαφορετικών ιδεών, αντιλήψεων, είναι δύσκολο να το κρατήσεις ενωμένο προς μια κατεύθυνση.
Η ΝΔ δεν είναι ένα πολύ συντηρητικό κόμμα, κ. Μαρκουλάκη;
Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης: Απαντώ: Ναι, φυσικά είναι ένα κόμμα πολύ συντηρητικό. Είναι ένα κόμμα που έχει πολύ συντηρητικούς ανθρώπους που αισθάνονται ότι αν βγουν οι εικόνες των αγίων από τα δικαστήρια θα πέσει η Ακρόπολη, που έχουν πρόβλημα με τη σεξουαλικότητα των ανθρώπων και την ελεύθερη έκφρασή της. Όμως ο αρχηγός της ΝΔ είναι ένας άνθρωπος κεντρώος και φιλελεύθερος. Θυμίζω ότι ο ίδιος ψήφισε την επέκταση του σύμφωνου συμβίωσης για τους ομοφυλόφιλους. Η Φώφη αρρώστησε. Επί της αρχής ο πρόεδρος αυτού του κόμματος τοποθετήθηκε υπέρ του νομοσχεδίου για την ταυτότητα φύλου –είχε αντίρρηση για το θέμα της ηλικίας.
«Ο Μητσοτάκης ψήφισε την επέκταση του συμφώνου συμβίωσης για τους ομοφυλόφιλους. Η Φώφη αρρώστησε»
Μεγαλώνοντας αυτό που μαθαίνω για την πολιτική που πιστεύω ότι ισχύει και για τη ζωή, είναι ότι δεν μπορείς να είσαι απολύτως καθαρός ιδεολογικά, δεν γίνεται να νομίζεις ότι μπορείς να μην λερώνεις τα χέρια σου και να πορευτείς άσπιλος προς μια κατεύθυνση ιδεολογικής καθαρότητας. Δεν γίνεται έτσι δουλειά. Εχω να σας πω δε ότι δεν γίνονται έτσι ούτε οι παραστάσεις, ούτε τα βιβλία, ούτε το να καταφέρεις να βρεις λεφτά για το επόμενο εμβόλιο κατά του καρκίνου. Η ζωή είναι μία γκρίζα ζώνη. Κάθε βήμα που κάνουμε μέσα στην μέρα μας έχει μια σειρά από επιλογές που υπό ιδανικές συνθήκες δεν θα τις κάναμε.
Συμβιβασμοί…
Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης: Είναι μια λέξη τρομερά παρεξηγημένη αυτή. Ούτε στις σχέσεις των ανθρώπων δεν υπάρχει καθαρότητα. Ακόμα και μέσα στο σπίτι μας, με τις οικογένειές μας έχουμε να παλέψουμε με μια σειρά από μετακινήσεις από το απόλυτο ιδανικό μας. Θα κάτσω εγώ να συζητήσω λοιπόν σοβαρά για το ότι δεν σας αρέσει ο Κυριάκος επειδή υπάρχει ο Αδωνις και ο Βορίδης, ή δεν σας αρέσει ο Κυριάκος για τις Πρέσπες… Αντί να δείτε τις πράξεις: ότι ο άνθρωπος αυτός θα διώξει ακαριαία οποιονδήποτε φερθεί με ανάρμοστο τρόπο.
