Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης παραχώρησε συνέντευξη Τύπου μετά την ολοκλήρωση της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ.
Ο κ. Μητσοτάκης έδωσε έμφαση στον τομέα της μετανάστευσης, την ευρωπαϊκή άμυνα, τις σχέσεις Ελλάδας-Λιβύης και τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή.
«Το ζήτημα της Λιβύης συζητήθηκε. Η Ελλάδα έχει κινηθεί αυτοτελώς έχοντας στείλει κάποια πλοία έξω από τα χωρικά ύδατα της Λιβύης», είπε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Πιο αναλυτικά, ο πρωθυπουργός σημείωσε πως «είναι θετικό ότι το ζήτημα της Λιβύης συζητήθηκε και το πρωί στην άτυπη συνάντηση αλλά και τη Σύνοδο Κορυφής είχαμε την ευκαιρία μαζί με την Ιταλία ομόλογό μου να ενημερώσουμε τους συναδέλφους μας για την σημαντική αύξηση των ροών και γι΄ αυτήν την καινούρια οδό η οποία φαίνεται να ανοίγει μεταξύ ανατολικής Λιβύης και Κρήτης και είναι θετικό το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναγνώρισε το κίνδυνο από την παγίωση αυτής της κατάστασης και φαίνεται να είναι διατεθειμένη να πάρει μέτρα», είπε ο κ. Μητσοτάκης.
«Θα επισκεφθεί τη Λιβύη στις αρχές Ιουλίου, λίγο μετά την επίσκεψη του Έλληνα ΥΠΕΞ, ο αρμόδιος Επιτροπής Μετανάστευσης με τους ομολόγους του από την Ιταλία, την Μάλτα και την Ελλάδα. Θα μεταφέρει το μήνυμα ότι αυτή η πρακτική δεν μπορεί να συνεχίζεται και να εξασφαλίσει συνεννόηση των λιβυκών αρχών για να υπάρχει καλύτερη επιτήρηση των συνόρων».
«Η Ελλάδα έχει κινηθεί αυτοτελώς έχοντας στείλει πλοία έξω από τα χωρικά ύδατα τη Λιβύης και όποτε εντοπίζονται βάρκες να ερχόμαστε σε επικοινωνία να αναχαιτίζονται από τις ίδιες λιβυκές αρχές και να επιστρέφουν πίσω στη Λιβύη».
«Θα χρησιμοποιήσουμε όλα τα μέτρα τα οποία έχουμε στη διάθεση μας ως Ελλάδα και ως Ευρώπη, δηλαδή και καρότο και μαστίγιο, προκειμένου να εξασφαλίσουμε ότι αυτή η νέα οδός δεν θα παγιωθεί. Αυτοί που χρησιμοποιούν αυτή την οδό είναι Αιγύπτιοι πολίτες. Αυτοί θα έπρεπε να επιστρέφουν αμέσως στην Αίγυπτο. Θα μεταφερθεί το μήνυμα προς την Αίγυπτο να δέχεται επιστροφές πολιτών της που καταλήγουν στη Ευρώπη χωρίς να δικαιούνται άσυλο, καθώς η Αίγυπτος θεωρείται ασφαλής χώρα».
Τουρκολιβυκό μνημόνιο και ελληνολιβυκές σχέσεις
Αναφορικά με το τουρκολιβυκό μνημόνιο, ο κ. Μητσοτάκης τόνισε ότι η επανάληψη της ευρωπαϊκής θέσης περί ανυπόστατου και παράνομου χαρακτήρα του, κατόπιν ελληνικού αιτήματος, αποτελεί σημαντικό μήνυμα προς τη Λιβύη.
Η Ελλάδα, όπως ανέφερε, ασκεί τα κυριαρχικά της δικαιώματα στο πεδίο, προκηρύσσοντας οικόπεδα για έρευνες νοτίως της Κρήτης, με σεβασμό στη μέση γραμμή. Παρά τις πιθανές αντιδράσεις, ο Πρωθυπουργός εξέφρασε την ετοιμότητα της Ελλάδας να διαπραγματευτεί με τη Λιβύη για την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών, όταν αυτή αποκτήσει ενιαία κυβέρνηση.
