Τα τελευταία στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδας έδειξαν ότι στο τέλος του πρώτου εξαμήνου το συνολικό απόθεμα διαμορφώθηκε σε 5,8 δισ. ευρώ, μειωμένο κατά 2,4% ή 145 εκατ. ευρώ σε σχέση με το τέλος του 2024.
Με αυτά τα δεδομένα, ο λόγος των Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων προς το σύνολο των δανείων τον Ιούνιο διαμορφώθηκε σε 3,6%, έναντι 3,8% το 2024.
Πρόκειται για το χαμηλότερο ποσοστό από την ένταξη της Ελλάδος στη ζώνη του ευρώ και έχει συγκλίνει σημαντικά με το μέσο όρο των σημαντικών τραπεζών στην Τραπεζική Ένωση (Ιούνιος 2025: 2,2%).
Τα κακά νέα είναι ότι το «βουνό» των «κόκκινων» δανείων (101,4 δισ. ευρώ το 2016) δεν εξαφανίστηκαν ως δια μαγείας. Οι servicers διαχειρίζονται δάνεια συνολικού ύψους 93 δισ. ευρώ, από τα οποία σχεδόν τα μισά (44,5 δισ. ευρώ) ανήκουν σε χαρτοφυλάκια του προγράμματος «Ηρακλής» για τα οποία έχει παρασχεθεί κρατική εγγύηση, ενώ τα υπό διαχείριση δάνεια αφορούν συνολικά 2.572.142 δανειολήπτες, δηλαδή εξακολουθούν να “σκιάζουν” νοικοκυριά κι επιχειρήσεις.
Τα ανησυχητικά νέα είναι η ανοδική τάση των «κόκκινων» δανείων, τα οποία αν και ρυθμίστηκαν, στη συνέχεια “ξανακοκκίνισαν”. Το σύνολο των ρυθμισμένων δανείων από τράπεζες (forborne) τον Ιούνιο υποχώρησε στα 4,5 δισεκ. ευρώ, από 5,5 δισεκ. ευρώ το Δεκέμβριο του 2024, αντιπροσωπεύοντας το 2,8% του συνόλου των δανείων (από 3,4% το 2024). Το 12,9% των ήδη ρυθμισμένων δανείων εμφανίζει καθυστέρηση άνω των 90 ημερών, ποσοστό αυξημένο σε σχέση με το Δεκέμβριο του 2024 (10,3%).
Ανάλογες είναι οι ενδείξεις για τις ρυθμίσεις των servicers (περί τα 3,2 δισ. ευρώ), οι οποίες «κλειδώνουν» μέσω του Εξωδικαστικού. Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του ΚΕΑΟ, χάθηκαν 19.256 τέτοιες ρυθμίσεις, στις οποίες αντιστοιχούν οφειλές 884,1 εκ ευρώ.
Οι κίνδυνοι
Το γιατί χάνονται οι ρυθμίσεις, είναι μεγάλη συζήτηση. Το προφανές είναι ότι παρά τα «κουρέματα» (14% κατά μέσο όρο για στεγαστικά δάνεια και σχεδόν 31% για επιχειρηματικά) και τις επιμηκύνσεις (26 χρόνια για τα στεγαστικά και 19 χρόνια για τα επιχειρηματικά), κάποιοι δεν αντέχουν να καλύπτουν και τις τρέχουσες υποχρεώσεις και τα βάρη των ρυθμισμένων δανείων. Υπάρχουν κίνδυνοι, που μπορούν να επιδεινώσουν τους δείκτες;
Κατ’ αρχάς, η Τράπεζα της Ελλάδας βάζει στο “μικροσκόπιο” τον κίνδυνο επιτοκίων, ο οποίος ήταν πιο απειλητικός κι έντονος στη φάση της σύσφιξης της νομισματικής πολιτικής από την ΕΚΤ, όταν δηλαδή το Euribor ξεκίνησε από “μείον” και εκτινάχθηκε ως το 4%.
Πλέον, κινείται πέριξ του 2%. Παύει να υφίσταται κίνδυνος, λοιπόν, για τα νοικοκυριά; Κατά την ΤτΕ, οι συνολικές δαπάνες για τόκους ως ποσοστό του ακαθάριστου διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών παρουσίασαν μείωση τον Ιούνιο, ως αποτέλεσμα της μείωσης των επιτοκίων των υφιστάμενων δανείων, αλλά το μέσο ετήσιο υπόλοιπο των δανείων προς τα νοικοκυριά ως ποσοστό του ακαθάριστου διαθέσιμου εισοδήματός τους διαμορφώθηκε σε 56,2%, παρουσιάζοντας μικρή άνοδο έναντι του 2024. Συμπέρασμα; Ο κίνδυνος επιτοκίου για τα νοικοκυριά μειώθηκε, αλλά οριακά.
Η δεύτερη εστία κινδύνου είναι τα εισοδήματα των νοικοκυριών, καθώς από αυτά εξαρτάται το αν μπορούν να εξυπηρετήσουν και τις δανειακές υποχρεώσεις. Τα χρόνια της κρίσης, η «έκρηξη» της ανεργίας και συρρίκνωση μισθών- συντάξεων ήταν καθοριστικός παράγοντας και για το «τσουνάμι» των «κόκκινων» δανείων. Τι δείχνουν τα νέα στοιχεία; Το 2024 το πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα αυξήθηκε κατά 1%, αλλά τους πρώτους μήνες του 2025 μειώθηκε κατά 3,3% λόγω πληθωρισμού.
Κατά την ΤτΕ, ο κίνδυνος εισοδήματος για τα νοικοκυριά παραμένει αλλά είναι περιορισμένος, λαμβανομένων υπόψη των θετικών προοπτικών για την οικονομική δραστηριότητα και την απασχόληση, καθώς και των εκτιμήσεων για την εξέλιξη του πληθωρισμού.