Για τις προτεραιότητες της Ελλάδας σε ένα περιβάλλον παγκόσμιας αβεβαιότητας γράφει ο Μιχάλης Σάλλας (Πρόεδρος Lyktos Group, Επίτιμος Πρόεδρος της Τράπεζας Πειραιώς, πρώην καθηγητής Πανεπιστημίουσε) σε άρθρο του για το Βήμα της Κυριακής.
Οπως γράφει ο Μιχάλης Σάλλας, «η γεωπολιτική θέση της χώρας μας, οι δημογραφικές προκλήσεις και η ανάγκη για μακροχρόνια οικονομική βιωσιμότητα καθιστούν επιτακτική την ύπαρξη ενός συνεκτικού εθνικού σχεδίου».
Περιγράφει πέντε στρατηγικές προτεραιότητες, υπογραμμίζοντας ότι αυτές διασφαλίζουν όχι μόνο την επιβίωση, αλλά και τη δυναμική προσαρμογή και πρόοδο της χώρας μέσα στον μεταβαλλόμενο διεθνή ορίζοντα.
Οι 5 προτεραιότητες όπως τις περιγράφει ο κ. Σάλλας στο άρθρο του:
– «Εθνική ασφάλεια, η οποία απαιτεί τη μελέτη πολλών παραμέτρων. Η άμυνα δεν είναι απλώς ζήτημα εξοπλισμών, αλλά συστημικής αντοχής και αξιοπιστίας. Η στρατιωτική αποτροπή πρέπει να στηρίζεται σε οικονομική ισχύ που να χρηματοδοτεί μακροχρόνια την ασφάλεια της χώρας χωρίς να αποσταθεροποιεί τα δημόσια οικονομικά. Η ανάπτυξή της απαιτεί εγχώρια αμυντική βιομηχανία που να προσφέρει αυτονομία και τεχνολογική εξέλιξη. Για το θέμα της άμυνας πρέπει να πούμε ότι η χώρα έχει δρομολογήσει ήδη πρόγραμμα με σοβαρότητα και μακροπρόθεσμη προοπτική. Χρειάζεται όμως επιμονή χωρίς υποχωρήσεις και πολιτική σταθερότητα.
– »Ανασυγκρότηση της παραγωγικής οικονομίας με περιφερειακή ανάπτυξη. Η οικονομία της Ελλάδας παραμένει εξαρτημένη από υπηρεσίες, εισαγωγές και κατανάλωση. Δεν μπορεί να στηρίξει διαρκή πρόοδο, παρά την εντυπωσιακή άνοδο του τουρισμού, χωρίς επενδυτικό σχέδιο με μακροχρόνιο ορίζοντα, βασισμένο στην ενίσχυση της μεταποίησης, της αγροδιατροφής, της ενέργειας και της τεχνολογίας. Βεβαίως υπάρχουν τομείς όπως οι αερομεταφορές και η ακτοπλοΐα όπου έχει σημειωθεί πρόοδος. Ωστόσο, απαιτούνται δημόσιες επενδύσεις με απόδοση και στόχευση, όχι απλή απορρόφηση ευρωπαϊκών πόρων, και μία περιφερειακή εξισορρόπηση που να καταστήσει την Ελλάδα πολύκεντρη χώρα, με αναπτυξιακές νησίδες στη Θράκη, στην Ηπειρο, στην Πελοπόννησο και στα νησιά. Για την επίτευξη αυτών των στόχων, κρίσιμη θα ήταν η δημιουργία ενός Επενδυτικού Ταμείου μεικτού χαρακτήρα, με 50% κρατικά κεφάλαια και 50% κεφάλαια ιδιωτών και επι-χειρήσεων υπό τη διαχείριση έμπειρου management, επιλεγόμενο από τους ιδιώτες επενδυτές. Το Ταμείο αυτό θα επένδυε 6 δισ. ευρώ ετησίως για μία δεκαετία, δίνοντας τεράστια ώθηση στην ισόρροπη ανάπτυξη και στην αύξηση του ΑΕΠ.
– »Δημογραφική ανθεκτικότητα και ανθρώπινο κεφάλαιο. Η Ελλάδα γερνάει, μειώνεται και φτωχαίνει δημογραφικά. Αν συνε-χίσει αυτή η πορεία, το μέλλον θα πρέπει να θεωρείται προδιαγεγραμ-μένο. Χρειάζονται οριζόντια μέτρα ενίσχυσης των οικογενειών με παιδιά, πολιτικές για την επιστροφή νέων της διασποράς με έμφαση στο brain regain και επιχειρηματικά κίνητρα. Απαιτείται τέλος, επιλεκτική μεταναστευτική πολιτική με στόχευση παραγωγικών ομάδων, χωρίς αναρχία ή αδιαφάνεια. Ασφαλώς δεν πρέπει να μας διαφεύγει το γεγονός ότι χωρίς σοβαρές και στοχευμένες περιφερειακές επενδύσεις, το ανθρώπινο κεφάλαιο δεν μπορεί να αναπτυχθεί.