Επιπρόσθετα, υπενθύμισε τις επιτυχίες της κυβέρνησης στην οριοθέτηση ΑΟΖ με την Αίγυπτο και την Ιταλία, σε αντίθεση με προηγούμενες κυβερνήσεις που δεν αξιοποίησαν παρόμοιες ευκαιρίες. Ενόψει της επίσκεψης του Υπουργού Εξωτερικών στη Λιβύη, ο κ. Μητσοτάκης εξέφρασε την ελπίδα για ενίσχυση των διμερών σχέσεων, με στόχο τη σταθερότητα και τη συνεργασία.
Ευρωπαϊκή άμυνα και εξοπλιστικά
Όσον αφορά στο θέμα της ευρωπαϊκής άμυνας, ο κ. Μητσοτάκης αναφέρθηκε στα δύο χρηματοδοτικά εργαλεία που προωθούνται για την ενίσχυση της αμυντικής ικανότητας της ΕΕ, εκφράζοντας αισιοδοξία για τη συζήτηση περί κοινού δανεισμού. Χώρες όπως η Δανία και η Φινλανδία, που παλαιότερα ήταν επιφυλακτικές, φαίνονται πλέον να αναγνωρίζουν την ανάγκη για αυξημένες αμυντικές δαπάνες, κάποιες από τις οποίες μπορεί να χρηματοδοτηθούν μέσω ευρωπαϊκών εργαλείων.
Η Ελλάδα, όπως τόνισε, πρωτοστάτησε στη χαλάρωση των δημοσιονομικών κανόνων, ώστε οι αμυντικές δαπάνες να εξαιρούνται από τους περιορισμούς του ελλείμματος, κάτι που έχει ήδη ενεργοποιηθεί μέσω της εθνικής ρήτρας διαφυγής.
Για το πρόγραμμα SAFE, που προωθεί κοινές προμήθειες μεταξύ ευρωπαϊκών χωρών, ο Πρωθυπουργός δήλωσε ότι εξετάζεται η χρησιμότητά του για την Ελλάδα, με το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας να επεξεργάζεται τις λεπτομέρειες.
Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στην τροποποίηση στα συμπεράσματα του Συμβουλίου, που κατοχυρώνει ότι η συνεργασία με τρίτες χώρες για τα χρηματοδοτικά εργαλεία θα γίνεται μόνο εφόσον αυτές συμμερίζονται τους στόχους της κοινής εξωτερικής πολιτικής και ασφάλειας της ΕΕ. Αυτή η προσθήκη θεωρείται σημαντική για την Ελλάδα, καθώς ενισχύει το θεσμικό πλαίσιο και αποκλείει χώρες με χαμηλή συμμόρφωση από τέτοιες συνεργασίες.
Για Μέση Ανατολή
Σχετικά με τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, ο Πρωθυπουργός υπογράμμισε τη δέσμευση της Ελλάδας στη διπλωματική επίλυση των εντάσεων, ιδιαίτερα μεταξύ Ισραήλ και Ιράν, με έμφαση στην αποτροπή της απόκτησης πυρηνικού όπλου από το Ιράν.
Επανέλαβε την ανάγκη για άμεση εκεχειρία στη Γάζα, συνδυασμένη με την απελευθέρωση των ομήρων, και κάλεσε την ΕΕ να ασκήσει πίεση στο Ισραήλ για να σταματήσει η επιχείρηση που πλήττει αμάχους Παλαιστίνιους.
Για ΟΠΕΚΕΠΕ
Ερωτηθείς για το ζήτημα του ΟΠΕΚΕΠΕ και τις καταγγελίες περί εξυπηρετήσεων, ο κ. Μητσοτάκης δήλωσε ότι δεν έχει πλήρη ενημέρωση και απέφυγε να σχολιάσει εκτενώς, σημειώνοντας ότι θα εξετάσει τη δικογραφία και θα ανακοινώσει τις αποφάσεις του σύντομα.
