Για τις στιγμές που σημάδεψαν την ελληνική αποστολή στα ερείπια της Τουρκίας από τον σεισμό των 7,8 Ρίχτερ μίλησε στην ΕΡΤ ο διασώστης Κωνσταντίνος Νίκας.
«Η κατάσταση που επικρατεί εκεί είναι τραγική, ασύλληπτη η καταστροφή» είπε για την Τουρκία μετά τους φονικούς σεισμούς. «Δεν θα ξεχάσω ποτέ τη διάσωση της 20χρονης Αϊρίν, μας έχει αφήσει ένα έντονο αποτύπωμα», περιέγραψε και συνέχισε: «Δεν ήθελε να μας αφήσει το χέρι, μας τραβούσε κοντά της. Αισθάνομαι τυχερός που έζησα μια τέτοια εμπειρία».
Όσο για το αν υπάρχει ακόμα ελπίδα για ζωντανούς εγκλωβισμένους, είπε «Οι σεισμοί είναι μια επιχείρηση που διαρκεί μάξιμουμ τρία 24ωρα, από εκεί και πέρα οι πιθανότητες επιβίωσης μειώνονται πολύ», αλλά τόνισε ότι η ελπίδα παραμένει.
«Τις 5 ψυχές που σώσαμε τις κουβαλάμε πάντα», ανέφερε και κατέληξε: «Η οικογένειά μας, το πυροσβεστικό σώμα, μας εμπνέει και μας καθοδηγεί πάντα».
Η συνέντευξη του διασώστη της ΕΜΑΚ Κωνσταντίνου Νίκα:
Ερώτηση: Πολύ σας ευχαριστώ πραγματικά που ήρθατε εδώ. Έχετε δώσει έναν αγώνα στα χαλάσματα της Τουρκίας, μας έχετε κάνει όλους περήφανους και είναι ιδιαίτερη χαρά και τιμή που σας έχω εδώ.
Απάντηση: Εγώ σας ευχαριστώ που μας δίνετε τη δυνατότητα να έρθω εδώ και να εκπροσωπήσω το σύνολο της ομάδας που ο καθένας ξεχωριστά και όλη η ομάδα μαζί, 7 μέρες έκαναν τα αδύνατα δυνατά για να φέρουν το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα.
Ερ.: Καταφέρατε πάρα πολλά. Και πραγματικά σας το λέω επειδή παρακολουθούσαμε όλοι εσείς με κομμένη την ανάσα όλη αυτή την προσπάθειά σας. Νομίζω ότι έχετε κερδίσει ακόμα περισσότερη αγάπη και εκτίμηση απ’ ό,τι ήδη σας είχε. Θέλω να σας ρωτήσω κατ' αρχάς ποια ήταν η εικόνα που σας συγκλόνισε περισσότερο.
Απ.: Την κατάσταση που επικρατεί την έχετε καταλάβει λίγο από τις ειδήσεις, αλλά είναι διαφορετικό να τη βιώνεις στην πραγματικότητα και στην καθημερινότητά σου. Εκεί η κατάσταση που επικρατεί είναι πραγματικά τραγική. Μιλάμε για μια καταστροφή η οποία είναι ασύλληπτη. Οπουδήποτε και να ακουμπούσε το βλέμμα σου γύρω σου ήταν συγκλονιστικά πράγματα. Δυστυχώς, καλώς ή κακώς εμείς στο κομμάτι της διάσωσης δεθήκαμε πάρα πολύ με τους εγκλωβισμένους, οπότε προσωπικά θεωρώ ότι δεν θα ξεχάσω ποτέ τη διάσωση της Αϊρίν.
Μας χαμογελούσε και καταφέραμε κάποια στιγμή και περάσαμε και κοντά της και καθόταν ένας πάντα μαζί της. Της κρατούσαμε το χέρι για να μπορέσουμε να την κρατήσουμε στη ζωή. Απλώς η συγκεκριμένη διάσωση διέφερε από τις υπόλοιπες γιατί ήταν η πλέον πολύωρη. Ήταν πολύ δύσκολη τεχνικά, οπότε αναγκαστήκαμε να δουλέψουμε πάρα πολλή ώρα μαζί της και ταυτόχρονα να περάσουμε πάρα πολύ χρόνο μαζί της, οπότε αυτό μας έδεσε μαζί της και καταλαβαίνετε ότι μας έχει αφήσει ένα έντονο αποτύπωμα.
Ερ.: Τι σας είπε βγαίνοντας;
Απ.: Δεν έχει δηλαδή σημασία τι ακριβώς μας είπε, είναι ο τρόπος που μας το είπε και αυτό που καταλαβαίναμε και από τα μάτια της και από τις κινήσεις της. Περιττό να σας πω ότι δεν ήθελε να μας αφήσει το χέρι ακόμα και όταν θέλαμε να κάνουμε μια αλλαγή, να μπει κάποιος άλλος συνάδελφος μέσα. Δεν ήθελε να μας αφήσει το χέρι, μας τραβούσε κοντά της, το οποίο είναι πολύ σπουδαίο. Εγώ αισθάνομαι πολύ τυχερός που κατάφερα και έζησα μια τέτοια εμπειρία η οποία στέφθηκε με επιτυχία.
