Πεδίο δόξης λαμπρό στρώνουν οι αγροτικές κινητοποιήσεις στους πάσης φύσης κερδοσκόπους, που θα θελήσουν να αξιοποιήσουν την ευκαιρία για να βάλουν «φωτιά» στις τιμές εν όψει Χριστουγέννων.
«Είμαστε σε επιφυλακή για το ενδεχόμενο τεχνητών ελλείψεων. Διαθέτουμε όλα τα αναγκαία, νομικά εργαλεία για να παρέμβουμε, αν χρειαστεί», τονίζουν αρμόδιες πηγές στο iefimerida, υπενθυμίζοντας ότι σε αυτό το “οπλοστάσιο” προβλέπεται και η δυνατότητα εφόδων σε αποθηκευτικούς χώρους, για έλεγχο αποθεμάτων. Όσον αφορά, δε, στον κίνδυνο να πάρουν “φωτιά” οι τιμές νωπών προϊόντων και ειδικά των κρεάτων εν όψει εορτών, οι ίδιες πηγές προειδοποιούν ότι υπάρχει πάντα η δυνατότητα χρησιμοποίησης του ύστατου “όπλου”. “Υπάρχει η δυνατότητα επιβολής πλαφόν, σε περίπτωση αδικαιολόγητων ανατιμητικών τάσεων”, σημειώνουν οι ίδιες πηγές, στέλνοντας το μήνυμα προς πάσα κατεύθυνση.
Οι διαφορές τιμών
Το μόνο σίγουρο είναι ότι οι κινητοποιήσεις των αγροτών αναδεικνύουν για μια ακόμα φορά τις μεγάλες, συχνά χαώδεις, διαφορές τιμών, μεταξύ παραγωγού και καταναλωτών. Με απλά λόγια, τα μεγάλα περιθώρια κέρδους, που “χάνονται” μέσα στην εφοδιαστική αλυσίδα και τελικά επιβαρύνουν τους προϋπολογισμούς των νοικοκυριών.
Ειδικά όσον αφορά στις τιμές των κρεάτων, η συνήθης άνοδος τους την περίοδο μέχρι τα Χριστούγεννα, αυτήν τη φορά “κουμπώνει” με τον επιβαρυντικό παράγοντα των τεράστιων απωλειών ζωικού κεφαλαίου λόγω της ευλογιάς (έχουν ήδη θανατωθεί περίπου 425 χιλιάδες αμνοερίφια), αλλά και τον εξωγενή παράγοντα των αυξημένων διεθνών τιμών. Ας δούμε, όμως, τι λένε οι ίδιοι οι κτηνοτρόφοι για τις τιμές που πουλάνε και πώς αυτές πολλαπλασιάζονται μέχρι να φτάσουν στους καταναλωτές.
Ξεκινώντας από το μοσχάρι, οι κτηνοτρόφοι λένε ότι από αυτούς φεύγει γύρω στα 8 ευρώ το κιλό και φτάνει να πωλείται σε υπερδιπλάσια τιμή, δηλαδή κοντά ή πάνω από τα 20 ευρώ το κιλό, με προοπτική περαιτέρω ανόδου. Η αλήθεια είναι ότι η εγχώρια ζήτηση καλύπτεται στο 80% από εισαγωγές κι από τη στιγμή που οι διεθνείς τιμές έχουν “πετάξει” γύρω στο 50% μέσα σε ενάμιση χρόνο λόγω ελλείψεων, είναι προφανές ότι συμπαρασύρουν και την εγχώρια παραγωγή. Το αν η διαφορά μεταξύ 8 και 20 ευρώ, θεωρείται δικαιολογημένη, είναι μια άλλη συζήτηση.
Μεγάλες αποκλίσεις καταγγέλλουν οι κτηνοτρόφοι και στις τιμές των αμνοεριφίων. Όπως λένε οι ίδιοι, από αυτούς το αρνάκι πωλείται γύρω στα 8,5 ευρώ. Πώς κλιμακώνονται οι τιμές στους επόμενους κρίκους της εφοδιαστικής αλυσίδας; Στη χονδρική, αυτήν τη στιγμή, οι τιμές φτάνουν ως τα 10 ευρώ (στοιχεία ΟΚΑΑ), έναντι 8,60 ευρώ πέρσι. Στα super markets οι τιμές για εγχώριο αρνάκι κυμαίνονται από 12,49 ως 13,90 ευρώ το κιλό (στοιχεία e-katanalotis), ενώ το κατσικάκι πάει πιο ψηλά, μεταξύ 13,90 και 14,20 ευρώ το κιλό. Στα συνοικιακά κρεοπωλεία, ο πήχης πάει ακόμα πιο ψηλά, ως και τα 16- 17 ευρώ το κιλό, με τους κρεοπώλες να εκτιμούν ότι ως την εορταστική περίοδο μπορεί να φτάσει ακόμα και στα 20 ευρώ το κιλό.
Ανάλογη είναι η εικόνα που δίνουν οι κτηνοτρόφοι και για το εσχάτως δημοφιλές πρόβειο κρέας, λέγοντας ότι από αυτούς φεύγει γύρω στα 5,5 ευρώ, ωστόσο η λιανική τιμή φτάνει ακόμα και τα 12 ευρώ το κιλό, δηλαδή υπερδιπλάσια.
Οι έλεγχοι και οι κίνδυνοι
Για το “πάρτι” των μεσαζόντων έχει χυθεί κατά καιρούς άφθονο μελάνι, αλλά κατά πως φαίνεται δεν έχει βρεθεί ακόμα το αντίδοτο. Η διαφορά είναι ότι αυτήν τη φορά, στο “οπλοστάσιο” των ελεγκτικών υπηρεσιών έχει προστεθεί η δυνατότητα υποχρέωσης των καταστημάτων λιανικής να αναγράφουν και την αρχική τιμή των νωπών προϊόντων, έτσι ώστε να υπάρχει μεγαλύτερη διαφάνεια. Το πρόβλημα είναι ακόμα κι έτσι, δεν θα αποτυπώνονται τα περιθώρια κέρδους των υπολοίπων κρίκων της αλυσίδας, δηλαδή χονδρεμπόρων, συσκευαστών, μεταφορέων.
Επιστρέφοντας στο πεδίο των κινητοποιήσεων, αυτήν τη στιγμή, παρά τα μπλόκα των αγροτών σε κεντρικά σημεία του εθνικού δικτύου, οι μεταφορές προϊόντων- έστω με καθυστέρηση- πραγματοποιούνται και ο ανεφοδιασμός της αγοράς δεν δείχνει να έχει διαταραχθεί. Η Αθήνα έχει, εξάλλου, τις “πηγές” του Μαραθώνα, της Εύβοιας και της Κρήτης. Τα πράγματα ενδεχομένως να αλλάξουν, αν οι αγρότες πραγματοποιήσουν τον σχεδιασμό τους για αποκλεισμό και των παρακαμπτήριων οδών, όπως επίσης λιμανιών και τελωνείων, αφού σε αυτήν την περίπτωση οι εισαγωγές (και) νωπών προϊόντων, θα έχουν πρόβλημα.