Σε όλο και λιγότερα τετραγωνικά στριμώχνονται οι νέοι ιδιοκτήτες ακινήτων. Προφανώς όχι λόγω... άποψης, αλλά λόγω οικονομικής στενότητας.
Έτσι, αφού το ενδιαφέρον για τα παλιά και φτηνότερα ακίνητα άρχισε να «σκοντάφτει» στην εξάντληση του stock και στη συνακόλουθη ραγδαία άνοδο τιμών, οι αναζητήσεις στρέφονται στις μικρότερες κατοικίες. Αποτέλεσμα; Και σε αυτήν την κατηγορία ακινήτων καταγράφεται αύξηση τιμών.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία για το 2025 από την Redataset, που επεξεργάστηκε η Elxis, η ελληνική αγορά ακινήτων δείχνει ότι τα σπίτια με εμβαδόν 20 έως 50 m² έχουν σημειώσει τη μεγαλύτερη αύξηση τιμών, με εθνική άνοδο 10,5% σε αυτό το εύρος μεγεθών. Κατά μέσο όρο, αυτά τα ακίνητα κοστίζουν τώρα περίπου 2.579 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο, υψηλότερα από τα μεγαλύτερα διαμερίσματα σε πολλές κατηγορίες.
Τα μικρότερα σπίτια (κάτω των 80 m²) αποτελούν το 43,5% όλων των καταχωρίσεων, ενώ η κατηγορία των 20-50 m² σημείωσε αύξηση 16,5% στις νέες καταχωρίσεις σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος. Αυτό υπογραμμίζει σαφώς τόσο την αυξανόμενη ζήτηση όσο και την αυξανόμενη εμπιστοσύνη των επενδυτών στις μικρές κατοικίες. Ποιοι καθορίζουν αυτήν την τάση; νεότερης ηλικίας αγοραστές, μικρότερα νοικοκυριά, η επέκταση της αγοράς βραχυπρόθεσμων ενοικιάσεων και επενδυτές που αναζητούν χαμηλότερες τιμές εισόδου. Ταυτόχρονα, η προσφορά ολοκαίνουργιων προσιτών κατοικιών παραμένει περιορισμένη, οπότε η πίεση ασκείται στις μικρότερες μονάδες.
Πριν από λίγο καιρό, ένα τυπικό διαμέρισμα δύο δωματίων στην Ελλάδα (και γενικά σε όλη την Ευρώπη) είχε συχνά εμβαδόν 80-90 τετραγωνικών μέτρων, προσφέροντας ευρύχωρες διαρρυθμίσεις και μεγαλύτερους χώρους διαβίωσης. Σήμερα, όμως, η αγορά επαναπροσδιορίζει την έννοια της «άνετης διαβίωσης». Τα νεότερα διαμερίσματα δύο δωματίων — ειδικά στα αστικά κέντρα — έχουν πλέον συχνά εμβαδόν 50-60 τετραγωνικών μέτρων, αντανακλώντας τις σύγχρονες ανάγκες του τρόπου ζωής, τις τάσεις στην κατασκευή και τις πιέσεις για προσιτές τιμές. Αυτή η αλλαγή δείχνει πώς οι κατασκευαστές, οι αγοραστές και οι ενοικιαστές υιοθετούν πιο αποδοτικές κατόψεις που δίνουν προτεραιότητα στον έξυπνο σχεδιασμό έναντι του καθαρού εμβαδού. Τα στοιχεία σε εθνικό επίπεδο δείχνουν ότι τα σπίτια με εμβαδόν 20-50 τετραγωνικών μέτρων έχουν πλέον μέση τιμή 2.579 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο. Τα ακίνητα με εμβαδόν 51-80 τετραγωνικών μέτρων έχουν τιμή περίπου 2.264 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο, ενώ τα μεγαλύτερα σπίτια με εμβαδόν 111-140 τετραγωνικών μέτρων φτάνουν σε μέση τιμή τα 2.593 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο.
