Το μπάχαλο που έφερε στο φως το σκάνδαλο των «μαϊμού» επιδοτήσεων του ΟΠΕΚΕΠΕ φαίνεται ότι λειτουργεί ως καταλύτης για δομικές αλλαγές στο ποιος και πώς είναι αρμόδιος για τη διενέργεια ελέγχων, αλλά και την επιβολή προστίμων, σε όλο το φάσμα του πρωτογενούς τομέα.
«Το σύστημα ελέγχων είναι κατακερματισμένο. Δεν υπάρχει ενιαίος μηχανισμός», αναφέρει αρμόδια πηγή στο iefimerida, συμπληρώνοντας ότι πέρα από τις δρομολογημένες αλλαγές στον ΟΠΕΚΕΠΕ, θα έρθουν τα πάνω- κάτω στο πλαίσιο ελέγχων, που αν και θεωρητικά εμπίπτουν στις αρμοδιότητες του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, στην πραγματικότητα υλοποιούνται από πληθώρα άλλων φορέων.
Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι έχει ήδη ξεκινήσει η επεξεργασία νομοθετικών διατάξεων, οι οποίες αναμένεται να λάβουν τη μορφή νομοσχεδίου μέσα στο Φθινόπωρο, με στόχο αφενός να πάρει τέλος αυτή η... Βαβέλ, αφετέρου να θεσμοθετηθεί ένα πλαίσιο αυστηρότερων κυρώσεων, που θα λειτουργεί αποτρεπτικά για όσους επιμένουν να γράφουν στα παλαιότερα των υποδημάτων τους τις προβλεπόμενες διαδικασίες. Επί της ουσίας, αυτήν τη στιγμή η εικόνα είναι τουλάχιστον απογοητευτική, καθώς η έλλειψη διαλειτουργικότητας, η ανεπαρκής μηχανογράφηση και η πολυδιάσπαση των φορέων ελέγχου, δεν επιτρέπουν άμεσους και αποτελεσματικούς διασταυρωτικούς ελέγχους. Το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ είναι μόνο μια πτυχή αυτού του δομικού προβλήματος.
Τα βιολογικά «μαϊμού»
Ενδεικτική είναι η περίπτωση με τα βιολογικά προϊόντα. Για πρώτη φορά φέτος αποφασίστηκαν προενταξιακοί, δειγματοληπτικοί επιτόπιοι έλεγχοι έτσι ώστε να διαπιστώνεται αν π.χ. ο αριθμός των δηλωμένων κυψελών (μελισσοκομία) ή ζώων (κτηνοτροφία) είναι πραγματικός. Πώς γίνονταν μέχρι τώρα οι έλεγχοι; Εξ αποστάσεως και μόνο στη χαρτούρα των σχετικών αιτήσεων. Μόνο τυχαίο δεν είναι ότι με την έναρξη αυτών των επιτόπιων ελέγχων, σημειώθηκε μαζική φυγή “αγροτών”, που είχαν υποβάλει αίτηση υπαγωγής στο πρόγραμμα επιδότησης. “Τους ψάχναμε στο τηλέφωνο για ραντεβού και αυτοί εξαφανίζονταν”, αναφέρει η ίδια πηγή, δείχνοντας και προς την πλευρά των φορέων πιστοποίησης, όπου άρχισαν να πέφτουν οι πρώτες “καμπάνες” για παρατυπίες και παραλείψεις στις σχετικές διαδικασίες.
Και ζημιές «μαϊμού»
«Λαβράκι» φαίνεται, όμως, ότι θα βγάλουν και οι έλεγχοι για τις αποζημιώσεις που δόθηκαν μετά από φυσικές καταστροφές, καθώς υπάρχουν πολλές καταγγελίες για “μαϊμού” ζημιές, σε “μαϊμού” καλλιέργειες. Με απόφαση της Επιτροπής Δημοσιονομικού Ελέγχου, συγκροτείται Ομάδα Ελέγχου για τη διενέργεια ειδικού θεματικού ελέγχου παρακολούθησης στο σύνολο των δυνητικών δικαιούχων με δήλωση ζημίας στον ΕΛΓΑ, οι οποίοι έλαβαν χρηματοδοτική στήριξη στο πλαίσιο της χορήγησης χρηματοδοτικής στήριξης έκτακτης ανάγκης για τους γεωργικούς τομείς α) που αντιμετώπισαν ειδικά προβλήματα τα οποία έχουν αντίκτυπο στην οικονομική βιωσιμότητα των παραγωγών γεωργικών προϊόντων και β) που επλήγησαν από φυσικές καταστροφές (πυρκαγιές την περίοδο Ιουλίου-Αυγούστου 2023 και πλημμύρες κατά τον Σεπτέμβριο 2023 των κακοκαιριών Daniel και Elias). Η Ομάδα Ελέγχου θα σαρώσει επί 6 ημέρες όλους τους εμπλεκόμενους φορείς και συγκεκριμένα:
- τον ΟΠΕΚΕΠΕ
- τον Οργανισμό Ελληνικών Γεωργικών Ασφαλίσεων (ΕΛΓΑ)
- την Υπηρεσία (ή τις Υπηρεσίες) του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, που εισηγήθηκε αρμοδίως την έκδοση των σχετικών υπουργικών αποφάσεων
- την Αποκεντρωμένη Μονάδα Κρατικών Ενισχύσεων της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης
- τις Υπηρεσίες του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης που είναι αρμόδιες για την τήρηση:
α) της κτηνιατρικής ηλεκτρονικής βάσης δεδομένων μητρώου χοιροειδών τ
β) του ηλεκτρονικού υποσυστήματος πουλερικών-Εθνικό Μητρώο Εμπορικών Εκμεταλλεύσεων Πουλερικών
γ) του Εθνικού Ηλεκτρονικού Μελισσοκομικού Μητρώου
Όπως προβλέπει η σχετική απόφαση, ο έλεγχος από την Ομάδα Εργασίας θα πρέπει να ολοκληρωθεί μέσα στον Σεπτέμβριο.