Δεν είναι η πρώτη φορά που μια Έκθεση διεθνούς Οργανισμού αναδεικνύει το... τσουνάμι φόρων των τελευταίων ετών στην Ελλάδα.
Ωστόσο, όταν βλέπεις τα στοιχεία συγκεντρωμένα και ταξινομημένα, δεν μπορείς παρά να νιώθεις ζάλη. Ένα από τα βασικά συμπεράσματα ελληνικού ενδιαφέροντος της Έκθεσης του ΟΟΣΑ “Revenue Statistics 1965- 2018" είναι ότι η Ελλάδα είχε τη μεγαλύτερη αύξηση φόρων ως ποσοστό του ΑΕΠ, την περίοδο 2008- 2018, επιβεβαιώνοντας έτσι εκ νέου την αίσθηση ότι τη “μαύρη” περίοδο των Μνημονίων, οι πολίτες στέναξαν από τα φορολογικά βάρη.
Συγκεκριμένα, καταγράφεται μια αύξηση 6,9 ποσοστιαίων μονάδων, από το 31,8% του ΑΕΠ στο 38,7%, η οποία αποδίδεται αφενός στο μπαράζ των φορολογικών μέτρων αφετέρου στη βύθιση του ΑΕΠ κατά περίπου 25 ποσοστιαίες μονάδες. Για να υπάρχει, δε, μια εικόνα από τις άλλες χώρες που βίωσαν την περιπέτεια των Μνημονίων, στην Πορτογαλία η αύξηση ήταν μόλις 3,2 ποσοστιαίες μονάδες.
Η φοροεπιδρομή δεν έφερε αποτελέσματα
Βοήθησε, άραγε, αυτή η... φοροεπιδρομή στην ανάταξη των εσόδων; Αν λάβει κανείς υπόψιν το απίστευτο μπαράζ μέτρων σε άμεσους και έμμεσους φόρους, το αποτέλεσμα κρίνεται μάλλον μέτριο, ενισχύοντας την άποψη ότι η κρίση έγινε ανατροφοδοτούμενη, δηλαδή η συρρίκνωση των εισοδημάτων, οδηγούσε σε μείωση των φορολογικών εσόδων, η οποία έφερνε νέα μέτρα για να καλυφθεί το “κενό”, τα οποία με τη σειρά τους “ροκάνιζαν” κι άλλο το διαθέσιμο εισόδημα.
Τα στοιχεία του ΟΟΣΑ δείχνουν ότι η Ελλάδα μπήκε το 2010 στο “τούνελ” με σύνολο εσόδων 95,9 δις δολάρια, το 2014- δηλαδή μετά από 2 Μνημόνια- είχαν πέσει στα 85,3 δις δολάρια, το 2017 μετά από δύο δέσμες φορολογικών μέτρων είχαν υποχωρήσει περαιτέρω στα 79,1 δις δολάρια, για να ανέβουν το 2018 στα 84,4 δις δολάρια, δηλαδή περίπου 11,5 δις δολάρια χαμηλότερα από τότε που ξέσπασε η κρίση!
Ίσως το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα να είναι τα έσοδα από ΦΠΑ, ο οποίος μπήκε από την αρχή στο... μάτι των δανειστών, που επέβαλαν αυξήσεις συντελεστών, κατάργηση απαλλαγών και “ξήλωμα” των ειδικών καθεστώτων, ως μέτρο αύξησης των εισπράξεων και αντιμετώπισης της πολυπλοκότητας του πλαισίου. Το 2010 τα έσοδα από ΦΠΑ ανέρχονταν σε 15,958 δις ευρώ, έκαναν μια ελεύθερη πτώση στα 12,8 δις ευρώ ως το 2015 και το 2017 είχαν ανέβει στα περίπου 14,6 δις ευρώ.
ΟΟΣΑ: Πάνω από 15% τα έσοδα από ασφαλιστικές εισφορές
Ένα ακόμα ενδιαφέρον εύρημα της Στατιστικής Έκθεσης του ΟΟΣΑ, είναι ότι η Ελλάδα συμπεριλαμβάνεται στις 7 χώρες όπου τα έσοδα από τις ασφαλιστικές εισφορές των εργαζομένων ξεπερνούν το 15% του συνόλου των εσόδων. Συνολικά, τα έσοδα από εισφορές διαμορφώθηκαν στο 30,1% του συνόλου των εσόδων και στο 11,6% του ΑΕΠ.
Από μια τέτοια συγκριτική ανάλυση δεν θα μπορούσε φυσικά να παραλείψει κανείς τις επιβαρύνσεις στην ακίνητη περιουσία. Το 2010 τα εν λόγω έσοδα ανέρχονταν στο 0,2% του ΑΕΠ και πλέον διαμορφώνονται στο 2% του ΑΕΠ. Ακόμα πιο αποκαλυπτική είναι, όμως, η ανάλυση σε απόλυτους αριθμούς. Κατά την έναρξη της κρίσης, οι φόροι στα ακίνητα ανέρχονταν σε 553 εκατ. Ευρώ, τρία χρόνια αργότερα είχαν εκτιναχθεί στα 2,6 δις ευρώ και πριν από τη φετινή μείωση του ΕΝΦΙΑ, διαμορφώνονταν σε περίπου 3,6 δις ευρώ...
