Τη σκοτεινή πλευρά της Πράγας, τα μέρη που συχνάζουν ιερόδουλες και προαγωγοί, συμμορίες ληστών, έμποροι ναρκωτικών, πρεζόνια, έχουν αναλάβει να δείξουν στους τουρίστες οι άστεγοι της πόλης, οι οποίοι, με αυτόν τον τρόπο βγάζουν ένα μικρό χαρτζιλίκι.
Από τον Αύγουστο, περίπου 430 άνθρωποι έχουν καταβάλει από 200 κορώνες έκαστος (περίπου 10 ευρώ) για να επισκεφθούν τα μέρη όπου συχνάζουν οι άστεγοι της Πράγας. Τα μισά από τα έσοδα τα καρπώνεται ο ξεναγός ενώ τα υπόλοιπα πηγαίνουν στο φοιτητικό πρακτορείο Pragulic.
Οι άστεγοι ξεναγοί αποφεύγουν συστηματικά τα σημαντικότερα αξιοθέατα της πόλης για το μέσο τουρίστα όπως το γραφικό αρχαίο Κάστρο και τη Γέφυρα του Καρόλου. Αντιθέτως δείχνουν στους επισκέπτες τη σκληρή πλευρά της τσεχικής πρωτεύουσας, μια πλευρά που οι περισσότεροι θα προτιμούσαν να αποφύγουν.
Με τη βαθιά φωνή του, τα φουντωτά μαλλιά, μια βαλίτσα στο ένα χέρι και ένα αποτσίγαρο στο άλλο, ο 55χρονος Χόνζα Μπάνταλετς δεν μοιάζει καθόλου με συνηθισμένο ξεναγό.
«Δεν είμαι άστεγος από επιλογή», δήλωσε αφού ολοκλήρωσε μια βραδινή ξενάγηση. «Ομως προσπαθώ να κάνω ό,τι καλύτερο μπορώ. Δεν κλέβω, δεν κάνω απάτες, δεν καταχρώμαι προνοιακά επιδόματα. Οι ξεναγήσεις είναι υπέροχες. Μου δίνουν την ευκαιρία να εξηγηθώ καλύτερα», τόνισε.
Πρόσφατα, ένα βροχερό απόγευμα, ο Μπάνταλετς ξεκίνησε μια ξενάγηση απέναντι από το λεωφορειακό σταθμό της Πράγας, σέρνοντας μαζί του μια μεγάλη βαλίτσα γεμάτη με βιβλία. Για να συμπληρώσει το πενιχρό εισόδημά του συλλέγει πεταμένα βιβλία από τους κάδους απορριμμάτων, κάτι που δεν έδειξε εκείνη τη βραδιά στους πελάτες του εξαιτίας της βροχής.
Οι τουρίστες είδαν όμως μια σχεδόν ξεχασμένη πλάκα, δίπλα στο σταθμό, που τοποθετήθηκε εκεί στη μνήμη εννέα αστέγων και δύο σκύλων που κάηκαν ζωντανοί όταν το εγκαταλειμμένο κτίριο στο οποίο είχαν καταφύγει τυλίχθηκε στις φλόγες, το 2010.
Την περισσότερη ώρα ο Μπάνταλετς κάπνιζε γόπες, αφηγούμενος ιστορίες από τη ζωή του στο δρόμο. Αφού έχασε τη δουλειά του (ήταν παραγωγός ειδήσεων στην τηλεόραση) και μετά από ένα οδυνηρό διαζύγιο κατέληξε άνεργος και άστεγος, πριν από μια δεκαετία. Προσπάθησε να βρει δουλειά, αλλά εις μάτην. «Κανείς δεν προσλαμβάνει αστέγους», τόνισε ξεναγώντας τους τουρίστες του κάτω από μια γέφυρα, δίπλα σε έναν μικρό καταυλισμό αστέγων στις όχθες του ποταμού Μολδάβα.
Ένας άλλος ξεναγός του Pragulic, ο Κάρελ Λάμπα, παρουσιάζει στους τουρίστες τη δίνη στην οποία μπορεί να βρεθεί όποιος καταλήξει στους δρόμους. Η ξενάγηση ξεκινά από τον σιδηροδρομικό σταθμό της Πράγας--απ' όπου ξεκίνησε η περιπέτεια και του ίδιου, αφότου το έσκασε από το σπίτι του πριν από περίπου 20 χρόνια. Σήμερα, περιγράφει πώς η ζωή του δίδαξε πολλά μαθήματα «περί ναρκωτικών, σεξ, κλοπών, για την επιβίωση στους υπόνομους, στα βαγόνια των τρένων, για το πώς να βγάζει χρήματα από την πορνεία, για τη φυλακή και για το AIDS». Μετά από πολλά χρόνια στην πορνεία και στη χρήση ουσιών, ο Κάρελ έχει βρει πλέον διέξοδο στις εναλλακτικές ξεναγήσεις ενώ ταυτόχρονα εργάζεται και σε ένα θέατρο.
«Δείχνω στον κόσμο το άλλο πρόσωπο της Πράγας, τα σκοτεινά μέρη όπου συχνάζουν ιερόδουλες και προαγωγοί, συμμορίες ληστών, έμποροι ναρκωτικών, πρεζόνια, όλα όσα οι απλοί τουρίστες σπανίως βλέπουν», εξήγησε.