Ανακύκλωση, περιβαλλοντική εισφορά, δημιουργία Μονάδων Επεξεργασίας Αποβλήτων, διαλογή στην πηγή και ενεργειακή αξιοποίηση υπολειμμάτων. Αυτά είναι τα πέντε μέτρα που συνθέτουν τη στρατηγική του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για τη διαχείριση των απορριμμάτων, επισήμανε ο υπουργός Κωστής Χατζηδάκης κατά την ετήσια Γενική Συνέλευση του Συνδέσμου Βιομηχανιών και Επιχειρήσεων Ανακύκλωσης και Ενεργειακής Αξιοποίησης Αποβλήτων (ΣΕΠΑΝ).
Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο κ. Χατζηδάκης, «ο στόχος είναι να μειωθούν οι ποσότητες των απορριμμάτων που οδηγούνται σε ταφή στο 10% έως το 2030, από το απογοητευτικό 80% στο οποίο βρισκόμαστε σήμερα. Θέλουμε να πάψουμε να είμαστε ουραγοί σε αυτά τα ζητήματα. Όχι μόνο λόγω των προστίμων που μας επιβάλλονται από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αλλά πολύ περισσότερο διότι η κυκλική οικονομία μπορεί να μας βοηθήσει να πετύχουμε τους στόχους μας για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, την προσέλκυση νέων επενδύσεων και θέσεων εργασίας, και την αναβάθμιση της ελληνικής παραγωγής».
Αναλυτικότερα, οι δράσεις εξειδικεύονται ως εξής:
- .Απλοποίηση - Ενίσχυση της περιβαλλοντικής εισφοράς. Στόχος είναι η περιβαλλοντική εισφορά (τέλος ταφής) να λειτουργήσει αποτρεπτικά για την ταφή των απορριμμάτων που οδηγούνται σε ΧΥΤΑ-ΧΥΤΥ. Σύμφωνα με τον σχεδιασμό, το τέλος ταφής θα πηγαίνει στο Πράσινο Ταμείο και θα κατανέμεται κατά 50% σε δράσεις διαχείρισης απορριμμάτων και προστασίας του περιβάλλοντος (π.χ. αναπλάσεις, πράσινα σημεία κ.λπ.), 10% για έρευνα και τεχνολογία στη διαχείριση απορριμμάτων και 40% για επιβράβευση στους δήμους που τα πηγαίνουν καλά στην ανακύκλωση.
- Ενίσχυση Ανακύκλωσης - Αναβάθμιση των Κέντρων Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ), ώστε να γνωστοποιούνται τα ποσοστά ανακύκλωσης ανά δήμο και να μπορούν (τα ΚΔΑΥ) να δέχονται τις αυξημένες ποσότητες αποβλήτων που θα προκύψουν με την ενίσχυση της διακριτής συλλογής και της ανακύκλωσης.
- Δημιουργία εθνικού δικτύου Μονάδων Επεξεργασίας Αποβλήτων (ΜΕΑ). Σήμερα λειτουργούν μόλις 6 μονάδες. Ως τα τέλη του 2023 προβλέπεται η δημιουργία 28 ακόμη μονάδων, ενώ εντατικοποιούνται οι διαδικασίες για τη δημοπράτηση 17 εντός του 2020 σε όλη την Ελλάδα.
- Δημιουργία Εθνικού Δικτύου Μονάδων Επεξεργασίας Βιοαποβλήτων (ΜΕΒΑ) - Διαλογή στην πηγή. Έως τα τέλη του 2023 προβλέπεται να έχουν δημοπρατηθεί 31 μονάδες (ΜΕΒΑ), ενώ σήμερα λειτουργούν μόλις 4.
- Ενεργειακή αξιοποίηση υπολειμμάτων - μονάδες ανάκτησης ενέργειας.
Ενισχύεται η παραγωγή και αξιοποίηση των δευτερογενών εναλλακτικών καυσίμων από τα υπολείμματα των ΜΕΑ και των ΚΔΑΥ, δηλαδή των υλικών που δεν μπορούν να ανακυκλωθούν.
Στον τομέα της ανάκτησης της ενέργειας η Ελλάδα βρίσκεται μόλις στο 1,5%, όταν ο ευρωπαϊκός μέσος όρος βρίσκεται στο 28%. Μονάδες ανάκτησης ενέργειας είναι διαδεδομένες στην Ευρώπη. Στην Ελλάδα δεν υπάρχει καμιά και το υπουργείο προγραμματίζει τη δημοπράτηση 3-4 μονάδων, την ολοκλήρωση των τεχνικών προδιαγραφών κ.α.
Παράλληλα, ο κ. Χατζηδάκης αναφέρθηκε στην επιτυχή αντιμετώπιση πολλών περιπτώσεων Χώρων Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Απορριμμάτων (ΧΑΔΑ). Σήμερα υπάρχουν ακόμα 18 ενεργοί ΧΑΔΑ και 23 μη αποκαταστημένοι. Ο στόχος είναι μέχρι το τέλος του 2022 να έχει πάψει η ανεξέλεγκτη διάθεση απορριμμάτων και να έχουν αποκατασταθεί οι παράνομες χωματερές.