Χωρίς ιδιαίτερες εκπλήξεις το ελληνικό Πρόγραμμα Σταθερότητας, που υποβλήθηκε στις Βρυξέλλες, δίνει... ραντεβού με τα πλεονάσματα από τη μεθεπόμενη χρονιά, αν και ο πήχης τίθεται σε επίπεδα που πρέπει να συμφωνηθούν με τους Ευρωπαίους.
Το 58 σελίδων Πρόγραμμα αποτυπώνει τη ζημιά της πανδημίας, καθώς και τα μέτρα στήριξης, τα οποία υπολογίζονται στα 40,7 δισ. ευρώ, συμβάλλοντας με 4 ποσοστιαίες μονάδες στο φετινό ΑΕΠ.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών, ως τον φετινό Απρίλιο έχουν ωφεληθεί περίπου 1,5 εκατομμύριο εργαζόμενοι και 700 χιλιάδες επιχειρήσεις και αυτοαπασχολούμενοι. Ως ανάχωμα/ελατήριο για την προσδοκώμενη ανάκαμψη εκτιμάται ότι θα λειτουργήσει από την τρέχουσα χρονιά το Ταμείο Ανάκαμψης με «ένεση» 1,3 ποσοστιαίων μονάδων. Παρά ταύτα, η ανάκαμψη το 2021 υπολογίζεται στο 3,6% με την προοπτική οι ρυθμοί ανάπτυξης να «τρέξουν» με ρυθμούς 6,2% την επόμενη χρονιά και σταθερά άνω του 4% από το 2023.
Φυσικά, η παράταση της υγειονομικής κρίσης, άρα και των αναγκαίων μέτρων στήριξης, δεν θα μπορούσε να αφήσει ανεπηρέαστο τον Προϋπολογισμό.
Μετά από πρωτογενές έλλειμμα 6,7% το 2020, για φέτος προβλέπεται μεγαλύτερο έλλειμμα (7,2%), ενώ για το 2022, που θα παραμείνει σε ισχύ η ρήτρα διαφυγής από το Σύμφωνο Σταθερότητας αλλά με «αστερίσκους», το υπουργείο Οικονομικών υπολογίζει ότι το πρωτογενές έλλειμμα θα περιοριστεί σε 0,3%.
Η επιστροφή στα πλεονάσματα θα γίνει το 2023 με 2%, ενώ για το 2024 προβλέπεται πλεόνασμα 2,9%.
Σημειωτέον ότι εκκρεμεί η συμφωνία με τους Ευρωπαίους για τους δημοσιονομικούς στόχους των επόμενων ετών, καθώς αποτελούν μια από τις βασικές παραδοχές για τη βιωσιμότητα του χρέους, το οποίο προβλέπεται ότι θα υποχωρήσει σχεδόν 40 ποσοστιαίες μονάδες ως το τέλος του 2024.
Στο Πρόγραμμα Σταθερότητας έχει ενσωματωθεί και δυσμενές σενάριο, που σχετίζεται με τις εξελίξεις στο μέτωπο της πανδημίας και το πρόγραμμα εμβολιασμών.
Σε αυτό το σενάριο, το φετινό ΑΕΠ θα είναι μία ποσοστιαία μονάδα χαμηλότερο, χωρίς να επηρεάζονται τα επόμενα έτη. Υπάρχει και δεύτερο σενάριο, που σχετίζεται με την αύξηση του κόστους δανεισμού (επιτόκια) κατά 100 μονάδες βάσης στην επόμενη τριετία, αλλά με αρνητική επίπτωση μόλις 0,15 μονάδες το 2024. Το τρίτο εναλλακτικό σενάριο είναι θετικό και θα ανεβάσει το φετινό ΑΕΠ στο 4,6%.
Στο Πρόγραμμα Σταθερότητας περιγράφονται και οι μακροοικονομικές επιπτώσεις από τη γήρανση του πληθυσμού, με την επισήμανση, όμως, ότι ΔΕΝ επηρεάζεται η μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του συνταξιοδοτικού συστήματος.
Χαρακτηριστικό είναι ότι το ποσοστό των πολιτών άνω των 65 ετών σε αναλογία του ενεργού πληθυσμού (εργαζόμενοι), που σήμερα είναι στο 39%, υπολογίζεται ότι θα ανέβει στο 68,2% το 2050, για να υποχωρήσει οριακά στο 65,2% το 2070!
Στο Πρόγραμμα Σταθερότητας δίνονται και απαντήσεις στις... γκρίνιες των θεσμών, που σχετίζονται με τα ληξιπρόθεσμα χρέη του Δημοσίου, μεταξύ των οποίων και οι εκκρεμείς συντάξεις. Σύμφωνα με το ΥΠΟΙΚ, τα «φέσια» μπορούν να μειωθούν στα 681 εκατ. ευρώ ως το τέλος Ιουνίου, ενώ ως το τέλος του χρόνου θα έχουν περιοριστεί σε μόλις 283 εκατ. ευρώ.
Ειδικά όσον αφορά στις εκκρεμείς αιτήσεις συνταξιοδότησης, υπολογίζεται ότι θα έχουν πληρωθεί περίπου 461 εκατομμύρια ευρώ ως το τέλος Δεκεμβρίου.