Ολόκληρη η συνέντευξη Τύπου του πρωθυπουργού μετά το πέρας της Συνόδου Κορυφής
Ναντίν Χαρδαλιά (ΣΚΑΪ):* Καλησπέρα, κ. Πρόεδρε. Ήθελα να μας δώσετε, αν είναι δυνατόν, μία εικόνα για το τι συζητήσατε στην πρωινή άτυπη συνάντηση για τη μετανάστευση και συγκεκριμένα για τη Λιβύη, την οποία έχετε θίξει, πώς θα μπορούσε για παράδειγμα η Ευρωπαϊκή Ένωση να συνεργαστεί με τη Λιβύη και αν συζητήθηκαν συγκεκριμένες ιδέες.
Και ένα δεύτερο, συνδυαστικό ερώτημα: αν στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συζητήσατε κάποια μέτρα στην περίπτωση που οι λιβυκές αρχές αρνηθούν να συνεργαστούν για τη μείωση των ροών.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Καταρχάς, είναι εξαιρετικά θετικό το γεγονός ότι το ζήτημα της Λιβύης συζητήθηκε και το πρωί στην άτυπη συνάντηση των χωρών που έχουν τις ίδιες απόψεις για το μεταναστευτικό, αλλά και στην ίδια τη Σύνοδο Κορυφής. Είχαμε την ευκαιρία μαζί με την Ιταλίδα ομόλογό μου να ενημερώσουμε τους συναδέλφους μας για τη σημαντική αύξηση των ροών και γι’ αυτή την καινούργια οδό η οποία φαίνεται να ανοίγει, μεταξύ ανατολικής Λιβύης και Κρήτης.
Και βέβαια, είναι επίσης θετικό το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναγνώρισε τον κίνδυνο από την παγίωση αυτής της κατάστασης και φαίνεται να είναι διατεθειμένη να πάρει μέτρα. Θα επισκεφθεί τη Λιβύη στις αρχές Ιουλίου -νομίζω λίγο μετά από την επίσκεψη του Έλληνα Υπουργού Εξωτερικών- ο αρμόδιος Επίτροπος Μετανάστευσης, μαζί με τους ομολόγους του από την Ελλάδα, την Ιταλία και τη Μάλτα, θα πάει και στην ανατολική και στη δυτική Λιβύη, προκειμένου να μεταφέρει το μήνυμα ότι αυτή η πρακτική δεν μπορεί να συνεχίζεται και να φροντίσει να κάνει ό,τι περνάει από το χέρι του για να εξασφαλίσει την, θα έλεγα, συνεννόηση των λιβυκών αρχών, ώστε να υπάρχει μία πολύ καλύτερη επιτήρηση των θαλάσσιων συνόρων της Λιβύης.
Ταυτόχρονα, όπως ξέρετε, η Ελλάδα έχει κινηθεί αυτοτελώς, έχοντας στείλει κάποια πλοία έξω από τα χωρικά ύδατα της Λιβύης, με σκοπό να μπορούμε να έχουμε μια καλύτερη εικόνα του τι γίνεται στο πεδίο και όποτε εντοπίζονται πλοιάρια ή βάρκες να επιχειρούμε τουλάχιστον να ερχόμαστε σε μία επικοινωνία με τις λιβυκές αρχές, έτσι ώστε αυτές να «αναχαιτίζονται» από τις ίδιες τις λιβυκές αρχές εντός των χωρικών υδάτων της Λιβύης και να επιστρέφουν πίσω στη Λιβύη.
Θα χρησιμοποιήσουμε, λοιπόν, όλα τα μέτρα τα οποία έχουμε στη διάθεσή μας, θα έλεγα ως Ελλάδα αλλά και ως Ευρώπη, «και καρότο και μαστίγιο», για να το πω λίγο πιο λαϊκά, προκειμένου να εξασφαλίσουμε ότι αυτή η καινούργια οδός δεν θα παγιωθεί.
Και βέβαια, να πω και κάτι τελευταίο: ένα σημαντικό κομμάτι αυτών οι οποίοι χρησιμοποιούν αυτή την οδό είναι Αιγύπτιοι πολίτες. Αυτοί θα έπρεπε να επιστρέφονται αμέσως στην Αίγυπτο και αυτό πρέπει να είναι μία κοινή ευρωπαϊκή πολιτική. Kαι νομίζω ότι θα μεταφερθεί το μήνυμα και προς την Αίγυπτο, να δέχεται επιστροφές πολιτών της οι οποίοι καταλήγουν τελικά στην Ευρώπη χωρίς να δικαιούνται άσυλο, καθώς η Αίγυπτος θεωρείται ασφαλής χώρα.
