Από «θετικές» σε «σταθερές» υποβάθμισε ο οίκος Fitch τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας, κάτι που δεν έπεσε ως κεραυνός εν αιθρία.
Όπως είχε γράψει το iefimerida, η επιδείνωση όλων των μακροοικονομικών δεικτών λόγω της πανδημίας είχε προδιαγράψει μια τέτοια ενέργεια από τον Οίκο- ούτως ή άλλως ήταν προγραμματισμένη η αξιολόγηση- και το ζητούμενο ήταν να αποφευχθούν τα χειρότερα, δηλαδή η υποβάθμιση του outlook σε «αρνητικό».
Είναι ενδεικτικό ότι η Fitch προβλέπει ύφεση 8,1% για φέτος, λόγω της καραντίνας, της παγκόσμιας ύφεσης αλλά και της κάθετης πτώσης του Τουρισμού, ενώ εκτιμά ότι η οικονομία θα αρχίσει να ανακάμπτει από το δεύτερο εξάμηνο, πιάνοντας ρυθμούς ανάπτυξης 5,1% το 2021.
Ο Οίκος σημειώνει, πάντως, ότι το βάθος της ύφεσης και η ανάκαμψη έχουν υψηλό δείκτη αβεβαιότητας, που σχετίζεται με τον κίνδυνο μεγαλύτερης διάρκειας και έντασης της πανδημίας, κάτι που θα πλήξει ιδιαιτέρως τον Τουρισμό που συνεισφέρει γύρω στο 10% στο ΑΕΠ.
Όσον αφορά στις δημοσιονομικές επιπτώσεις, ο Οίκος υπολογίζει σε έλλειμμα 7,4% φέτος, συνυπολογίζοντας τα μέτρα στήριξης και γύρω στο 4,6% το 2021. Αρνητική αναμένεται η επίπτωση και στο πρωτογενές αποτέλεσμα, που εκτιμάται ότι φέτος θα είναι αρνητικό μετά από πέντε συνεχή έτη υπερπλεονασμάτων.
Fitch: Ανοδος του χρέους ως το τέλος του 2020
Το Χρέος, κατά τη Fitch, θα ανέβει στο 194,8% του ΑΕΠ ως το τέλος του έτους, για να επιστρέψει στο 187,1% το 2021. Αυτό, όμως, υπό την προϋπόθεση ότι η κυβέρνηση θα «τραβήξει» γύρω στα 10 δις ευρώ από τα ταμειακά διαθέσιμα, αλλιώς αν το σύνολο των χρηματοδοτικών αναγκών καλυφθεί από εκδόσεις ομολόγων, τότε το Χρέος θα ξεπεράσει το 200%.
Ο Οίκος περιμένει, επίσης, επιδείνωση του Ισοζυγίου Πληρωμών, λόγω των ταξιδιωτικών περιορισμών, με αποτέλεσμα το έλλειμμα να ανοίξει στο 6,7% του ΑΕΠ, από 1,6% πέρσι. Στην ανάλυση αυτή δεν φαίνεται, πάντως, να έχει συνυπολογιστεί το όφελος στις εισαγωγές από τη «βουτιά» των τιμών του πετρελαίου. Η Ελλάδα αναμφίβολα έχει αδυναμίες ως προς το αξιόχρεο της, λόγω του μεγάλου εξωτερικού της Χρέους. Οι κίνδυνοι μετριάζονται καθώς το μεγαλύτερο μέρος αυτών των χρεών είναι σε ευρώ και κατέχεται από τον επίσημο τομέα, δηλαδή κράτη, κεντρικές τράπεζες και τον EFSF/ESM. Παρά ταύτα, το μεγάλο Χρέος αφήνει εκτεθειμένη τη χώρα στις αναταράξεις των αγορών.
Ποιοι παράγοντες μπορούν να οδηγήσουν σε αναβάθμιση
Η Fitch σημειώνει, πάντως, ότι υπάρχουν πολλοί παράγοντες που υποστηρίζουν τη βιωσιμότητα του Χρέους, όπως το υπερεπαρκές «μαξιλάρι» που καλύπτει τις αυξημένες χρηματοδοτικές ανάγκες για φέτος και του χρόνου, το χαμηλό κόστος εξυπηρέτησης και η μακρά διάρκεια ωρίμανσης. Στα θετικά συμπεριλαμβάνεται η «ομπρέλα» που άνοιξε η ΕΚΤ, συμπεριλαμβάνοντας τα κρατικά ομόλογα στο νέο QE, αλλά και κάνοντας τα αποδεκτά ως ενέχυρα.
Ποιοι παράγοντες θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε αναβάθμιση; Μια έντονη καθοδική πορεία του Χρέους μετά την πανδημία λόγω π.χ. δημοσιονομικής προσαρμογής, μια καλλίτερη μεσοπρόθεσμη επίδοση της ανάπτυξης με την εφαρμογή διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, η μείωση των κινδύνων στον τραπεζικό τομέα. Τι θα μπορούσε να οδηγήσει σε υποβάθμιση; Μια αποτυχημένη προσπάθεια μείωσης του Χρέους λόγω π.χ. μιας παρατεταμένης περιόδου δημοσιονομικής χαλάρωσης και οικονομικής συρρίκνωσης, αρνητικές εξελίξεις στις τράπεζες με αύξηση του κινδύνου έκθεσης στα δημόσια οικονομικά, συνεχή διευρυμένα ελλείμματα στο Ισοζύγιο Πληρωμών.