Τα καλά νέα από το μέτωπο της Ενέργειας δεν είναι αρκετά για να χαλαρώσουν στο οικονομικό επιτελείο, πόσο μάλλον οι ίδιοι οι καταναλωτές.
Σήμερα η ΕΛΣΤΑΤ ανακοινώνει τις νέες τιμές παραγωγού στη Βιομηχανία και όλα τα μάτια είναι στραμμένα στους δείκτες των τροφίμων, που αναμένεται να είναι “φουσκωμένοι”, ενώ η Eurostat θα δώσει λεπτομέρειες για την κούρσα της ζάχαρης, που έχει προκαλέσει νευρικό κλονισμό σε όλη την εφοδιαστική αλυσίδα, “σκαρφαλώνοντας” στο υψηλότερο σημείο των τελευταίων ετών.
Και η αντίδραση προμηθευτών, εμπόρων και τελικών καταναλωτών δεν είναι υπερβολική, αν λάβει κανείς υπόψιν ότι ότι η ζάχαρη επηρεάζει σχεδόν όλα τα συσκευασμένα- επεξεργασμένα τρόφιμα: σνακς, σοκολάτες, παγωτά, μπισκότα, αναψυκτικά, ποτά, δημητριακά, σάλτσες, φρυγανιές, αρτοσκευάσματα, μαρμελάδες κλπ.
Το κακό είναι ότι οι ανοδικές τάσεις δεν καταγράφονται μόνο στην τιμή της ζάχαρης. Αν και έχουμε αφήσει πίσω μας την... τρέλα των αυξήσεων, που καταγράφηκαν στις αρχές του 2022 και λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, οι ακραίες κλιματικές συνθήκες που παρατηρούνται σε πολλές χώρες- παραγωγούς αλλά και η αναντιστοιχία προσφοράς- ζήτησης σε βασικά είδη όπως το ρύζι, “σπρώχνουν” τις τιμές προς τα πάνω.
Τρόφιμα: Τιμές περίπου 72% υψηλότερες από τα επίπεδα 3ετίας
Είναι ενδεικτικό ότι τον προηγούμενο μήνα ο δείκτης των αγροτικών προϊόντων σημείωσε άνοδο 2,2% μετά από αρκετούς μήνες “ανακωχής”, οι οποίοι σε κάθε περίπτωση δεν ήταν αρκετοί για να επιστρέψουμε στα προ πανδημίας επίπεδα. Στην πραγματικότητα οι τιμές είναι περίπου 72% υψηλότερες από τα επίπεδα 3ετίας.
Σιτάρι
Όπως αναφέρει η ειδική μελέτη της Τράπεζας Πειραιώς, οι παγκόσμιες προοπτικές για την αγορά σιταριού το 2022/23 (έκθεση USDA) αφορούν οριακά ενισχυμένη παραγωγή, αυξημένη κατανάλωση, μειωμένο εμπόριο και αποθέματα. Το παγκόσμιο εμπόριο προβλέπεται μειωμένο κατά 1,2 εκατ. τόνους, λόγω μειωμένων εξαγωγών από την Αργεντινή και τη Βραζιλία, οι οποίες αντισταθμίζονται από αυξημένες εισαγωγές από την Κίνα (κατά 2 εκατ. τόνους), προερχόμενες από την Αυστραλία. Τα αποθέματα αναμένονται μειωμένα κατά 2,1 εκατ. τόνους, διαμορφώνοντας τον δείκτη αποθέματα/κατανάλωση σε 33,29% (από 34,03%). Είναι πιθανό, λοιπόν, ότι η υπερβάλλουσα ζήτηση σε σχέση με την προσφορά θα ευνοήσει την τιμή του.
Ποιος ο κίνδυνος, που μπορεί να ωθήσει ακόμα περισσότερο την τιμή του; Αν και η παράταση της συμφωνίας των ουκρανικών σιτηρών βρίσκεται σε ισχύ, επιτρέποντας την ομαλή εξαγωγή τους, πιέζοντας πτωτικά τις τιμές του, μια ενδεχόμενη αλλαγή στάσης της Ρωσίας μπορεί να θέσει υπό απειλή τη συμφωνία που λήγει στις 18/5, ενισχύοντας τις τιμές τους.
Ρύζι
Είναι ίσως η πιο χαρακτηριστική περίπτωση της ζημιάς που μπορεί να προκαλέσει η κλιματική αλλαγή. Σύμφωνα με εκτιμήσεις των αναλυτών, το ενδεχόμενο ύπαρξης ελλείμματος προσφοράς ρυζιού το 2023, μπορεί να εμφανιστεί εξαιτίας του ουκρανικού πολέμου, των δυσμενών καιρικών συνθηκών σε Κίνα και Πακιστάν (βροχοπτώσεις και πλημμύρες) και της ενίσχυσης της επισιτιστικής ασφάλειας των φτωχότερων χωρών. Αν στα παραπάνω ληφθεί και η πιθανότητα εμφάνισης του El-Nino (ξηρασία στην Ασία) από το Β΄ εξάμηνο του 2023 και μετά, η τιμή του ρυζιού μπορεί να ενισχυθεί. Σήμερα βρίσκεται στα υψηλότερα επίπεδα από τον Ιούνιο του 2020.
Ζάχαρη
Λαμβάνοντας υπόψη τις εκτιμήσεις για τη μειωμένη παραγωγή στις ΗΠΑ, καθώς και για την Ινδία, Ταϊλάνδη και Κίνα, οι τιμές στα συμβόλαια ζάχαρης θα συνεχίσουν να ευνοούνται, σύμφωνα με την αγορά. Οι ανησυχίες της αγοράς περιπλέκονται περισσότερο, καθώς, αν και φαίνεται μέχρι στιγμής η Βραζιλία να αποτελεί το αντιστάθμισμα στις παραπάνω μειωμένες παραγωγικές προοπτικές, οι ροές των προμηθειών από την εν λόγω χώρα θα μπορούσαν να διαταραχθούν, λόγω συμφόρησης στις εφοδιαστικές αλυσίδες, εντείνοντας περαιτέρω τις ανοδικές πιέσεις στις τιμές τους.
Η πίεση στις τιμές των αγροτικών προϊόντων
Η πίεση στις τιμές των αγροτικών προϊόντων επί της ουσίας αναμένεται να ανατροφοδοτήσει την πίεση στις τελικές τιμές των τροφίμων, έστω με μικρότερη ένταση από τους προηγούμενους μήνες. Κι αυτό δεν είναι ο καλύτερος οιωνός σε μια συγκυρία όπου τα “γεράκια” της ΕΚΤ δεν συμμερίζονται τις ανησυχίες για ζημιά στις οικονομίες λόγω της αύξησης επιτοκίων.
Αντιθέτως, όπως προκύπτει από τις επίσημες δηλώσεις των τελευταίων ημερών, είναι πολλοί οι Κεντρικοί Τραπεζίτες στον ευρωπαϊκό Βορρά, που όχι μόνο δεν θεωρούν ότι κλείνει ο κύκλος της αύξησης επιτοκίων, αλλά πιέζουν κατ’ αρχάς για μια νέα αύξηση κατά 0,50 μονάδες την επόμενη εβδομάδα και περαιτέρω σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής μέχρι να υποχωρήσει ο πληθωρισμός.