Συναντιέστε τακτικά με τον κ. Μητσοτάκη;
Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης: Είχαμε να βρεθούμε πάρα πολλά χρόνια. Δεν είχαμε κάποια επαφή. Τον είδα τυχαία σε μια πτήση σχεδόν πριν από 15 χρόνια, μόλις είχε μπει στην πολιτική. Και θυμάμαι μου είπε ότι η πολιτική είναι δύσκολο πεδίο για να μπορέσεις να πετύχεις κάτι αξιόλογο. Δεν τον είδα ενθουσιώδη, δεν τον είδα με το ύφος και την αλαζονεία του βαρόνου, του entitled ανθρώπου. Πρέπει να σας πω δε ότι η μνήμη που έχω από αυτόν –και όλοι όσοι των γνωρίσαμε- από το σχολείο –είναι κάποια χρόνια μεγαλύτερος από εμένα- είναι η μνήμη ενός πολύ σοβαρού, σεμνού, ψύχραιμου παιδιού. Ηταν ο πατέρας του πρόεδρος της αξιωματικής αντιπολίτευσης και η αίσθηση που εξέπεμπε ήταν αυτή ενός σεμνού και έξυπνου παιδιού. Όταν συναντηθήκαμε στην πτήση μού έκανε εντύπωση ότι είχε κάτι σαν μια απογοήτευση, ένα προβληματισμού. Ότι είναι δύσκολο να πετύχεις πράγματα σημαντικά. Πολλά χρόνια μετά από αυτό του έστειλα ένα μήνυμα στο facebook όταν δεν ψήφισε τον Προκόπη Παυλόπουλο για Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Μόνος από όλη την ομάδα της ΝΔ με ένα ευγενικό και ισορροπημένο γράμμα.
Τι σκεφτήκατε τότε, κ. Μαρκουλάκη;
Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης: Ενιωσα ότι αυτός ο άνθρωπος πάει για αρχηγός του κόμματος. Ότι έχει το θάρρος να σταθεί μόνος απέναντι σε όλους, όλους όμως. Εγώ θαυμάζω στους ανθρώπους και θεωρώ απόλυτο και καθαρό σημάδι ηθικού θάρρους και ικανοτήτων ηγεσίας μια τέτοια συμπεριφορά. Και να σας πω και κάτι; Κάτι από αυτή τη στάση θέλω να ελπίζω ότι φανερώνει και η δική μου στάση. Η στάση ενός ανθρώπου που στέκεται όρθιος και λέει εγώ πιστεύω αυτό. Είναι σημαντικό για εμένα να είναι απολύτως βέβαιο ακόμα και στον πιο καχύποπτο ότι δεν έχω να κερδίσω κάτι.
Δεν είδα τις αντιδράσεις που θα περίμενα μετά την ανακοίνωση του ονόματός σας για το Επικρατείας…
Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης: Ισως επειδή όσοι ήταν να βρίσουν το έχουν πάρει απόφαση. Οι αντιδράσεις δεν έχουν καμία σχέση ούτε με ό,τι άκουσα τον Δεκέμβριο του 2017 με την ομιλία μου στο συνέδριο της ΝΔ, ούτε με ό,τι άκουσα και δέχθηκα τον Ιούνιο του 2009 ως υποψήφιος της Δράσης. Τότε δε, το έκανα με τόσο πάθος που είχα φτάσει στο σημείο να βγω σε πάνελ σε εκπομπή του Μάκη Τριανταφυλλόπουλου και να διαπληκτίζομαι με τον Κώστα Ζουράρι του οποίου το ποιόν ήταν φανερό σε εμένα, αλλά στη συνέχεια το έμαθε και το πανελλήνιο.
Σε ποιους απευθύνεστε, κ. Μαρκουλάκη;
Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης: Είναι προφανές ότι οι άνθρωποι που διαφωνούν πλήρως με αυτά που λέω θα τα βρουν αδιάφορα. Αλλά εγώ, θέλω να απευθυνθώ περισσότερο στους ανθρώπους που μπορούμε να συμφωνήσουμε στο προς τα πού θα μας ενδιέφερε να πάμε για να γίνουμε μια κανονική χώρα και οι οποίοι έχουν ένα φυσικό αντιδεξιό αντανακλαστικό το οποίο μας έχει μείνει από την μεταπολίτευση.
Πρόσφατα σε μια ραδιοφωνική συνέντευξη ο Νίκος Ξυδάκης είπε ότι ο λαός δεν ξεχνά τη σημαίνει Δεξιά...
Αυτό σύνθημα είναι φοβερά παλιωμένο, γιατί οι σύντροφοι του Ξυδάκη ήταν αριστεροί before it was cool. Η χώρα δεν έχει σχέση με το ‘50, το ’70, ούτε καν με το 90. Ούτε και εμείς.
