Η επιτυχία του «ανοίγματος» του Εξωδικαστικού στη μεσαία τάξη θα κριθεί από το ποσοστό των ρυθμίσεων καθώς οι οφειλέτες έχουν το δικαίωμα να απορρίψουν την πρόταση που είναι υποχρεωτική για τους πιστωτές (τράπεζες, servicers, δημόσιο).
Και κυρίως από την εξυπηρέτηση των ρυθμίσεων καθ’ όλη τη διάρκεια τους ώστε χιλιάδες πολίτες να επιστρέψουν στην οικονομική κανονικότητα.
Πάντως το πρώτο «σήμα» των βελτιώσεων του Εξωδικαστικού ώστε να επιταχυνθεί προσπάθεια μείωσης του ιδιωτικού χρέους είναι θετικό. Ο διπλασιασμός των εισοδηματικών και περιουσιακών κριτηρίων ώστε οι προτάσεις ρυθμίσεων του εξωδικαστικού για οφειλές προς χρηματοδοτικούς φορείς ως 300.000 ευρώ να γίνονται υποχρεωτικά αποδεκτές από τους πιστωτές οδήγησε σε έκρηξη των αιτήσεων τον Μάιο καθώς έφτασαν τις 10.870 σε αρχικό στάδιο (εκκίνηση) , ήταν δηλαδή υπερδιπλάσιες του μέσου όρους των προηγούμενων μηνών, με ποσοστιαία αύξηση της τάξεως του 145% στις νέες αιτήσεις.
Ταυτόχρονα, τον Μάιο πραγματοποιήθηκε ρεκόρ εξαμήνου στις νέες ρυθμίσεις, οι οποίες έφτασαν τις 1.672 και αντιστοιχούν σε αρχικές οφειλές ύψους 602,7 εκατ. ευρώ. Ομοίως, ρεκόρ εξαμήνου καταγράφεται και στον αριθμό των νέων υποβολών αιτήσεων, οι οποίες φθάνουν τις 3.460. Έως σήμερα, ο συνολικός αριθμός των επιτυχών ρυθμίσεων ανέρχεται σε 36.572 και η συνολική αξία ρυθμισμένων οφειλών σε 12,17 δισ. ευρώ.
Η υποχρεωτική ρύθμιση για ευάλωτες ομάδες
Είναι χαρακτηριστικό ότι στην περίπτωση των ευαλώτων για τους οποίους η λύση ρύθμισης του εξωδικαστικού είναι υποχρεωτική για τους πιστωτές η πλειοψηφία των μη επιτυχών αιτήσεων οφείλεται κατά κύριο λόγο σε απορρίψεις οφειλετών (83%) καθώς οι χρηματοδοτικοί φορείς και το δημόσιο απορρίπτουν μόνο σε περιπτώσεις που δεν εμπίπτουν οι αιτήσεις στο πεδίο εφαρμογής. Ετσι σε 5.272 ολοκληρωμένες αιτήσεις ευάλωτων οι επιτυχείς ρυθμίσεις ήταν 3836 ήταν επιτυχείς και 1.436 μη επιτυχείς. Σημειώνεται ότι η υποχρεωτικότητα ισχύει για τα ΑΜΕΑ με τις επιτυχείς ρυθμίσεις να είναι 132 και τις μη επιτυχείς 108 ενώ 156 αιτήσεις είναι σε εκκρεμότητα.
Αιτίες απόρριψης ρυθμίσεων από οφειλέτες
Απόλυτα ξεκάθαρη εικόνα για τους λόγους που απορρίπτουν τις ρυθμίσεις οι οφειλέτες (ευάλωτοι και μη ) τις ρυθμίσεις δεν υπάρχει καθώς στην μεγάλη πλειοψηφία τους δεν αναφέρουν αιτιολογία. Ωστόσο από εκείνους που έδωσαν αιτιολογία απόρριψης στις πολυμερείς ρυθμίσεις, το 20,66% αποδίδεται σε αδυναμία εξυπηρέτησης και το 7,82% έκρινε μη συμφέρουσα την πρόταση. Γεγονός πάντως είναι ότι εκεί που δεν υπάρχει υποχρεωτικότητα αποδοχής της ρύθμισης 1 στις 4 προτάσεις απορρίπτεται από τους ίδιους τους οφειλέτες.
