Συντηρητικές και μάλλον ξεπερασμένες ως προς τα δημοσιονομικά, μοιάζουν οι νέες προβλέψεις του ΟΟΣΑ για την Ελλάδα.
Όσο για τις "συνταγές" που προτείνει, αναμφίβολα ξεχωρίζει αυτή για την κατάργηση των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ, έτσι ώστε να βρεθεί χώρος για τη στήριξη των πιο αδυναμιών.
Σύμφωνα με τον Οργανισμό, ο ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ αναμένεται να παραμείνει ανθεκτικός στο 2% το 2025 και στο 2,1% το 2026. Οι εκταμιεύσεις των ταμείων ανάκαμψης και ανθεκτικότητας της ΕΕ θα ενισχύσουν τις επενδύσεις και οι αυξήσεις των κατώτατων μισθών θα στηρίξουν την ανάκαμψη της κατανάλωσης, καθώς οι εξαγωγές επιβραδύνονται παράλληλα με την εξωτερική ζήτηση.
Ο συνολικός πληθωρισμός θα υποχωρήσει στο 2% το 2026, υποβοηθούμενος από τις χαμηλότερες τιμές του πετρελαίου, παρά την αύξηση του εμπορικού κόστους και τον επίμονο πληθωρισμό των υπηρεσιών.
Οι καθυστερήσεις στην υλοποίηση των κονδυλίων της ΕΕ, η υπερβολική αύξηση των μισθών ή η αναζωπύρωση των ακραίων καιρικών φαινομένων θα μπορούσαν να επιβαρύνουν τις προοπτικές.
Μεγάλα πρωτογενή πλεονάσματα προβλέπονται το 2025 και το 2026, στο 2,1% και 2,2% του ΑΕΠ αντίστοιχα, υποστηριζόμενες από τη βελτίωση της φορολογικής συμμόρφωσης. Η διατήρηση του δημόσιου χρέους σε σταθερά πτωτική πορεία θα πρέπει να παραμείνει προτεραιότητα, καθώς το κόστος γήρανσης και οι επενδυτικές ανάγκες αυξάνουν τις μελλοντικές πιέσεις στις δαπάνες.
Η διατήρηση της δυναμικής των μεταρρυθμίσεων για τη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος και την άμβλυνση των υψηλών ελλείψεων εργατικού δυναμικού θα στηρίξει την αύξηση των επενδύσεων. Η συνέχιση των προσπαθειών για τη μείωση της φοροδιαφυγής και τον περιορισμό των φορολογικών δαπανών θα αύξανε τα έσοδα, ενώ θα δημιουργούσε χώρο για τη μείωση του φόρου εργασίας για τους χαμηλόμισθους και θα ενθάρρυνε περαιτέρω αύξηση της απασχόλησης.
Η δημοσιονομική πολιτική θα παραμείνει υποστηρικτική
Ο δημοσιονομικός προσανατολισμός θα παραμείνει υποστηρικτικός, καθώς οι εκταμιεύσεις επιχορηγήσεων και δανείων για την ανάκαμψη και την ανθεκτικότητα αναμένεται να αυξηθούν από 1,8% του ΑΕΠ το 2024 σε 3,6% το 2026.
Τα ισχυρότερα φορολογικά έσοδα, ενισχυμένα από ενισχυμένα μέτρα είσπραξης φόρων, αναμένεται να στηρίξουν διατηρήσιμα πρωτογενή πλεονάσματα και να δημιουργήσουν περιθώρια για πρόσθετες δαπάνες. Ένα πρωτογενές πλεόνασμα 2,1% του ΑΕΠ το 2025 και 2,2% του ΑΕΠ το 2026 θα συμβάλει στην
περαιτέρω μείωση του λόγου του χρέους προς το ΑΕΠ στο 140% το 2026 (ορισμός του Μάαστριχτ). Τα νέα δημοσιονομικά μέτρα για το 2025 περιλαμβάνουν μείωση των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης κατά 1 ποσοστιαία μονάδα (0,2% του ΑΕΠ του 2024) και μόνιμες αυξήσεις των εισοδημάτων των συνταξιούχων (0,2% του ΑΕΠ) και των δημοσίων υπαλλήλων (0,1% του ΑΕΠ).
