Η ζημιά που προκάλεσε στα εισοδήματα η υπερδεκαετής κρίση επ’ ουδενί έχει καλυφθεί ακόμα. Ωστόσο, το κόστος στέγης ακολουθεί αντίστροφη πορεία, φέρνοντας στα όρια της απόγνωσης χιλιάδες νοικοκυριά.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, το 2009 οι «καθαρές» αποδοχές (net earnings) ενός εργαζόμενου χωρίς παιδιά, που αμειβόταν με το 100% των μέσων αποδοχών, ανέρχονταν στις 18.510 ευρώ. Το 2021 ο ίδιος εργαζόμενος «βλέπει τις αποδοχές του να έχουν υποχωρήσει στις 15.118 ευρώ, αφού παρά τις βελτιώσεις των τελευταίων ετών στη φορολογία εισοδήματος, το «μαχαίρι» σε απαλλαγές και εκπτώσεις φόρων και η συμπίεση του μισθολογικού κόστους τα χρόνια της κρίσης, ήταν καταλυτικά.
Ανάλογη η εικόνα και όσον αφορά ένα ζευγάρι, με δύο παιδιά. Το 2009 το σύνολο των «καθαρών» τους αποδοχών ήταν 37.576 ευρώ και 12 χρόνια αργότερα αυτές έχουν υποχωρήσει στις 29.068 ευρώ. Κι όλα αυτά χωρίς να συνυπολογιστούν οι απώλειες στην αγοραστική δύναμη από το πληθωριστικό σοκ των τελευταίων 18 μηνών.
Μια απλή ματιά στα στοιχεία της κτηματαγοράς, χωρίς να έχει κανείς βαθιά γνώση οικονομικών, φανερώνει την άλλη όψη του ίδιου νομίσματος: τις αυξητικές τάσεις του κόστους στέγης, είτε πρόκειται για αγορά ακινήτου είτε για ενοίκιο.
Η έλλειψη νεόδμητων- απόρροια κι αυτό της οικονομικής κρίσης που «πάγωσε» την οικοδομή - οι στρεβλώσεις που προκάλεσε η άναρχη ανάπτυξη του φαινομένου των βραχυχρόνιων μισθώσεων, οι οποίες επιβαρύνουν το έλλειμμα στο ισοζύγιο προσφοράς/ζήτησης στέγης, αλλά και η προσδοκία πολλών ιδιοκτητών να βγάλουν τα «σπασμένα» της κρίσης, έχει δημιουργήσει μια αφόρητη κατάσταση στην αγορά. Κι όλα αυτά χωρίς να έχουν φανεί ακόμα στην πλήρη έκταση οι επιπτώσεις από το επιτοκιακό ράλι.
Τα στοιχεία από το spitogatos
Απολύτως χαρακτηριστικά είναι τα στοιχεία της έρευνας του spitogatos, στην οποία καταγράφονται οι μέσες (άρα δεν αποτυπώνονται οι ακραίες, πλην όμως υπαρκτές περιπτώσεις) ζητούμενες τιμές πώλησης και εκμίσθωσης στην Αθήνα, στη Θεσσαλονίκη και σε άλλες πόλεις της Ελλάδας.
Το Ιστορικό Κέντρο συγκεντρώνει υψηλό αγοραστικό ενδιαφέρον και αυτό έχει αντίκτυπο στις μέσες ζητούμενες τιμές αγοράς και ενοικίασης διαμερισμάτων. Συγκεκριμένα, στις περιοχές του Ιστορικού Κέντρου οι μέσες τιμές πώλησης ενός διαμερίσματος ανέρχονται στα 3.613€/τ.μ. (με 2 υ/δ) και στα 3.614€/τ.μ. (με 3 υ/δ), ενώ οι μέσες ζητούμενες τιμές ενοικίασης στα 12,4€/τ.μ. και στα 11,0€/τ.μ. αντίστοιχα.
Στο Κέντρο της Αθήνας (Πατήσια, Αμπελόκηποι, Κυψέλη κ.λπ.) η μέση ζητούμενη τιμή ακινήτου προς πώληση είναι 1.926€/τ.μ. (διαμέρισμα με 2 υ/δ) και 2.051€/τ.μ. (διαμέρισμα με 3 υ/δ). Αντίστοιχα, η μέση τιμή του τετραγωνικού για ένα διαμέρισμα προς ενοικίαση στο Κέντρο της Αθήνας είναι 9,4€ (με 2 υ/δ) και 8,4€ (με 3 υ/δ).
Στα Βόρεια Προάστια, η μέση τιμή πώλησης για ένα διαμέρισμα με 2 υ/δ είναι 2.790€/τ.μ., ενώ με 3 υ/δ ανέρχεται στα 2.901€/τ.μ. Την ίδια ώρα, οι μέσες ζητούμενες τιμές για την ενοικίαση ενός διαμερίσματος με 2 και 3 υ/δ είναι 10,6€/τ.μ. και 9,8€/τ.μ. αντίστοιχα.
Στα Νότια Προάστια, για διαμερίσματα προς πώληση οι μέσες ζητούμενες τιμές είναι στα 2.837€/τ.μ. (2 υ/δ) και στα 3.273€/τ.μ. (3 υ/δ). Όσον αφορά το κομμάτι της ενοικίασης, ένα διαμέρισμα με 2 υ/δ κοστίζει, κατά προσέγγιση, 10,8€/τ.μ., ενώ ένα διαμέρισμα με 3 υ/δ έχει μέση ζητούμενη τιμή περί τα 10,3€/τ.μ.
