Πώς η ανάπτυξη του ψηφιακού κόσμου έχει πολλαπλασιάσει τους τρόπους με τους οποίους ο άνθρωπος χρειάζεται να προστατεύεται;
Η ανάγκη για ασφάλεια είναι βαθιά ριζωμένη στην ανθρώπινη φύση. Από την εποχή που οι πρώτοι άνθρωποι αναζητούσαν καταφύγιο σε σπηλιές, μέχρι τον σημερινό ψηφιακό κόσμο, η αίσθηση ότι κάποιος ή κάτι μας προστατεύει παραμένει θεμελιώδης. Δεν πρόκειται μόνο για σωματική ασφάλεια, αλλά αφορά και την ψυχολογική ηρεμία που δίνει η βεβαιότητα ότι οι κίνδυνοι είναι υπό έλεγχο.
Στην εποχή της πληροφορίας, και ειδικά σήμερα, όπου οι κυβερνοεπιθέσεις με τη βοήθεια τεχνητής νοημοσύνης, τα deepfakes και οι παραβιάσεις δεδομένων βρίσκονται σε άνοδο, αυτή η ανάγκη έχει αποκτήσει νέες μορφές. Ο άνθρωπος δεν ανησυχεί μόνο για την πόρτα του σπιτιού ή την ασφάλεια στο δρόμο, ανησυχεί και για τον κωδικό του email, για τα δεδομένα του κινητού, για τις online συναλλαγές του. Η ασφάλεια πλέον είναι πολυεπίπεδη: φυσική, ψηφιακή, οικονομική, κοινωνική.
Από την επιβίωση στο αίσθημα ηρεμίας
Ο ψυχολόγος Abraham Maslow τοποθέτησε την ασφάλεια αμέσως μετά τις βασικές βιολογικές ανάγκες, στη γνωστή «Πυραμίδα των Αναγκών» του. Η τροφή, το νερό και ο ύπνος καλύπτουν την επιβίωση. Η ασφάλεια καλύπτει την ηρεμία. Χωρίς αυτήν, ο άνθρωπος δυσκολεύεται να επικεντρωθεί σε ανώτερες ανάγκες, όπως οι σχέσεις ή η αυτοπραγμάτωση. Η ασφάλεια δεν αφορά μόνο την αποτροπή των κινδύνων, αλλά αποτελεί το θεμέλιο που επιτρέπει στον άνθρωπο να σχεδιάζει το μέλλον του με σιγουριά. Όταν αισθάνεται προστατευμένος, είναι πιο πρόθυμος να αναλάβει πρωτοβουλίες, να επενδύσει σε νέες ευκαιρίες και να αναζητήσει προσωπική εξέλιξη.
Στη σύγχρονη κοινωνία, το ίδιο ισχύει και για τον ψηφιακό μας εαυτό. Η σιγουριά ότι τα δεδομένα, οι λογαριασμοί και οι συναλλαγές μας είναι ασφαλή, δεν απομακρύνει απλώς το άγχος, μας δίνει και τον χώρο να αξιοποιούμε την τεχνολογία δημιουργικά και χωρίς φόβο.
Η ασφάλεια στον ψηφιακό κόσμο
Η μετάβαση της καθημερινότητας στο διαδίκτυο έχει πολλαπλασιάσει τους τρόπους με τους οποίους ο άνθρωπος χρειάζεται να προστατεύεται. Οι κωδικοί πρόσβασης, η κρυπτογράφηση, η επαλήθευση δύο βημάτων, τα αντίγραφα ασφαλείας, όλα αυτά είναι οι «ψηφιακές κλειδαριές» που διασφαλίζουν την ακεραιότητα της ζωής μας online. Ωστόσο, η ίδια η πολυπλοκότητα αυτών των μέτρων μπορεί να γίνει πηγή άγχους. Πόσοι διαφορετικοί κωδικοί χρειάζονται; Είναι αρκετά ισχυροί; Τι γίνεται αν χαθούν; Οι ειδικοί τονίζουν ότι η ασφάλεια πρέπει να είναι ισχυρή αλλά και απλή στη χρήση. Όσο πιο περίπλοκη είναι μια διαδικασία, τόσο αυξάνεται η πιθανότητα ο χρήστης να κάνει λάθος ή να την παρακάμψει.
