«Όλα είναι στο τραπέζι, όλα εξετάζονται, ακόμα δεν έχουν ληφθεί αποφάσεις», σημειώνει αρμόδια πηγή απαντώντας στο τι… περιμένει τους ελεύθερους επαγγελματίες, τουλάχιστον εκείνους που φοροδιαφεύγουν συστηματικά.
Από τη μια, μπαίνει στη ζυγαριά το αδιάσειστο στοιχείο ότι οι 7 στους 10 επαγγελματίες εμφανίζουν «καθαρό» εισόδημα μικρότερο από 10.000 ευρώ, με τη… βοήθεια των «παραφουσκωμένων» εκπιπτόμενων δαπανών.
Από την άλλη, δεν υπάρχει η διάθεση να πέσει ο πέλεκυς επί δικαίων και αδίκων, κάτι που θα συμβεί αν για παράδειγμα καταργηθεί ο συντελεστής 9%, επιβαρύνοντας έτσι και τους ειλικρινείς αυτοαπασχολούμενους.
Το μόνο σίγουρο είναι ότι η σημερινή κατάσταση δεν μπορεί να συνεχιστεί και είναι ειλημμένη η απόφαση να πληρώσουν όλοι αυτό που τους αναλογεί. «Δεν είναι, πλέον, αποδεκτό να δηλώνουν κάποιοι 2 ή 3 χιλιάδες εισόδημα το χρόνο, την ώρα που εκατομμύρια μισθωτοί και συνταξιούχοι παλεύουν με την ακρίβεια», αναφέρει χαρακτηριστικά η ίδια πηγή.
Το αν αυτό μπορεί να επιτευχθεί μόνο με την ενεργοποίηση των νέων ψηφιακών φορολογικών «εργαλείων» και διαδικασιών π.χ. με την υποχρεωτική ηλεκτρονική υποβολή όλων των τιμολογίων για επαγγελματικές δαπάνες ή αν θα απαιτηθούν πιο ριζικά μέτρα π.χ. επιβολή ενός και μόνο φορολογικού συντελεστή όπως στις επιχειρήσεις, είναι κάτι που θα αποφασιστεί λίαν συντόμως.
Η αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής ψηλά στην ατζέντα της κυβέρνησης -Χάνονται 10 δισ. κάθε χρόνο
Σε κάθε περίπτωση, η αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής βρίσκεται ψηλά στην ατζέντα της κυβέρνησης, όχι μόνο για τους προφανείς λόγους κοινωνικής δικαιοσύνης, αλλά γιατί από αυτά τα τουλάχιστον 10 δισ. ευρώ που «χάνονται» κάθε χρόνο, θα χρηματοδοτηθούν οι νέες ελαφρύνσεις όπως η κατάργηση του Τέλους Επιτηδεύματος και η μείωση του ΦΠΑ, αλλά ενδεχομένως και κάποια πρόσθετα μέτρα στήριξης σε ευάλωτες ομάδες.
Ανεξαρτήτως του αν θα αποφασιστούν αλλαγές στη φορολογία εισοδήματος των ελευθέρων επαγγελματιών κι αν αυτές θα ισχύουν από τα εισοδήματα του 2024 ή όχι, το ΥΠΕΘΟ ήδη επεξεργάζεται πλαίσιο με «κόφτες» στις διαδικασίες καταβολής κοινωνικών επιδομάτων.