Στην Ανατολική Αττική, η μέση ζητούμενη τιμή πώλησης ενός διαμερίσματος με 2 υ/δ είναι 2.144€/τ.μ. και με 3 υ/δ είναι 2.270€/τ.μ., ενώ οι μέσες ζητούμενες τιμές ενοικίασης είναι 8,6€/τ.μ. και 7,7€/τ.μ. αντίστοιχα.
Στη Δυτική Αττική, οι μέσες ζητούμενες τιμές πώλησης διαμορφώνονται αυτή τη στιγμή περί τα 1.634€/τ.μ. (με 2 υ/δ) και 1.799€/τ.μ. (με 3 υ/δ). Ταυτόχρονα, ένα διαμέρισμα προς ενοικίαση στα Δυτικά Προάστια κοστίζει 8,3€/τ.μ. (με 2 υ/δ) και 7,8€/τ.μ. (με 3 υ/δ).
Στον Πειραιά οι μέσες ζητούμενες τιμές ανέρχονται στα 1.853€/τ.μ. για διαμέρισμα με 2 υ/δ και στα 2.011€/τ.μ. για διαμέρισμα με 3 υ/δ. (1.482€/τ.μ. και 1.649€/τ.μ. αντίστοιχα στα προάστια του Πειραιά). Στο κομμάτι της ενοικίασης η μέση ζητούμενη τιμή ενός διαμερίσματος με 2 υ/δ στο κέντρο είναι 8,4€/τ.μ., ενώ με 3 υ/δ γύρω στα 7,6€/τ.μ. Αντίστοιχα, στα προάστια του Πειραιά, οι μέσες ζητούμενες τιμές είναι πτωτικές με ένα διαμέρισμα με 2 υ/δ να κοστίζει γύρω στα 7,6€/τ.μ. και με 3 υ/δ, κατά μέσο όρο, 6,6€/τ.μ.
Στη Θεσσαλονίκη η μέση ζητούμενη τιμή κυμαίνεται γύρω στα 1.958€/τ.μ. για 2 υ/δ και στα 1.835 €/τ.μ. με 3 υ/δ. Για ενοίκιο στην «καρδιά» της Θεσσαλονίκης η τιμή ανά τετραγωνικό κυμαίνεται, κατά μέσο όρο, στα 8,4€ και 7,6€ αντίστοιχα. Στα προάστια οι τιμές για ένα διαμέρισμα προς πώληση ανέρχεται στα 1.421€/τ.μ. (2 υ/δ) και στα 1.486€/τ.μ. (3 υ/δ), ενώ για ένα διαμέρισμα προς ενοικίαση στα 6,5€/τ.μ. (2 υ/δ) και στα 5,4€/τ.μ. (3 υ/δ), αντίστοιχα.
Στην Πάτρα η μέση ζητούμενη τιμή αγοράς ενός διαμερίσματος με 2 υ/δ είναι 1.194€/τ.μ., ενώ η αντίστοιχη μέση ζητούμενη τιμή ενοικίασης ανέρχεται στα 6,7€/τ.μ. Παράλληλα, η μέση ζητούμενη τιμή αγοράς ενός διαμερίσματος με 3 υ/δ φτάνει τα 1.104€/τ.μ., ενώ η μέση ζητούμενη τιμή ενοικίασης διαμερίσματος με 3 υ/δ είναι γύρω στα 5,1€/τ.μ.
Στο Ηράκλειο Κρήτης, οι μέσες ζητούμενες τιμές αγοράς και ενοικίασης ενός διαμερίσματος με 2 υ/δ, καθώς και ενός διαμερίσματος με 3 υ/δ έχουν ως εξής: Διαμέρισμα με 2 υ/δ 1.524€/τ.μ. (αγορά), 8,0€/τ.μ. (ενοικίαση) και διαμέρισμα με 3 υ/δ 1.624€/τ.μ. (αγορά), 6,5€/τ.μ. (ενοικίαση).
Στη Λάρισα, η μέση ζητούμενη τιμή για αγορά διαμερίσματος ανέρχεται στα 1.145€/τ.μ. αν έχει 2 υ/δ και στα 1.189€/τ.μ. αν έχει 3 υ/δ. Για ενοικίαση οι μέσες ζητούμενες τιμές είναι 6,3€/τ.μ. για διαμέρισμα με 2 υ/δ και 5,0€/τ.μ. για διαμέρισμα με 3 υ/δ.
Στα Ιωάννινα, η μέση ζητούμενη τιμή πώλησης ενός διαμερίσματος με 2 και 3 υπνοδωμάτια είναι 1.618€/τ.μ. και 1.468€/τ.μ. αντίστοιχα. Για ενοικίαση ένα διαμέρισμα με 2 υ/δ κοστίζει, κατά μέσο, 7,9€/τ.μ., ενώ με 3 υ/δ η μέση ζητούμενη τιμή ανέρχεται γύρω στα 5,7€/τ.μ.
Στην περιοχή των Τρικάλων, η μέση ζητούμενη τιμή πώλησης ενός διαμερίσματος με 2 υ/δ είναι 1.388€/τ.μ., ενώ για ένα διαμέρισμα με 3 υ/δ είναι 1.204€/τ.μ. Η μέση ζητούμενη τιμή ενοικίασης για ένα διαμέρισμα 2 υπνοδωματίων ανέρχεται στα 7,1€/τ.μ., ενώ για ένα διαμέρισμα 2 υπνοδωματίων είναι περί τα 5,4 €/τ.μ.