Η Ολλανδία έχει πετύχει ένα μικρό εμπορικό θαύμα, εφαρμόζοντας καλλιέργειες εξαιρετικής απόδοσης, που βασίζονται σε προηγμένες τεχνολογίες.
Η έκτασή της (ούτε 42.000 τετραγωνικά χλμ.) είναι συγκρίσιμη με αυτή της πολιτείας του Μέριλαντ στις ΗΠΑ. Με ελληνικά δεδομένα, η Ολλανδία είναι όσο η Μακεδονία και η Θράκη μαζί. Κι όμως είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος εξαγωγές γεωργικών προϊόντων παγκοσμίως. Με όρους αξίας φυσικά, όχι όγκου, αυτό θα ήταν αδύνατο.
Σύμφωνα με τον ιστότοπο της ολλανδικής κυβέρνησης, η Ολλανδία είναι ο δεύτερος παγκοσμίως εξαγωγέας γεωργικών προϊόντων μετά τις Ηνωμένες Πολιτείες. Εξάγει περίπου 65 δισεκατομμύρια ευρώ γεωργικών προϊόντων ετησίως, ποσό που αντιστοιχεί στο 17,5% των συνολικών ολλανδικών εξαγωγών.
Το ένα τέταρτο πηγαίνει στον μεγαλύτερο εμπορικό εταίρο της, τη Γερμανία. Αντιπροσωπεύοντας το 10% της ολλανδικής οικονομίας και απασχόλησης, οι γεωργικοί και κηπευτικοί τομείς διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο.
Οι Ολλανδοί παράγουν δημητριακά, καλλιέργειες για ζωοτροφές, πατάτες, λαχανικά και βολβούς λουλουδιών. Ειδικά στα θερμοκήπια, παράγονται κυρίως λαχανικά, γλυκές πιπεριές και τριαντάφυλλα.
Θερμοκήπια όπου φυτρώνουν… λεφτά
Αυτό το κατόρθωμα επιτυγχάνεται μέσω εξαιρετικά αποδοτικής καλλιέργειας σε θερμοκήπια που είναι διάσπαρτα σε όλη τη χώρα. Οι καλλιέργειες αυτές βασίζονται σε προηγμένες τεχνολογίες όπως η επικονίαση μελισσών, η συντήρηση μέσω ρομποτικής και ο φωτισμός μέσω LED για τη βελτιστοποίηση της ανάπτυξης των φυτών.
Οι πυλώνες της ολλανδικής γεωργικής επιτυχίας βασίζονται στον αποτελεσματικό συνδυασμό τεχνολογίας αιχμής και βιώσιμων μεθόδων. Η εντατική χρήση θερμοκηπίων επιτρέπει τη μεγιστοποίηση της απόδοσης ανά τετραγωνικό μέτρο, προσαρμόζοντας το περιβάλλον σε κάθε είδος καλλιέργειας.
Για να γίνει καλύτερα κατανοητή η στρατηγική που εφαρμόζει η Ολλανδία, αυτοί είναι οι βασικοί της άξονες:
- Κλιματικά ελεγχόμενα περιβάλλοντα ανάπτυξης
- Χρήση αυτοματισμού και ρομποτικής
- Αποδοτική χρήση των υδάτινων και ενεργειακών πόρων
Ένας πετυχημένος δρόμος, όχι χωρίς προκλήσεις
Η ολλανδική γεωργία αντιμετωπίζει ωστόσο και προκλήσεις. Μία από αυτές είναι οι υψηλές τιμές ενέργειας αλλά και η έλλειψη εργατικού δυναμικού. Τα ζητήματα αυτά πιέζουν τους Ολλανδούς παραγωγούς και θέτουν υπό αίρεση τη βιωσιμότητα των καλλιεργειών σε ένα βάθος χρόνου. Επιπλέον, η ρύπανση από άζωτο αποτελεί σημαντικό περιβαλλοντικό πρόβλημα.
Για να ξεπεράσει αυτές τις δυσκολίες, η χώρα ποντάρει σε καινοτόμες εναλλακτικές λύσεις. Για την αντιμετώπιση του ενεργειακού κόστους, έχει δοθεί έμφαση σε επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Για την έλλειψη εργατικών χεριών, προκρίνεται η αυτοματοποίηση και η επιλογή πιο αποτελεσματικών διαδικασιών. Η κυβέρνηση συζητά πολιτικές για την εξισορρόπηση της γεωργικής παραγωγής και της προστασίας του περιβάλλοντος, προωθώντας τη βιωσιμότητα ως τον πυρήνα των μελλοντικών γεωργικών δραστηριοτήτων.
Μπορεί το ολλανδικό γεωργικό μοντέλο να αναπαραχθεί διεθνώς;
Η ολλανδική αποτελεσματικότητα και οι τεχνολογικές εξελίξεις είναι πολλά υποσχόμενες για άλλα κράτη, αλλά η τυφλή αντιγραφή τους μάλλον δεν είναι πανάκεια. Η ενσωμάτωση καλώ πρακτικών απαιτεί περιφερειακές προσαρμογές, συγκεκριμένους πόρους και σημαντικές επενδύσεις.
Παρόλο που το ολλανδικό μοντέλο εμπνέει αισιοδοξία παραγωγούς και κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο, η πετυχημένη αναπαραγωγή του μοντέλου εξαρτάται από την σωστή προσαρμογή στην πραγματικότητα κάθε χώρας. Σε κάθε περίπτωση, η ολλανδική εμπειρία παραμένει σημείο αναφοράς στην αγροτική καινοτομία και ανθεκτικότητα.