– »Τεχνολογική αναβάθμιση και ψηφιακή αυτονομία. Η Ελλάδα δεν μπορεί να εξαρτάται διαρκώς από εξωτερικές τεχνολογικές υποδομές. Χρειάζεται ψηφιακό κράτος με εθνική κυριαρχία στα δεδομένα, επενδύσεις σε τεχνητή νοημοσύνη, αλγόριθμους και κυβερνοασφάλεια, καθώς και δημιουργία τεχνολογικών πυρήνων γύρω από τα ΑΕΙ, με συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα. Βήματα στον τομέα της ψηφιοποίησης και του εκσυγχρονισμού του Δημόσιου Τομέα έχουν γίνει αλλά είμαστε ακόμη μακριά από τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
– » Εθνική στρατηγική θέση και διεθνής αποδοχή της χώρας. Η Ελλάδα πρέπει να επιλέξει αν θέλει να είναι αποδέκτης εξελίξεων ή διαμορφωτής ισορροπιών. Μπορεί να λειτουργήσει ως ενεργειακός και εμπορικός κόμβος Ευρώπης-Ασίας-Αφρικής, να προβάλει πολιτιστική, πνευματική και ηθική ισχύ, και να χτίσει στρατηγικές σχέσεις πέραν της ΕΕ: με Ινδία, Ισραήλ, Αίγυπτο, Σαουδική Αραβία αλλά και τα Βαλκάνια. Στα ευρωπαϊκά πλαίσια, πρέπει να μελετηθεί η δυνατότητα ιδιαίτερης συνεργασίας και να υπάρξουν κίνητρα διεύρυνσης της αγοράς μεταξύ Ρουμανίας, Βουλγαρίας και της χώρας μας. Ο ρόλος της Ευρωπαϊκής Ενωσης δεν μπορεί να αγνοηθεί. Η Ευρώπη σήμερα δεν μπορεί ακόμα να προστατεύσει ούτε τον εαυτό της. Υπολείπεται σε στρατηγική, ασφάλεια, ενέργεια και τεχνολογία. Η Ελλάδα οφείλει να πιέσει και από την πλευρά της για πραγματική ευρωπαϊκή άμυνα, να ενισχύσει τον εθνικό έλεγχο στους πόρους που εισέρχονται από την ΕΕ και να διαμορφώσει συμμαχίες με ομοιοπαθείς χώρες του Νότου, ώστε να επανακαθοριστεί η ισορροπία στον ευρωπαϊκό πυρήνα».
Ο Μιχάλης Σάλλας σημειώνει στο Βήμα της Κυριακής ότι η ευθύνη της πολιτικής ηγεσίας είναι κρίσιμη. «Πρέπει να υπερβεί τον ημερήσιο κύκλο ειδήσεων και τις πελατειακές λογικές. Να πείσει τους πολίτες ότι υπάρχει σχέδιο, στόχος και πορεία. Να σταματήσουν τα πανηγύρια για τα αυτονόητα και η αποδοχή της μετριότητας ως κανονικότητα. Οταν είσαι 24ος στους 27 της ΕΕ στην αποτελεσματικότητα του Δημοσίου, 25ος στην ταχύτητα απονομής της δικαιοσύνης και κινδυνεύεις ακόμη και στην 26η θέση σε αγοραστική δύναμη, δεν υπάρχουν περιθώρια να πανηγυρίζεις, όταν συμβαίνει σε έναν τομέα να κάνεις σωστά τη δουλειά σου. Πρέπει να κινηθούμε όπως έχουμε ήδη κινηθεί στην άμυνα και στα πρώτα βήματα ψηφιοποίησης και εκσυγχρονισμού της Διοίκησης».
«Σε έναν κόσμο που δεν εγγυάται τίποτα, η επιβίωση δεν είναι αυτονόητη. Δεν αρκεί να υπάρχεις γεωγραφικά. Πρέπει να προϋπάρχεις στρατηγικά. Ή θα σχεδιάσουμε το μέλλον μας ή θα το δεχτούμε όπως μας επιβληθεί», καταλήγει το άρθρο.