Αλεξάνδρα Βουδούρη (Καθημερινή): Κύριε Πρόεδρε, πέρα από τα δύο χρηματοδοτικά εργαλεία που προσφέρονται για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής άμυνας, πιστεύετε ότι κάποια στιγμή θα ανοίξει η συζήτηση και για κοινό δανεισμό; Και σε ό,τι αφορά στον μηχανισμό δανειοδότησης SAFE, η Ελλάδα ενδιαφέρεται; Ευχαριστώ πολύ.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Ελπίζω πως ναι, είναι η απάντηση στο ερώτημά σας. Είναι θετικό το γεγονός ότι και χώρες οι οποίες στο παρελθόν εντάσσονταν στην κατηγορία των «φειδωλών», όπως η Δανία και η Φινλανδία, αναγνωρίζουν την ανάγκη να υπάρξουν περισσότερες δαπάνες στην άμυνα και συμφωνούν με την άποψη ότι αυτές οι δαπάνες ενδεχομένως να πρέπει να χρηματοδοτηθούν και από κάποιο ευρωπαϊκό εργαλείο.
Από εκεί και πέρα, για να γυρίσω τον χρόνο λίγο πίσω, η Ελλάδα ήταν από τις πρώτες χώρες που επέμεναν στη σχετική χαλάρωση των δημοσιονομικών κανόνων έτσι ώστε να μπορούν πρόσθετες δαπάνες για την άμυνα να μην συνυπολογίζονται στους κανόνες του υπερβολικού ελλείμματος. Είναι κάτι το οποίο το πετύχαμε, εξού και η χώρα μας έχει ήδη ενεργοποιήσει την εθνική ρήτρα διαφυγής.
Το SAFE είναι ένα χρηματοδοτικό εργαλείο, εξετάζουμε κατά πόσον μπορεί να είναι χρήσιμο στη χώρα μας. Θυμίζω ότι το SAFE είναι ένα εργαλείο το οποίο ενθαρρύνει κοινές προμήθειες μεταξύ ευρωπαϊκών χωρών και νομίζω ότι είναι κάτι το οποίο ενδεχομένως να μπορέσουμε να το αξιοποιήσουμε. Αναμένουμε τις τελικές προτάσεις του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας.
Να πω και κάτι τελευταίο για τα χρηματοδοτικά εργαλεία, επειδή είδα να γίνεται πολλή συζήτηση στην Ελλάδα για το ποιες τρίτες χώρες ενδεχομένως να μπορούν ή να μην μπορούν να έχουν πρόσβαση σε αυτά τα εργαλεία. Αν δείτε τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, όπως είχαν δημοσιευθεί το πρωί, όπως τα παραλάβαμε και όπως είναι τώρα, θα διαπιστώσετε ότι έγινε μια αλλαγή στα συμπεράσματα. Μία και μόνο.