«Το σύνθημα "ο λαός δεν ξεχνά τι σημαίνει Δεξιά" είναι φοβερά παλιωμένο, γιατί οι σύντροφοι του Ξυδάκη ήταν αριστεροί before it was cool»
Καλέσατε τον Κυριάκο Μητσοτάκη να έρθει στον «Οιδίποδα Τύραννο» που σκηνοθετείτε;
Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης: Φυσικά και τον κάλεσα. Δεν γνωρίζω αν θα έρθει. Γενικά έρχεται στις παραστάσεις μου μόνος του δε, χωρίς να ειδοποιήσει κανέναν, ούτε καν εμένα..
Σε τι state of mind βρίσκεστε αυτή τη στιγμή που έχετε ταυτόχρονα εντατικές πρόβες για τον «Οιδίποδα» (12 και 13 Ιουλίου στην Επίδαυρο) και το ζήτημα του ψηφοδελτίου Επικρατείας;
Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης: Οι αγαπημένοι μου φίλοι με συμβούλευσαν να μην το κάνω με το επιχείρημα ότι δεν έχω να κερδίσω κάτι και εκτίθεμαι, παίρνω θέση, ενώ είμαι καλλιτέχνης και είμαι για όλους.
Γιατί τώρα, καλοκαίρι του 2019, σκηνοθετείτε «Οιδίποδα» και κυρίως πώς τον προσεγγίζετε, κ. Μαρκουλάκη;
Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης: Πρέπει να πω ότι το έργο μου το πρότεινε ο Δημήτρης Λιγνάδης και ο Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος, ο διευθυντής του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου. Με τον Δημήτρη έχω μια στενή σχέση που δεν εξαντλείται στη φιλική. Εχουμε πνευματική συγγένεια εδώ και 30 χρόνια, ακόμα και μέσα από τις λίγες αισθητικές και άλλες διαφορές μας. Τον θεωρώ σπουδαίο ηθοποιό και έναν από τους λίγους ανθρώπους της τέχνης με βαθιά πνευματικότητα και βαθιά καλλιέργεια. Πέρασα δύσκολα την περίοδο που αναζητούσα τον δρόμο για την παράσταση. Ο Οιδίποδας είναι θαυμαστό έργο, είναι ίσως το σπουδαιότερο αρχαίο δράμα από τα σωζόμενα, πολυπαιγμένο, πολυδιαβασμένο, με αδιανόητα μεγάλη βιβλιογραφία από ψυχιάτρους, θεατρολόγους, φιλολόγους που ερίζουν για το νόημα του. Επίσης, τον έχω παίξει τον ρόλο δυο φορές.
Ερχεται λοιπόν η στιγμή που πρέπει να αποφασίσετε τι έχετε να πείτε εσείς για τον Οιδίποδα, τι έχετε να πείτε μέσα από τον Οιδίποδα.
Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης: Δυσκολεύτηκα να βρω αυτό που ήθελα να πω, δυσκολεύθηκα να διαλέξω από τα χιλιάδες νοήματα, τις χιλιάδες ερμηνείες, ποιος είμαι εγώ μέσα σε αυτό ώστε ανεξαρτήτως του αποτελέσματος να δικαιώνεται ότι εγώ σκηνοθέτησα Οιδίποδα το 2019.
Πώς καταλήξατε λοιπόν;
Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης: Μέσα από πάρα πολύ διάβασμα, κόπο και συζητήσεις και με τον μεταφραστή Γιάννη Λιγνάδη – δεν είναι σύνηθες ένας άνθρωπος να έχει τόσο καλή γνώση του φιλολογικού κειμένου αλλά και της θεατρικής λειτουργίας- με τον Δημήτρη αλλά κυρίως με τον Πάρι Μέξη. Στηρίζομαι στην ενδιαφέρουσα σύλληψη δραματουργίας που φτιάξαμε μαζί με τον Πάρι επί μήνες. Καταλήξαμε σε κάτι που σαν αποτέλεσμα διαβάζεται ως κάτι πολύ απλό. Παίζουμε με τα στοιχειώδη σε όλα τα πεδία στην παράσταση. Εχει όμως μια εννοιολογική σκευή η παράσταση από πίσω, με αρχή μέση και τέλος. Η όψη της λειτουργεί ως δραματουργία για αυτό που μπορεί να διαβάσει κάποιος αν είναι δυνατός λύτης.