Κύριοι λόγοι απόρριψης προτάσεων ρύθμισης στον Εξωδικαστικό Μηχανισμό
Σε ότι αφορά τους λόγους που απορρίπτουν τις προτάσεις ρύθμισης του εξωδικαστικού μηχανισμού οι χρηματοδοτικοί φορείς (κατά κύριο λόγο servicers και δευτερευόντως τράπεζες) για τις περιπτώσεις που δεν υπάρχει υποχρεωτικότητα, η ανεπαρκής οικονομική δυνατότητα εξυπηρέτησης της ρύθμισης αποτελεί την κύρια αιτιολογία για το 28% των συνολικών οφειλών που απορρίφθηκαν (3,18 δις ευρώ), 8,8% (1 δις ευρώ) γιατί κρίθηκε ότι ο εξωδικαστικός μηχανισμός δεν είναι το κατάλληλο εργαλείο ρύθμισης της συγκεκριμένης οφειλής λόγω ύψους ή φύσης αυτής. Μεταξύ των λόγων απόρριψης είναι το ιστορικό αντισυναλλακτικής συμπεριφοράς του οφειλέτη ( 8,5% - 850 εκατ. ευρώ) και η αθέτηση ρυθμίσεων που είχαν συμφωνηθεί στο παρελθόν (5,42% -620 εκατ. ευρώ) κ.α.
Η εγκρισιμότητα των Μάιο για τους 10 πιστωτές- χρηματοπιστωτικούς φορείς - με τον μεγαλύτερο αριθμό αιτήσεων ήταν στο 74% κατά μέσο όρο με τα υψηλότερα ποσοστά έχουν η Intrum (93%), η QQuant (93%) και η DoValue 87%
Επίσης:
· Το 57,3% των οφειλών που βρίσκονται στον Εξωδικαστικό αφορούν επιτηδευματίες - 27,8 δις ευρώ εκ των οποίων 21,3 δισεκ. ευρώ προς χρηματοδοτικούς φορείς και 6,5 εκατ. ευρώ προς του δημόσιο. Καταγγελμένα είναι τα 16,4 δις ευρώ και 9,19 δις ευρώ είναι μη ενήμερες οφειλες Το 21,79% των οφειλών αφορούν φυσικά πρόσωπα (μη επιτηδευματίες) με τα 7,74 δις ευρώ να είναι προς χρηματοδοτικούς φορείς και 2,8 δις ευρώ προς το δημόσιο. Οι οφειλές νομικών προσώπων ανέχονται σε 10,15 δις ευρώ εκ των οποίων τα 5,7 δις ευρώ προς χρηματοδοτικούς φορείς και 4,42 δις ευρώ προς το δημόσιο. Συνολικά τοο 71,6% των οφειλών είναι προς χρηματοδοτικούς φορείς.
· • Η πλειοψηφία των αιτήσεων (37,8%) βρίσκονται στο εύρος οφειλής 50.000-200.000 ευρώ
· Οι οφειλές άνω του ενός 1εκατ. ευρώ. αθροίζουν σε 28 δισ ευρώ και αποτελούν το 58% του συνόλου των οφειλών του εξωδικαστικού
· Μόνο το 8,1% των οφειλών του εξωδικαστικού είναι ενήμερο
Σε ότι αφορά τα χαρακτηριστικά των ρυθμίσεων:
Η μέση διάρκεια αποπληρωμής είναι τα 16 χρόνια για οφειλές προς το δημόσιο και τα 17 χρόνια για οφειλές προς χρηματοπιστωτικούς φορείς και ειδικότερα τα 26 χρόνια για τα στεγαστικά δάνεια, 19 για τα επιχειρηματικά και 14 για τα καταναλωτικά.
Στο 15% ανέρχεται το μέσο «κούρεμα» για οφειλές προς το Δημόσιο και 30% προς του χρηματοδοτικούς φορείς και το συνολικό ποσό διαγραφής ανέρχεται σε 3,87 δις ευρώ.
Σχεδόν οι μισές ρυθμίσεις προς χρηματοδοτικούς φορείς (βάσει οφειλών) έλαβε κούρεμα άνω του 30%. Ειδικότερα για το 32,18% ρυθμίσεων το «κούρεμα» ήταν άνω του 50% και για το 16,58% των ρυθμίσεων οι οφειλές «κουρεύτηκαν» 30%-50%. Βέβαια ένα σημαντικό ποσοστό ρυθμίσεων – 31,21% δεν προέβλεπαν διαγραφή οφειλής.