Το σχέδιο της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων για τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης στη λειτουργία των υπηρεσιών της και στον περιορισμό της φοροδιαφυγής περιέγραψε ο διοικητής της ΑΑΔΕ, Γιώργος Πιτσιλής, στην τοποθέτησή του στο 5ο Συνέδριο Φορολογικού Δικαίου.
Με τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης, η ΑΑΔΕ θα έχει τη δυνατότητα να αποκαλύπτει φορολογητέα ύλη:
- Αναλύοντας μεγάλα σύνολα δεδομένων από διάφορες πηγές, όπως τραπεζικές συναλλαγές, ψηφιακές δημόσιες πλατφόρμες και μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
- Ανιχνεύοντας συμπεριφορικά προφίλ, όπως ασυνήθιστες συναλλαγές ή μεταφορές χρημάτων και πληρωμές μέσω καρτών σε μη καταχωρημένους πωλητές, που συνδέονται συχνά με μη καταγεγραμμένη οικονομική δραστηριότητα μέσα από πλατφόρμες στη λεγόμενη οικονομία διαμοιρασμού.
- Εντοπίζοντας ανωμαλίες και ασυνήθιστες αποκλίσεις στα εισοδήματα πολιτών και επιχειρήσεων, όπως η μη αναλογία μεταξύ των εισοδηματικών πηγών και των δαπανών.
Ο διοικητής της ΑΑΔΕ τόνισε ότι όλα αυτά μπορούν να οδηγήσουν σε πιο στοχευμένους φορολογικούς ελέγχους:
- Προβλέποντας φορολογικές παραβάσεις, με τη χρήση μοντέλων μηχανικής μάθησης για την εκτίμηση του κινδύνου φορολογικών παραβάσεων, βασιζόμενοι σε προηγούμενα μοτίβα συμπεριφοράς που ενδέχεται να υποδεικνύουν φορολογική απάτη.
- Αναπτύσσοντας προφίλ κινδύνου για φορολογούμενους και επιχειρήσεις σχετικά με την πιθανότητα φοροδιαφυγής και φοροαποφυγής, επιτρέποντας στις φορολογικές αρχές να αποφασίζουν, να προτεραιοποιούν και να εστιάζουν τους ελέγχους σε συγκεκριμένες ομάδες.
- Αξιολογώντας και αξιοποιώντας καταγγελίες των πολιτών για περιπτώσεις φοροδιαφυγής με αυτοματοποιημένο, γρήγορο και αποτελεσματικό τρόπο και με περισσότερες δυνατότητες συλλογής και ανάλυσης πληροφοριών.
Με την τεχνητή νοημοσύνη, στόχος είναι να ενισχυθεί η φορολογική υπευθυνότητα, αναπτύσσοντας:
- Αυτοματοποιημένα συστήματα υποβοήθησης κατά τη δήλωση φόρων. Αυτά τα συστήματα μπορούν να διευκολύνουν τους φορολογούμενους στη συμπλήρωση των δηλώσεών τους, προσφέροντας εξατομικευμένη βοήθεια με ακρίβεια και ευκολία, ελαχιστοποιώντας λάθη και παραλείψεις.
- Συστήματα ευφυών εικονικών εξυπηρετητών (smart agents) που θα μπορούν να παρέχουν συμβουλευτική υποστήριξη στους φορολογούμενους για τη συμμόρφωσή τους με τους φορολογικούς κανόνες, διευκολύνοντας τη συμμόρφωση.
- Ηλεκτρονικές πλατφόρμες για εκπαίδευση, παρέχοντας στοχευμένο εκπαιδευτικό υλικό για τη φορολογική συμμόρφωση, βοηθώντας τους φορολογούμενους να κατανοήσουν τις υποχρεώσεις και τα δικαιώματά τους».
Ο Γ. Πιτσιλής είπε ότι η ΑΑΔΕ έχει ήδη ενσωματώσει προγράμματα τεχνητής νοημοσύνης και data mining στη λειτουργία της, ενώ υλοποιεί και έργα, με χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, για την αξιοποίηση τεχνολογιών τεχνητής νοημοσύνης και άλλων προηγμένων εργαλείων ανάλυσης δεδομένων από τη φορολογική διοίκηση για τη διενέργεια έξυπνων διασταυρώσεων.