Ερ.: Καταλαβαίνω ότι είναι και τεράστια η συγκίνηση η δική σας όταν ζείτε ένα τέτοιο γεγονός και πρέπει να κρατήσετε και τη συγκίνηση σε δεύτερο βαθμό για να κάνετε τη δουλειά σας. Διότι εδώ πρέπει να κρατήσεις και την ψυχραιμία σου.
Απ.: Ακριβώς. Ούτως ή άλλως, σε μια διαδικασία διασωστική, όπως γίνεται σε όλες τις επιχειρήσεις τις οποίες αναλαμβάνει το Πυροσβεστικό Σώμα, πρέπει να έχουμε καθαρό μυαλό έτσι ώστε να παίρνουμε τις καλύτερες δυνατές αποφάσεις τόσο για την ασφάλειά μας όσο και για την ασφάλεια του εγκλωβισμένου. Προφανώς, όταν αυτό ολοκληρώνεται, κάποια συναισθήματα απελευθερώνονται, γιατί και εμείς μπορεί να είμαστε πυροσβέστες, αλλά είμαστε και άνθρωποι, οπότε είναι κάτι αναπόφευκτο.
Ερ.: Την εικόνα που αφήσατε πίσω σας τη βλέπουμε καθημερινά εμείς εδώ, αλλά εσείς την έχετε ζήσει. Υπάρχουν ακόμα ελπίδες διάσωσης; Έχετε μεγάλη εμπειρία;
Απ.: Θα σας πω τι λέει η διεθνής βιβλιογραφία και πρακτική. Οι σεισμοί είναι μια επιχείρηση η οποία καλώς ή κακώς διαρκεί ένα, δύο, μάξιμουμ τρία εικοσιτετράωρα. Από εκεί και πέρα οι πιθανότητες επιβίωσης μειώνονται πάρα πολύ και μειώνονται πάρα πολύ και για λόγους ιατρικούς, δηλαδή ο άνθρωπος δεν μπορεί να αντεπεξέλθει τόσο πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα, αλλά ταυτόχρονα γιατί είναι και οι δυσμενείς καιρικές συνθήκες. Μιλάμε για πολύ κρύο στην περιοχή. Μιλάμε για δύσκολη κατάσταση, αλλά η ελπίδα είναι κάτι το οποίο παραμένει, και αν δεν έχουμε ελπίδα, τι έχουμε;
Ερ.: Συναντηθήκατε με οικογένειες ανθρώπων που σώσατε; Μιλάμε για πέντε ανθρώπους που έσωσε η ελληνική ΕΜΑΚ.
Απ.: Δεν συναντηθήκαμε μετά. Το εντυπωσιακό είναι, όμως, ότι οι άνθρωποι αυτοί ήταν μαζί μας καθ’ όλη τη διάρκεια των επιχειρήσεων. Δύο χαρακτηριστικά παραδείγματα: το ένα της Αϊρίν, όπου ενώ εκκενώσαμε το πεδίο για να μπορέσουμε να δουλέψουμε, ήταν ένας κύριος ο οποίος δεν έφευγε, τον διώχναμε και ξαναερχόταν, μας πρόσφερε μπισκότα, μας πρόσφερε νερό και κάποια στιγμή που βγήκα έξω να πάρω λίγο μια ανάσα τον ρωτάω: «Συγγνώμη, ποιος είσαι εσύ, τι σου είναι η Αϊρίν;». Και κατάλαβα με νοηματική ότι ήταν πατέρας της και δεν ήθελε να φύγει. Οπότε, οι άνθρωποι αυτοί ήταν μαζί μας, οι συγγενείς τους.
Ερ.: Μάθαμε ότι προσπαθήσατε πολύ και επιμείνετε στην προσπάθεια διάσωσης μιας αθλήτριας βόλεϊ, ακόμα και όταν όλοι οι άλλοι θεωρούσαν ότι δεν υπήρχε ελπίδα. Τελικά, παρά την επιμονή σας, δεν έγινε το θαύμα. Θέλω να μου πείτε πώς νιώθετε σε αυτές τις περιπτώσεις; Γιατί υπάρχουν οι διασώσεις που πάνε καλά, και υπάρχουν και διασώσεις όπου μετά από τόσο μεγάλη προσπάθεια ανασύρεται έναν άνθρωπο νεκρό.