«Κόφτης» στα κοινωνικά επιδόματα για τους ελεύθερους επαγγελματίες
Η αρχή έγινε με το φετινό επίδομα θέρμανσης, όπου μπορεί να μην άλλαξαν τα εισοδηματικά όρια, αλλά μπήκε πρόσθετος «κόφτης» ειδικά για τους ελεύθερους επαγγελματίες. Έτσι αν κάποιος επαγγελματίας πήρε πέρσι επίδομα, δηλώνοντας οικογενειακό εισόδημα 27.000 ευρώ (με 1 παιδί), φέτος θα το χάσει αν ο τζίρος του είναι πάνω από 80.000 ευρώ. Μπορεί ο “κόφτης” αυτός να μοιάζει ψηλός, ωστόσο από τα στοιχεία που έχουν επεξεργαστεί οι αρμόδιες υπηρεσίες, προκύπτει ότι μια μεγάλη μάζα επαγγελματιών φορολογείται τελικά στο 25% ή και χαμηλότερα, των ακαθάριστων εσόδων, λόγω “φουσκωμένων” δαπανών.
Άλλη κατηγορία επιδομάτων, στα οποία σχεδιάζεται «κόφτης» είναι αυτά που αφορούν στα παιδιά. Το επίδομα τέκνων ως γνωστόν κλιμακώνεται ανάλογα με το ύψος του οικογενειακού εισοδήματος. Έτσι, μια τετραμελής οικογένεια με εισόδημα 12.000 ευρώ δικαιούται 140 ευρώ το μήνα, ενώ αν το εισόδημα της είναι 28.000 ευρώ παίρνει 56 ευρώ το μήνα. Προφανές ότι ως έχει το σύστημα, δεν μπορεί να γίνει διάκριση μεταξύ φοροφυγάδων και συνεπών φορολογούμενων, άρα ένας πρόσθετος “κόφτης” βάσει τζίρου για ελεύθερους επαγγελματίες μπορεί να μοιράσει πιο δίκαια την “πίτα” του επιδόματος.
Κάτι αντίστοιχο ισχύει και για το επίδομα γέννησης των 2.000 ευρώ, που έχει ως βασικό κριτήριο το οικογενειακό εισόδημα. Όποιοι δηλώνουν και φορολογούνται για λιγότερα από 40.000 ευρώ, παίρνουν το επίδομα, χωρίς να εξετάζεται κάτι άλλο. Πλέον, στην περίπτωση που αποφασιστούν “κόφτες” τζίρου, είναι βέβαιο ότι κάποιοι θα μείνουν εκτός.
Η μεγαλύτερη αδικία- όπως λένε όσοι γνωρίζουν πρόσωπα και πράγματα- γίνεται στις διαδικασίες ένταξης παιδιών σε βρεφονηπιακούς σταθμούς, καθώς δεν είναι μυστικό ότι η μοριοδότηση και τα vouchers της σχετικής επιδότησης, στηρίζονται εν πολλοίς και στο εισόδημα των γονέων. Το αν αυτό το εισόδημα είναι πραγματικό ή όχι, είναι προφανές ότι δεν μπορούν να το ελέγξουν όσοι επεξεργάζονται τις αιτήσεις, καθώς τα στοιχεία αντλούνται από το Taxis.
Όσο για τα έκτακτα επιδόματα και τις κρατικές ενισχύσεις, που δόθηκαν στην πανδημία και στη διάρκεια της ενεργειακής κρίσης (Fuel Pass, Market Pass, βοηθήματα σε ευάλωτους κ.λ.π.), μπορεί να καταργούνται στο τέλος της χρονιάς- σύμφωνα τουλάχιστον με τις οδηγίες του Eurogroup- αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα υπάρξουν παρεμβάσεις για τα ευάλωτα νοικοκυριά, όπως προβλέπουν και οι συστάσεις από τις Βρυξέλλες. Για παράδειγμα, το σημερινό πλαίσιο των οριζόντιων κρατικών επιδοτήσεων στους λογαριασμούς ρεύματος, πιθανότατα θα αντικατασταθεί από στοχευμένες επιδοτήσεις σε ευάλωτα νοικοκυριά. Προφανές είναι ότι τα δηλωθέντα “καθαρά” εισοδήματα βάσει Ε1, δεν επαρκούν ως αντικειμενικό κριτήριο για το αν κάποιος είναι ευάλωτος ή όχι…