Μόνο τυχαίο δεν είναι ότι η “στροφή” στις μικρότερες κατοικίες έχει περιορίσει εντυπωσιακά τη διαθεσιμότητα τους. Ενδεικτικά, σύμφωνα με τα στοιχεία του α’ εξαμήνου της xe, η προσφορά κατοικιών ως 80 τ.μ. στο κέντρο της Αθήνας ήταν μειωμένη κατά 9,40% σε σχέση με πέρσι, στου Ζωγράφου κατά 17,20%, στον Πειραιά κατά 18,30%, στο Αιγάλεω κατά 13,80%, στο Γαλάτσι κατά 21,50%.
Παγκόσμια τάση
Η τάση αυτή δεν είναι μόνο ελληνική. Το μέγεθος της παγκόσμιας αγοράς μικρών κατοικιών εκτιμήθηκε σε 5,81 δισεκατομμύρια δολάρια το 2024 και αναμένεται να φτάσει τα 7,64 δισεκατομμύρια δολάρια έως το 2032, με μέσο ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης 3,5%. Η ανάπτυξη της αγοράς οφείλεται στην αυξανόμενη ζήτηση για προσιτές κατοικίες, στο αυξανόμενο ενδιαφέρον για βιώσιμους και μινιμαλιστικούς τρόπους ζωής και στις εξελίξεις στις τεχνολογίες αρθρωτής κατασκευής.
Έρευνα της Hines Research αποκαλύπτει μια παγκόσμια κρίση έλλειψης κατοικιών και οικονομικής προσιτότητας, υποδεικνύοντας ότι ένας αυξανόμενος αριθμός νοικοκυριών αναζητά λύσεις στέγασης που είναι μικρότερες, πιο προσιτές και συχνά σε μορφή ενοικίασης ή μικρού μεγέθους. Επιπλέον, σύμφωνα με το Investopedia, oι τιμές των κατοικιών συνεχίζουν να αυξάνονται, ακόμη και όταν οι πωλήσεις μειώνονται, καθιστώντας τα μικρότερα σπίτια πιο περιζήτητα από τους αγοραστές που αναζητούν προσιτές τιμές.
Για ποιόν λόγο τα μικρότερα σπίτια αποκτούν σημαντικό ρόλο στην αγορά ακινήτων;
- – Προσιτή τιμή: Χαμηλότερη τιμή αγοράς, χαμηλότερο κόστος συντήρησης, χαμηλότερο κόστος λειτουργίας. Για τους πρώτους αγοραστές ή επενδυτές, αυτό αποτελεί ισχυρό κίνητρο.
- – Αλλαγή στον τρόπο ζωής: Όλο και περισσότεροι άνθρωποι είναι άγαμοι, αναβάλλουν τη δημιουργία οικογένειας ή εργάζονται εξ αποστάσεως. Τα μικρότερα διαμερίσματα είναι ιδανικά για ευέλικτο τρόπο ζωής και αστικές περιοχές.
- – Ζήτηση για ενοικίαση και επένδυση: Σε πόλεις με ισχυρό τουρισμό ή αγορές προσωρινών ενοικιάσεων, οι μικρές μονάδες είναι ευκολότερες στη διαχείριση, στην ενοικίαση και στη μετατροπή τους σε περιουσιακά στοιχεία που αποφέρουν εισόδημα.
- – Περιορισμοί στην προσφορά: Όπως στην Ελλάδα, όπου τα νέα προσιτά σπίτια είναι σπάνια, οι μικρότερες μονάδες γίνονται το ρεαλιστικό σημείο εισόδου.
- – Βιωσιμότητα / περιβάλλον: Τα μικρότερα σπίτια χρησιμοποιούν λιγότερα υλικά, καταναλώνουν λιγότερη ενέργεια και συνάδουν με τα ιδανικά του μινιμαλιστικού και φιλικού προς το περιβάλλον τρόπου ζωής. Τα παγκόσμια στοιχεία για τα μικροσκοπικά σπίτια το αναφέρουν ρητά.