Από ρεκόρ σε ρεκόρ πάνε οι ρυθμίσεις μέσω Εξωδικαστικού, ωστόσο, ακόμα κι έτσι, ο όγκος των εκκρεμών οφειλών σε τράπεζες, servicers και Δημόσιο είναι προφανές ότι χρειάζεται το κάτι παραπάνω.
Μέχρι τέλος Οκτωβρίου οι επιτυχείς ρυθμίσεις έφτασαν τις 45.970, καλύπτοντας χρέη σχεδόν 15 δισ. ευρώ. Το πιο ενδιαφέρον είναι ότι βρίσκονται σε εκκρεμότητα πάνω από 122 χιλιάδες ακόμα αιτήσεις, οι οποίες αντιστοιχούν σε οφειλές άνω των 52 δισ. ευρώ. Αν τελικά περάσουν από την κρησάρα του Εξωδικαστικού έστω οι μισές, το «σύστημα» θα αναπνεύσει.
Το προφίλ
Η συνολική εικόνα αιτήσεων-ρυθμίσεων έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς «φωτίζει» τη γεωγραφική κατανομή των οφειλών, την κατανομή σε φυσικά και νομικά πρόσωπα, τα χαρακτηριστικά των ρυθμίσεων. Ειδικότερα:
- Η Αττική και η Κεντρική Μακεδονία έχουν τη μεγαλύτερη συγκέντρωση με το 47,7% των συνολικών οφειλών (24,68 δισ. ευρώ).
- Το 60% των οφειλών που βρίσκονται στον Εξωδικαστικό αφορούν επιτηδευματίες.
- Η πλειοψηφία των οφειλών (74,5%) είναι προς χρηματοπιστωτικούς φορείς (Χ.Φ.).
- Η πλειοψηφία των αιτήσεων (38,5%) βρίσκονται στο εύρος οφειλής 50-200 χιλιάδων ευρώ.
- Οι οφειλές άνω του 1 εκατ. ευρώ αθροίζουν σε 29,1 δισ. ευρώ και αποτελούν το 55% του συνόλου των οφειλών του Εξωδικαστικού.
- Μόνο το 8,7% των οφειλών είναι ενήμερο.
- 16 χρόνια μέση διάρκεια αποπληρωμής για οφειλές προς Δημόσιο.
- 17 χρόνια μέση διάρκεια αποπληρωμής για οφειλές προς Χ.Φ. Ειδικά για τα στεγαστικά, η μέση διάρκεια φτάνει τα 26 έτη.
- 14,3% το μέσο «κούρεμα» για οφειλές προς Δημόσιο και 30% προς Χ.Φ. Στα στεγαστικά δάνεια το «κούρεμα» διαμορφώνεται στο 13%.
- 49% των ρυθμίσεων προς Χ.Φ. (βάσει οφειλών) έλαβε κούρεμα >30% και το συνολικό ποσό διαγραφής ανέρχεται σε 4,71 δισ. ευρώ.
- Η εγκρισιμότητα Οκτωβρίου για τους 10 πιστωτές με τον μεγαλύτερο αριθμό αιτήσεων διαμορφώθηκε στο 82,1% κατά μέσο όρο.
- Συνολικά 731 αιτήσεις, σε διάφορα στάδια, με χρήση του μέτρου της προκαταβολής. Οι 585 έχουν ολοκληρώσει τον κύκλο και οι 337 είχαν θετική έκβαση, δηλαδή αναστολή πλειστηριασμού.
Οι απορρίψεις
Δεν περνάνε, πάντως, όλες οι αιτήσεις από τα φίλτρα τραπεζών και servicers. Το 30,8% των συνολικών οφειλών απορρίφθηκε με αιτιολογία την ανεπαρκή οικονομική δυνατότητα εξυπηρέτησης της ρύθμισης και το 8,7% απορρίφθηκε γιατί κρίνεται ότι ο Εξωδικαστικός δεν είναι το κατάλληλο εργαλείο ρύθμισης της συγκεκριμένης οφειλής λόγω ύψους ή φύσης αυτής. Ειδικότερα, ως λόγοι απόρριψης αναφέρονται τα εξής:
- Αθέτηση ρυθμίσεων που είχαν συμφωνηθεί στο παρελθόν.
- Αίτημα οφειλέτη για ρύθμιση μόνο με φορείς του Δημοσίου.
- Ανεπαρκής οικονομική δυνατότητα ενεχομένων/αντικειμενική αδυναμία εξυπηρέτησης της αιτούμενης ρύθμισης.
- Απόρριψη λόγω μη βιωσιμότητας.
- Απόρριψη λόγω μη φερεγγυότητας.
- Εκτός πεδίου εφαρμογής του νόμου λόγω μη έγκυρης παραίτησης από αίτηση είτε υπαγωγής σε διαδικασία του Ν. 3588/2007 ή του Ν. 3869/2010 ή του Ν. 4605/2019, είτε ενώπιον αρμοδίου δικαστηρίου για επικύρωση συμφωνίας εξυγίανσης ή για κήρυξη πτώχευσης
- Εκτός πεδίου εφαρμογής του νόμου λόγω ότι δεν έχει παρέλθει το κατά νόμο χρονικό διάστημα από την έκδοση απόφασης κατά τα προαναφερθέντα ή την ολοκλήρωση προηγούμενης διαδικασίας εξωδικαστικής ρύθμισης της οφειλής του Ν. 4738/2020.
- Εκτός πεδίου εφαρμογής του νόμου λόγω του ότι έχει εκδοθεί οριστική απόφαση για οποιαδήποτε από τις ως άνω διαδικασίες ή έχει συζητηθεί η σχετική αίτηση ενώπιον του αρμοδίου δικαστηρίου και αναμένεται η έκδοση απόφασης.
- Εκτός πεδίου εφαρμογής του νόμου λόγω ότι ο οφειλέτης έχει αμετάκλητα καταδικαστεί για τα αδικήματα του άρθρου 7, παρ. ε, του Ν. 4738/2020.
- Εκτός πεδίου εφαρμογής του νόμου λόγω ότι ο οφειλέτης έχει εξυπηρετούμενες ή /και ενήμερες οφειλές και δεν επικαλείται ή δεν προκύπτει επιδείνωση της οικονομικής του κατάστασης κατά τουλάχιστον 20%.
- Εκτός πεδίου εφαρμογής του νόμου λόγω ότι ο οφειλέτης έχει τεθεί σε λύση ή εκκαθάριση.
- Ενήμερη οφειλή ή ρυθμισμένη και ενήμερη οφειλή για την οποία δεν υφίσταται ανάγκη ρύθμισης.
- Επαρκής οικονομική δυνατότητα ή/και περιουσία για την εξόφληση των οφειλών.
- Επίκειται πλειστηριασμός εντός των επομένων τριών μηνών.
- Ιστορικό αντισυναλλακτικής συμπεριφοράς.
- Μη συμμετοχή όλων των ενεχομένων (συνοφειλετών ή/και εγγυητών).
- Μη υποβολή πρότασης.
- Πρόσφατη εξυπηρετούμενη ρύθμιση με τον πιστωτικό φορέα που εποπτικά (ταξινόμηση δανείου) δεν επιτρέπει επαναρρύθμιση.
- Πρόσφατη ρύθμιση με πιστωτή, στον οποίο έχουν παρασχεθεί εξασφαλίσεις με αποτέλεσμα τη μη ισότιμη μεταχείριση των πιστωτών.
Αντίστοιχα, το 20,5% των προτεινόμενων ρυθμίσεων απορρίφθηκαν από τους οφειλέτες λόγω «αδυναμία εξυπηρέτησης».