Περισσεύουν οι δηλώσεις έκπληξης και αποτροπιασμού από Ευρωπαίους πολιτικούς για όσα αναφέρονται στο κείμενο της Νέας Εθνικής Στρατηγικής Ασφάλειας των ΗΠΑ που δημοσιοποιήθηκε την περασμένη εβδομάδα.
Και, πράγματι, μπορεί οι αναφορές περί της πίεσης που δέχεται η ελευθερία του λόγου να ακούγονται τουλάχιστον υπερβολικές, ειδικά με βάση τα πεπραγμένα (και τις δηλώσεις) του προέδρου των ΗΠΑ Ντ. Τραμπ κατά των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, όχι μόνο στην αντίπερα όχθη του Ατλαντικού. Πολλές από τις υπόλοιπες επισημάνσεις του αμερικανικού κειμένου, όμως, συζητούνται εδώ και χρόνια από αρκετούς πολιτικούς και αναλυτές στην Ευρώπη.
Μήπως τα τελευταία χρόνια η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν χάνει, ταυτόχρονα, ευημερία και παγκόσμια επιρροή; Αυτό επισημαίνεται και στη Νέα Εθνική Στρατηγική Ασφάλειας των ΗΠΑ που αναφέρει πως το ΑΕΠ της ηπειρωτικής Ευρώπης έχει μειωθεί από το 25% του παγκόσμιου ΑΕΠ το 1990 σε 14% σήμερα. Την ίδια στιγμή που το μερίδιο των ΗΠΑ στον παγκόσμιο πλούτο παρέμεινε σταθερό και της Κίνας διευρύνθηκε σημαντικά. Μήπως δεν υπάρχουν εκθέσεις όπως των πρώην πρωθυπουργών της Ιταλίας Μάριο Ντράγκι και Ενρίκο Λέτα που επισημαίνουν την ανάγκη λήψης άμεσων μέτρων για την αντιστροφή αυτής της αρνητικής πορείας για την οικονομία της Ευρώπης;
Οι ίδιες εκθέσεις τονίζουν πως πρέπει να σταματήσει και ο παραδοσιακός τρόπος με τον οποίο παίζεται το παιχνίδι στις Βρυξέλλες και είχε εξηγήσει γλαφυρά ο πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ: «Αποφασίζουμε κάτι, το θέτουμε στον χώρο και περιμένουμε λίγο να δούμε τι θα συμβεί. Αν τότε δεν υπάρξει μεγάλη κατακραυγή και καμία εξέγερση, επειδή οι περισσότεροι δεν καταλαβαίνουν καν τι αποφασίστηκε, τότε προχωράμε - βήμα προς βήμα, μέχρι να μην υπάρχει επιστροφή». Το είπε καλύτερα στις αρχές της εβδομάδας ο επιχειρηματίας Ευάγγελος Μυτιληναίος, στηριζόμενος σε αντίστοιχες δηλώσεις του ελληνικής καταγωγής επικεφαλής της J. P. Morgan Τζ. Ντάιμον: «Η ευρωπαϊκή γραφειοκρατία έφτασε να μη λογοδοτεί σε κανέναν»!
Ήδη οι πλέον απαισιόδοξοι αναλυτές θεωρούν πως οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης πρέπει να αποδεχθούν πως το αεροπλάνο έχει πάρει πορεία πρόσκρουσης, αφού οι άξονες οικονομικής ισχύος μετατοπίστηκαν για πάντα, και πως κύριο μέλημά τους πρέπει να είναι μια ελεγχόμενη προσγείωση!
Σίγουρα φαντάζουν υπερβολικές οι αναφορές του αμερικανικού κειμένου για «εξαφάνιση του πολιτισμού» επειδή σε είκοσι χρόνια, η Ευρώπη θα είναι «αγνώριστη» λόγω της «εισβολής» μεταναστών. Ή πως «δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες θα έχουν οικονομίες και στρατούς αρκετά ισχυρούς για να παραμείνουν αξιόπιστοι σύμμαχοι». Όμως μήπως δεν αποφασίστηκαν την Δευτέρα αυστηρότερα μέτρα σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης για την αντιμετώπιση της παράνομης μετανάστευσης με πρόβλεψη για κέντρα κράτησης ακόμα και εκτός συνόρων της Ε.Ε.; Μήπως ακόμα και φιλελεύθερες φωνές μιλούν σήμερα για το πρόβλημα ενσωμάτωσης των παράνομων μεταναστών σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες; Πρόσφατα είναι τα πρωτοσέλιδα δημοσιεύματα εφημερίδων όπως η γαλλική Le Figaro και η γερμανική Die Welt με εξαιρετικά δυσάρεστα στοιχεία για την εγκληματικότητα μεταξύ των μεταναστών. Η συζήτηση φαίνεται φουντώνει παράλληλα με τις εκλογικές επιδόσεις των ακροδεξιών κομμάτων.
Η ηγεσία των Βρυξελλών έχει λίγους μήνες για να αποδείξει πως θα σταματήσει να θέτει σε κίνηση, με τον τρόπο που περιέγραψε ο Γιούνκερ, μη αναστρέψιμες διαδικασίες με αδιαφανείς νομοθεσίες, στις οποίες τα κράτη μέλη βρίσκονται σήμερα ανίσχυρα. Πως θα αντιμετωπίσει ουσιαστικά τη γραφειοκρατία και θα αναλάβει σοβαρές πρωτοβουλίες σε μέτωπα που ξεκινούν από την οικονομία και φτάνουν μέχρι την εκπαίδευση. Ελάχιστοι αισιοδοξούν, αλλά μήπως υπάρχει εναλλακτική; «Θέλουμε η Ευρώπη να παραμείνει ευρωπαϊκή και να ανακτήσει την πίστη που είχε στον πολιτισμό της» που γράφει και η επίμαχη Νέα Εθνική Στρατηγική Ασφάλειας των ΗΠΑ.