Ταυτόχρονα, οι απειλές εντείνονται και εξελίσσονται. Σύμφωνα με την επίσημη έκθεση 2025 της Cybersecurity Ventures, το παγκόσμιο κόστος του κυβερνοεγκλήματος αναμένεται να φτάσει τα 10,5 τρισεκατομμύρια δολάρια φέτος, ποσό που, αν το κυβερνοέγκλημα ήταν χώρα, θα το κατέτασσε ως την τρίτη μεγαλύτερη οικονομία παγκοσμίως, μετά τις ΗΠΑ και την Κίνα. Την ίδια στιγμή, οι επιθέσεις που βασίζονται σε κλεμμένα στοιχεία σύνδεσης έχουν αυξηθεί κατά 42%, με πάνω από 1,7 δισεκατομμύρια credentials να κυκλοφορούν στον σκοτεινό ιστό (dark web).
Η ψυχολογική διάσταση της ασφάλειας
Η ασφάλεια πέρα από τεχνικό θέμα, είναι και θέμα εμπιστοσύνης. Ο άνθρωπος θέλει να ξέρει ότι υπάρχει ένα σύστημα που τον προστατεύει ακόμη κι όταν δεν το σκέφτεται ενεργά. Αυτή η σιωπηλή προστασία είναι που κάνει την εμπειρία καθημερινών ενεργειών, όπως η είσοδος σε μια εφαρμογή ή η πραγματοποίηση μιας πληρωμής, να γίνεται χωρίς φόβο.
Η ψυχολογία δείχνει ότι η αίσθηση ελέγχου είναι καίρια. Όταν κάποιος νιώθει ότι μπορεί να δει, να ελέγξει και να διαχειριστεί τα μέσα προστασίας του, η εμπιστοσύνη ενισχύεται και το άγχος μειώνεται. Παράλληλα, η σιγουριά αυτή ενθαρρύνει τον άνθρωπο να παίρνει πρωτοβουλίες, να σχεδιάζει πιο μακροπρόθεσμα και να αξιοποιεί τις δυνατότητες που του προσφέρει η τεχνολογία, χωρίς δισταγμό.
Η τεχνολογία ως σύμμαχος στην ασφάλεια
Η σύγχρονη τεχνολογία έχει κάνει τεράστια βήματα για να προσφέρει ασφάλεια χωρίς να επιβαρύνει τον χρήστη. Η βιομετρική αναγνώριση (δακτυλικό αποτύπωμα, αναγνώριση προσώπου), οι ειδοποιήσεις σε πραγματικό χρόνο για ύποπτες κινήσεις, οι λειτουργίες απομακρυσμένου κλειδώματος συσκευών και οι αυτοματοποιημένες διαδικασίες αντιγράφων ασφαλείας είναι παραδείγματα του πώς η προστασία μπορεί να επιτυγχάνεται χωρίς να απαιτεί διαρκή προσπάθεια.
Η ασφάλεια δεν πρέπει να συνεπάγεται περίπλοκες διαδικασίες και ατελείωτους ελέγχους. Πρέπει να προσφέρει ηρεμία και σιγουριά. Στον φυσικό κόσμο, αυτό μπορεί να είναι μια καλά κλειδωμένη πόρτα. Στον ψηφιακό, μπορεί να είναι μια εφαρμογή που φροντίζει να προστατεύει, ενώ αφήνει τον χρήστη ελεύθερο να κάνει τη δουλειά του.
Σε αυτή τη φιλοσοφία βασίζεται και το Eurobank Mobile App. Από την είσοδο στην εφαρμογή μέχρι την ολοκλήρωση μιας συναλλαγής, κάθε βήμα είναι σχεδιασμένο για να συνδυάζει την ασφάλεια με την απλότητα. Η βιομετρική αναγνώριση επιτρέπει στον χρήστη να συνδέεται γρήγορα και με ασφάλεια, χωρίς να θυμάται πολύπλοκους κωδικούς. Οι ειδοποιήσεις σε πραγματικό χρόνο ενημερώνουν άμεσα για κάθε κίνηση στον λογαριασμό, ενώ λειτουργίες όπως το πάγωμα ή ξεπάγωμα κάρτας ή η προσωρινή απενεργοποίηση συναλλαγών προσφέρουν πλήρη έλεγχο. Επιπλέον, η δυνατότητα άμεσων μεταφορών μέσω IRIS, η εύκολη και χωρίς χρεώσεις έκδοση άυλων προπληρωμένων καρτών και η απλή διαχείριση των καθημερινών πληρωμών εξασφαλίζουν ότι όλα γίνονται εύκολα, γρήγορα και χωρίς δυσάρεστες εκπλήξεις.
Γιατί η ασφάλεια δεν είναι πολυτέλεια, αλλά προϋπόθεση για να ζει κανείς και να δρα με αυτοπεποίθηση, τόσο στον φυσικό όσο και στον ψηφιακό κόσμο.