Και αυτή η αλλαγή είναι πολύ σημαντική για την Ελλάδα, διότι λέει ξεκάθαρα, αν δεν κάνω λάθος στην παράγραφο 21, ότι συνεργασία με τρίτες χώρες νοείται υπό την προϋπόθεση ότι είναι ομονοούσες, αλλά και μια πολύ σημαντική παράμετρο την οποία προσθέσαμε, ότι συμμερίζονται αυτές οι χώρες τους στόχους της Κοινής Εξωτερικής Πολιτικής και της Πολιτικής Ασφάλειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Είναι μια ακόμα κατοχύρωση, θα έλεγα, στο θεσμικό μας «οπλοστάσιο» πια, σε επίπεδο αποφάσεων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ότι χώρες οι οποίες θέλουν να συμμετέχουν σε αυτά τα χρηματοδοτικά εργαλεία δεν μπορούν να έχουν, παραδείγματος χάρη, μια πολύ χαμηλή συμμόρφωση με την Κοινή Εξωτερική Πολιτική και την Πολιτική Ασφάλειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Νίκος Αρμένης (ΑΠΕ - MEGA): Κύριε Πρόεδρε, μπήκε η αναφορά που θέλαμε για το τουρκολιβυκό μνημόνιο στα συμπεράσματα. Το ερώτημα είναι, τι αποτέλεσμα μπορεί να έχει, δεδομένου ότι Λιβύη και Τουρκία θέλουν να κάνουν έρευνες στην περιοχή, λένε ότι θα τις κάνουν. Και επίσης ήθελα να σας ρωτήσω, ενόψει και της επίσκεψης του Υπουργού Εξωτερικών στη Λιβύη, τι μπορούμε να περιμένουμε την επόμενη μέρα στις ελληνολιβυκές σχέσεις;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Καταρχάς, κ. Αρμένη, είναι θετικό ότι επαναλήφθηκε κατόπιν αιτήματος της Ελλάδος το παλαιό λεκτικό, το οποίο χαρακτηρίζει ανυπόστατο και παράνομο το τουρκολιβυκό μνημόνιο. Είναι σημαντικό ότι αυτό γίνεται σε αυτή την συγκυρία, για να στείλουμε ξεκάθαρα ένα μήνυμα προς τη Λιβύη, ότι δεν αποδεχόμαστε, όχι ως Ελλάδα, ως Ευρώπη, κανένα τέτοιο τετελεσμένο.
Αλλά πρέπει να σας πω, κ. Αρμένη, γιατί ακούω και πάλι στην Ελλάδα μία κριτική, θα έλεγα αρκετά επιδερμική και ανυπόστατη, ότι όταν μία χώρα ασκεί τα κυριαρχικά της δικαιώματα στο πεδίο, όπως έκανε η Ελλάδα, όχι στη θεωρία, στο πεδίο, ουσιαστικά προκηρύσσοντας οικόπεδα και δίνοντας άδειες εξόρυξης νοτίως της Κρήτης, είναι λογικό ενδεχομένως να υπάρχουν και κάποιες αντιδράσεις.
Όμως, χωρίς να έχω ακόμα δει σε μεγάλη λεπτομέρεια αυτό το οποίο ανακοινώθηκε, εκ πρώτης όψεως φαίνεται ότι τα οικόπεδα τα οποία προκηρύχθηκαν σέβονται τη μέση γραμμή και αυτό νομίζω ότι είναι μια θετική εξέλιξη.
Σε κάθε περίπτωση, η πρόσκληση προς τη Λιβύη -προς όποια αρχή της Λιβύης εν πάση περιπτώσει είναι σε θέση να διεξάγει μία τέτοια διαπραγμάτευση, αμφιβάλλω αν αυτό μπορεί να γίνει ωσότου η Λιβύη αποκτήσει μία ενιαία κυβέρνηση- να οριοθετήσουμε θαλάσσιες ζώνες με τη Λιβύη, εξακολουθεί να ισχύει στο ακέραιο.
Και κάτι τελευταίο: είχε στο παρελθόν η χώρα μας ευκαιρία να κάνει μία τέτοια οριοθέτηση. Δεν την έκανε. Ας το θυμούνται αυτό κάποιοι οι οποίοι άσκησαν καθήκοντα, είχαν αυτές τις αρμοδιότητες στο παρελθόν.
Αντίθετα, εμείς είμαστε αυτοί που οριοθετήσαμε Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη και υφαλοκρηπίδα με την Αίγυπτο και με την Ιταλία και που ασκούμε στο πεδίο τα κυριαρχικά μας δικαιώματα.