Τι θα δούμε λοιπόν στη σκηνή, κ. Μαρκουλάκη;
Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης: Θα δείτε τον Οιδίποδα Τύραννο. Το έργο του Σοφοκλή.
Δεν θα δούμε τον Κωνσταντίνο Μαρκουλάκη, δηλαδή…
Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης: Δεν θα δείτε σκηνοθετιτίδα. Θα δείτε ένα κάδρο το οποίο έχει να διηγηθεί τον Οιδίποδα Τύραννο μέσα από μια προσωπική ματιά που ελπίζω ότι δεν στριμώχνει το έργο, αλλά το αφήνει να αναπνεύσει.
Ποια είναι αυτή η προσωπική ματιά;
Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης: Αν υπάρχει κάτι στον Οιδίποδα που με συγκινεί πολύ είναι η αίσθηση της τυχαιότητας. Αυτό που οι αρχαίοι Ελληνες ονόμαζαν μοίρα ή πεπρωμένο και που εμείς το διακρίνουμε μόνο ως τυχαιότητα. Με ενδιαφέρει πολύ αυτό το μωρό, το έμβρυο που συνελήφθη από ένα συγκεκριμένο σπερματοζωάριο και ένα συγκεκριμένο ωάριο και στις τρεις μέρες εγκαταλείφθηκε από τη μάνα του κάπου στον Κιθαιρώνα για να πεθάνει και το οποίο το έσωσε από συμπόνοια ένας βοσκός. Ο βοσκός το έσωσε επειδή το λυπήθηκε. Με ενδιαφέρει πολύ πώς ο άνθρωπος που χρησιμοποιεί τον λογισμό, τη σκέψη για να προχωρήσει στον κόσμο. Αλλά δεν αρκεί. Πάντα κάτι θα μας υπερβαίνει και ο καθένας θα δίνει σε αυτό ένα όνομα: άλλος το λέει Θεό, άλλος μοίρα.
Ποια είναι τα λόγια του έργου που πιο πολύ σας «ταράζουν»;
Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης: Η συγκλονιστική φράση για εμένα είναι όταν αφού έχει βριστεί ο Οιδίποδας με τον Τειρεσία, ο μάντης φεύγει λέγοντάς του «εσύ με βρίζεις και με ειρωνεύεσαι, νοήμονα όμως με θεωρούσαν οι γονείς σου». Και αυτός σταματά και ρωτά ποιος με γέννησε; Και του απαντάει ο Τειρεσίας την φράση του έργου «η μέρα αυτή θα σε γεννήσει και θα σε σβήσει».
Τον χειμώνα τι θα κάνετε, κ. Μαρκουλάκη;
Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης: Βιρτζίνια Γουλφ. Αγαπώ πολύ αυτό το έργο. Για να το ξαναδιαβάσω στα αγγλικά τράβηξα από τη βιβλιοθήκη μου την έκδοση του 1987, Penguin με τον Ρίτσαρντ Μπάρτον και της Ελίζαμπεθ Τέιλορ στο εξώφυλλο. Χρησιμοποιημένη γιατί το διδάχτηκα στο σχολείο με έναν αμερικάνο καθηγητή από το Τενεσί, τον Γκράνβιλ Μπαρνς, καταπληκτικό τύπο ο οποίος αρκετά πριν το συνειδητοποιήσω μου έδειξε έναν δρόμο που είναι κρίμα που δεν μπορώ τώρα να του το πω γιατί έχει πεθάνει. Εψαξα να βρω καινούριο έργο πρέπει να σας πω, γιατί μου αρέσει στο θέατρο Αθηνών να προτείνω νέα έργα της σύγχρονης δραματουργίας και θεωρώ ότι έχει αξία, γιατί θέλω να επικοινωνώ κάτι επί περιεχομένου. Αλλά δεν βρήκα. Δεν βρήκα αυτό που εγώ λέω «εργάτζα». Και δεν μπορώ να κάνω τίποτα αν δεν το ερωτευθώ.
Μόνο μια σκηνοθεσία;
Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης: Ναι.
Θα είναι λοιπόν ένας εύκολος, ήρεμος χειμώνας.
Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης: Το ελπίζω. Το έχω ανάγκη.