Η αναμενόμενη απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης την Παρασκευή ανάδειξης της Chevron και της Helleniq Energy ως προτιμητέων επενδυτών για την παραχώρηση δικαιώματος έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων στις θαλάσσιες περιοχές «Νότια της Κρήτης 1» και «Νότια της Κρήτης 2» είναι εξαιρετικά πιθανό να αποτελέσει αφενός μεν την απαρχή ιστορικής σημασίας εξελίξεων για τα ελληνικά εθνικά συμφέροντα, αφετέρου δε ένα «big bang» για την ενεργειακή αρχιτεκτονική της χώρας.
Εφόσον κυλήσουν ομαλά οι σχετικές διοικητικές και νομοθετικές διαδικασίες ο αμερικανικός ενεργειακός κολοσσός αναμένεται να εκκινήσει πιθανότατα το 2027 το πρώτο στάδιο των ερευνών που αναμένεται να διαρκέσει τρία χρόνια. Είναι προφανές ότι η απόφαση της Chevron ελήφθη μετά από ειδικού χειρισμού πολιτικές διαβουλεύσεις ανάμεσα στις κυβερνήσεις της Ελλάδας και των Ηνωμένων Πολιτειών, καθότι ειδικά το οικόπεδο «Νότια της Κρήτης 2» καταργεί στην πράξη την περιοχή που επιδιώκει να υφαρπάξει η Τουρκία με το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο.
Σε αυτό το πλαίσιο δεν αποτελεί έκπληξη η ανακοίνωση από τον Κυριάκο Μητσοτάκη της πρωτοβουλίας για τη δημιουργία ενός φόρουμ με τη συμμετοχή των παράκτιων κρατών της Ανατολικής Μεσογείου για τη συζήτηση των ανοικτών ζητημάτων της χάραξης των θαλασσίων ζωνών στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου. Η μετεξέλιξη της πρότασης του τότε Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ τον Σεπτέμβριο 2020 αποσκοπεί να φέρει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων την Τουρκία, τις δύο οντότητες της Λιβύης, την Αίγυπτο και την Κυπριακή Δημοκρατία μέσα στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου και της Σύμβασης του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας.
Παρότι είναι εξαιρετικά αβέβαιο εάν η Τουρκία θα αποδεχθεί τη συμμετοχή της σε ένα φόρουμ που θα διέπεται από τις αρχές του διεθνούς δικαίου και στο οποίο θα συμμετέχει επίσημα και η Κυπριακή Δημοκρατία, εν τούτοις η πρωτοβουλία της ελληνικής κυβέρνησης βρίσκεται στην σωστή κατεύθυνση, καθώς αποτελεί μια καλή ευκαιρία και πρόκληση ώστε να διαφανούν οι προθέσεις των διαφόρων πλευρών. Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον αναμένεται η τοποθέτηση στο ζήτημα από τις ΗΠΑ, καθώς στο παρασκήνιο παρατηρείται μια ιδιαίτερη κινητικότητα από τον Μασάντ Μπούλος, σύμβουλο του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για θέματα Αφρικής αλλά και συμπέθερο του Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος το προηγούμενο διάστημα είχε σειρά επαφών με Λίβυους αξιωματούχους, αλλά και τον Τούρκο Υπουργό Εξωτερικών Χακάν Φιντάν.
Ο σχεδιασμός της Ελλάδας για αξιοποίηση των ενδεχόμενων κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στις περιοχές νότια και δυτικά της Κρήτης αποτελεί μια αναπόδραστη συνθήκη, καθώς εκτός από τεράστια σημασία για την ενεργειακή επάρκεια της χώρας και τα δημόσια έσοδα που θα έχει μια επιτυχής διαδικασία εξόρυξης, υπάρχει η αδήριτη ανάγκη της προάσπισης των κυριαρχικών συμφερόντων της χώρας απέναντι στις επεκτατικές κινήσεις της Τουρκίας, όπως αυτές εμφανίζονται με το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο, αλλά και την υποκίνηση του καθεστώτος της Τρίπολης για αμφισβήτηση της ελληνικής ΑΟΖ.
Για την ενίσχυση και υποστήριξη των ελληνικών θέσεων και κινήσεων είναι αναγκαία και απαραίτητη η συμμετοχή και στήριξη από την Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς η πιθανή εκμετάλλευση υδρογονανθράκων στα νότια της Κρήτης θα ενισχύσει και την ενεργειακή επάρκεια της ΕΕ. Σε πολιτικό επίπεδο φαίνεται πως υπάρχει ένα θετικό κλίμα στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, το οποίο καταγράφηκε και την Τετάρτη στο 1ο Συμβούλιο ΕΕ-Αιγύπτου, με τη ρητή αναφορά στα συμπεράσματα της Συνόδου για την καλωδιακή σύνδεση Ελλάδας-Αιγύπτου GREGY.