Γεωργία Σκιτζή (ΕΡΤ): Κύριε Πρόεδρε, πώς αποτιμήσατε στο Συμβούλιο τις τελευταίες εξελίξεις στη Μέση Ανατολή; Και επειδή επιμένετε και εσείς προσωπικά στη λύση μέσω της διπλωματικής οδού ανάμεσα στο Ισραήλ και στο Ιράν, ήθελα να ρωτήσω πώς μπορεί η Ευρώπη να συμβάλλει ουσιαστικά, αν το θέλετε, στην κατεύθυνση αυτή; Και τελευταία, επειδή και στο ΝΑΤΟ, κ. Πρόεδρε, θέσατε το θέμα της άμεσης εκεχειρίας στη Γάζα, γιατί τελικά δεν υπάρχει απ’ ό,τι φαίνεται απόφαση των 27 για αυτό;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Καταρχάς, πιστεύουμε στη διπλωματία και καλούμε και τώρα όλα τα εμπλεκόμενα μέρη να διαπραγματευτούν το μέλλον του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν, σε μία λογική η οποία θα εξασφαλίζει ότι το Ιράν δεν θα αποκτήσει ποτέ πυρηνικά όπλα. Αυτό νομίζω ότι είναι κάτι το οποίο ενώνει όλους τους συναδέλφους μου, και όχι μόνο. Αλλά η λύση, πάλι, το τονίζουμε, πρέπει να είναι διπλωματική και όχι στρατιωτική.
Η Ελλάδα επανέφερε ακόμα μία φορά το ζήτημα της ανθρωπιστικής κατάστασης στη Γάζα. Δεν είναι σωστό αυτό το οποίο λέτε, συμπεριλαμβάνεται στα συμπεράσματα ένα, θα έλεγα, επιτακτικό αίτημα να τελειώσει επιτέλους αυτή η επιχείρηση του Ισραήλ στη Γάζα, για να μην την πληρώνουν άμαχοι Παλαιστίνιοι. Σε συνδυασμό βέβαια πάντα, να το τονίσω αυτό, με την απελευθέρωση των ομήρων οι οποίοι είναι ακόμα ζωντανοί. Και νομίζω ότι τώρα είναι η ώρα να ασκήσουμε τη μέγιστη πίεση στο Ισραήλ να προχωρήσει σε μία τέτοια κίνηση.
Μαρία Ψαρά (STAR): Κύριε Πρόεδρε, να σας πάω λίγο πίσω στην Ευρωπαϊκή Εισαγγελία και στον ΟΠΕΚΕΠΕ και θα ήθελα να σας ρωτήσω αν η κυβέρνηση και η Νέα Δημοκρατία θα συνεχίσουν την παράδοση του μοντέλου Τριαντόπουλου και Καραμανλή ή μήπως προσανατολίζεστε στη διενέργεια εξεταστικής αυτή τη φορά, μιας και υπάρχουν συνομιλίες βουλευτών και από άλλα κόμματα, όχι μόνο από τη Νέα Δημοκρατία. Και, επίσης, βγαίνουν διάφορα στοιχεία στη δημοσιότητα σε σχέση με Υφυπουργούς, βουλευτές, που ζητούσαν εξυπηρετήσεις από τον ΟΠΕΚΕΠΕ. Θεωρείτε κατά τη γνώμη σας ότι υπάρχει πολιτικό ζήτημα και ζήτημα ηθικής τάξης;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Κυρία Ψαρά, δεν σχολιάζω συχνά ζητήματα εσωτερικής επικαιρότητας ευρισκόμενος στο εξωτερικό. Ήμουν όλη μέρα χωρίς τηλέφωνα στη Σύνοδο Κορυφής, δεν έχω ενημερωθεί πλήρως για το περιεχόμενο της δικογραφίας. Θα το κάνω πολύ σύντομα και όταν πάρω τις αποφάσεις μου θα τις μάθετε.
Διπλωματική νίκη για την Ελλάδα: Άκυρο το Τουρκολιβυκό Μνημόνιο σύμφωνα με την ΕΕ
Μεγάλη επιτυχία της Ελλάδας αποτελεί στη Σύνοδο Κορυφής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, η αναφορά σχετικά με το τουρκολιβυκό μνημόνιο στα συμπεράσματα, τα οποία αναμένεται να κλείσουν στις επόμενες ώρες. Σε μια κρίσιμη συγκυρία για την ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, επιβεβαιώνεται για ακόμα μια φορά η θέση της ΕΕ ότι το μνημόνιο «παραβιάζει τα κυριαρχικά δικαιώματα τρίτων κρατών, δεν συνάδει με το Δίκαιο της Θάλασσας και δεν μπορεί να παράγει έννομες συνέπειες για τρίτα κράτη». Ουσιαστικά, δηλαδή, επιβεβαιώνεται από τα κράτη μέλη ότι το μνημόνιο είναι άκυρο και δεν μπορεί να έχει νομικές συνέπειες για τρίτες χώρες. Όπως επισήμανε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, το τουρκολιβυκό μνημόνιο «δεν έχει ουσιαστικά καμία πρακτική και νομική αξία».
