Σε ελεγκτικό κλοιό βρίσκονται οι παραγωγοί βιολογικών προϊόντων. Όταν οι αιτήσεις αντιστοιχούν σε δεκαπλάσια κονδύλια ενισχύσεων, σε σχέση με τον προϋπολογισμό της προκήρυξης, τότε είναι προφανές ότι κάτι δεν πάει καλά.
Η συζήτηση για τα βιολογικά προϊόντα δεν αφορά μόνο το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και τις ελεγκτικές υπηρεσίες, αλλά κυρίως τους καταναλωτές, που πληρώνουν διπλάσιες ή τριπλάσιες τιμές σε σχέση με τα συμβατικά προϊόντα, πιστεύοντας ότι τουλάχιστον βάζουν στο πιάτο τους πιο αγνά φρούτα, λαχανικά, κρέατα.
Με αυτά τα δεδομένα, η αναφορά του αρμόδιου υπουργού, Κώστα Τσιάρα, ότι ελεγχόμενοι βιοκαλλιεργητές αποσύρουν τις αιτήσεις επιδότησης και «εξαφανίζονται» προκαλούν και ανησυχία για το τι τελικά τρώμε αλλά και οργή για τις «τρύπες» στις έως τώρα διαδικασίες πιστοποίησης και ελέγχου.
Οι οδηγίες
Το μόνο σίγουρο είναι με βάση τις νέες οδηγίες ελέγχου επιδιώκεται, έστω εκ των υστέρων, να ξεχωρίσει η ήρα από το στάρι.
Όπως προβλέπει η σχετική Απόφαση για τους νεοεισερχόμενους στη βιολογική γεωργία και κτηνοτροφία, το πρώτο σκανάρισμα αφορά σε διοικητικούς ελέγχους στο σύνολο των αιτήσεων.
Ως διοικητικός έλεγχος νοείται ο μηχανογραφικός διασταυρωτικός έλεγχος με άλλες βάσεις δεδομένων (π.χ. ΟΣ, ΚΕΠΥΟ, ΗΒΔ κ.λπ.) στο σύνολο των υποβληθεισών αιτήσεων.
Ο διοικητικός έλεγχος των αιτήσεων στήριξης περιλαμβάνει κατ’ ελάχιστον τα παρακάτω:
- Το εμπρόθεσμο της υποβολής
- Την πληρότητα της αίτησης
- Την κάλυψη των κριτηρίων επιλεξιμότητας
- Τη βαθμολόγηση της αίτησης με βάση τα κριτήρια επιλογής
- Τον προσδιορισμό του μέγιστου αιτούμενου ποσού ενίσχυσης για ολόκληρη την περίοδο της δέσμευσης
Το δεύτερο κύμα ελέγχων περιλαμβάνει αυτοψίες. Αυτοί οι επιτόπιοι έλεγχοι πραγματοποιούνται συμπληρωματικά όταν υπάρχουν αποχρώσες ενδείξεις, καταγγελίες ή και υπόνοια απάτης. Οι έλεγχοι αυτοί είναι δειγματοληπτικοί και καλύπτουν ποσοστό τουλάχιστον 5% του συνόλου των δικαιούχων που δεν έχουν απορριφθεί από τον διοικητικό έλεγχο. Εάν κατά τους ελέγχους διαπιστωθούν, όμως, σημαντικές παρατυπίες, το δείγμα ελέγχου αυξάνεται αναλόγως.
Σκοπός του επιτόπιου ελέγχου είναι η επιβεβαίωση των αιτούμενων εκτάσεων/αριθμού ζώων του υποψήφιου δικαιούχου στο πλαίσιο της Παρέμβασης.
Οι έλεγχοι πραγματοποιούνται από μεικτά κλιμάκια ελέγχου, τα οποία αποτελούνται από υπαλλήλους των Δ/νσεων Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής (ΔΑΟΚ/ΔΑΟ) των Περιφερειών και υπαλλήλους των Τμημάτων Αγροτικής Ανάπτυξης και Ελέγχων (ΤΑΑΕ) του ΥΠΑΑΤ, τα οποία συνεπικουρούνται από την Ελληνική Αστυνομία όταν απαιτείται.
Οι κατά τόπους Περιφερειακές Ενότητες καθώς και η Γενική Δ/νση Αποκεντρωμένων Δομών του ΥΠΑΑΤ μεριμνούν για την αποστολή των συμμετεχόντων στα εν λόγω κλιμάκια υπαλλήλων τους.
Υπάλληλοι της ΔΑΟ/ΔΑΟΚ που διενήργησαν οιονδήποτε έλεγχο σε υποψήφιο δικαιούχο στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων τους, που σχετίζεται με τις δράσεις της Παρέμβασης, δεν μπορούν να συμμετέχουν στον επιτόπιο έλεγχο.
Σημειωτέον, τα κλιμάκια ελέγχου ενημερώνονται τουλάχιστον μία ημέρα πριν από την πραγματοποίηση του ελέγχου, ενώ η διενέργεια του επιτόπιου ελέγχου μπορεί να γνωστοποιηθεί στους υπό έλεγχο δικαιούχους με την προϋπόθεση ότι δεν τίθεται σε κίνδυνο ο σκοπός, ή η αποτελεσματικότητα του ελέγχου. Για να αποφεύγονται τα «καρφώματα» στους ελεγχόμενους, η προαναγγελία των ελέγχων δεν πρέπει να υπερβαίνει τις 48 ώρες, εξαιρουμένων δεόντως δικαιολογημένων περιπτώσεων.