Ο κατώτατος μισθός αυξήθηκε κατά 6% τον Απρίλιο του 2025 και προβλέπεται να αυξηθεί σωρευτικά κατά 8% μεταξύ Απριλίου 2025 και Απρίλιος 2027. Οι μισθοί του δημόσιου τομέα, οι οποίοι είχαν παγώσει, αυξάνονται για να ευθυγραμμιστούν με την αύξηση του κατώτατου μισθού.
Η ανάπτυξη θα παραμείνει ανθεκτική
Η αύξηση του ΑΕΠ αναμένεται να παραμείνει ανθεκτική στο 2% το 2025 και στο 2,1% το 2026. Η αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος θα στηρίξει την αύξηση της κατανάλωσης. Η αύξηση των επενδύσεων, η οποία υποστηρίζεται από τις αυξανόμενες εκταμιεύσεις των Ταμείων Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, θα παραμείνει εύρωστη παρά την αυξημένη διεθνή αβεβαιότητα. Οι αυξανόμενες ελλείψεις εργατικού δυναμικού θα μετριάσουν την αύξηση της απασχόλησης, ενώ θα στηρίξουν την αύξηση των μισθών. Οι νέοι δασμοί των ΗΠΑ και η χαλάρωση της εξωτερικής ζήτησης, ιδίως από τους εμπορικούς εταίρους της ΕΕ, θα επιβραδύνουν την αύξηση των εξαγωγών.
Ο γενικός πληθωρισμός αναμένεται να επιστρέψει αργά προς το 2% το 2026 εν μέσω επίμονου πυρήνα πληθωρισμού.
Οι καθυστερήσεις στην εφαρμογή του σχεδίου ανάκαμψης και ανθεκτικότητας "Ελλάδα 2.0" θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο την προγραμματισμένη αύξηση των επενδύσεων. Εάν η αύξηση των μισθών ξεπερνούσε επίμονα την αύξηση της παραγωγικότητας, αυτό θα μπορούσε να αποδυναμώσει περαιτέρω τις εξαγωγές.
Ακραία καιρικά φαινόμενα, όπως οι πλημμύρες του 2023 στη Θεσσαλία, θα μπορούσαν επίσης να επιβαρύνουν την εγχώρια ζήτηση.
Η περαιτέρω ενίσχυση των επενδύσεων αποτελεί βασική πρόκληση
Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, το ακόμη υψηλό επίπεδο του δημόσιου χρέους εγκυμονεί κινδύνους μεσοπρόθεσμα, ενώ η γήρανση του πληθυσμού και η κλιματική αλλαγή αυξάνουν τις μελλοντικές πιέσεις στις εγχώριες δαπάνες. Η χαμηλή παραγωγικότητα εξακολουθεί να συγκρατεί την ανταγωνιστικότητα και το βιοτικό επίπεδο. Η ενίσχυση των επενδύσεων θα είναι το κλειδί για την ενίσχυση της ανάπτυξης, διατηρώντας παράλληλα το δημόσιο χρέος σε σταθερά πτωτική πορεία. Αυτό θα απαιτήσει τη χαλάρωση των εναπομεινάντων ρυθμιστικών βαρών και τη βελτίωση των δεξιοτήτων των εργαζομένων.
Η επισημοποίηση και η επιτάχυνση της αναθεώρησης των υφιστάμενων κανονισμών για τις επιχειρήσεις και η εξασφάλιση αποτελεσματικής διαβούλευσης με τους ενδιαφερόμενους φορείς για τη νέα νομοθεσία θα συμβάλει στη συνέχιση της πρόσφατης επιτυχίας να καταστεί το κανονιστικό πλαίσιο πιο φιλικό προς τις επιχειρήσεις. Η ενίσχυση της επαγγελματικής κατάρτισης, η επανεξισορρόπηση των πολιτικών για την αγορά εργασίας προς την κατεύθυνση της κατάρτισης και της παροχής συμβουλών σε ανέργους και η εξασφάλιση υψηλής ποιότητας κατάρτισης θα μειώσει την αναντιστοιχία δεξιοτήτων.
Η περαιτέρω μείωση της φοροδιαφυγής και ο περιορισμός των φορολογικών δαπανών - ιδίως οι μειωμένοι συντελεστές ΦΠΑ, οι οποίοι ωφελούν κυρίως τα πλούσια νοικοκυριά - θα αυξήσει τα έσοδα, δημιουργώντας χώρο για
στοχευμένες περικοπές κοινωνικών εισφορών για την ενίσχυση των κινήτρων εργασίας.