Ένταξη της ελληνικής πρότασης στα συμπεράσματα για Άμυνα και Ασφάλεια
Επίσης, πέρασε η ελληνική πρόταση να συμπεριληφθεί στα συμπεράσματα για την ασφάλεια και την άμυνα συγκεκριμένη αναφορά για τη συνεργασία της ΕΕ με «ομονοούσες χώρες (like-minded countries), που συμμερίζονται τους στόχους μας στην εξωτερική πολιτική και την πολιτική ασφάλειας».
Στη συζήτηση για την ευρωπαϊκή ασφάλεια και άμυνα και συγκεκριμένα σχετικά με τη συνεργασία της ΕΕ με τρίτες χώρες, ο Πρωθυπουργός έκανε ιδιαίτερη αναφορά σε τρίτες χώρες που δεν ευθυγραμμίζονται με την Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Ασφάλειας της ΕΕ (ΚΕΠΠΑ) και τόνισε ότι η Ευρώπη οφείλει να λάβει υπόψιν τα στρατηγικά συμφέροντά της και να μην αντιμετωπίσει αυτές τις συνεργασίες ως business as usual, ή απλώς ως μια επιχειρηματική συναλλαγή.
Σε ό,τι αφορά τη χρηματοδότηση της άμυνας, ο Πρωθυπουργός χαρακτήρισε χρήσιμη την ενεργοποίηση της εθνικής ρήτρας διαφυγής, πρόσθεσε, ωστόσο, ότι από μόνη της δεν αρκεί και ότι χρειάζεται ένα ευρωπαϊκό χρηματοδοτικό εργαλείο για την προώθηση προγραμμάτων κοινού ενδιαφέροντος. Αναφέρθηκε στο 12ετές εξοπλιστικό σχέδιο της Ελλάδας και υπογράμμισε ότι η Ευρώπη πρέπει να στηρίξει το ευρωπαϊκό σύστημα νεοφυών επιχειρήσεων στην άμυνα.
Οι δηλώσεις Μητσοτάκη κατά την άφιξή του στη Σύνοδο Κορυφής
Κατά την άφιξή του στη Σύνοδο, ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε και στην αύξηση των μεταναστευτικών ροών από τη Λιβύη. Εξέφρασε την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι η Πρόεδρος της Κομισιόν ανταποκρίθηκε άμεσα προκειμένου να αντιμετωπιστεί το ζήτημα αυτό και σημείωσε ότι ο αρμόδιος Ευρωπαίος Επίτροπος μαζί με Υπουργούς από την Ιταλία, την Ελλάδα και τη Μάλτα θα βρεθεί στην ανατολική και στη δυτική Λιβύη στις αρχές Ιουλίου, έτσι ώστε να μεταφέρουμε το μήνυμα στις λιβυκές αρχές ότι αυτή η πρακτική δεν μπορεί να γίνει άλλο ανεχτή.
Υπενθύμισε ότι η Ελλάδα έχει ήδη κινητοποιήσει και τις Ένοπλες Δυνάμεις της, έτσι ώστε να υπάρχει μία αποστολή επιτήρησης των λιβυκών αρχών, έξω από τα χωρικά ύδατα της Λιβύης, στέλνοντας με αυτόν τον τρόπο ένα σαφές μήνυμα ότι θέλουμε, απαιτούμε να συνεργαστούμε με τις λιβυκές αρχές, ώστε αυτά τα σκάφη των δουλεμπόρων είτε να μη φεύγουν από τις ακτές είτε να επιστρέφουν στις ακτές της Λιβύης πριν αυτά εξέλθουν των χωρικών τους υδάτων.