Με τη θετική έκθεση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για την ελληνική οικονομία στις αποσκευές της, έφτασε στη χώρα μας η νέα πρέσβης των ΗΠΑ, Κίμπερλι Γκιλφόιλ.
Όπως προκύπτει από το πολυσέλιδο κείμενο του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών, η Ελλάδα δεν αντιμετωπίζεται απλώς ως αξιόπιστος σύμμαχος, αλλά και ως επενδυτικός προορισμός. «Η Ελλάδα έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο στη βελτίωση του επενδυτικού της περιβάλλοντος», είναι το βασικό συμπέρασμα της Έκθεσης, όπως την επεξεργάστηκε η πρεσβεία μας στην αμερικανική πρωτεύουσα κι όλα δείχνουν ότι εκτός από τις στενότερες διμερείς σχέσεις στο πεδίο της Ενέργειας, η Ουάσιγκτον επιθυμεί να διευρύνει το επενδυτικό της πεδίο στη χώρα μας.
Τα βασικά σημεία της Έκθεσης
- Η Ελλάδα έχει δώσει έμφαση στις οικονομικές μεταρρυθμίσεις, τον ψηφιακό μετασχηματισμό και τη μείωση της ανεργίας. Η νομοθεσία του 2019 για τις επενδύσεις σε συνδυασμό με τις συνεχιζόμενες μεταρρυθμίσεις, έχουν ενισχύσει τις άμεσες ξένες επενδύσεις, ιδιαίτερα σε τομείς όπως οι ΑΠΕ, η τεχνολογία και η επιχειρηματικότητα.
- Έχοντας ανακτήσει την επενδυτική βαθμίδα πιστοληπτικής αξιολόγησης από όλους τους μεγάλους οίκους αξιολόγησης (Moody’s, S&P, Fitch, DBRS Morningstar, Scope κ.ά.), η Ελλάδα αντιμετωπίζεται με ενισχυμένη εμπιστοσύνη από τον επενδυτικό κόσμο.
- Οι Ηνωμένες Πολιτείες παραμένουν μία από τις σημαντικότερες πηγές ΑΞΕ στη χώρα μας, με σημαντικές επενδύσεις από εταιρείες όπως οι Applied Materials, Amazon Web Services, Chubb, Deloitte, Digital Realty, Alphabet, Meta, Microsoft και Pfizer. Η διμερής σχέση ΗΠΑ–Ελλάδας ενισχύεται, με την Ελλάδα να επιδιώκει περισσότερες αμερικανικές επενδύσεις σε τομείς, όπως η ενέργεια, η άμυνα, η τεχνολογική καινοτομία, η υγειονομική περίθαλψη, η ναυτιλία και ο τουρισμός.
- Η οικονομική ανάπτυξη της χώρας αναμένεται να συνεχιστεί, υποστηριζόμενη από τα 35,95 δισ. Ευρώ του Ταμείου Ανάκαμψης της ΕΕ έως το 2026. Παράλληλα, η Ελλάδα εργάζεται πάνω στον μηχανισμό ελέγχου ΑΞΕ για την ασφάλεια, σύμφωνα με τον Κανονισμό της ΕΕ 2019/452, σε στρατηγικούς τομείς όπως η ενέργεια, η άμυνα, η κυβερνοασφάλεια και οι τουριστικές υποδομές στις παραμεθόριες περιοχές.
- Παρόλο που το επενδυτικό περιβάλλον αξιολογείται ως ευνοϊκό για τις αμερικανικές επιχειρήσεις, εξακολουθούν να υπάρχουν προκλήσεις λόγω της περίπλοκης γραφειοκρατίας και του αργού δικαστικού συστήματος.
Τα «αγκάθια»
Όπως προκύπτει από τα παραπάνω, η γραφειοκρατία παραμένει “αγκάθι” και είναι λογικό, καθώς οι αμερικανικές επιχειρήσεις έχουν συνηθίσει σε άλλες ταχύτητες. «Ως μέλος της ΕΕ, η Ελλάδα υποχρεούται να διαθέτει διαφανείς πολιτικές και νόμους που προωθούν τον ανταγωνισμό. Ωστόσο, ξένες εταιρείες έχουν εκφράσει ανησυχίες σχετικά με την πολυπλοκότητα των κυβερνητικών κανονισμών και διαδικασιών και την ασυνεπή εφαρμογή τους, που θεωρούνται σημαντικό εμπόδιο για τις επενδύσεις και τη λειτουργία επιχειρήσεων στην Ελλάδα. Περιστασιακά, ξένες εταιρείες αναφέρουν περιπτώσεις όπου υπάρχουν πολλαπλοί νόμοι που διέπουν το ίδιο ζήτημα, με αποτέλεσμα να δημιουργείται σύγχυση σχετικά με το ποιος νόμος είναι εφαρμοστέος», επισημαίνει η Έκθεση, συμπληρώνοντας, ότι ηελληνική κυβέρνηση συνεχίζει να εφαρμόζει εκτεταμένες μεταρρυθμίσεις με στόχο την απλούστευση του νομικού πλαισίου για τις επενδύσεις, συμπεριλαμβανομένης της εξάλειψης πολλών γραφειοκρατικών εμποδίων, περιττών διαδικασιών και άχρηστων κανονισμών, προκειμένου να δημιουργήσει ένα πιο φιλικό προς τις επιχειρήσεις περιβάλλον και να προσελκύσει άμεσες ξένες επενδύσεις.
