Η πρόσφατη ενδιάμεση έρευνα της Επιτροπής Ανταγωνισμού που συγκρίνει τα επιτόκια καταθέσεων στην Ελλάδα και στην Ευρώπη πέρασε στα ψιλά των Media.
Όμως μια πρόσφατη δημοσκόπηση δείχνει πως οι διοικήσεις των τραπεζών κάτι πρέπει να κάνουν για τη βελτίωση της εικόνας τους απέναντι στους πολίτες και τους πελάτες.
Υπερβολικά υψηλά επιτόκια στα δάνεια έναντι μηδαμινών επιδόσεων στις καταθέσεις
Στα δέκα ευρήματα που ξεχώρισαν το 2025, η KAPA Research περιλαμβάνει και την εξαιρετικά αρνητική εικόνα των μεγάλων τραπεζών. Οι αριθμοί είναι ενδεικτικοί: Το 98% των ερωτηθέντων θεωρεί πως οι μεγάλες τράπεζες επιβάλλουν υπερβολικά υψηλά επιτόκια στα δάνεια έναντι μηδαμινών επιδόσεων στις καταθέσεις. Το 90% πιστεύει πως δεν έχουν ανταγωνισμό και λειτουργούν με κανόνες ολιγοπωλίου. Επίσης το 90% θεωρούν πως απαιτούν πολύ υψηλές εγγυήσεις λειτουργώντας ουσιαστικά χωρίς κανένα ρίσκο, ενώ το 86% πως λειτουργούν με εναρμονισμένες πρακτικές στις χρεώσεις των συναλλαγών.
Στην ερώτηση για το τι πρέπει να κάνει το κράτος, το 94% των ερωτηθέντων απάντησε πως πρέπει να υποχρεώσει τις τράπεζες για χαμηλότερα επιτόκια στεγαστικών δανείων για την αντιμετώπιση του στεγαστικού ενώ το 82% τάσσεται υπέρ της έκτακτης φορολόγησης κερδών των τραπεζών. Μόλις το 11% θεωρεί πως οι ελληνικές τράπεζες αποτελούν μοχλό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας.
Θα απαντήσει κάποιος πως σε μια χώρα που ακόμα και σήμερα, δεκαπέντε χρόνια μετά την οικονομική κρίση, σχεδόν ένα στα δύο ενεργά ΑΦΜ συνδέεται με κόκκινα δάνεια, η εικόνα των τραπεζών δε θα μπορούσε να είναι καλύτερη. Από την άλλη πλευρά, τα τεράστια ποσοστά αρνητικών κρίσεων δεν μπορεί παρά να προβληματίζουν τις διοικήσεις.
Γιατί οι τράπεζες δεν αυξάνουν τα επιτόκια καταθέσεων
Τα στοιχεία περιλαμβάνονται στην πρόσφατη έκθεση της Επιτροπής Ανταγωνισμού για τα επιτόκια καταθέσεων δεν βοηθούν. Η Επιτροπή δίνει μια σαφή απάντηση στο γιατί οι ελληνικές συστημικές τράπεζες δεν αυξάνουν τα επιτόκια προκειμένου να προσελκύσουν καταθέτες. Η απάντηση είναι απλή και κυνική: Γιατί δεν χρειάζονταν τα λεφτά μας! Εχουν υπερβάλλουσα ρευστότητα αφού το 2024 είχαν δανείσει μόλις το 60% των καταθέσεων που είχαν στα ταμεία τους. Το υπόλοιπο 40% (κάποιες δεκάδες δισεκατομμύρια ευρώ) παρέμενε ως «υπερβάλλουσα ρευστότητα» και λόγω της αμυντικής στάσης που τηρούν οι τράπεζες μετά τη δυσάρεστη εμπειρία της τελευταίας 15ετίας. Αντίθετα, ο μέσος Ευρωπαίος τραπεζίτης είχε δανείσει το 100,43% των καταθέσεών του.
Αρκετά άλλα στοιχεία της έκθεσης, από το επιτοκιακό περιθώριο μέχρι την ταχύτητα ανταπόκρισης στις αλλαγές των επιτοκίων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), συμβάλλουν στην αρνητική εικόνα των πολιτών για τις τράπεζες. Ούτε οι μεγάλοι προϋπολογισμοί για διαφημιστική προβολή, ούτε οι (πράγματι ουσιαστικές) ενέργειες εταιρικής κοινωνικής ευθύνης αρκούν για να ανατρέψουν την εικόνα των πολιτών. Χρειάζεται κάτι περισσότερο. Σύντομα που θα μπούμε σε ένα νέο γύρο αλλαγών διοικήσεων θα υπάρξει ευκαιρία για νέες πρωτοβουλίες ώστε να ανατραπούν τα εξαιρετικά αρνητικά ποσοστά εμπιστοσύνης.