Το διακύβευμα σήμερα δεν είναι απλώς οι κομματικές συνεργασίες-συγκολλήσεις μεταγραφές και οι ρόλοι, αλλά η ουσιαστική προγραμματική συνάντηση των προοδευτικών δυνάμεων, σε ανταπόκριση στο επίμονο κοινωνικό αίτημα για ενότητα και κυβερνητική πρόταση.
Σε μια εποχή έντονων γεωστρατηγικών αλλαγών και ραγδαίων τεχνολογικών εξελίξεων, η γεωπολιτική θέση της Ελλάδας αναπροσδιορίζεται και οι ανάγκες της κοινωνίας μεταβάλλονται δυναμικά. Την ίδια στιγμή, τα κόμματα δείχνουν καθηλωμένα σε παρωχημένες λογικές εσωστρέφειας, αγνοώντας τις πραγματικές προκλήσεις και προσδοκίες των πολιτών.
Οι ηγεσίες κομμάτων του προοδευτικού χώρου επιμένουν να εστιάζουν στην «κομματική ανασυγκρότηση» αντί για μια ουσιαστική διαδικασία ανασύνθεσης, που θα συσπειρώσει τις δυνάμεις της κοινωνίας και θα δώσει πνοή σε ένα εναλλακτικό σχέδιο διακυβέρνησης. Το αποτέλεσμα είναι η διεύρυνση της απόστασης ανάμεσα στην κοινωνική βούληση και την πολιτική εκπροσώπηση — μια απόσταση που καταγράφεται στην αυξανόμενη αποχή, την απαξίωση των θεσμών και τη γενικευμένη δυσπιστία απέναντι στην πολιτική.
Τα κόμματα, όπως τόνιζε και ο Ανδρέας Παπανδρέου, υπάρχουν για να υπηρετούν τον λαό και την πατρίδα. Όταν χάνουν αυτό το θεμελιώδες νόημα, χάνουν και τη νομιμοποίησή τους. Η ελληνική κοινωνία δεν αρκείται σε ρητορικό αντικυβερνητισμό ούτε αναζητά απλώς νέα πρόσωπα στη διαχείριση της κρίσης. Ζητά ουσιαστική αλλαγή πολιτικής, ένα σχέδιο που θα ανταποκρίνεται στις ανάγκες της εποχής: την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση, την ενίσχυση της παραγωγικής βάσης, τη δημογραφική αναστροφή, τη βιώσιμη ανάπτυξη, τη δίκαιη εργασία και τη θεσμική ανανέωση.
Σε αυτό το πλαίσιο, η πολιτική ευθύνη των προοδευτικών δυνάμεων είναι ιστορική. Αν δεν διαμορφωθεί εγκαίρως μια προγραμματική πρόταση με όρους κοινωνικής συμμετοχής και ειλικρινούς συνεργασίας, τότε η χώρα κινδυνεύει να παραδοθεί ξανά στη συντηρητική στασιμότητα.
Η απάντηση δεν μπορεί να είναι μεταγραφές προσώπων ή συσχετισμοί μηχανισμών, ρόλων . Χρειάζεται ανοιχτή πολιτική διαδικασία, που θα δώσει λόγο στην κοινωνία και θα συγκροτήσει με όρους προοπτικής μια νέα κοινωνική πλειοψηφία.
Έχουμε ήδη καταθέσει προτάσεις, χωρίς να αμφισβητείται η αυτονομία των κομμάτων. Οι εκδηλώσεις που έχουν πραγματοποιηθεί σε όλη τη χώρα δείχνουν πως υπάρχει κοινωνική δυναμική. Όμως ο χρόνος πιέζει. Αν δεν υπάρξουν ουσιαστικές διεργασίες, οι εκλογές θα περιοριστούν σε μια άσκηση αποτύπωσης ποσοστών διαμαρτυρίας.
Η ανασύνθεση του προοδευτικού χώρου πρέπει να προκύψει μέσα από πρωτοβουλίες που ενώνουν, και όχι διχάζουν· που απαντούν στα μεγάλα ερωτήματα της εποχής και όχι στα μικρά εσωκομματικά διλήμματα.
Η ανασύνθεση του προοδευτικού χώρου δεν μπορεί να περιμένει τις επόμενες εκλογές, ούτε να περιορίζεται σε επικοινωνιακές συγκολλήσεις και ευκαιριακές συμμαχίες. Απαιτεί σχέδιο, προγραμματικό διάλογο, ενεργή συμμετοχή της κοινωνίας και στελέχη με διάθεση να υπηρετήσουν, όχι να διεκδικήσουν ρόλους.
Το διακύβευμα δεν είναι η κατάταξη στις κάλπες· είναι η ίδια η ποιότητα της δημοκρατίας, η προοπτική της χώρας και η δυνατότητα να διαμορφωθεί μια κοινωνική πλειοψηφία που να διεκδικεί με αξιώσεις την πολιτική αλλαγή. Η στιγμή της ευθύνης είναι τώρα.
Η πρόταση μας
Τώρα λοιπόν είναι η ώρα να κρατηθεί ζωντανή η ελπίδα της ανασύνθεσης του προοδευτικού χώρου με συγκεκριμένες πρωτοβουλίες που θα υποχρεώσουν τις κομματικές ηγεσίες να αναλάβουν τις ευθύνες τους .
Γίνεται ανάγκη να διαμορφωθεί ομάδα πρωτοβουλίας από στελέχη του προοδευτικού τόξου που θέλουν να εργασθούν σ αυτή την κατεύθυνση . Στελέχη που δεν υπηρετούν μικροκομματικούς διαγκωνισμούς δεν προκρίνουν υπηρεσίες με ανταλλάγματα …ρόλων ! .
Ομάδα που θα δυναμώνει εκδηλώσεις με κοινωνική και γεωγραφική αντιστοίχιση για την ενδυνάμωση πλειοψηφίας με προγραμματική ενότητα.
*Ο Χάρης Τσιόκας είναι πρώην βουλευτής