Όσον αφορά στην απονομή δικαιοσύνης, η Έκθεση αναδεικνύει το πρόβλημα των καθυστερήσεων. «Συστημικά προβλήματα στο πλαίσιο της δικαστικής διαδικασίας, όπως η αναποτελεσματικότητα και οι καθυστερήσεις, ενδέχεται να επηρεάσουν εξίσου τόσο τους δημόσιους όσο και τους ιδιωτικούς διαδίκους. Το δικαστικό σύστημα μπορεί να είναι ένα χρονοβόρο και δυσκίνητο μέσο για την επιβολή των περιουσιακών και συμβατικών δικαιωμάτων. Οι ξένες εταιρείες αναφέρουν ότι τα ελληνικά δικαστήρια δεν παρέχουν με συνέπεια γρήγορη και αποτελεσματική προσφυγή», αναφέρει η Έκθεση χαρακτηριστικά, συμπληρώνοντας ότι οι συνεχιζόμενες μεταρρυθμίσεις του δικαστικού συστήματος αποσκοπούν στην αντιμετώπιση αυτών των προβλημάτων.
Οι αμερικανικές επενδύσεις
Με βάση τα πιο πρόσφατα διαθέσιμα στοιχεία από το Υπουργείο Εμπορίου των ΗΠΑ, οι Άμεσες Ξένες Επενδύσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες προς την Ελλάδα το 2023 ανήλθαν σε 156 εκατομμύρια δολάρια, με την συνολική αξία του επενδυτικού χαρτοφυλακίου των ΗΠΑ στην Ελλάδα (stock) στο τέλος του 2023 να φτάνει τα 1.824 δισ. δολάρια.
Η Ελλάδα συνεχίζει να προσελκύει το αμερικανικό επενδυτικό ενδιαφέρον, καθώς μετά τις επενδύσεις των αμερικανικών κολοσσών Google, Amazon Web Services (AWS), Microsoft, Cisco, Meta, Pfizer και Chubb κ.ά ανάλογο ενδιαφέρον εκδηλώνεται από σειρά επιχειρήσεων σε μεγάλο φάσμα οικονομικών κλάδων, αναγνωρίζοντας την προοπτική που παρουσιάζει η επενδυτική δραστηριοποίηση στην ελληνική αγορά. Ξεχωρίζουν οι επενδύσεις που πραγματοποιούνται στον τομέα της υψηλής τεχνολογίας.
Επιπρόσθετα, παρατηρείται αυξανόμενη τάση για χορήγηση ψήφου εμπιστοσύνης στην καινοτομία «made in Greece» από αμερικανικές εταιρείες. Η εν λόγω τάση μπορεί να μην καταγράφεται στενά ως δείκτης για την αξιολόγηση επενδύσεων στην Ελλάδα, ωστόσο εκφράζει την ενισχυμένη δυναμική της χώρας στον τομέα της υψηλής τεχνολογίας και ενισχύσει την εμπιστοσύνη των διεθνών επενδυτών στη δυναμική του ελληνικού οικοσυστήματος καινοτομίας και στην ικανότητα του να εξάγει παγκόσμια αναγνωρισμένες επιχειρηματικές πρωτοβουλίες, δημιουργώντας προηγούμενο για μελλοντικές συνεργασίες. Σύμφωνα μάλιστα με στοιχεία, ειδικά κατά το 2024, που επικαλείται η ετήσια Έκθεση της ελληνικής πρεσβείας στην Ουάσιγκτον, περισσότερο από το 1/3 των κεφαλαίων που εισέρρευσαν σε εγχώριες νεοφυείς επιχειρήσεις είχαν προέλευση από τις ΗΠΑ, με την άλλη πλευρά του Ατλαντικού να αθροίζει ποσοστό 36% των χρηματοδοτήσεων που κατευθύνθηκαν σε νεοφυείς επιχειρήσεις made in Greece.