Έντονος είναι ακόμα ο απόηχος της Έκθεσης του ΟΟΣΑ, που έδειξε ότι η Ελλάδα έχει το υψηλότερο επίπεδο έμμεσων φόρων ως ποσοστό του ΑΕΠ στο σύνολο της Ευρωζώνης και τα στοιχεία αυτά αποκτούν νέο ενδιαφέρον εν αναμονή των αλλαγών στους συντελεστές ΦΠΑ.
Τι αναφέρει η Έκθεση του ΟΟΣΑ; Σε σχέση με τους φόρους σε αγαθά και υπηρεσίες (ΦΠΑ, Ειδικοί φόροι κατανάλωσης, δασμοί) η Ελλάδα κατέχει την πρώτη θέση σε επίπεδο Ευρωζώνης με 15,8%, ενώ ακολουθούν η Εσθονία (14,9%) και η Σλοβενία (14,6%).
Στις τελευταίες θέσεις της κατάταξης βρίσκονται η Ιρλανδία (7,5%) και το Λουξεμβούργο (9,1%). Ο μέσος όρος στην Ευρωζώνη είναι 11,9%. Και πάμε να δούμε τους συντελεστές ΦΠΑ.
Σε Ελλάδα και Φινλανδία ο υψηλότερος συντελεστής ΦΠΑ
Σε επίπεδο Ευρωζώνης, η Ελλάδα με τη Φινλανδία έχουν τον υψηλότερο βασικό συντελεστή (24%), ενώ πιο ψηλά κινούνται Σουηδία, Κροατία, Δανία και Ουγγαρία.
Φυσικά ο υψηλός συντελεστής μπορεί να συνεπάγεται μεγάλες επιβαρύνσεις για τους καταναλωτές, όχι όμως αντίστοιχα έσοδα, καθώς η εισπραξιμότητα διαφοροποιείται από χώρα σε χώρα, κυρίως λόγω φοροδιαφυγής.
Είναι ενδεικτικό ότι η Ελλάδα εμφανίζει «τρύπα» στις εισπράξεις έως και 6 δις ευρώ ετησίως, δηλαδή όσο τα έσοδα δύο χρόνων από τον ΕΝΦΙΑ!
Συνεπώς, μετά από τη μείωση των συντελεστών, πέρα από το στοίχημα για το αν η μείωση θα φτάσει τελικά στους καταναλωτές, θα πρέπει να περιοριστούν τα περιθώρια φοροδιαφυγής, έτσι ώστε η μείωση των φόρων να είναι βιώσιμη.
ΦΠΑ και τουρισμός
Ιδιαιτέρως ενδιαφέροντα είναι τα συγκριτικά στοιχεία μεταξύ των κρατών- μελών, σε επιμέρους αγαθά και υπηρεσίες.
Ποιο είναι για παράδειγμα το «βαρύ» χαρτί της ελληνικής οικονομίας;
Ο Τουρισμός. Με τι ΦΠΑ επιβαρύνονται τα ξενοδοχεία;
Με 13%, αν και η κατάσταση μέχρι τώρα γινόταν περίπλοκη στις χρεώσεις για πρωινό, ημιδιατροφή, πλήρη διατροφή και all inclusive, λόγω των διαφορετικών συντελεστών σε πολλά τρόφιμα.
Είναι ενδεικτικό ότι 30% της ενιαίας τιμής στα all inclusive υπάγεται στον κανονικό συντελεστή ΦΠΑ 24%, ως αντιπαροχή που καταβάλλεται για τις υπηρεσίες εστίασης, για τις καταναλώσεις αλκοολούχων ή μη ποτών και για τις λοιπές παροχές που ενδεχομένως περιλαμβάνει το πακέτο.
Η αναλογία αυτή προφανώς θα αλλάξει με την επιστροφή των τυποποιημένων τροφίμων στο 13%, αλλά η διατήρηση καφέ, αναψυκτικών και χυμών στο 24%, θα είναι επιβαρυντική.
Πώς κινείται ο ανταγωνισμός; Στην Ισπανία ο ΦΠΑ στα ξενοδοχεία είναι 10%, όπως επίσης και στην Ιταλία, η Μάλτα «παίζει» με 7% και η Πορτογαλία με 6%.
Ανάλογη είναι η εικόνα και όσον αφορά στην εστίαση, καθώς ενώ η Ελλάδα μέχρι τώρα είχε ΦΠΑ 24%, οι Ισπανοί υποδέχονταν τους επισκέπτες τους με 10%, όπως και οι Ιταλοί.
ΦΠΑ και ηλεκτρικό ρεύμα
Στην ενέργεια και συγκεκριμένα στην παροχή ηλεκτρικού ρεύματος, η επικείμενη μείωση του ΦΠΑ στο 6% θα κάνει την εξαίρεση, καθώς στις περισσότερες χώρες εφαρμόζεται ο βασικός ή ο μειωμένος συντελεστής. Στη Γαλλία, πάντως, εφαρμόζουν ειδικό, χαμηλότερο συντελεστή 5,5% για το πάγιο μέρος της χρέωσης.
ΦΠΑ και τρόφιμα
Αντιθέτως, στο «καλάθι» των τροφίμων, πολλές χώρες υιοθετούν πολύ χαμηλούς συντελεστές για κατηγορίες φαγώσιμων, όπως για παράδειγμα οι Γάλλοι που εφαρμόζουν 5,5% για νερό, αναψυκτικά και είδη διατροφής με εξαίρεση είδη ζαχαροπλαστικής, μαργαρίνες και φυτικά λίπη και το… χαβιάρι.
Οι Ισπανοί εφαρμόζουν ΦΠΑ 4% και 10% σε ψωμί, γάλα, τυρί, αυγά, φρούτα, λαχανικά, δημητριακά, ελαφραίνοντας έτσι πολύ το καλάθι της νοικοκυράς.