Απ.: Όποιον πυροσβέστη και να ρωτήσετε για κάποιον άνθρωπο τον οποίο δεν κατάφερε να σώσει, θα σας πει ότι τον κουβαλάμε πάντα. Αλλά το θέμα είναι ότι η ομάδα, πέρα από τους ανθρώπους που δεν κατάφερε να σώσει, κουβαλάει και πέντε ψυχές, το οποίο είναι πάρα πολύ σπουδαίο και το οποίο θα μας συντροφεύει για πάντα.
Ερ.: Τι σας έλεγαν για το ότι είστε από την Ελλάδα; Ότι ήταν εκεί μια ομάδα Ελλήνων; Με τις σχέσεις που έχουμε με τους Τούρκους που είναι όπως τις ξέρουμε;
Απ.: Ήταν πάρα πολύ φιλικοί και ήταν πάρα πολύ εγκάρδιοι. Μας άνοιγαν την αγκαλιά τους, μας πρόσφεραν το φαγητό τους και όταν άκουγαν Γιουνάν, Γιουνανιστάν, όταν πραγματικά ήταν εκεί, μας αντιμετώπιζαν σαν αδέρφια. Υπήρχε ένα πάρα πολύ καλό κλίμα και μια μεγάλη αγκαλιά.
Ερ.: Τώρα εσείς, κύριε Νίκα, έχετε ακολουθήσει τα χνάρια του αείμνηστου του πατέρα σας, του Παναγιώτη Νίκα, ο οποίος το '95 είχε απεγκλωβίσει τον 11χρονο Ανδρέα τότε, μετά τον σεισμό στο Αίγιο. Πώς προέκυψε και έγινε οικογενειακή σας παράδοση η διάσωση ανθρώπων;
Απ.: Σας ευχαριστώ πάρα πολύ για την ερώτηση. Καταλαβαίνετε ότι έχει ένα προσωπικό αποτύπωμα, οπότε δεν θα ήθελα να πω πάρα πολλά πράγματα. Θα πω όμως για μια άλλη οικογένεια η οποία υπάρχει και η οποία μας στηρίζει. Είναι μια οικογένεια που αποτελείται από χιλιάδες γυναίκες και άντρες, η οποία βρίσκεται παντού, στους πυροσβεστικούς σταθμούς, στα πυροσβεστικά κλιμάκια, σε όλη την Ελλάδα. Άνθρωποι οι οποίοι καθημερινά παλεύουν, θέτουν τη ζωή τους σε κίνδυνο και κάνουν πάρα πολλές πράξεις αυτοθυσίας και ηρωισμού, τις οποίες δεν μαθαίνει κανείς. Αυτό είναι το Πυροσβεστικό Σώμα, κι αυτό μας εμπνέει, κι αυτό μας δίνει δύναμη, κι αυτό μας καθοδηγεί και ουσιαστικά αυτοί οι άνθρωποι μεταξύ μας είμαστε ο ένας οδηγός του άλλου.
Ερ.: Έχετε και πολλές γυναίκες διασώστριες, έτσι δεν είναι; Δεν ήταν κάποια γυναίκα στην αποστολή μαζί σας;
Απ.: Δεν ήταν κάποια γυναίκα.
Ερ.: Μου λέγατε πριν μπούμε στο στούντιο, όταν συναντηθήκαμε νωρίτερα, ότι δεν ήρθατε μόνοι σας, ήρθατε με έναν καινούργιο μικρό φίλο τετράποδο.
Απ.: Η αλήθεια είναι ότι βρήκαμε εκεί στο Χατάι ένα κουταβάκι, ένα τουρκικό τσοπανόσκυλο, το οποίο μας συμπάθησε και ήρθε κοντά μας και αποφασίσαμε να το υιοθετήσουμε. Οπότε, το συγκεκριμένο σκυλάκι υιοθετήθηκε από την 1η ΕΜΑΚ, πήρε το όνομα «Χατάι» και τώρα πλέον θα μεγαλώνει εδώ παρέα μας στην Αθήνα.
Ερ.: Με τα σκυλιά ξέρω ότι έχετε μια πολύ ιδιαίτερη σχέση εσείς οι διασώστες, γιατί είναι βασικός παράγων που βοηθάει στη διάσωση.
Απ.: Είναι διασώστες κι αυτοί, δεν διαφέρουν. Είναι πολύ σπουδαίο τεχνικό εργαλείο ο σκύλος. Ωστόσο, παρά τον τρόπο με τον οποίο υπάρχουν, ζουν και φροντίζονται, οι χειριστές τους δεν τα ξεχωρίζουν από εμάς.
Ερ.: Ο Χατάι θα εκπαιδευτεί να γίνει διασώστης;
Απ.: Μετά από όλο αυτό τον πόνο που έζησε γύρω-γύρω του, του αξίζει να περάσει μια ήσυχη και χαλαρή ζωή με χάδια και θα εκπαιδευτούν άλλα σκυλιά να γίνουν διασώστες.